Buzz
Tác Giả
David McRaney, một phóng viên và nhân viên truyền thông, đã từng làm việc trong lĩnh vực quảng cáo cho Heineken và tham gia sản xuất nhiều chương trình truyền hình. Với niềm đam mê về tâm lý học, ông đã nghiên cứu, tổng hợp và chia sẻ nhiều thông tin thú vị về bộ não con người qua blog You Are Not So Smart. Trang blog này đã trở thành một hiện tượng và thu hút hàng triệu lượt xem. Nhờ vào thành công của nó, cuốn sách cùng tên đã ra đời, You Are Not So Smart đã được dịch ra hơn 14 ngôn ngữ và nhanh chóng trở thành cuốn sách bán chạy trên toàn thế giới. Hiện nay, David sống ở Mississippi, Mỹ, cùng với vợ Amanda McRaney và chú mèo Simon.
Cuốn Sách 'Bạn Không Thật Sự Thông Minh'
'Dù bạn đang phải quyết định mua smartphone hay ủng hộ một chính trị gia, bạn luôn cho rằng mình là một người có lý trí. Mọi hành động và suy nghĩ của bạn đều dựa trên những lập luận, luận điểm rõ ràng và công bằng. Nhưng sự thật là: Bạn không thật sự thông minh đâu. Bạn cũng chỉ là một trong hàng tỷ người khác, thường tự dối lòng như bao người khác - nhưng đừng lo, vì ảo tưởng là một phần không thể thiếu của bản tính con người.'
Phát triển từ trang blog nổi tiếng của David McRaney, 'Bạn Không Thật Sự Thông Minh' giúp bạn hiểu rõ nguồn gốc của mọi quyết định, suy nghĩ và cảm xúc. Bạn sẽ bất ngờ khi biết rằng chúng đến từ nơi mà bạn không ngờ tới. Bộ não con người, sau hàng triệu năm tiến hóa, đã phát triển để thực hiện một mục tiêu đơn giản: Tạo ra câu chuyện và tin rằng chúng ta đủ thông minh để hiểu hết mọi thứ. Cuốn sách này giống như một bộ công cụ tâm lý học, giúp bạn hiểu rõ hơn về cách bộ não của chúng ta hoạt động, như Sự Bất Lực Tự Luyện, Sự Rẻ Tiền và Ảo Tưởng về Sự Minh Bạch. Nó là một tập hợp các bài học tâm lý thú vị, loại bỏ những phần không cần thiết và tập trung vào những điểm quan trọng nhất.
Con người thường tin rằng họ hiểu rõ quy luật vận hành của cuộc sống, nắm bắt được vận mệnh của mình và kiểm soát mọi thứ. Nhưng sự thật không đẹp như vậy, vì con người thường không hiểu rõ về bản thân.
Mỗi người tự tạo ra một cuộc đời cho mình, sau đó gắn kết sự kiện và tạo ra những ý nghĩa để hợp lý hóa mọi thứ. Khoa học đã chứng minh, tâm lý học đã phân tích, những gì bạn chọn và làm là do chính bạn tạo ra. Bộ não của bạn tạo ra câu chuyện và lý do để giải thích hành động của mình, và bạn tin vào điều đó.
Cuốn sách 'Bạn Không Thật Sự Thông Minh Lắm Đâu' gồm 46 chương nhỏ, mỗi chương là một cách mà bạn tự lừa dối bản thân. Khi đọc sách, bạn sẽ hiểu rõ tại sao những cách này tồn tại và cách bộ não lừa dối chúng ta. 46 chương này liên kết với nhau, mỗi chương bổ sung cho chương trước, tạo ra một trình tự logic để chứng minh rằng chúng ta không thông minh như chúng ta nghĩ. Bạn sẽ hoàn toàn bị thuyết phục bởi lập luận và nghiên cứu của tác giả.
Tóm tắt Cuốn Sách 'Bạn Không Thật Sự Thông Minh Lắm Đâu'
Dưới đây là một số niềm tin sai lầm mà bạn vẫn có về bản thân. Những sự thật mà tác giả tiết lộ sẽ khiến bạn có vẻ ngạc nhiên nhưng lại rất thuyết phục.
'Bạn Luôn Nghĩ
Bạn được cho là một cá nhân có trí tuệ, có khả năng suy nghĩ logic và luôn nhìn nhận thế giới một cách khách quan.
Thực tế là
Bạn cũng chỉ là một trong những người thường tự lừa dối chính mình. Nhưng không sao, điều đó thúc đẩy bạn phát triển tư duy mạnh mẽ.
