[Tóm Tắt & Đánh Giá Sách] “Thức Tỉnh Trí Thông Minh”: Khám Phá Sự Tỉnh Thức

Thức Tỉnh Trí Thông Minh (Awakening of Intelligence) là một cuốn sách của nhà triết học và tư tưởng Jiddu Krishnamurti, được xuất bản lần đầu vào năm 1973. Cuốn sách này bao gồm các bài diễn thuyết và cuộc thảo luận của Krishnamurti với những người khác về các vấn đề triết học, tâm lý và cuộc sống.

Trong tác phẩm này, Krishnamurti chia sẻ những ý tưởng sâu sắc về việc phát triển trí thông minh và ý thức trong cuộc sống hàng ngày. Ông giới thiệu cách tiếp cận tỉnh thức và chủ động đối mặt với thực tại trong mọi khía cạnh của cuộc sống. Krishnamurti nhấn mạnh về việc tự tìm hiểu và tìm kiếm sự hiểu biết sâu sắc về bản thân và thế giới xung quanh.

Cuốn sách không chỉ là một tác phẩm triết học, mà còn là một hành trình tâm hồn, làm bừng tỉnh cảm hứng và nhận thức về cuộc sống và hiểu biết con người. Nó thách thức và mở rộng tầm nhìn của người đọc, giúp họ tự khám phá và thấu hiểu về bản thân, đồng thời trở nên nhạy cảm và tỉnh thức hơn trong cuộc sống.

Thông Tin về Tác Giả

Jiddu Krishnamurti (1895-1986) là một triết gia, diễn giả và nhà văn người Ấn Độ, nổi tiếng trên toàn cầu với triết lý tâm linh và hiểu biết triết học của mình. Ông sinh ra tại Madanapalle, một thị trấn nhỏ ở Andhra Pradesh, Ấn Độ ngày nay. Khi còn trẻ, Krishnamurti được Hội Thông Thiên Học phát hiện và được công bố là 'Người Thầy Thế Giới' và là sự xuất hiện của người được gọi là 'Maitreya'. Sinh ra trong một gia đình thuộc tầng lớp Brahmin ở Ấn Độ, tác giả khẳng định rằng mình không thuộc bất kỳ quốc gia, tầng lớp, tôn giáo hoặc trường phái triết học cụ thể nào. Những cuộc trò chuyện của J. Krishnamurti, theo lời nhấn mạnh của ông, không phải là của một người truyền giáo hay giáo sư dạy lời khuyên, mà chỉ là sự trao đổi tự do để khám phá và thấu hiểu các vấn đề cơ bản nhằm đạt được sự tỉnh thức.

Tâm điểm của Krishnamurti là về tự do, tự nhận thức và khám phá tâm trí con người. Ông tin rằng biến đổi và hiểu biết thực sự chỉ đến từ việc quan sát trực tiếp và đặt câu hỏi về suy nghĩ, niềm tin và điều kiện của một người. Ông kêu gọi mọi người tự giải phóng mình khỏi những ràng buộc của giáo điều, truyền thống và quyền lực, nhấn mạnh tầm quan trọng của cá nhân và trách nhiệm của mỗi người trong việc tạo ra sự thay đổi tích cực cho thế giới.

Krishnamurti đã viết nhiều cuốn sách. Ngoài ra, một lượng lớn các bài diễn thuyết và thảo luận của ông cũng được xuất bản. Ở tuổi 90, ông đã diễn thuyết tại Liên Hợp Quốc về hòa bình và nhận thức, và ông đã được trao Huân chương Hòa Bình của Liên Hợp Quốc năm 1984. Cuộc sống và lời dạy của ông kéo dài suốt phần lớn của thế kỷ hai mươi, và ông được tôn vinh là một người ảnh hưởng nhất đối với ý thức nhân loại trong thời đại hiện nay.

Trong cuốn sách 'Thức Tỉnh Trí Thông Minh', J. Krishnamurti không chỉ là người hướng dẫn, mà còn là nhà thám hiểm tinh thần, mở ra cánh cửa dẫn tới sự tỉnh thức đích thực. Với tư duy sáng tạo, ông loại bỏ tấm màn che phủ của các quan niệm hạn chế, cho phép bạn đọc chiêm ngưỡng ngọn lửa sáng chói của trí tuệ qua góc nhìn của ông. Lời dạy của J. Krishnamurti vượt lên trên mọi ranh giới, do con người tạo ra.

