Buzz
Từ khi ra đời cho đến bây giờ, bạn đã phải chịu bao nhiêu lần đau lòng vì mất đi người thân yêu? Cảm giác đó như thế nào, liệu có phải là một nỗi đau đến tận cùng khi nhận ra bạn sẽ không bao giờ gặp lại họ, và chỉ trách cuộc sống đã lấy đi họ không? Những ai đã trải qua điều đó, chắc chắn sẽ cảm thấy cuộc sống không công bằng. Đặc biệt là những người trẻ tuổi phải đối mặt với những căn bệnh hiểm nghèo. Cuốn sách chúng ta sẽ thảo luận ngay bây giờ là tự truyện của một bác sĩ phẫu thuật tài năng, người phải ra đi khi còn rất trẻ, lúc ông đang ở đỉnh cao sự nghiệp. “Khi hơi thở biến thành hư không” sẽ gợi cho bạn những suy nghĩ về sự mong manh giữa cuộc sống và cái chết, và nếu chỉ còn ít ngày để sống, bạn sẽ lựa chọn điều gì và sống như thế nào?
I/ Một vài điều về tác giả
II/Tóm tắt nội dung
Đầu sách, tác giả đề cập đến việc ông đã đạt được nhiều thành công khi chỉ mới 36 tuổi, điều mà nhiều người mơ ước. Nhưng bên cạnh đó là một cuộc sống căng thẳng, hôn nhân gặp vấn đề và những dự định chưa thực hiện được. Ông viết:
“Lúc 36, tôi đã gần như đạt đến đỉnh cao; có thể thấy được Vùng Đất Hứa, từ Gilead đến Jericho, cho đến Biển Địa Trung Hải. Tôi có thể nhìn thấy chiếc tàu hai thân đẹp đẽ trên biển mà Lucy, những đứa trẻ giả định của chúng tôi, và tôi thường đi nghỉ cuối tuần. Tôi cảm nhận sức nặng trên vai được giảm bớt khi lịch làm việc trở nên linh hoạt hơn và cuộc sống trở nên dễ dàng hơn để kiểm soát. Tôi thấy mình cuối cùng cũng có thể trở thành một người chồng như đã hứa.”
Tuy nhiên, điều gì đã cản trở ông tiếp cận với những mục tiêu cuộc đời của mình, hãy cùng bắt đầu khám phá quyển sách này nhé! Cuốn sách được phân chia thành hai phần. Trong phần 1, tác giả sẽ kể về hành trình chinh phục ước mơ trở thành một bác sĩ phẫu thuật của mình, những thách thức trên con đường và những câu chuyện xoay quanh nó. Trong phần 2, tác giả sẽ chia sẻ về thời gian chiến đấu với căn bệnh của mình.
PHẦN 1: BẮT ĐẦU TỪ MỘT SỨC KHỎE HOÀN HẢO
Khi còn là sinh viên, tác giả - một chàng trai tài năng luôn phải đối mặt với việc lựa chọn giữa văn học và khoa học thần kinh. Dù có vẻ như hai lĩnh vực này hoàn toàn không liên quan, nhưng với ông, chúng lại có mối liên kết sâu sắc về giá trị đạo đức và tâm hồn. Ông viết: “Động lực chính để tôi tiến lên không phải là những thành tựu mà là khát khao tìm hiểu: Cuộc sống con người có ý nghĩa như thế nào?” Với ông, “văn học là công cụ tốt nhất để biểu đạt về cuộc sống của một tâm hồn, trong khi khoa học thần kinh đặt ra những quy luật tinh tế của não bộ. Ý nghĩa, mặc dù là một khái niệm mơ hồ, có vẻ như không thể tách rời được từ các mối quan hệ con người và giá trị đạo đức.” Không lâu sau đó, những trải nghiệm đã dẫn ông tới quyết định trở thành một bác sĩ phẫu thuật thần kinh.
Trải qua trải nghiệm phẫu thuật đầu tiên, ông viết:
“Ngày đầu tiên, trước khi chúng tôi bắt đầu làm việc trên những người bệnh, buổi tập huấn hồi sức tim phổi CPR, đây là lần thứ hai tôi thực hiện điều này. Lần đầu tiên là khi tôi còn là sinh viên đại học. Lần đó thật là một trò cười, không nghiêm túc và mọi người đều cười to: những video hài hước về cách thực hiện CPR, những búp bê bằng nhựa không chân tay trông giống như thật.”
Như một sinh viên, ông chỉ cảm nhận mọi thứ như một trò đùa và hơi kỳ cục. Tuy nhiên, chỉ khi trải qua thực tế phẫu thuật trên một thi thể, ông mới hiểu được cảm giác khác biệt.
