[Tóm Tắt & Đánh Giá Sách] “Mất Kết Nối”: Thời Đại Của Nỗi Buồn Và Cô Đơn

'Cuốn sách 'Mất Kết Nối' của Johann Hari là một cuộc hành trình sâu sắc vào thế giới của cảm giác cô đơn và mất kết nối trong xã hội hiện đại. Với sự tinh tế và chi tiết, tác giả không chỉ phân tích rõ ràng vấn đề đáng lo ngại này mà còn đề xuất những quan điểm mới và giải pháp thực tế để chúng ta có thể tìm lại kết nối ý nghĩa trong cuộc sống hàng ngày. Thông qua việc nghiên cứu sâu hơn về tác động của công nghệ, môi trường làm việc, tiêu dùng và cách chúng ta xây dựng mối quan hệ xã hội, cuốn sách trình bày những cái nhìn sâu sắc và hướng đi mới đối với vấn đề này. Hãy cùng khám phá những nội dung thú vị và ý nghĩa mà cuốn sách mang lại trong bài đánh giá dưới đây.

I. Tác Giả Johann Hari

Trước đây là phóng viên của nhiều tờ báo lớn và hiện là tác giả về chứng nghiện và trầm cảm. Johann đã có những suy nghĩ tương tự từ khi còn nhỏ. Khi 18 tuổi, sau khi đi khám, bác sĩ giải thích rằng mất cân bằng serotonin trong não làm nó bị rối loạn chức năng. Sau đó, chứng bệnh đã có cách chữa trị. Rất vui vẻ, chỉ trong 10 phút, Johann ra về với một toa thuốc trong tay, được nhắc nhở uống mỗi khi cảm thấy căng thẳng.

13 năm sau đó, khi không thể tăng liều thuốc nữa, anh dừng uống. Thuốc chống trầm cảm dưới những tên khác nhau, kê toa bởi các bác sĩ khác nhau, dường như không hiệu quả với anh. Cuốn sách kể lại câu chuyện của những người mà Jo gặp trong hành trình tìm kiếm câu trả lời cho chính mình.

II. Tóm Tắt Nội Dung

Trầm cảm, lo âu và những vấn đề bị lãng quên

Trầm cảm – căn bệnh trong thời đại 4.0

Khái niệm và các dấu hiệu của rối loạn trầm cảm trở nên phổ biến hơn trong xã hội hiện đại, đặc biệt là khi internet và các mạng xã hội trở nên phổ biến hơn. Tuy nhiên, nhìn nhận đúng về căn bệnh này vẫn chưa phổ biến. Vẫn còn người cho rằng, trầm cảm là biểu hiện của những người yếu đuối, của những cơn buồn bã tạm thời, của tưởng tượng tuổi vị thành niên hướng nội. Thực tế, căn bệnh này ảnh hưởng đến 264 triệu người trên thế giới, và dần được công nhận là một vấn đề y khoa, giống như bệnh tim hoặc tiểu đường.

Bạn có bao giờ tự hỏi: “Tại sao có nhiều người trầm cảm hơn trong một thời đại vật chất như thế này, khi chúng ta đang ở đỉnh cao của tiện nghi cuộc sống và dễ dàng kết nối với nhau hơn bao giờ hết? Liệu giá trị mà xã hội và chính chúng ta đề ra có đáp ứng được nhu cầu cơ bản của chúng ta? Liệu trên con đường tiến hóa, con người có quên đi những điều thực sự làm hạnh phúc mình?”.

Có thuốc điều trị trầm cảm có hiệu quả không?

Trước đây, điều trị căn bệnh thường chỉ là vài lời khuyên như “hãy vui vẻ”, “hãy suy nghĩ tích cực”, hoặc thậm chí là sự kỳ thị xem bệnh là biểu hiện tâm lý của một tầng lớp giai cấp nhàn rỗi. Nhưng hiện nay, xu hướng điều trị lại chú trọng vào việc sử dụng thuốc “thần kỳ” để giải quyết mọi vấn đề tâm lý. Tuy nhiên, điều này không chỉ là chiêu trò thương mại của các công ty dược phẩm toàn cầu mà còn phản ánh sự lười biếng trong suy nghĩ và hành vi của mỗi cá nhân, khi chúng ta mong muốn sự dễ dàng của việc uống thuốc mỗi ngày thay vì tự nhìn nhận lại cuộc sống hàng ngày.

Mất kết nối – Nguyên nhân gây ra bệnh trầm cảm

Trước khi đưa ra giải pháp hiệu quả về căn bệnh này, Johann Hari đã phân tích nguyên nhân của trầm cảm với cách tiếp cận sinh thái và trải nghiệm trực tiếp. Trong cuốn sách 'Mất kết nối: Khám phá nguyên nhân thực của Trầm cảm và các giải pháp bất ngờ', Hari không chỉ dựa vào nghiên cứu y khoa mà còn gặp gỡ các nhà khoa học tâm lý và các bệnh nhân trầm cảm để hoàn thành cuốn sách.

