Chúng ta thường tránh xa những vấn đề tiêu cực theo bản năng. Điều này bởi vì con người thích tìm kiếm những điều tích cực, thay vì những điều đầy lo lắng và không an toàn. Vì vậy, chủ đề về con người và cái chết thường ít được nói đến, đặc biệt là với những người trẻ, đặc biệt là học sinh.
Tuy nhiên, cuộc sống thường khiến chúng ta bất ngờ. Dù là ai, ở bất kỳ độ tuổi nào, chúng ta cũng không thể chuẩn bị cho việc phải nói lời chia tay với những người thân quen mãi mãi. Có lẽ vì vậy, nhà văn Lee Kyung Hee đã viết về chủ đề về con người, cuộc sống và cái chết trong cuốn sách “Tôi đã chết vào một ngày nào đó”, để chúng ta phải suy ngẫm về nó. Từ đó, chúng ta có thể hiểu về cái chết, điều gì sẽ xảy ra sau khi mất đi, và ý nghĩa của cuộc sống.
Giới thiệu về tác giả và cuốn sách
Lee Kyung Hee là một nhà văn người Hàn Quốc. Cuốn sách “Tôi đã chết vào một ngày nào đó” là tác phẩm đầu tay của tác giả, được xuất bản tại Việt Nam vào năm 2018. Cuốn sách được dịch bởi dịch giả Liên Hương và phát hành bởi nhà sách Nhã Nam.
“Tôi đã chết vào một ngày nào đó” được tác giả Kyung Hee viết như một lời hứa im lặng dành cho một cậu bé thiếu niên đã mất vào năm 2001 trong một tai nạn đột ngột, với hi vọng rằng:
“Tôi không muốn những đứa trẻ đó phải chịu đựng cảnh đau khổ, gian truân và cô đơn. Tôi chỉ muốn viết về những khoảnh khắc nhỏ bé và yên bình, nơi mà cơn bão của bi kịch không thể tới gần. Các em, có thể đã được thưởng thức một chút hương vị cuộc sống trong những dòng chữ này của tôi.”
Bước vào trang sách Tôi đã chết vào một ngày nọ, người đọc sẽ được chứng kiến câu chuyện về tình bạn, tình yêu và sự mất mát qua góc nhìn của nhân vật chính Yoo Mi. Ngoài ra, từ cuốn nhật ký màu xanh mà người bạn thân Jae Joon để lại, bạn đọc sẽ hiểu hơn về tâm trạng của cậu bé học sinh này đối với những trăn trở về cuộc sống, sự tồn tại và cái chết.
Cảm nhận về cuốn sách
Cuốn sách như một dải phim quay lại cả quá khứ và hiện tại xen kẽ về cặp bạn thân Jae Joon và Yoo Mi. Trong những đoạn phim ấy, vẫn tồn tại sự ngây thơ của những đứa trẻ mới lớn. Chúng trêu chọc nhau nhưng cũng quan tâm đến nhau khi bị người mình thích từ chối. Nhưng cũng có những đoạn phim cho thấy sự phiền muộn riêng của từng đứa trẻ đối diện với hoàn cảnh sống và những vấn đề khác nhau.
Những đoạn phim này bắt đầu với sự hiện thực nhất, khi nhắc đến sự thật rằng cậu bé Jae Joon đã ra đi trong một vụ tai nạn đầy bất ngờ. Và từ đây, là cảm giác đau buồn vô tận của người ở lại khi phải sống tiếp cũng như những ký ức với người đã mất.
Ba chương đầu tiên diễn ra khá chậm rãi, xen kẽ những đoạn phim từ khi Yoo Mi và Jae Joon gặp nhau, kỷ niệm đi chơi Chuncheon của hai đứa sau khi thất tình, và những khoảnh khắc tương tự. Qua những đoạn phim như vậy, ta có thể thấy rõ hơn về hoàn cảnh gia đình hai đứa trẻ và những gì họ trải qua ở trường học.
