Buzz
Tình yêu là một trong những nhu cầu không thể thiếu của mỗi người chúng ta. Dường như tất cả mọi người đều hiểu rõ về tình yêu nhưng thực tế, tình yêu lại là một trải nghiệm hiếm hoi nhất. Yêu một cách tỉnh táo là điều cao quý nhất mà mỗi người nên hướng đến trong cuộc sống, vì ở đó không có sự kiểm soát, chiếm hữu, ràng buộc hay sự phụ thuộc lẫn nhau. Thay vào đó là sự độc lập, tự do và sự phát triển cùng nhau. Thường thì con người luôn sống trong sợ hãi, trong đó có sự sợ hãi khi yêu. Thật tiếc rằng sự sợ hãi đó lại là rào cản lớn nhất ngăn cản con người đạt đến đỉnh cao của tình yêu.
“Yêu là dành ra bên ngoài, dũng cảm tìm đến người khác, với niềm tin vững chắc rằng mình sẽ được chấp nhận – và luôn được chấp nhận. Còn sự sợ hãi sẽ kéo bạn vào bên trong, tự kỷ, đóng kín cửa sổ lớn, cửa sổ để ánh sáng mặt trời, gió, và mưa không thể tiếp xúc với bạn – bạn quá sợ hãi.
Nỗi sợ là mồ chôn, tình yêu là ngôi đền linh thiêng. Trong tình yêu, cuộc sống đạt đến tầm cao nhất của nó. Trong sự sợ hãi, cuộc sống rơi vào cùng tầm với cái chết. Nỗi sợ mang mùi hôi, trong khi tình yêu tỏa ra hương thơm. Vậy tại sao bạn lại sợ hãi?”
Một chút về tác giả
Osho (1931 – 1990) có tên thật là Chandra Mohan Jain. Suốt cuộc đời, ông được biết đến như một vị thầy tâm linh, huyền bí. Trong những năm 1960, ông đã đi khắp Ấn Độ như một diễn giả công cộng và là một nhà phê bình thẳng thắn đối với chủ nghĩa xã hội và Mahatma Gandhi, cũng như đạo Hindu truyền thống. Osho đã đóng góp một cách cách mạng trong việc chuyển hóa nội tâm qua thiền định. Những bài giảng tổng hợp và hòa hợp về các tôn giáo khác nhau của ông nhấn mạnh vào tầm quan trọng của thiền định, tự nhận thức, tình yêu, sáng tạo và hài hước – những phẩm chất mà ông xem là bị kìm nén bởi sự tuân thủ mù quáng các hệ thống tín ngưỡng, truyền thống tôn giáo và xã hội hóa. Tư tưởng của ông đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến phong trào New Age ở phương Tây, và các tư tưởng của ông đã trở nên phổ biến hơn kể từ khi ông qua đời.
Bạn cảm thấy cô đơn hay cô độc khi rời khỏi đám đông ồn ào?
Nhìn thấy ai đó sống một mình, chưa có người yêu hay bạn đồng hành, người ngoài nhìn vào thường nghĩ họ cô đơn, buồn chán. Tuy nhiên, thực tế là mọi thứ không đơn giản như vậy. Có thể họ thực sự cô đơn, nhưng cũng có thể họ đang ở trạng thái cô độc. Hay thậm chí có những người đã có người yêu, có vợ/chồng nhưng vẫn cảm thấy mình cô đơn. Để hiểu rõ bản thân đang ở trạng thái cô đơn hay cô độc, ta cần hiểu ngữ nghĩa của từng trạng thái là gì. Osho từng chia sẻ về 02 trạng thái này như sau:
'Cô đơn là nỗi buồn, là cảm giác không trọn vẹn. Bạn cần một người và người đó không hiện diện bên bạn. Cô đơn là bóng tối, không có ánh sáng bên trong. Một căn nhà tối, đang chờ đợi ai đó đến thắp lên ánh sáng. Ngược lại, cô độc không phải là nỗi buồn, mà là cảm giác rằng bạn đã hoàn thiện. Bạn không cần ai khác, chỉ cần bạn là đủ. Và điều này thường xảy ra trong tình yêu. Cô đơn là trạng thái khi bạn phát ốm với chính mình, chán nản, mệt mỏi với chính mình, bạn muốn đến một nơi nào đó và gặp một ai đó để quên đi chính mình, nhưng cô độc lại là trạng thái bạn hân hoan khi được là chính mình, hạnh phúc khi được là chính mình. Bạn không cần phải đi đâu cả, không cần gì cả, chỉ cần bạn là đủ với chính mình'.