Mô hình tâm lý – xã hội – sinh học đã từ lâu được nhắc đến trong các sách giáo khoa và chương trình đào tạo tâm lý. Việc áp dụng mô hình này đòi hỏi phải đánh giá tổng thể về bệnh trầm cảm và các phương pháp điều trị dựa trên nhiều yếu tố. Cộng đồng khoa học cũng đã từng nhắc đến yếu tố môi trường khi phân biệt trầm cảm nội sinh và trầm cảm phản ứng.

Nhưng thường xuyên, yếu tố tạo điều kiện cho trầm cảm phản ứng không được coi trọng. Johann Hari đã nhấn mạnh điều này trong cuốn sách của mình và trích dẫn nghiên cứu năm 1978 của George Brown và Tirril Harris về nguy cơ trầm cảm khi gặp những sự kiện tiêu cực và căng thẳng kéo dài. Môi trường sống chính là nguồn gốc của nguy cơ này, đặc biệt khi mất kết nối.

Trong cuốn sách này, Hari xác định 9 nguyên nhân của trầm cảm, trong đó có 6 nguyên nhân từ mất kết nối: kết nối với công việc, với người khác, với giá trị ý nghĩa, với vị trí xã hội và sự tôn trọng, với thế giới tự nhiên, và với tương lai chắc chắn hoặc đầy hứa hẹn. Hari cũng đề cập đến nguy cơ mất kết nối từ 'sự chấn thương tuổi thơ' và vai trò của sự thay đổi não bộ và gen.

Mất kết nối đã đưa ra những giải pháp 'không dùng thuốc' như thế nào cho bệnh nhân trầm cảm?

Sau khi chỉ ra 9 nguyên nhân – 9 mất kết nối với những giá trị sống, Johann Hari sẽ tiếp tục dẫn dắt bạn đến những “liều thuốc” hữu hiệu cho chúng. Những phương pháp của ông sẽ khiến bạn đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác. Làm sao chúng ta có thể tìm lại được mối kết nối với công việc, với người khác, với những giá trị ý nghĩa, với vị trí xã hội và sự tôn trọng, với thế giới tự nhiên, và với một tương lai chắc chắn hoặc đầy hứa hẹn? Giải pháp của Hari chắc chắn sẽ đem lại cho bạn những bất ngờ nhưng cũng đầy niềm hy vọng và nỗi hân hoan.

Cuối cùng, Lost connections – Mất kết nối là một cuốn sách sức khỏe tinh thần rất đáng để bạn nghiền ngẫm và chiêm nghiệm cho dù bạn có bị trầm cảm hay không. Dù bạn có là một trong những người đang hằng ngày phải chống chọi với chứng trầm cảm để tìm lại ý nghĩa và niềm vui sống, hoặc đã từng trải qua những giai đoạn không mấy dễ chịu. Hay bạn đang phải học cách tồn tại cùng chứng trầm cảm, khi mà vợ/chồng, người thân của bạn là nạn nhân của trầm cảm và bạn muốn giúp đỡ họ bằng một cách nào đó. Hoặc chỉ đơn giản là bạn trăn trở khi nhìn thấy trầm cảm đang len lỏi vào tất cả mọi ngóc ngách của cuộc sống xung quanh mình và muốn tìm hiểu về chúng. Bởi vì phải chăng mỗi khủng hoảng trong cuộc đời là cơ hội để chúng ta chuyển hóa cho một hiện sinh ý nghĩa và hạnh phúc hơn?

Cảm nhận độc giả về Mất kết nối

Hầu hết sách về tâm lý đều do các chuyên gia viết, nhưng với Johann Hari, ông là nạn nhân của trầm cảm từ tuổi thiếu niên và đã dùng thuốc điều trị. Có lẽ vì thế mà những gì ông viết đều chân thật.

Johann Hari dẫn dắt bạn vào thế giới nội tâm của anh, suy nghĩ và trăn trở trên hành trình khám phá cuộc đời. Trong hành trình kéo dài nhiều năm đó, anh gặp gỡ những nhà khoa học hàng đầu, trò chuyện với bệnh nhân trầm cảm, và đi khắp nơi để tìm hiểu căn bệnh này.

Johann Hari đã xác định được 9 nguyên nhân gây ra trầm cảm và lo âu, từ mất kết nối với các giá trị sống cho đến tác động của môi trường xã hội và con người.

Mất kết nối với công việc: Không ai để ý rằng bạn đã nỗ lực như thế nào. Trong tình huống đó, bạn cảm thấy tồn tại hay không cũng không được quan tâm, và không ai để ý bạn làm gì. Dù có cố gắng đến đâu, bạn vẫn ngày càng tụt lại phía sau.