Ba chương đầu tiên diễn ra một cách chậm rãi như vậy có lẽ là ý đồ của tác giả. Có thể nhà văn muốn Yoo Mi, hoặc có thể là độc giả đang thưởng thức cuốn sách, được thả lỏng để sẵn sàng đón nhận những dòng nhật ký của Jae Joon.
“Tôi đã từng chết vào một ngày nào đó. Có ý nghĩa gì khi tôi chết?”
Đây chính là hai câu mở đầu của quyển nhật ký, gây ấn tượng mạnh mẽ. Không ai có thể nghĩ rằng một cậu học sinh 16 tuổi sẽ nói về một chủ đề nặng nề như cái chết. Có thể nhiều người sẽ tự hỏi liệu cậu ấy đã trải qua những gì tổn thương về tâm lý? Liệu có phải cậu ấy biết trước mình sẽ ra đi vào một ngày không xa?
Thực ra không phải như vậy. Jae Joon có thể cũng chỉ là một học sinh thông thường, hiếu kỳ với thế giới xung quanh. Nhưng câu mở đầu này khiến mình phải suy nghĩ, nếu bây giờ mình mất đi, liệu cuộc sống của mình có ý nghĩa không? Và một cuộc sống ý nghĩa là gì?
Sống một cuộc sống ý nghĩa
Mỗi con người trên trái đất này đều là một cá thể độc lập, hoàn toàn khác biệt. Họ có tính cách riêng, hoàn cảnh và giá trị quan khác nhau. Vì vậy, không có câu trả lời chính xác về một cuộc sống ý nghĩa. Mỗi người sẽ tự định nghĩa cho bản thân mình về vấn đề này.
Trước và sau khi kết thúc việc đọc cuốn sách Tôi đã chết vào một ngày nào đó, một cuộc sống có ý nghĩa đối với bản thân là sống một cách đầy đủ và không hối tiếc về bất kỳ điều gì.
Sống đầy đủ nghĩa là mỗi ngày, ngay cả khi phải thực hiện những công việc lặp đi lặp lại, trải qua những ngày không có gì mới mẻ, vẫn có thể tìm thấy niềm vui. Dù có khi chỉ đi cùng một con đường, nhưng hôm nay, đẹp trời đã quyết định rẽ sang con đường tuyệt vời hơn để khám phá.
Sống đầy đủ cũng đồng nghĩa với việc cố gắng thay đổi, giữ vững thái độ sống trong cuộc sống. Có những ngày hạnh phúc và suôn sẻ, nhưng cũng có những ngày mệt mỏi và căng thẳng. Giữ vững thái độ tích cực trong những thời điểm khó khăn là một thách thức, nhưng cũng là cách chúng ta trở nên tốt hơn.
Bên cạnh đó, sống một cuộc sống ý nghĩa cũng đồng nghĩa với việc đối đãi tốt với bản thân và những người xung quanh. Hãy sống theo cách mà bạn mong muốn, trải nghiệm những điều bạn muốn, và nói những điều bạn cho là cần thiết. Đừng để thời gian trôi qua mà không ý thức, vì mỗi giây là quý báu.
Như lời mẹ của Jae Joon: “Chết là kết thúc tất cả. Vì vậy, khi còn sống, hãy sống một cách trọn vẹn, đặt tất cả sự chăm chỉ vào đó.”
Trò chơi của linh hồn
Trong nhật ký của Jae Joon, có một trò chơi giả làm xác chết được sau này đổi tên thành “trò chơi linh hồn”. Trò chơi này bắt nguồn từ một trò chơi thực tế cùng tên mà Jae Joon thường chơi với bạn bè. Khi tham gia trò này, điểm nổi bật là người chơi phải giả vờ một cách đúng đắn nhất những cử chỉ của “xác chết”.
