Buzz
Tại sao Phật giáo có nhiều sự hiểu biết sâu sắc?: Phân tích về Phật giáo từ góc độ khoa học và triết học.
Cuốn sách này gây ấn tượng từ tựa đề. Khi nói về tôn giáo, ta thường nghĩ đến những điều thần thánh, nhưng cuốn sách này không nói về những điều đó mà thay vào đó là những ý niệm hiện đại từ tâm lý học và triết học.
Theo nhiều tài liệu Phật giáo cổ, từ thế kỷ thứ 5 trước Công nguyên, Phật giáo đã phân nhánh thành nhiều trường phái và hệ tư duy, nhưng vẫn giữ nguyên tư tưởng gốc từ Đức Phật.
Phật giáo Nam truyền (Nam tông): từ Nam Ấn đến Sri Lanka, đến Đông Nam Á qua đường biển.
Phật giáo Bắc truyền (Bắc tông): từ Bắc Ấn đến Trung Á, Trung Quốc, Nhật Bản, Triều Tiên và Việt Nam qua Con đường tơ lụa, theo tư tưởng Đại thừa.
Phật giáo Mật truyền (Mật tông): truyền qua Trung Á, Con đường tơ lụa đến Tây Tạng, Mông Cổ, Nepal và Bhutan. Ảnh hưởng từ tư tưởng Chân ngôn, tiêu biểu là hệ phái Kim cương thừa, sử dụng kinh điển Tạng ngữ.
Cuốn sách chỉ tập trung vào những tư tưởng cốt lõi của Phật giáo, dù chúng có mức độ quan trọng và cách nhìn nhận khác nhau ở các trường phái khác nhau.
Robert Wright nhận thấy bài học chính từ Phật giáo là nên nghi ngờ khả năng của trực giác và không nên tin rằng trực giác giúp nhìn thấy chân lý. Ông thấy có lí do khiêm nhường khi nhận định rằng chẩn đoán của Phật giáo về tình trạng của con người là đúng.
Thừa nhận giá trị của tư tưởng cốt lõi trong Phật giáo không có nghĩa là đưa ra quan điểm về các trường phái tôn giáo và triết học khác. Có mâu thuẫn về logic giữa tư tưởng Phật giáo và các trường phái khác, nhưng không phải lúc nào cũng vậy. Đại Lạt Ma từng khuyên: “Hãy áp dụng những điều học được từ Phật giáo để trở thành phiên bản tốt đẹp hơn của chính mình”.
.png)
Nhìn nhận lại những điều bình thường trong cuộc sống từ góc độ mới của Phật giáo.
Trong một chương của Vì sao phật giàu giàu chân lý?, có phần viết về “Khi nào cảm xúc là ảo tưởng?”. Chúng ta cần tìm câu trả lời cho việc liệu cảm xúc của chúng ta có thật sự hay không.
Trong triết lý Phật giáo, cảm xúc chỉ đơn giản là cảm xúc. Nếu chúng ta cảm nhận được, thì đó là cảm xúc thực sự. Nếu chúng ta chấp nhận chúng xuất hiện và rồi biến mất như một phần của cuộc sống, thì ta sẽ cảm thấy thoải mái hơn.
.png)
Để biết xem thiền có thực sự đưa ta đến gần với chân lý không, chúng ta phải hỏi liệu các cảm xúc mà thiền giúp ta thoát khỏi có khiến ta rời xa sự thật không. Do đó, chúng ta phải giải đáp câu hỏi quan trọng này: Cảm xúc của chúng ta có thực sự hay không?
.png)
Nền tảng của giáo lý Phật giáo chính là động lực khi con người bị cuốn hút bởi sự thích thú từ các giác quan, nhưng sự thích thú này chỉ tồn tại thoáng qua và biến mất. Một trong những thông điệp chính của Đức Phật là các thích thú mà ta theo đuổi sẽ tan biến nhanh chóng và khiến ta khao khát thêm.
Con người thường phóng đại mức độ hạnh phúc mà họ nghĩ rằng mục tiêu sẽ mang lại. Điều này dẫn đến sự thèm muốn không ngừng, điều này hợp lý với chọn lọc tự nhiên nhưng không phải là chìa khóa của hạnh phúc trọn đời.
Robert Wright sẽ không đi sâu vào những chi tiết tâm lý và triết học của Phật giáo trong cuốn sách Vì sao Phật giáo giàu chân lý? Chẳng hạn, Tạng vi diệu pháp ghi chép về 89 loại tâm thức, nhưng cuốn sách này không đề cập đến những vấn đề đó.
Kết luận
Cuốn sách Vì sao phật giáo giàu chân lý? đặc biệt bởi nó giải thích tôn giáo bằng khoa học, nhìn nhận Thiền và Giác ngộ từ góc độ khoa học và triết học. Robert Wright là một nhà báo và chuyên gia về tâm lý học tiến hóa. Ông đã dành hơn 10 năm nghiên cứu và nối kết những quan điểm cốt lõi của Phật giáo với những lý thuyết trong tâm lý học tiến hóa và nghiên cứu mới trong ngành thần kinh học.
Vì sao Phật giáo giàu chân lý? Bởi chúng ta là sản phẩm của chọn lọc tự nhiên. Chọn lọc tự nhiên đã tạo ra các khuynh hướng trong não bộ của chúng ta, giống như những đánh giá mà các nhà tư tưởng Phật giáo thời kỳ đầu đã làm. Hiểu biết hiện đại về chọn lọc tự nhiên và bộ não con người giúp chúng ta xác định những đánh giá này.