Mất kết nối với người khác: Khi mất kết nối với những người xung quanh, bạn sẽ chịu ảnh hưởng đến sức khỏe giống như khi bạn bị béo phì - căn bệnh mà cho đến lúc đó vẫn được coi là một trong những vấn đề sức khỏe lớn nhất đối với các quốc gia phát triển.

Mất kết nối với những giá trị ý nghĩa: Suốt hàng ngàn năm, các triết gia đã gợi ý rằng nếu bạn quá coi trọng tiền bạc và tài sản, hay nếu bạn nghĩ về cuộc sống chủ yếu dựa vào cách bạn nhìn người khác, thì bạn sẽ không hạnh phúc.

Mất kết nối do những cú sốc tuổi thơ: Với mọi cú sốc đã trải qua khi còn nhỏ, bạn có khả năng mắc phải trầm cảm khi trưởng thành. Nếu từng trải qua 6 loại cú sốc trong thời thơ ấu, khi trưởng thành bạn có khả năng mắc phải trầm cảm nhiều gấp 5 lần so với những người không trải qua bất kỳ sự kiện nào. Nếu từng trải qua 7 loại cú sốc khi còn nhỏ, bạn có khả năng tự tử cao hơn 3.100%.

Mất kết nối với vị trí xã hội và sự tôn trọng: Xã hội bất bình đẳng càng cao thì tất cả các loại bệnh tâm thần càng phổ biến. Các nhà khoa học xã hội đã phát hiện rằng bất bình đẳng càng lớn thì trầm cảm càng nhiều.

Mất kết nối với thế giới tự nhiên: Tất cả các vấn đề sức khỏe tâm thần, kể cả những vấn đề nghiêm trọng như loạn thần kinh và tâm thần phân liệt, ở thành phố sẽ tệ hơn rất nhiều so với nông thôn.

Mất kết nối với một tương lai chắc chắn hoặc đầy hứa hẹn: Niềm tin vào tương lai là điều giữ bạn vững vàng. Nếu hôm nay tồi tệ, bạn có thể nghĩ: Đau quá, nhưng không phải mãi mãi. Nhưng khi niềm tin này tan biến, bạn có thể cảm thấy nỗi đau của mình sẽ không bao giờ kết thúc.

Và nguyên nhân thứ 8, 9: Vai trò quan trọng của các thay đổi trong não bộ và gene: Gene có vai trò trong việc gây ra trầm cảm và lo âu, nhưng chúng cần môi trường hoặc tâm lý kích hoạt. Gene có thể ảnh hưởng bởi những yếu tố này, nhưng không tự tạo ra chúng.

Sau khi chỉ ra 9 nguyên nhân - 9 mất kết nối với giá trị sống, Johann Hari dẫn dắt người đọc đến những “liều thuốc” hiệu quả cho chúng. Giải pháp của Hari mang lại bất ngờ và niềm hy vọng...

Nếu phải chọn cuốn sách hay nhất, Lost Connections của Johann Hari sẽ dành vị trí số một. Cuốn sách truyền cảm hứng về căng thẳng và trầm cảm. Dù có ý kiến khác nhau về tác giả và sách, nhưng mình thích những câu chuyện trong đó. Link mua sách mình để ở cuối bài.

Bài viết này chia sẻ với những người đang gặp căng thẳng và trầm cảm những điều mình tìm hiểu từ sách. Không có mục đích 'chẩn đoán, khám chữa bệnh'.

“Nó” trông ra sao? Đó chính là căng thẳng.

Qua lời kể của Johann và những người mà anh phỏng vấn, 'căng thẳng, trầm cảm' hiện ra dưới nhiều hình thức khác nhau. 'Luôn có một cuộc độc thoại căng thẳng', cảm giác khó chịu này kéo dài lê thê trong tâm trí. Những suy nghĩ như dòng nước lớn, cố chấp ngăn chặn nhưng càng làm cho chúng mạnh mẽ hơn. Dần dần, 'họ bắt đầu hoài nghi về những suy nghĩ của mình'. Họ chỉ trách bản thân mình. Rằng 'tất cả chỉ diễn ra trong đầu mày thôi. Đứng lên và vượt qua nó đi.'

Rất cố gắng, họ tiếp tục nhớ về những điều đã làm họ cảm thấy vui. Họ hy vọng làm điều đó sẽ cải thiện tâm trạng của họ. Nhưng khi kiểm tra từng ý tưởng, niềm vui biến mất. Mặc dù muốn chia sẻ, họ tự hỏi: liệu nên nói không, liệu họ sẽ được người khác hiểu không, liệu họ sẽ bị đánh giá ra sao? 'Họ cảm thấy xấu hổ vì ý nghĩ 'phải nói' nên càng tự trói mình và không muốn đối mặt với cảm xúc này.'