Một lần khi đang giả vờ làm xác chết, Jae Joon đột nhiên bắt đầu suy nghĩ về ý nghĩa của cuộc sống và cái chết. Cậu thiếu niên 16 tuổi đã chia sẻ những suy tư của mình trong nhật ký rằng:
“Mình bỗng nảy ra ý tưởng, thử sống cuộc đời với tâm trạng giả làm xác chết sẽ thú vị lắm. Vậy là mình đã tự tưởng tượng mình đã chết, và nhìn xem mọi thứ xung quanh ra sao. Như vậy, mình sẽ nhận ra giá trị và sự khác biệt của mọi thứ tới đâu!”
Và có lẽ đó là lúc Jae Joon tự tìm ra cách để chữa lành lòng. Việc tham gia vào trò chơi linh hồn này dường như đã khiến cậu vô ý nhận ra rằng mình đang sống và cư xử khác đi:
“Mình đã sống một ngày với tâm trạng của một người đã chết. Quả thật là trò chơi kỳ diệu. Mặc dù đây là trò giả làm xác chết, nhưng cảm giác lại hoàn toàn khác biệt so với việc bắt chước một xác chết.
Đầu tiên, khi mở mắt buổi sáng, mình nằm đó và nghĩ, mình đã chết rồi, một ngày mới bắt đầu trước mắt đột nhiên trở nên quan trọng đến lạ kỳ. Mình muốn đi ngay đến trường - nơi mình từng ghét bỏ, thậm chí cả những lời phê phán của ông bố buổi sáng cũng trở nên thú vị, và mình có thể tha thứ cho cậu bé In Joon đã lén lút lấy đôi giày Nike mới của mình rồi để làm dơ. Vì mình đã chết rồi, và với người đã chết, đôi giày Nike làm gì có ý nghĩa được nữa.”
Giống như mọi khi, khi Jae Joon quyết định tham gia trò chơi linh hồn vào ngày của ba mẹ:
Trong ngày của cha mẹ. Sáng nay, khi tôi đang cài hoa cẩm chướng lên áo cho ba mẹ, tôi đã thử trò giả mạo làm linh hồn người chết. Nếu tôi đã khuất và nhìn thấy cảnh này, thì tôi sẽ như thế nào? Dĩ nhiên, tôi sẽ không còn đứng ở đây nữa. Chỉ có In Joon đang cài hoa cho ba mẹ. Ba mẹ và In Joon, ai cũng đang rơi nước mắt. Họ sẽ nhớ đến những lần tôi cài hoa... Lúc đó, tôi sẽ chỉ là một hồn ma không thể nhìn thấy được, có cố gắng cài hoa cho ba mẹ đi nữa thì cũng không ai biết.
Nghĩ như vậy, bỗng thấy ngày lễ này trở nên quan trọng vô cùng. Tôi đeo hoa cho ba mẹ một cách nghiêm túc, sau đó về nhà giúp mẹ làm việc. Giờ này mà chết, thì cũng không làm được gì nữa, nên mọi công việc nhà như rửa bát, lau nhà, phơi quần áo, dù không thích cũng phải làm.
Khi nhắc đến trò chơi linh hồn của Jae Joon, tôi không thể không nhớ tới bộ phim About Time, khi nam chính có khả năng quay ngược thời gian. Có một phân đoạn trong phim rất giống với hiệu ứng mà trò chơi linh hồn mang lại. Đó là lúc nam chính của About Time quay ngược thời gian và sống lại những ngày đã trải qua. Nhưng lần này, với một cách tiếp cận cuộc sống khác, nam chính đã hiểu cách tìm niềm vui trong cuộc sống hàng ngày.
Những đứa trẻ đó...