Vai trò của người thầy

Chúng ta tin vào, chúng ta dễ dàng tin, chúng ta ham muốn trải nghiệm mới. Chúng ta nuốt trọn những lời nói của bất kỳ ai, với lời hứa rằng bạn sẽ có trải nghiệm tuyệt vời nếu bạn làm điều gì đó. Rõ ràng, chúng ta dễ dàng bị lừa.

“Bạn sẽ bị lừa khi bạn còn muốn điều gì đó”

Nếu chúng ta vẫn giữ mối liên kết mạnh mẽ với mong muốn hoặc khát khao về một điều gì đó, chúng ta dễ dàng bị lừa dối hoặc mất đi tự do trong suy nghĩ và hành động của mình.

“Tôi không đọc bất kỳ sách nào về tôn giáo, triết học hoặc tâm lý: Con người có thể khám phá sâu vào bản thân ở những chiều sâu kinh hoàng và khám phá mọi thứ.”

Con người có khả năng khám phá và tự hiểu sâu hơn về bản thân, tiếp xúc với tâm hồn và ý thức sâu nhất. Ngoài ý thức, tồn tại một lớp tiềm thức rộng lớn, chứa đựng các khía cạnh của tâm hồn mà chúng ta không thể nhận biết trực tiếp.

“Với lòng tốt, trí tuệ mới nảy sinh. Không có lòng tốt, trí tuệ không thể hiện hình.”

Đây là một quan điểm về mối quan hệ giữa hai yếu tố này, cho thấy lòng tốt (hay lòng nhân từ, lòng nhân ái) quan trọng hơn và là điều kiện tiên quyết để phát triển trí tuệ. Lòng tốt là đức tính trong sáng và đạo đức chính đáng.

Trí tuệ không đảm bảo sẽ dẫn đến lòng tốt và hành động chính xác. Dù một người có trí tuệ cao, nhưng nếu thiếu lòng tốt hoặc không đặt lợi ích chung lên trên hết, họ có thể sử dụng trí tuệ của mình một cách ích kỷ hoặc gây tổn hại cho người khác.

Biến đổi tâm thức

Chúng ta nhận ra rằng sự thay đổi bắt buộc phải xuất phát từ bên trong. Khi chúng ta trở nên nhạy cảm và tỉnh táo hơn, chúng ta hiểu rõ hơn rằng sự thay đổi phải là sâu sắc và vĩnh cửu. Nội dung tâm hồn là tâm hồn chính - hai khía cạnh không thể tách rời. Những gì được ghi khắc vào tâm hồn sẽ tạo ra tâm hồn đó.

Nếu chúng ta không thật sự dành thời gian để thấu hiểu, không thực sự hiểu biết những vấn đề phức tạp, với tất cả sự quan tâm và đam mê sâu sắc, chúng ta có thể không đủ khả năng để đi xa. Chúng ta cần một đam mê lớn lao, một năng lượng mãnh liệt, mà phần lớn chúng ta lại tiêu tốn vào những cuộc xung đột.

Trong cuộc sống hàng ngày, khi bạn có ý thức về suy nghĩ, động cơ và ngôn từ của bản thân, bạn sẽ nhận thức được những gợi ý từ tiềm thức, từ những tầng lớp sâu bên trong. Khi bạn đi ngủ, bạn sẽ cảm thấy tâm trí của mình, kể cả bộ não, yên bình một cách kỳ diệu. Đó là lúc nó thực sự được nghỉ ngơi, vì bạn đã hoàn thành mọi công việc trong ngày.

Khi bạn tự kiểm điểm lại mọi việc đã làm trong ngày trước khi đi ngủ, bạn sẽ có nhiều suy nghĩ như “Nên làm như thế này thì tốt hơn, không nên nói như vậy”, “Cần phải cải thiện điều này, ước gì mình không làm như vậy”. Khi bạn làm như vậy, bạn đang cố gắng thiết lập lại trật tự trước khi đi ngủ. Và nếu bạn không duy trì trật tự đó, não bộ sẽ cố gắng làm việc đó trong khi bạn đang ngủ, bởi vì não chỉ hoạt động hiệu quả khi có trật tự.