“Có lẽ bạn nghĩ khi lần đầu tiên thực hiện việc mổ xẻ một người đã chết, ta sẽ cảm thấy hơi kỳ cục. Nhưng thật kỳ diệu, mọi thứ lại bình thường. Đèn sáng chiếu, bàn thép không gỉ, và những giáo sư cổ điển đeo nơ hoa tạo không khí trang trọng, nghiêm túc.”
Tất cả bắt đầu từ đó, tất nhiên những trải nghiệm này cũng xen lẫn nỗi sợ hãi, nhưng cũng rất thú vị, khiến tôi càng phấn khích và yêu thích công việc của mình hơn. Bởi vì tôi bắt đầu cảm nhận được sứ mệnh của mình đối với sự sống của bệnh nhân, tôi bắt đầu nhận ra “khả năng ẩn dụ rằng một ngày nào đó chúng ta sẽ phải sử dụng tất cả những kỹ năng này để thổi hồi sức sống vào mọi thứ.” Điều này thực sự là một thách thức kèm theo trách nhiệm.
Mặc dù có vẻ đơn giản, tác giả nhận ra rằng trường Y đã thay đổi cách ông nghĩ về công việc ông chuẩn bị theo đuổi như thế nào. Ông chia sẻ: “Trường Y đã mở ra cái nhìn sâu sắc hơn về ý nghĩa cuộc sống và cái chết. Tôi nhìn thấy “mối quan hệ của con người mà tôi đã viết về trong thời đại đại học về mối quan hệ bác sĩ – bệnh nhân.”
Là sinh viên y, cùng với việc “đương đầu với cái chết, sự thống khổ và những yêu cầu trong công việc chăm sóc bệnh nhân”, tôi cảm nhận được mình được “bảo vệ khỏi gánh nặng thực sự của trách nhiệm, mặc dù tôi nhận ra bóng ma ám ảnh của nó.” Điều này có nghĩa là tôi đã cảm nhận được trọng trách không chỉ của công việc mà còn của trách nhiệm và lòng trắc ẩn, và đó chính là nguyên nhân của những lo âu bên trong tâm trí của tôi.
Cuộc sống và nghề nghiệp của tôi không chỉ là mối quan hệ giữa tôi và bệnh nhân, cách tôi hiểu về căn bệnh, về tỉ lệ thành công của ca phẫu thuật hay tỉ lệ sống sót của bệnh nhân, giờ đây tôi cảm nhận được tài năng của mình có thể thay đổi được hiện tại hoặc tương lai của một nhóm người nào đó, cụ thể là gia đình bệnh nhân. Liệu họ có thể gặp lại nhau sau ca phẫu thuật này, liệu ký ức giữa bệnh nhân này và người thân của họ sẽ tiếp tục hay sẽ mất mãi mãi. Tôi nói: “nỗi đau mà gia đình thường cảm nhận rõ ràng hơn là của chính nạn nhân. Khi gia đình đứng quanh người thân yêu của họ - người thân yêu với cái đầu bọc chứa bộ não méo mó – chính họ thường không nhận ra ý nghĩa đầy đủ của tình yêu.” Điều họ thấy là:
“quá khứ, những ký ức chất dồn, tình yêu mới nhen, tất cả đều được đại diện bởi cơ thể trước mặt. Còn tôi nhìn thấy những khả năng trong tương lai, máy thở gắn vào người thông qua một vết cắt mở trên cổ, dòng dung dịch nhỏ thông qua một lỗ ở trên bụng, tiềm năng hồi phục đau đớn, kéo dài và chỉ phần nào đó – hoặc đôi khi rất có thể, sẽ không có sự trở lại của con người họ hằng nhớ.”
Thực sự, những lúc đó là nỗi kinh hoàng với tôi vì chính những thời điểm đó, ý thức về trách nhiệm và tài năng của tôi cũng bị đặt dưới áp lực lớn. Là một bác sĩ giỏi làm việc trong một lĩnh vực nguy hiểm, tôi không tránh khỏi việc đối mặt với “những khoảnh khắc thực sự, nơi sự sống và nhân cách đều bị đe dọa; nhiệm vụ của họ bao gồm việc hiểu điều gì khiến cuộc đời của một bệnh nhân đáng sống, và có kế hoạch để giữ những điều đó nếu có thể - hoặc nếu không thể, thì chấp nhận cái chết một cách bình yên.” Điều này không chỉ liên quan đến việc cứu người khỏi cái chết mà còn liên quan đến các vấn đề chính trị, xã hội khi đứng trên một vị trí có ảnh hưởng lớn như vậy.
PHẦN 2: KHÔNG NGỪNG ĐẾN KHI CHẾT ĐẾN
Trong phần 2, tôi kể về cuộc đời của mình sau khi biết về căn bệnh ung thư khủng khiếp. Khi biết sự thật, tôi nói:
“Một chương mới trong cuộc đời tôi dường như đã đóng lại, có lẽ là cả cuốn sách. Thay vì đóng vai trò là một linh mục giúp đỡ con người vượt qua những thay đổi trong cuộc sống, tôi cảm thấy như một đứa trẻ lạc lối, mơ hồ.”