Là một độc giả, tôi đã từng nghi ngờ điều này và ngay sau đó là bị sốc bởi sự thật mà tác giả tiết lộ. Bộ não của chúng ta rất tuyệt vời nhưng cũng rất lười biếng, hoạt động hết công suất để giúp bạn vượt qua hàng ngày, sau đó tạo ra những kí ức, kỉ niệm, và đoạn trí nhớ mờ nhạt. Những lời nói dối, câu chuyện, và lý do được tạo ra khi bộ não cần thiết.
Con người thường cho rằng họ tự chủ, thông thái và phong phú, nhưng bằng cách viết hài hước, tác giả sẽ khiến bạn từ bỏ niềm tin đó. Các lý thuyết, hiện tượng tâm lý đều là một phần của bạn. Chúng ta giống nhau nhiều hơn bạn nghĩ.
Sau đó, bạn sẽ hiểu về 'Thiên Kiến Xác Nhận', 'Sự Tự Nghiệm', 'Ngụy Biện' - những khái niệm này sẽ đánh bại những niềm tin và suy nghĩ cũ của bạn. Không chỉ trong cuốn sách, mà còn trong cuộc sống hàng ngày. Tác giả cung cấp giải thích và giải pháp cho các vấn đề của bạn một cách hài hước và thông minh.
'Bạn Vẫn Tưởng
Bản Năng Đối Đầu hay Chạy Trốn của Bạn sẽ được Kích Hoạt khi Đối Mặt với Hiểm Nguy.
Thực Tế Là
Bạn Thường Trở Nên Bình Thản một cách Kỳ Lạ Trước Mối Nguy và Vờ Như Mọi Chuyện Vẫn Ổn.
Phim ảnh khiến bạn hiểu nhầm, tôi cũng vậy. Trong các bộ phim, khi đối mặt với nguy hiểm, các nhân vật thường có nhiều loại cảm xúc như hoảng sợ, lo lắng, hoặc tuyệt vọng. Nhưng điều bạn nghĩ là bình thường thì thực ra lại là điều bất thường. Não bộ khiến bạn cảm thấy tình huống nguy hiểm như một phần của cuộc sống hàng ngày, làm chậm lại mọi phản ứng của bạn và khiến bạn mất đi khả năng ra quyết định kịp thời.
Bạn Bình Tĩnh - Không, Não Bạn Khiến Bạn Cảm Thấy Tình Huống Này Rất Bình Thường. Điều Này Làm Chậm Lại Mọi Phản Ứng Của Bạn và Khiến Bạn Mất Đi Khả Năng Ra Quyết Định Kịp Thời.
'Bạn Vẫn Nghĩ
Bạn Biết Khi Nào Bạn Đang Tự Lừa Dối Bản Thân
Thực Tế Là
Bạn Thường Không Hiểu Rõ Về Động Cơ Thúc Đẩy Đằng Sau Những Hành Vi Của Mình, và Thường Tự Tạo Ra Những Câu Chuyện để Giải Thích về Quyết Định, Cảm Xúc, Lịch Sử của Bản Thân Mà Không Hề Nhận Ra Điều Đó.
Bộ Não Thông Minh và Lười Biếng, Nó Sẽ Giúp Bạn Tìm Con Đường Ngắn Nhất để Đưa Ra Quyết Định. Sau Đó Cho Bạn Những Câu Chuyện, Viễn Tưởng Là Lý Do Mà Bạn Lựa Chọn. Bộ Não Thật Sự Rất Giỏi Cho Việc Này, Tạo Ra Ý Tưởng.
Đôi Khi Những Hành Động Xảy Ra Trong Vô Thức, Những Quyết Định Nhất Thời Được Đưa Ra. Và Khi Nghĩ Lại Bộ Não Nhanh Chóng Cắt Ghép Những Ý Tưởng Khiến Bạn Đưa Ra Quyết Định Ấy. Rất Khó Nhận Ra Nếu Bạn Không Ý Thức Được, Mà Có Ý Thức Được Bạn Cũng Không Thể Sửa Lại Ngay.
'Bạn Vẫn Nghĩ
Bạn Thường Trì Hoãn Công Việc Bởi Vì Bạn Là Một Kẻ Lười Biếng và Không Biết Cách Kiểm Soát Thời Gian Của Mình.
Thực Tế Là
Sự Trì Hoãn Được Thúc Đẩy Khi Bạn Yếu Đuối Trước Những Cám Dỗ và Không Tự Ngẫm Về Các Suy Nghĩ Của Bản Thân.
Sự Lười Biếng Có Thể Coi Như Một Lời Giải Oan, Không Phải Không Hoàn Thành Được Công Việc Thì Đều Do Lười Biếng. Hay Các Cám Dỗ Từ Điện Thoại, Trò Chơi Giải Trí, Đồ Ăn… Không Phải Là Thứ Khiến Bạn Thất Bại.