Bạn có thể duy trì trật tự trong suốt cả ngày. Bạn nhận thức được mọi sự kiện xảy ra bên trong và bên ngoài. Bên ngoài, bạn nhận ra sự hỗn loạn xung quanh, sự tàn bạo, vô tâm, tệ hại, và những cuộc tranh cãi. Bạn chỉ cần nhận thức mọi thứ mà không cần phải can thiệp, chỉ đơn giản là nhìn nhận. Khi bạn chỉ làm người quan sát, thì trật tự tự nhiên sẽ tồn tại.

Về khái niệm thiện ác

Liệu có sự tồn tại của thiện và ác? Hay chúng chỉ là những quan điểm mà chúng ta tạo ra? Điều gì định nghĩa cho ác và liệu nó có tồn tại không? Và điều gì xác định cho cái thiện? Sự tốt và sự tốt đẹp thực sự là như thế nào?

Quan điểm của người Kitô giáo về tội lỗi và quan niệm của người Á Đông về nghiệp (karma) - hành động là nguồn gốc của nhiều khổ đau và phiền não hơn nữa, nhưng từ sự đấu tranh với khổ đau và phiền não đó, sự thiện hiện ra. Có phải ác là sự thu nhỏ, suy giảm của sự thiện để cuối cùng chỉ còn lại ác? Hoặc sự thiện chỉ là sự thu nhỏ, suy giảm của ác để chỉ còn lại sự thiện?

Ở Á Đông, luôn có một nhóm người, cho đến gần đây, luôn coi sự giết người dưới mọi hình thức là ác. Nhưng hiện tại, tất cả đã thay đổi vì những lý do về kinh tế và văn hóa.

Trong chiến tranh, một người Pháp có thể coi việc xâm lược của người Đức là ác, nhưng đối với người Đức, lính Đức là thiện, họ đại diện cho sự che chở và bảo vệ. Ta có thể nhận thấy, sự thiện và ác chỉ là tương đối, chúng là kết quả của quan điểm được xác định.

Theo đuổi niềm vui và sự thích thú

Trước khi chúng ta bước vào bất kỳ vấn đề nào, việc đặt ra những câu hỏi phản biện là rất quan trọng. Điều này không chỉ đòi hỏi chúng ta hỏi người khác, mà còn yêu cầu chúng ta tự đặt ra những câu hỏi trong tâm trí, phản biện với bản thân. Chúng ta thường tự hỏi về động cơ của mình, những thái độ, thói quen, truyền thông cá nhân, niềm tin, và lối sống... Chúng ta không thể nhận biết được cái đúng nếu không nhận ra được khả năng lý trí hay phi lý trí của bản thân, nếu không nhận ra được những thái độ cảm xúc và niềm tin của chúng ta.

Cảm giác no là điều khiến chúng ta thấy hạnh phúc, khi chúng ta loại bỏ được cảm giác đói bụng. Có thể bạn cảm thấy hài lòng khi bạn đạt được một vị thế đứng trên người khác, phải không? Mọi người luôn tìm cách để đạt được sự hài lòng - qua ăn uống, qua quan hệ tình dục, qua việc có vị thế xã hội, qua nhiều phong tục tập quán khác nhau. Sự khao khát và hài lòng ấy thường chỉ để khiến những người khác ghen tỵ. Nếu bạn không có vị thế, bạn trở thành một người vô danh, một kẻ không ai biết đến.

Mọi người trên thế giới đều mong muốn có được một vị thế - có thể là trong xã hội, trong gia đình, hoặc thậm chí là trong mắt của Thượng Đế.

Cảm giác cô đơn

Phần lớn chúng ta nhận ra rằng cảm giác cô đơn là một điều không thể tránh khỏi, và khi đó chúng ta trở nên cô đơn. Dù nhận thức được điều này một cách có ý thức hay vô ý thức, chúng ta đều mong muốn thoát ra khỏi nó, vì chúng ta không biết điều gì ẩn sau nó; vì sợ hãi, chúng ta trốn tránh nó thông qua sự gắn bó, thông qua hoạt động và mọi hình thức giải trí từ tôn giáo đến thế tục.