Hai người cô đơn có thể gặp nhau, nhưng họ không yêu nhau. Tại sao nói như vậy? Bởi vì thực chất họ vẫn cô đơn nhưng lúc này, nhờ có sự hiện diện của người kia mà họ không còn cảm thấy cô đơn. Hai kẻ cô đơn gặp nhau làm sự cô đơn của họ gấp đôi, thậm chí gấp nhiều lần. Bạn cảm thấy cô đơn khi ở một mình và khi có mối quan hệ tình cảm, bạn lại cảm thấy đau khổ. Khi không có mối quan hệ tình cảm, bạn cảm thấy cô đơn và bạn tìm kiếm ai đó để gắn kết. Nhưng khi đã gắn kết, bạn bắt đầu cảm thấy đau khổ; bạn cảm thấy việc ở một mình lại tốt hơn. Hai kẻ cô đơn gặp nhau – sự đau khổ gặp nhau làm sự đau khổ của họ nhân lên. Làm thế nào hai điều xấu có thể trở thành điều tốt đẹp. Trong khi đó, tình yêu thực sự lại là một phạm trù thiêng liêng, cao quý.
Tình yêu thực sự không phải là cố gắng đánh bại sự cô đơn mà là biến sự cô đơn thành cô độc. Nếu yêu một người (là tình yêu thật sự), bạn sẽ giúp người đó trở nên cô độc. Và một người thật sự yêu sẽ không bao giờ phá hủy sự cô độc của đối phương, họ luôn tôn trọng tính cá nhân của bạn, tôn trọng sự cô độc của bạn. Tuy nhiên, thường thì những người yêu nhau (những người được cho là đang yêu) rất lo ngại sự độc lập của đối phương. Họ quá lo lắng, vì họ nghĩ rằng nếu đối phương độc lập, họ sẽ không còn cần họ, họ sẽ bị bỏ lại. Do đó, phụ nữ thường có xu hướng kiểm soát mọi thứ để đối phương luôn phụ thuộc vào họ. Và đàn ông cũng thường làm những điều tương tự để họ vẫn cảm thấy được đánh giá. Kết quả là đó không phải là tình yêu – đó chỉ là một cuộc trao đổi, không phải tình yêu – và luôn có mâu thuẫn, đấu tranh.
Có khả năng ở trong trạng thái cô độc nghĩa là có khả năng yêu thương.
Phân biệt giữa 'Thông cảm' và 'Thấu cảm'
Người hạnh phúc là người chia sẻ, và người hạnh phúc sẽ thu hút người khác hạnh phúc. Tuy nhiên, khi bạn bất hạnh, bạn thu hút nhiều người hơn vì họ cũng đang bất hạnh và có gì đó tương đồng với bạn. Khi đau khổ, thường có ai đó sẽ đến, sẽ thông cảm với bạn và bạn cảm thấy như được hiểu, rất tốt, rất thăng hoa. Nhưng liệu sự thông cảm đó là tốt hay xấu? Vì sự thông cảm không phải là tình yêu, sự thông cảm chỉ tồn tại khi bạn vẫn đau khổ. Một khi bạn trở nên hạnh phúc, sự thông cảm sẽ biến mất. Tình yêu chân thật không phải là sự thông cảm mà là sự thấu cảm.
Tác giả Osho giúp bạn phân biệt giữa hai khái niệm có vẻ giống nhau. Theo đó, thông cảm là: “Bạn đau khổ, và tôi muốn giúp bạn. Tôi vẫn ở bên ngoài. Tôi chỉ đưa tay ra giúp bạn. Tôi không bị ảnh hưởng bởi bạn. Trên thực tế, tận sâu trong lòng, tôi thích thú với việc đó'. Còn sự thấu cảm lại khác hoàn toàn. Thấu cảm có nghĩa là 'Tôi cảm nhận được điều bạn đang cảm nhận. Nếu bạn đau khổ, tôi cảm nhận được nỗi đau của bạn. Nó chạm đến tôi… nó tác động đến tôi. Tôi không còn là người ngoài mà như thể là một phần của bạn'.
Tình yêu là sự thấu cảm và hoàn toàn không phải là sự thông cảm. Đừng mong đợi ai đó mang lại sự thông cảm cho bạn. Mối quan hệ mà trong đó có sự chia sẻ, không có sự phụ thuộc, cả hai đều hoàn toàn tự do, độc lập mới là một mối quan hệ tốt. Khi hai bên đều đang yêu, cả hai đều cô độc và hạnh phúc, đó mới là một tình yêu vô cùng đẹp vì họ không cố gắng ngăn cản lẫn nhau phát triển.
Mọi thứ luôn thay đổi!