Bạn Chỉ Đang Thờ Ơ với Công Việc, Không Có Nhiều Lo Lắng Hay Quá Nhiều Bận Tâm Cho Điều Mình Đang Làm. Bạn Để Mặc, Bạn Không Quan Tâm, Không Lo Sợ Tất Cả Đều Là Sự Không Có Sự Chú Ý, Hứng Thú với Việc Bạn Muốn Làm. Hay Bạn Xem Nhẹ Điều Đó, Để Việc Thư Giãn, Vui Chơi Nhiều Hơn, Thì Chẳng Bao Giờ Hoàn Thành Đúng Được Vấn Đề Bạn Đặt Ra. Bắt Đầu và Hoàn Thành Điều Gì Đó Dễ Hơn Bạn Tưởng.
'Bạn vẫn nghĩ
Bạn quan tâm tới độ chính xác của thông tin hơn là người truyền đạt thông tin.
Sự thật là
Địa vị và uy tín của một cá nhân ảnh hưởng lớn tới cách bạn hiểu về thông điệp của họ.
Bạn cho rằng mình công bằng, sắc bén và có khả năng phân biệt được sự thật và sự giả dối. Tuy nhiên, con người thường thiên về những điều quen thuộc hơn, cảm giác là đáng tin cậy hơn. Đôi khi, con người khó khăn trong việc phân biệt đúng sai trừ khi họ tiến sâu vào tìm hiểu.
Nếu bạn tôn kính, ngưỡng mộ một ai đó, thì khi gặp phải vấn đề, thay vì nghiên cứu sự thật, con người thường tự đặt ra đánh giá. Người có uy tín cao hơn, tâm trí của bạn tin tưởng họ, vì não bộ thường coi họ là không thể sai. Vị thế cao của họ gợi cảm giác họ giỏi hơn.
Dù có vị thế cao quý, nhưng mỗi người cũng chỉ là con người, không ai có thể xuất sắc ở mọi lĩnh vực. Do đó, khi tiếp nhận thông tin, người đón nhận nên tự mình xác minh.
'Bạn vẫn nghĩ rằng
Có những sự trùng hợp thật đặc biệt. Chắc chắn chúng phải mang ý nghĩa gì đó.
Sự thật là
Trùng hợp là điều thường gặp trong cuộc sống, kể cả những điều có vẻ kỳ diệu. Mọi ý nghĩa đều phụ thuộc vào suy nghĩ của bạn.'
Duyên phận là một khái niệm huyền bí, những điều may mắn đến với bạn có thể là do sự tình cờ, phép màu, hoặc sức mạnh bí ẩn nào đó. Gặp lại người quen, tình cờ tìm lại vật mất, hay may mắn trong cuộc sống... Điều đó có thể coi là điều kỳ diệu dành cho bạn. Bạn có thể nghĩ rằng đó là phép màu tình cờ tìm đến bạn, bạn là người may mắn được chọn. Nếu không phải bạn thì sẽ là ai khác, tất cả chỉ là sự tình cờ, và tâm trí bạn muốn thấy điều đó mà thôi.
Dù có thể bạn vẫn hoài nghi về những gì tôi viết, coi chúng như lời bịa đặt và nghe thật không lý thú. Nhưng nếu bạn vẫn muốn tìm hiểu sự thật, tôi nghĩ bạn nên tự trải nghiệm để xác định đúng sai và tính hợp lý của chúng. Việc trải nghiệm và tự đánh giá những gì tác giả viết sẽ hữu ích hơn là chỉ đơn thuần tranh luận đúng, sai.
Phần đánh giá
Tác giả đã mang lại nhiều điều bất ngờ cho độc giả, và điều gây ấn tượng đầu tiên chính là tiêu đề cuốn sách Bạn Không Thông Minh Lắm Đâu. Đây thực sự là một tiêu đề thú vị đúng không? Bởi 90% độc giả sẽ cảm thấy tò mò và muốn khám phá, vì sao một cuốn sách lại có một tiêu đề gây sốc như vậy. Điều đó gây bất ngờ nhưng cũng không lạ lẫm bởi cuốn sách này về tâm lý. Bất ngờ bởi một tiêu đề hấp dẫn, nhấn mạnh vào vấn đề tâm lý, không phức tạp hay khô khan. Nhưng cũng không quá bất ngờ vì sự thông minh được hiểu là tư duy, ý tưởng - một cách khác để nói về tâm trí, tư duy.
Thường thì với một tiêu đề như vậy sẽ có hai dòng ý kiến: một là phớt lờ vì nghĩ rằng đó chỉ là một chiêu trò để thu hút độc giả, tạo ra sự khác biệt, và hai là tò mò, hứng thú với một tiêu đề, ừm, khá kiêu ngạo và hơi bí ẩn.