Nếu ta quan sát kỹ, ta sẽ nhận thấy rằng mọi hoạt động của chúng ta thường xoay quanh bản thân. Ta suy nghĩ về chính mình liên tục. Sự quan tâm đến bản thân trong mọi hoạt động hàng ngày và trong mọi mối quan hệ thực sự tạo ra sự cô đơn. Khi thâm nhập sâu vào bản thân, ta sẽ nhận ra rằng cảm giác cô đơn này không chỉ là một sự cô lập tâm trí, mà còn là một trạng thái không có mối quan hệ với bất kỳ ai hoặc bất kỳ điều gì khác.

Hầu hết mọi người đều đối mặt với những vấn đề tinh thần, cảm thấy mất cân bằng, và rơi vào những tình huống khó khăn khó hiểu. Dường như, nếu ta quan sát kỹ, tất cả những vấn đề này đều bắt nguồn từ sự thiếu hụt trong các mối quan hệ. Do đó, để hiểu cách chấm dứt sự cô đơn và đau khổ này, trước tiên chúng ta cần khám phá vấn đề về các mối quan hệ. Mối quan hệ dường như là một phần không thể thiếu của cuộc sống. Nếu thiếu nó, cuộc sống sẽ trở nên vô nghĩa. Có nhiều người thậm chí đã vượt qua các giới hạn về tôn giáo để tìm đến nhau.

Tính thông minh có tỉnh táo không?

Não bộ luôn phản ứng theo quy luật của nó, đối với mọi loại kích thích, nó luôn luôn hoạt động. Não bộ là kết quả của thời gian, của những ký ức. Nếu não bộ có thể kiểm soát được mình và không phản ứng ngay lập tức, thì đó có thể coi là một sự phản ứng mới.

Khi chúng ta xem xét hành vi của mình, não bộ luôn phản ứng theo kiến thức có hạn của nó. Não bộ cũ - đó là não bộ đã được lập trình để tích lũy kiến thức qua nhiều thế kỷ. Chúng ta không chia não bộ thành mới và cũ, chúng ta chỉ muốn truyền đạt rằng có một cấu trúc toàn diện của não bộ, một phần của nó là cũ - nhưng điều này không có nghĩa là nó hoàn toàn khác biệt với phần mới - chỉ là khác biệt. Phần mới chỉ có thể được khám phá khi phần cũ im lặng.

“Sự khao khát tìm kiếm mới trong những điều cũ vẫn là việc lặp đi lặp lại; sự khao khát tìm kiếm điều mới hoặc trải nghiệm điều mới - đó mới là sự giác ngộ.”

Tổng kết

Cuốn sách 'Thức Tỉnh Trí Thông Minh' (Awakening of Intelligence) là một tác phẩm của J. Krishnamurti, mà ông viết dựa trên các cuộc thảo luận và hội thoại với người khác trong suốt cuộc đời ông. Trong cuốn sách này, Krishnamurti giới thiệu các ý tưởng về sự tỉnh thức và trí thông minh như một tiến trình phát triển tự nhiên của tâm hồn và ý thức.

Cuốn sách mang lại góc nhìn sâu sắc và triết lý về cuộc sống và ý thức con người. Nếu bạn quan tâm đến triết học và muốn hiểu thêm về cách phát triển trí thông minh và suy nghĩ sáng tạo, thì đây là một cuốn sách có thể mang lại kiến thức bổ ích và ý nghĩa cho bạn. Nó bao gồm nhiều chủ đề như sự tỉnh thức, tâm lý, tình yêu, sự tự do, và độc lập tư duy...

Cuốn sách chứa đựng những suy nghĩ triết lý sâu sắc và nhìn nhận cuộc sống và tâm hồn con người. Krishnamurti đặt ra những câu hỏi cơ bản về ý nghĩa và mục đích của cuộc sống, cũng như giới thiệu các phương pháp tiếp cận để khám phá và hiểu rõ hơn về bản thân và thế giới xung quanh.