[Tóm tắt & Đánh giá Sách] “Tối Giản Thông Thái”: Hiểu Về Bản Chất Cuộc Sống

Chúng ta bị cuốn vào cuộc sống quá nhiều, với quá nhiều cám dỗ khiến chúng ta lạc lõng. Tối giản không chỉ là một trào lưu, mà là cách để chúng ta tránh xa sự hối hả và tìm lại ý nghĩa thực sự của cuộc sống.

Trong cuộc sống nhiều điều nhỏ nhặt, chúng ta cần tập trung vào những điều có ý nghĩa. Đó mới là cách sống tốt nhất.

Vật chất khiến chúng ta nặng nề và mệt mỏi, nhưng tối giản không chỉ là vứt bỏ đồ đạc, mà còn là giải phóng tâm hồn và mang lại sự tươi mới.

Cuốn sách này chia sẻ về phong cách tối giản - một lối sống được nhiều người quan tâm. Tác giả không chỉ khuyến khích việc tối giản, mà còn giúp độc giả nhận thức sâu hơn về cuộc sống.

“Tối Giản Thông Thái” là một cuốn sách nhỏ gọn nhưng đầy ý nghĩa. Tác giả hướng dẫn cách tối giản cuộc sống, từ không gian sống đến tài chính và công việc, giúp chúng ta lấy lại quyền kiểm soát cuộc sống của mình.

Chương 1: Càng đơn giản, càng tinh tế

Nhà văn tự do người Nhật Bản, Yukiko Kaneko, đã đề xuất ý tưởng về “lối sống không sở hữu”. Đây không phải là cuộc sống hèn hạ và thiếu sót như nhiều người nghĩ. Thực ra, đó là cách sống không cần thiết phải giữ lại những vật dụng không cần thiết và không bị cuốn hút bởi ham muốn mua sắm.

“Ánh nắng tự do, không khí thoải mái, nhịp sống của bạn, đó mới là cái quý giá nhất.”

Có thể làm việc chăm chỉ và tận hưởng thành quả mà không cần phải sở hữu mọi thứ. Sử dụng và tận hưởng không nhất thiết phải là sở hữu. Ví dụ, thay vì sở hữu một ngôi nhà lớn, bạn có thể tận hưởng không gian xanh tươi tại công viên gần nhà; thay vì mua các tác phẩm nghệ thuật, bạn có thể thăm bảo tàng nghệ thuật.

“Trong một thời đại mà mọi thứ dồi dào, chúng ta cần một cuộc sống đơn giản và thoải mái, không gò ép bởi đồ đạc.”

Tiểu Dã nhận ra rằng, cuộc sống tối giản là sự kết hợp hài hòa giữa thể xác và tinh thần, không bị cuốn vào sự xa hoa và không cần thiết của vật chất. Cuộc sống có thể rực rỡ và không bị ảnh hưởng nếu không có những thứ xa xỉ đó.

Khi ta giản đơn hóa vật chất, mọi mối quan hệ xã hội và sở thích cũng trở nên đơn giản theo đó. Chỉ giữ lại những điều cần thiết sẽ tránh được việc phải lựa chọn và tính toán mất thời gian. Người thành công thường giảm bớt những thứ phức tạp, từ đó dành thời gian và năng lượng hiệu quả hơn.

Phần 2: Sự giản dị trong mong muốn

Chúng ta thường bị ảnh hưởng bởi quá nhiều yếu tố bên ngoài, quên đi những gì thực sự quan trọng và cần thiết cho bản thân. Hằng ngày, chúng ta bị cuốn vào cuộc sống hối hả, đến một lúc nào đó, chúng ta nhận ra rằng những ước mơ của mình đã bị bỏ lại phía sau.

“Hãy nhớ rằng, nếu bạn không dành thời gian để xây dựng cuộc sống mơ ước của mình, cuối cùng bạn sẽ phải dành phần lớn thời gian để đối mặt với những thứ bạn không mong muốn.”