Trước đây chỉ là một người chứng kiến những câu chuyện vui buồn của các bệnh nhân của mình. Tôi giờ đây không khỏi choáng ngợp trước bi kịch cuộc đời mình, nó đến nhanh đến nỗi tôi cảm thấy bản thân mình không biết phản ứng ra sao. Câu chuyện này trước đây không phải là của tôi, nhưng giờ đây “căn bệnh nguy hiểm không chỉ thay đổi cuộc đời mà còn phá hủy nó.” Bây giờ chỉ có tôi hiểu cảm giác đau đớn đang tiến gần, mà có lẽ tôi cũng không biết nó sẽ kết thúc như thế nào?
“Lý do mà bác sĩ không nói cho bệnh nhân biết về tiên lượng không phải là vì họ không thể. Điều chắc chắn là nếu kỳ vọng của bệnh nhân quá xa xôi - như ai đó muốn sống đến 130 tuổi, hoặc ai đó nghĩ rằng một đốm nâu trên da là dấu hiệu của cái chết đang gần - bác sĩ sẽ là người được ủy quyền để đưa kỳ vọng của họ trở về một phạm vi có thể thực hiện.”
Tại đây, ông nhấn mạnh, khi thảo luận với bệnh nhân và gia đình về căn bệnh mà họ mắc phải, điều quan trọng là phải nói lên sự thật dù biết rằng điều đó có thể gây thất vọng. Việc truyền đạt hy vọng về thời gian sống còn của bệnh nhân có thể không phải là một lời động viên tốt mà nó có thể khiến bác sĩ trở thành kẻ gian lận. Vì cuối cùng:
“Điều mà bệnh nhân tìm kiếm không phải là một đống kiến thức khoa học mà các bác sĩ giấu giếm mà là sự thật về cuộc sống còn mà họ phải tự tìm ra. Mê đắm quá sâu trong các con số thống kê giống như cố gắng dập tắt cơn khát bằng nước muối vậy.”
Đôi khi các con số không mang lại kết quả chính xác như chúng ta nghĩ, chúng chỉ đo lường và ước lượng kết quả. Là một bác sĩ phẫu thuật thần kinh, đối với ông, bệnh nhân của ông đa số là những trường hợp phức tạp và nguy hiểm. Ông nói: “Tôi cảm nhận một phần về những gì mà những bệnh nhân hiểm nghèo phải đối mặt - và đó là lúc tôi muốn đồng hành cùng họ trong quá trình này.” Nhưng chỉ khi ông đặt mình vào vị trí này, ông mới thực sự cảm nhận được những suy nghĩ mâu thuẫn bên trong mình.
“Có lẽ căn bệnh nguy hiểm này là món quà hoàn hảo cho chàng trai trẻ luôn mong muốn hiểu biết về cái chết, phải không? Có cách nào hiểu nó tốt hơn là sống trong nó? Nhưng tôi không chắc mọi thứ sẽ khó khăn đến mức nào, có biết bao nhiêu thử thách tôi cần phải vượt qua, thích nghi và ngừng lại.”
Ông tiếp tục: “Tôi chưa bao giờ tưởng tượng rằng phải đối mặt với cái chết của chính mình lại có thể khiến tôi mất hướng và rối ren như vậy.” Dường như sự bất ngờ này đã làm cho ông sụp đổ hoàn toàn, từ một người thầy y đức tài giỏi bỗng nhiên trở thành một bệnh nhân suy sụp và cần được an ủi. Sau những năm tháng bận rộn trong công việc của một bác sĩ thực tập, hy vọng sắp được thưởng thức những điều mới mẻ trong cuộc sống, giờ đây ông phải dành thời gian còn lại trong cuộc đời này để trải qua chuỗi cung bậc “Phủ nhận → Tức giận →Mặc cả → Suy sụp →Chấp nhận” về căn bệnh của mình.
Ông nói:
“Khi nghe lời chẩn đoán, tôi đã sẵn sàng đối mặt với cái chết. Thậm chí, tôi cảm thấy bình an. Tôi đã chấp nhận nó. Tôi đã sẵn lòng. Sau đó, tôi bị sốc khi nhận ra rằng có lẽ tôi chưa chết ngay, điều này tốt lành tuy nhiên cũng gây ra sự bối rối và mệt mỏi lạ kỳ.”