Tôi từng khuất vào một ngày nào đó.Yoo Mi và Jae Joon, như bao thiếu niên khác, đều trải qua giai đoạn của tuổi trẻ nổi loạn. Họ cũng có những khoảnh khắc vui vẻ bên bạn bè, cũng biết đến những tình cảm thầm kín trong lòng đối với bạn bè cùng trường. Họ cũng đối diện với những vấn đề riêng trong cuộc sống và gia đình. Và đặc biệt, những đứa trẻ này, đang trưởng thành, hiểu biết nhiều hơn mà người lớn nghĩ.
Trong bút pháp của tác giả, Yoo Mi được tưởng tượng là một cô bé mạnh mẽ và không chịu khuất phục trong lớp học. Nhưng ít ai biết rằng dưới vẻ bề ngoài kiên cường ấy, Yoo Mi lại là một cô bé rất nhạy cảm. Cô ấy mong muốn có một người bạn để giảm bớt cảm giác cô đơn khi không thể hoà nhập với môi trường mới. Điển hình là khi Jae Joon đề nghị làm bạn, Yoo Mi đã từ chối cậu ta. Nhưng thực ra, trong tâm trí cô bé, cô đã rối bời lắm...
“Trong lòng tôi, một cuộc chiến khốc liệt đang diễn ra. Niềm vui vì có một chàng trai ấm áp như Jae Joon đang tranh đấu với sự bướng bỉnh không chịu đầu hàng của tôi một cách dễ dàng như vậy.
Yoo Mi cũng là người biết tôn trọng cảm xúc của bạn cùng lớp, chỉ vì một lần nghe bạn ấy chơi bản nhạc Love me tender của Elvis Presley trên guitar. Ngoài ra, sau khi đọc nhật ký mà Jae Joon viết về việc học lái xe máy vì bạn đó, Yoo Mi đã rất ấn tượng.
Có thể nói rằng từ đầu, Yoo Mi đã không ưa So Hee - người mà bạn thân Jae Joon thích. Đặc biệt, So Hee còn là nguyên nhân khiến Jae Joon quyết định học lái xe máy, và sau đó gặp tai nạn. Dù vậy, Yoo Mi đã có suy nghĩ khá trưởng thành...
“Không, thậm chí hơn thế, tôi còn biết ơn So Hee. Không ngờ rằng tôi có thể cảm thông với cô ta. Jae Joon chỉ sống một cuộc đời ngắn ngủi, nhưng trong thời gian ngắn đó, cậu ấy đã trải qua những cảm xúc tuyệt vời như vậy, nhờ vào So Hee. Nếu không có So Hee, có lẽ Jae Joon sẽ không trải qua tình yêu một lần.”
Có lẽ, những đứa trẻ có sự hiểu biết sâu sắc hơn chúng ta tưởng. Chúng sở hữu một tâm hồn nhạy cảm và đầy hiếu kỳ với thế giới xung quanh, từ đó mang lại những góc nhìn mà chúng ta thường bỏ qua. Chính vì điều đó, chúng ta cần dành thời gian để thấu hiểu hơn về chúng, và không nên coi chúng như những đứa trẻ không hiểu biết về cuộc sống. Vì tất cả những đứa trẻ đều có những cảm xúc và suy tư cần được chia sẻ và thấu hiểu từ người khác.
Kết luận
Cuộc sống, con người và cái chết là những chủ đề vô cùng phức tạp, không thể diễn giải hết chỉ trong vài trang sách. Cuốn sách 'Tôi đã chết vào một ngày nào đó' có thể không phải là tác phẩm xuất sắc nhất về chủ đề này, nhưng nó đã thành công trong việc giúp độc giả hiểu rõ hơn về tâm trạng của những thanh niên trưởng thành, nỗi đau của việc mất đi người thân, và cách để tiếp tục sống với những ký ức về người đã ra đi. Hy vọng khi đọc những trang sách đầy ý nghĩa trong cuốn sách này, bạn cũng sẽ tìm thấy những thông điệp ý nghĩa dành cho bản thân.
Tóm tắt & Nhận xét bởi: Phan Hồng Hạnh - MyBook
Hình ảnh do Trúc Phương thực hiện