Buzz
“Trong mọi lĩnh vực khoa học, sự nhầm lẫn luôn tiên quyết trước sự thật, và nó tốt hơn là nên xảy ra trước thay vì sau.” - Horace Walpole
Khoa học là gì khiến con người quan tâm và đam mê đến vậy? Theo Wikipedia, khoa học là “hệ thống kiến thức về những định luật, cấu trúc và cách vận hành của thế giới tự nhiên, được tổng hợp thông qua quan sát, mô tả, đo đạc, thí nghiệm, và phát triển lý thuyết bằng các phương pháp khoa học.” Khoa học hiện diện trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta thông qua ứng dụng, tiện ích, thiết bị, thuốc mà chúng ta sử dụng. Chúng ta cũng là một phần của khoa học, khi cơ chế, quy trình, hiện tượng của cơ thể, tâm lý, và năng lực của con người được nghiên cứu, phân tích và tổng hợp nhờ vào khoa học. Nếu không có khoa học, chúng ta không thể có cuộc sống hiện đại và tiện nghi như hiện nay. Khoa học vẫn tồn tại nhờ sự tò mò và nỗ lực của con người.
Tuy nhiên, khoa học mà chúng ta thấy chỉ là những gì mà các nhà khoa học muốn chúng ta thấy. Mọi thứ trên thế giới đều có hai mặt, và khoa học cũng không ngoại lệ. Khoa học có những bí ẩn khi được phơi bày khiến người nghe và biết đến phải rùng mình. Trong lịch sử, có nhiều người lợi dụng danh nghĩa khoa học và lợi ích của nhân loại để che đậy tội ác của mình. Họ không từ thương xót với con người, động vật, cây cỏ để xây dựng tên tuổi cho bản thân. Đằng sau vẻ hào nhoáng, lòng nhân ái đó là một bộ mặt tàn ác, điên cuồng. Dựa trên những câu chuyện này, tác giả Simon Kean đã viết cuốn sách Phía sau tội ác nhân danh khoa học - Khám phá bí mật tội lỗi của những hành động khoa học tàn bạo và phi nhân tính (Tựa đề gốc: The Icepick Surgeon: Murder, Fraud, Sabotage, Piracy, and Other Dastardly Deeds Perpetrated In The Name of Science).
Thông tin về tác giả:
Sam Kean là một nhà văn nổi tiếng người Mỹ. Ông sinh ra và lớn lên tại bang South Dakota, Hoa Kỳ. Ông học vật lý và tiếng Anh tại Đại học Minnesota trước khi tốt nghiệp với bằng Thạc sĩ Thư viện học tại Đại học Công giáo Hoa Kỳ. Hiện nay, Sam Kean là biên tập viên cho bộ sưu tập về khoa học The Best American Science and Nature Writing, phiên bản tái bản lần thứ 18. Các tác phẩm của ông tập trung vào việc kể về các phát hiện khoa học quan trọng và đã nhận được nhiều lời khen từ các tờ báo như The Wall Street Journal, Library Journal, hay The New York Times. Một số tác phẩm nổi bật của ông bao gồm: The Disappearing Spoon, The Violinist's Thumb, Caesar's Last Breath: Decoding the Secrets of the Air Around Us, The Bastard Brigade: The True Story of the Renegade Scientists and Spies Who Sabotaged the Nazi Atomic Bomb, The Tale of the Dueling Neurosurgeons: the History of the Human Brain as Revealed by True Stories of Trauma, Madness, and Recovery, và không thể không nhắc đến cuốn sách Phía sau tội ác nhân danh khoa học - Khám phá bí mật tội lỗi của những hành động khoa học tàn bạo và phi nhân tính. Sam Kean cũng đã được vinh danh với nhiều giải thưởng và thành tích trong sự nghiệp của mình, trong đó có việc cả 4 cuốn sách của ông đều lọt vào top sách khoa học hàng đầu trên Amazon. Ngoài việc viết sách, ông cũng đóng góp bài viết cho Tạp chí New York Times, Mental Floss, Slate, Psychology Today và The New Scientist.