Chúng ta phải chấp nhận rằng trong cuộc sống này, mọi thứ luôn thay đổi. Không có gì là ổn định; bạn không thể dựa vào bất cứ điều gì trong thế giới luôn biến đổi này. Bạn có thể mong muốn mối quan hệ, tình yêu của mình sẽ ổn định lâu dài nhưng ước muốn đó lại trái ngược với quy luật thay đổi và quy luật đó không có ngoại lệ. Nó diễn ra theo cách của nó, nó sẽ thay đổi, mọi thứ sẽ thay đổi. Có lẽ một ngày nào đó bạn sẽ hiểu rằng thật tốt khi sự hiện hữu không lắng nghe bạn, không áy náy về bạn và chỉ làm những gì nó muốn làm, không nghe theo mong muốn của bạn. Cụ thể, bạn muốn người bạn này mãi là của bạn, nhưng cũng có lúc họ sẽ không còn ở bên bạn nữa. Một người khác có thể ưu tú hơn, sẽ thế chỗ của họ. Rồi bỗng nhiên bạn nhận ra rằng thật tốt khi họ biến mất; bằng không bạn sẽ mắc kẹt với họ. Tuy nhiên, giá trị cốt lõi mà cuộc sống này muốn bạn nhận ra lại không phải là điều đó, mà là bạn cần có sự nhìn nhận sâu sắc để không còn đòi hỏi về một mối quan hệ lâu bền. Bạn phải rút ra bài học rằng chất liệu cơ bản của cuộc sống là sự thay đổi.
Đứng trước quy luật thay đổi của cuộc sống, có người cho rằng “chỉ tin vào tiền bạc mà không tin vào bất cứ điều gì khác” có thể là do những trải nghiệm đau thương của họ, những lần bị lừa dối. Nhưng sự thật là khi chết đi, họ không thể mang theo tiền bạc, đã kiếm được nhưng sẽ phải chia tay nó. Vậy, liệu họ có thể tin vào tiền bạc mà không thay đổi không? Hay về quyền lực, nhiều người theo đuổi vì nghĩ rằng họ sở hữu nó, nhưng cuối cùng quyền lực cũng sẽ thay đổi. Một lúc nào đó toàn bộ ảo tưởng sẽ biến mất, liệu họ sẽ cô đơn hơn ai?
Dù cho có nhận định nào, quy luật của cuộc sống vẫn là mọi thứ đều thay đổi, nên mọi nỗ lực tránh sự cô đơn đều sẽ thất bại. Bởi vì nó đi ngược lại với nền tảng của cuộc sống. Điều cần làm không phải là lãng quên sự cô đơn, mà là thừa nhận và chấp nhận nó, từ đó tự do thoát khỏi sự cô đơn.
Có bao nhiêu cách yêu?
Theo Osho, tình yêu cơ bản là sự tự do và yêu thương. Mọi người thường thuộc vào các kiểu yêu sau:
'Tình yêu số một': Yêu theo hướng đối tượng, chọn một đối tượng để yêu, ví dụ như chọn yêu vì ngoại hình, kinh tế, kỹ năng... Kiểu này thể hiện lòng ham muốn vô cùng lớn và thường dẫn đến đau khổ. Kiểu yêu này không có nhiều giá trị.
'Tình yêu số hai': Được gọi là 'Tình yêu chủ thể', chủ thể là bạn, bạn yêu thương người khác mà không có tính chiếm hữu. Bạn hạnh phúc khi người khác được yêu quý, khao khát. Tuy nhiên, kiểu này cũng tiềm ẩn đau khổ nếu đối phương không yêu theo cách đó.
'Tình yêu số ba': Tình yêu này không dễ giải thích. Nó không phải là chủ thể, không phải là đối tượng, mà nó là siêu nghiệm. Bạn chính là tình yêu, là phẩm chất của bạn, bạn mãi yêu thương và tình yêu đó không bao giờ kết thúc. Bạn tự do, bạn đem lại sự tự do cho chính mình và đối với người khác. Nếu đối phương không yêu bạn theo mọi kiểu yêu, bạn vẫn cảm thấy hạnh phúc.
Tóm lại, các phân tích giúp bạn hiểu hơn về tình yêu, suy ngẫm xem bạn đang ở kiểu yêu nào và liệu nó có mang lại hạnh phúc hay không? Nếu bạn đang ở kiểu tình yêu số một, bạn có thể chuyển sang kiểu số hai và hướng đến kiểu số ba là mục tiêu cần hướng đến.
Cảm nhận cá nhân
Yêu (Being in love) là cuốn sách giúp mình thay đổi cái nhìn về tình yêu, cũng như thay đổi triết lý khi bắt đầu yêu một ai đó. Mình hiểu được rằng nếu mình không thấy hạnh phúc khi ở một mình, thì dù có có thêm một ai khác đồng hành, hạnh phúc đó cũng chỉ là tạm bợ, hạnh phúc bền vững nhất đến từ bản thân. Trong tình yêu, đa số các cặp đôi sợ mất, muốn kiểm soát, sở hữu đối phương, nhưng theo triết lý của Osho, bạn đừng nên sợ yêu.
'Hãy sợ cái tôi của bạn, hãy sợ lòng ham muốn, hãy sợ lòng tham, hãy sợ tính chiếm hữu, hãy sợ ghen tuông, nhưng đừng bao giờ sợ tình yêu. Tình yêu là thần thánh, giống như ánh sáng. Khi có tình yêu, nỗi sợ không thể tồn tại.