Đúng vậy, cuộc chiến với căn bệnh nguy hiểm thật sự khiến sự lạc quan của ông tan biến mỗi khi. Hơn nữa, sức khỏe suy giảm cũng dễ khiến một người bệnh như ông trở nên nản lòng và bỏ cuộc. Việc trở thành một bác sĩ giỏi cũng đã cho ông một câu trả lời về việc ông không còn nhiều thời gian, nhưng không ai muốn chấp nhận sự thật rằng cuộc sống sắp kết thúc, và ông cũng vậy. Ông nói: “tôi chỉ biết rằng tôi sẽ chết – điều mà tôi đã biết trước. Hiểu biết của tôi không thay đổi nhưng khả năng lập kế hoạch ăn trưa thì trở nên vô nghĩa.” Điều này khiến những dự định phía trước bị trì hoãn và đóng lại. Giờ đây chỉ có ông đang đua với thời gian:
“Thời gian với tôi như một cái dao hai lưỡi: Mỗi ngày mang tôi xa khỏi thời điểm tồi tệ nhất của lần trước nhưng lại gần hơn với lần sau - và cuối cùng, cái chết. Có lẽ sẽ muộn hơn tôi nghĩ, nhưng chắc chắn là sớm hơn tôi mong đợi.”
Ý ông là kết quả thực sự luôn khác so với điều mình kỳ vọng, và mỗi khi kỳ vọng nhiều hơn, thất vọng cũng sâu hơn. Hơn nữa, khi mắc kẹt giữa tia hy vọng mong manh về cuộc sống còn lại, ông chia sẻ: “Điều rõ ràng nhất có lẽ là sự thúc đẩy về hành động điên rồ: để “sống trọn vẹn cuộc đời,” để du lịch, để thực hiện những ước mơ đã từng bị lãng quên.” Tuy nhiên, sự thật là “mặt tối của căn bệnh đó là nó không chỉ giới hạn thời gian của bạn, mà còn hạn chế năng lượng, làm suy giảm những gì bạn có thể làm trong một ngày.” Đó là những gì ông phải chịu đựng sau khi biết mình bị bệnh và bắt đầu chiến đấu với nó. Ông mô tả:
“Trong cuộc đua này, tôi giống như một con thỏ mỏi mệt. Và thậm chí khi tôi có năng lượng, tôi vẫn ưa chuộng phong cách của chú rùa. Tôi đi từng bước một, tôi cân nhắc. Có những ngày tôi chỉ là kiên nhẫn duy trì.”
Có lẽ đây không phải là cách đúng nhất để đối mặt với bệnh tật hoặc tận hưởng thời gian còn lại của một người mắc bệnh nan y, nhưng đối với tác giả, ông chọn phản ứng theo cách của mình và coi đó như một cách để vượt qua, vì suy cho cùng, sống vội vã cũng không giúp ông kéo dài thêm bao nhiêu thời gian.
III/Cảm nhận về tác phẩm
Khi đến trang cuối của quyển sách, tôi đã không giấu được nước mắt vì một kết cục không thể buồn hơn. Trước khi đọc tác phẩm, tôi đã đoán được phần cuối sẽ như vậy, nhưng mạch văn của tác giả đã dẫn dắt tôi đến gần hơn với sự chân thực trong câu chuyện. Đó là câu chuyện về cuộc đời của bác sĩ Paul, một người tài năng nhưng chỉ sống một cuộc đời ngắn ngủi. Tôi ấn tượng với cách tác giả mô tả những thành tựu của ông trước khi bệnh, ông đã dành hết mình cho khoa học và sự sống của con người, là một gương mẫu cho chúng ta noi theo. Tôi tin rằng mỗi người có thể cống hiến hết mình nếu tập trung vào việc tìm ra điều mình thích và không ngừng cố gắng vì điều đó.
Chẳng ai biết trước được cuộc đời sẽ kéo dài bao lâu, vì vậy, khi còn thời gian, hãy sống hết mình, trân trọng thời gian bên gia đình và người thân, và theo đuổi đam mê của mình. Như tác giả, mặc dù phải chiến đấu với căn bệnh, ông vẫn tiếp tục cứu sống bệnh nhân. Ông làm việc chăm chỉ và nghiêm túc. Sau khi làm xong việc của một bác sĩ, ông lại làm một người chồng mẫu mực với vợ. Điều làm tôi bất ngờ nhất là quyết định sinh con, đó đã mang lại hy vọng và niềm vui trong những ngày khó khăn. Có lẽ việc làm những điều ý nghĩa này đã khiến những ngày còn lại trở nên quý giá hơn.
Nếu bạn vẫn mơ mộng và do dự về tương lai, tôi hy vọng quyển sách này sẽ làm bạn nhận ra bạn vẫn may mắn vì còn thời gian, sức trẻ để tiếp tục. Hãy sống mạnh mẽ, không sợ sai lầm hay thất bại, chỉ sợ không còn đủ thời gian, vì thời gian không thể mua được.
Tóm tắt bởi: Tho Nguyen - MyBook
Hình ảnh: Tho Nguyen