Cảm nhận về cuốn sách:
Phía sau tội ác nhân danh khoa học - Khám phá bí mật tội lỗi của những hoạt động khoa học tàn ác và phi nhân tính mang lại những phát hiện khoa học và các hành vi tội ác của con người dưới cái bề ngoài được gọi là “khoa học”. Cuốn sách đem đến cảm xúc từ sự ngạc nhiên đến nỗi sợ hãi trước sự tàn bạo và thiếu nhân tính mà con người có thể thể hiện. Ở phần này, mỗi chương là một câu chuyện đáng sợ về những bí mật của khoa học. Tuy nhiên, đó không phải là những câu chuyện bình thường. Chúng gây tranh cãi vì phục vụ cho khoa học, nhưng cũng là nguyên nhân gốc rễ của nhiều vụ án mạng. Cuốn sách không chỉ kể chi tiết những câu chuyện đáng sợ, mà còn đi sâu vào tâm lý của kẻ phạm tội, nhấn mạnh vào động cơ thực sự của những vụ án mạng khoa học.
Mỗi chương không chỉ là những câu chuyện khoa học mà còn là cơ hội để chiêm ngưỡng những kẻ lợi dụng tên tuổi khoa học để thỏa mãn nhu cầu cá nhân của họ. Phần mở đầu của cuốn sách cũng là một ví dụ về sự lạm dụng của khoa học. Những kẻ này có tâm lý rất phức tạp. Họ không kiểm soát được sự tò mò, nên họ quyết tâm tiến sâu vào trong để đạt được điều họ mong muốn. Họ muốn tạo ra những kỳ tích, nhưng họ cũng sẵn lòng làm bất cứ điều gì, vượt qua bất cứ giới hạn nào để đạt được mục tiêu của mình. Dù những khám phá của họ có ảnh hưởng lớn đến khoa học, nhưng để đạt được điều đó, họ đã phải trả giá rất đắt. Họ không chỉ có tâm lý phức tạp, mà còn có cách sống rất đặc biệt. Họ nhận thức sâu sắc về sự thay đổi và cực hạn của thiên nhiên. Mô tả và tường thuật về những khám phá của họ gần như chính xác, không che đậy điều gì.
Thường thì, động cơ của tội phạm liên quan đến tiền bạc, chính trị, danh tiếng hoặc những thứ không trong sạch, nhưng với tội phạm khoa học, động cơ của họ là sự khao khát tri thức. Ban đầu, điều này có thể làm chúng ta bối rối, rằng làm thế nào mà một người có thể phạm tội chỉ để tìm hiểu và khám phá kiến thức. Theo Sam Kean, các nhà khoa học có khả năng vượt qua ranh giới đạo đức khi công việc của họ chủ yếu là nghiên cứu và yêu cầu sự tập trung cao. Họ có xu hướng không chấp nhận sự thất bại. Họ rơi vào bẫy của sự khao khát tri thức, và tin rằng khoa học là hiện thân của những điều tốt đẹp. Họ tự thuyết phục bản thân và người khác rằng công việc của họ sẽ đem lại những thay đổi lớn trong nghiên cứu và sẽ có lợi ích cho những người ủng hộ họ. Tuy nhiên, kết quả của họ thường không đạt được như mong đợi và có những hậu quả không lường trước được.