Không phải là những câu chuyện tâm lý rối ren, không phải là giải thích cao siêu hay khô khan. Ngôn từ được sử dụng khá thân thiện, đơn giản và dễ hiểu, mọi lý thuyết được trình bày một cách ngắn gọn nhất có thể. Bên cạnh đó là các thí nghiệm, ví dụ minh họa rất gần gũi.
Tác giả sẽ trình bày những suy nghĩ, tình cảm rất phổ biến, giống như những thói quen hàng ngày. Bạn có thể nghĩ là như vậy, nhưng không, tác giả sẽ khiến bạn phải ngạc nhiên, thậm chí là nói lên vì lý do tâm lý và đưa ra những lập luận 'thuyết phục' rằng Bạn Không Thông Minh Lắm Đâu.
Là một độc giả với tinh thần luôn tìm kiếm điểm mạnh và yếu để tranh luận, bào chữa cho câu Bạn Không Thông Minh Lắm Đâu. Thì độc giả sẽ bị thu hút, lôi cuốn bởi cách diễn đạt trong sách. Người đọc hoàn toàn bị cuốn hút bởi lý luận của tác giả, phong cách hài hước nhưng cũng rất sâu sắc. Mỗi khi người đọc cảm thấy đã hiểu biết thêm một chút, thì lại bị những quan điểm của tác giả làm cho hoài nghi về trí thông minh, gây choáng váng cho mọi người.
Từ lúc bắt đầu, mọi sự nghi ngờ đã được tác giả giải thích và loại trừ ngay sau đó, và nếu vẫn còn thắc mắc, không sao cả, bạn sẽ sớm tìm ra câu trả lời. Bắt đầu từ những điều nhỏ nhặt nhất, để rồi tiến đến cả những tâm lý, những thứ có thể ảnh hưởng đến các quyết định quan trọng trong cuộc sống. Bạn sẽ tự lý giải và nói thành lời được một số hành động của bản thân trong tiềm thức, thay vì lơ đi như bình thường. Hoặc tìm ra cách giải quyết tốt hơn cho tâm trí khi gặp phải điều gì đó bất ngờ. Thậm chí còn áp dụng cho những thói quen mà bạn nghĩ là vô hại, nhưng thực tế lại có thể ảnh hưởng tiêu cực do tích luỹ từ lâu. Bạn sẽ hiểu và giải thích được những hành động kỳ lạ hoặc ngớ ngẩn của chính mình.
Ưu điểm
Mang lại một phong cách hài hước mới lạ cho sách về tâm lý, thường xuyên gặp những thuật ngữ khó hiểu và khô khan. Một màu sắc khác biệt cho sách về tâm lý, không u ám, không đáng sợ.
Đơn giản và dễ hiểu, các thuật ngữ được giải thích một cách đơn giản. Giúp người đọc dễ dàng tập trung vào vấn đề chính, không bị mất tập trung vì các nội dung phụ trợ.
Ngắn gọn và phù hợp cho những người mới quan tâm đến tâm lý học. Vẫn có thể kích thích sự tò mò của độc giả về cuốn sách, những bí ẩn, câu đố và thắc mắc đang chờ đợi họ.
Bây giờ bạn có thể giải thích những hành động mà bạn cho là ngớ ngẩn, nhưng thực tế lại có lý do của chúng.
Nhược điểm
Cuốn sách được dịch lại nên đôi khi có những ví dụ không phù hợp với văn hóa của nước ta. Sự khó hiểu là điều không thể tránh khỏi, đôi khi có những hình ảnh minh họa tưởng chừng không liên quan đến vấn đề đang được thảo luận.
Có quá nhiều giáo sư tiến sĩ, tác giả đã tóm tắt những thông tin quan trọng nhất nhưng lại làm cho nguồn thông tin trở nên mơ hồ, vì không phải nguồn thông tin nào cũng có thể xác nhận ngay lập tức. Đối với những ai muốn tìm hiểu sâu hơn về thí nghiệm được đề cập, thì thực sự độ khó là rất lớn.
Dễ bị lạc lối trong quá nhiều số liệu cần nhớ, thí nghiệm, hình ảnh minh họa, đặc biệt đối với những người mới bắt đầu thì điều này thực sự làm cho họ khó khăn.
Tôi chân thành khuyên bạn nên sở hữu cuốn sách này, vì thực sự nó sẽ không làm bạn thất vọng. Vậy còn chần chừ gì nữa, hãy tự mình sắm cho mình cuốn sách Bạn Không Thông Minh Lắm Đâu ngay thôi.