Cuốn sách nhận được nhiều ý kiến trái chiều vì tác giả giảm giá trị của bác sĩ và thuốc chống trầm cảm. Việc điều trị không dễ dàng vì nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Hơn nữa, tác giả là phóng viên, không phải là chuyên gia nên quan điểm của ông có tính chủ quan.

Theo tôi, cuốn sách tổng hợp nhiều điều giúp người đọc hiểu rõ hơn về trầm cảm. Biết rằng có người khác đang chia sẻ cùng họ, họ cảm thấy đồng cảm hơn. Ít nhất, khi biết thêm về những nguyên nhân phức tạp hơn của trầm cảm, họ sẽ có nhiều hy vọng hơn trong việc điều trị. Gần cuối sách, có đoạn nếu bạn đang trầm cảm và nghe tiếng nói nói bạn không thể đối mặt được, hãy dừng lại và nhận ra đó chỉ là suy nghĩ do trầm cảm thôi.

Tìm kiếm sự giúp đỡ và đừng cố gắng vượt qua một mình.

IV. Thông điệp của cuốn sách.

Thông điệp chính của cuốn sách 'Mất Kết Nối' của Johann Hari tập trung vào nghiên cứu về tình trạng cô đơn và mất kết nối trong xã hội hiện đại. Cuốn sách cung cấp cái nhìn sâu sắc về ảnh hưởng của công nghệ, môi trường làm việc và xã hội đối với sức khỏe tinh thần của con người. Hari cũng thảo luận về tác động xã hội tiêu dùng và cách chúng ta tạo ra và duy trì mối quan hệ xã hội trong thời đại hiện nay. Kết quả là, cuốn sách đề xuất các giải pháp và phương pháp giúp mọi người chống lại cảm giác cô đơn và tìm kiếm lại kết nối ý nghĩa trong cuộc sống hàng ngày.

Cuốn sách đưa ra những quan điểm sâu sắc về ảnh hưởng của công nghệ, môi trường làm việc, và xã hội đối với sức khỏe tinh thần của con người. Hari cũng thảo luận về tác động của xã hội tiêu dùng và cách chúng ta tạo ra và duy trì các mối quan hệ xã hội trong thời đại hiện nay. Đồng thời, tác giả cũng thảo luận về tác động xã hội của việc tiêu dùng và cách chúng ta tạo ra cũng như duy trì các mối quan hệ xã hội trong thời đại hiện nay. Hari đưa ra những góc nhìn cận cảnh và phân tích cặn kẽ để giúp độc giả hiểu rõ hơn về những vấn đề này và đề xuất những giải pháp thiết thực để giúp người đọc tìm kiếm lại kết nối ý nghĩa trong cuộc sống hàng ngày.

Cuốn sách 'Mất Kết Nối' không chỉ tập trung vào việc phân tích vấn đề của cô đơn và mất kết nối trong xã hội hiện đại, mà còn đề xuất một loạt các giải pháp và phương pháp giúp mọi người chống lại cảm giác cô đơn và tái thiết lập kết nối ý nghĩa trong cuộc sống hàng ngày. Các giải pháp này có thể bao gồm việc tạo ra và duy trì quan hệ xã hội có ý nghĩa, thực hiện các hoạt động phi công nghệ nhằm tạo cơ hội giao tiếp trực tiếp với người khác, nâng cao sự nhận thức về tình trạng tâm thần và tạo ra môi trường hỗ trợ cho việc chia sẻ và kết nối với người khác. Cuốn sách cung cấp những bước đi cụ thể và thực hiện được để giúp mọi người xây dựng lại môi trường xã hội tích cực và hỗ trợ, đồng thời giảm thiểu tình trạng cảm giác cô đơn trong cuộc sống hiện đại.

Kết luận

Trên cả một tác phẩm sống động và sâu sắc, 'Mất Kết Nối' của Johann Hari là một tác phẩm đáng đọc với những suy ngẫm sâu sắc về tình trạng cô đơn và mất kết nối trong xã hội hiện đại. Cuốn sách không chỉ làm sáng tỏ vấn đề mà còn gợi mở đến những giải pháp thiết thực, mang lại sự hy vọng và khích lệ cho việc tìm lại kết nối ý nghĩa trong cuộc sống hàng ngày. Đây là một bản dựng sách đầy sức mạnh, đem lại hiểu biết và động lực cho người đọc để tạo ra sự thay đổi tích cực trong cộng đồng và xã hội xung quanh chúng ta. Cuốn sách đã nỗ lực rất tốt trong việc đưa ra các cách tiếp cận và giải pháp cụ thể, giúp mọi người hiểu rõ hơn về vấn đề cô đơn và tìm kiếm lối đi đối phó.

Tóm tắt bởi: Mai Anh- MyBook