Trong suốt cuốn sách, một ví dụ điển hình về việc sử dụng khoa học với mục đích sai trái với bản chất của nó là nữ hoàng Cleopatra. Truyện kể rằng, Cleopatra là người đã thực hiện thí nghiệm khoa học phi đạo đức đầu tiên trong lịch sử. Theo truyền thuyết, có một thời điểm trong thời gian trị vì của bà (khoảng từ năm 51 đến năm 30 trước Công nguyên), một số học giả Ai Cập đã đặt ra câu hỏi: làm thế nào để biết giới tính của đứa trẻ trong bụng mẹ là nam hay nữ? Và không ai biết câu trả lời, Cleopatra đã tự thực hiện các thí nghiệm này trên những người hầu gái của mình. Bà đã yêu cầu hầu gái tuân theo các quy trình thí nghiệm và sau một thời gian nhất định, bà kiểm tra kết quả. Cuối cùng, bà kết luận rằng, sau 41 ngày kể từ thời điểm thụ thai, giới tính của thai nhi có thể được xác định. Tuy nhiên, thí nghiệm này không mang lại ý nghĩa gì đối với khoa học hiện đại, bởi các bác sĩ cho biết rằng sau 6 tuần thụ thai, bộ phận sinh dục của thai nhi chưa phát triển đủ để xác định giới tính. Điều đáng chú ý là sự ám ảnh của Cleopatra về thí nghiệm này. Bà đã sử dụng quyền lực của mình một cách tàn bạo để đạt được mục đích cá nhân mà không quan tâm đến đạo đức hay nhân tính. Bằng mọi cách, bà đã thành công trong việc biến những con người thành những vật thí nghiệm để đạt được mục đích của mình.
Ngoài ra, trong lịch sử thế giới đã có nhiều khám phá khoa học đáng kinh ngạc khác. Một ví dụ nổi bật là “cướp biển” Dampier. William Dampier (1651 - 1715), một nhà thám hiểm, hàng hải và nhà tự nhiên học người Anh, đã từng khám phá Úc và thực hiện ba chuyến vòng quanh thế giới. Sinh ra và lớn lên ở làng East Coker, Anh, Dampier mồ côi cha mẹ khi 16 tuổi và từ đó bắt đầu cuộc hành trình của mình. Ông tham gia vào hoạt động cướp biển từ năm 1678 đến 1691, chủ yếu tại Nam Mỹ và Thái Bình Dương. Dampier cũng đặt chân đến Úc vào năm 1688, nhưng không gặp may mắn trong việc cướp bóc và không hài lòng với người dân địa phương. Một sự kiện đáng nhớ khác trong cuộc đời ông là việc được bổ nhiệm chỉ huy con tàu Roebuck thám hiểm cho Hải quân Anh. Ông viết cuốn sách “A New Voyage Round the World” (Tạm dịch: Một chuyến du hành mới vòng quanh thế giới) vào năm 1697, mang lại cho ông sự nổi tiếng nhưng không phải là nhiều tiền bạc vì thiếu luật bản quyền. Dampier cuối cùng đã phải rời bỏ nghề cướp biển, nhưng không thể tránh khỏi số phận đắng cay và bị xã hội coi như một kẻ xấu xa. Mặc dù có tài năng khoa học, nhưng Dampier đã mất đi lòng nhân từng có và trở thành bi kịch của chính mình.
Cuốn sách không chỉ là một tập hợp các câu chuyện về khoa học, cuộc sống và con người. Nó còn khám phá lĩnh vực tâm lý học, nghiên cứu và phân tích động cơ của những người sẵn lòng vượt qua mọi giới hạn để thực hiện các thí nghiệm không đạo đức. Với nội dung hấp dẫn và sâu sắc, cùng với cách diễn đạt cuốn hút và ngôn từ cụ thể, cuốn sách 'Phía sau tội ác nhân danh khoa học - Khám phá bí mật tội lỗi của những hoạt động khoa học tàn ác và không nhân tính' là một tác phẩm có giá trị và đầy sức hút. Với thông điệp rõ ràng, cuốn sách gây ra nhiều cảm xúc cho độc giả. Nhà khoa học Einstein từng nói: “Nếu không có đạo đức, khoa học sẽ bị tiêu diệt, và những nhà khoa học không có đạo đức thường tạo ra một khoa học tồi tệ.” Điều này cũng là thông điệp mà tác giả Sam Kean muốn truyền đạt. Và quan trọng nhất, có thể kết luận rằng, Sam Kean là một nhà nghiên cứu tài năng và có sức thuyết phục xuất sắc.