Tiểu Dã giúp người đọc hiểu được sự hấp dẫn của cuộc sống giản dị thông qua những cách giúp giải phóng không gian sống khỏi sự chiếm đoạt của mong muốn. Ham muốn về vật chất là vô hạn, và sự ham muốn này khiến con người trở thành tù nhân của vật chất. Ngoài vật chất, mong muốn danh vọng phù phiếm cũng làm giảm đi sự hạnh phúc. Xã hội thường khuyến khích chúng ta nghĩ rằng chỉ có những thứ chúng ta không có mới thực sự đáng giá, nhưng liệu có phải vì chúng ta chưa sở hữu nó mà nó đáng giá không?

Phần 3: Sự giản dị trong tình yêu

“Đối mặt với những thứ không thuộc về mình, hãy dũng cảm để buông bỏ, không giữ lại bất kỳ dấu vết nào. Đối diện với những gì thuộc về mình, hãy bảo vệ và trân trọng.”

Sống là hành trình khám phá bản nguyên của chính mình. Thường thì con người chú trọng vào những điều xa hoa, hào nhoáng, ít quan tâm đến lối sống giản dị. Chúng ta làm cho mọi thứ trở nên phức tạp hơn, kết quả là cuộc sống trở nên áp đặt. Do đó, sống đơn giản không chỉ là việc làm đơn giản hóa mọi thứ, mà còn là cách giải thoát bản thân khỏi những rắc rối và bận rộn không ngừng. Khi duy trì mối quan hệ đơn giản, tâm trạng cũng trở nên thoải mái hơn và giảm bớt lo âu.

“Hãy học cách đơn giản hóa sự phức tạp, hãy trở lại với những điều đơn giản nhất và quan trọng nhất là quay về với trái tim của chính mình.”

Để tình cảm trở nên đơn giản, ta cần phải cân bằng giữa trí óc và trái tim, đồng thời kiểm soát cảm xúc của mình. Mỗi người đều có cảm xúc tự nhiên, và vì vậy cần học cách kiểm soát bản thân để không bị cuốn vào cảm xúc.

Ngoài cảm xúc, khó khăn hơn nữa là diễn đạt suy nghĩ một cách trực tiếp, tránh xa những ảo tưởng và biểu đạt phức tạp.

Phần 3: Sự giản dị về vật chất

Xã hội là nơi những khao khát vật chất ngày càng trỗi dậy và mở rộng, mỗi người đều đối diện với quá nhiều của cải và lựa chọn. Khi nào chúng ta trở nên cần nhiều vật chất đến vậy?

Tiểu Dã khẳng định rằng, việc sở hữu quá nhiều đồ chỉ làm tiêu tốn năng lượng, làm cho cuộc sống trở nên mệt mỏi hơn. Bị giam cầm bởi vật chất là sự lãng phí năng lượng và tiền bạc, cũng là việc chấp nhận cuộc sống rối ren và bị chi phối bởi cảm xúc. Quan tâm đến vật chất chỉ là để chú ý đến giá trị của nó.

“Hãy từ chối để những vật chất vô dụng này cản trở bạn và làm ảnh hưởng đến cuộc sống của bạn. Chỉ khi bạn sẵn lòng từ bỏ ham muốn, từ bỏ sự hào nhoáng và quên đi quá khứ, bạn mới có thể hướng tới tương lai một cách tự do.”

Cách để giản dị vật chất là tiết kiệm không gian trong nhà, không mua những thứ không cần thiết, từ đó cũng không cần phải dành thời gian và công sức để dọn dẹp hoặc sắp xếp. Tư duy mua sắm cũng cần thay đổi, cần giảm bớt về số lượng nhưng phải đảm bảo về chất lượng.

“Trong việc đấu tranh với ham muốn vật chất, bạn cần hiểu rõ những gì bạn thực sự cần, không phải những gì mọi người muốn bạn có. Cuối cùng, không ai có thể sống thay bạn.”

Việc sắp xếp không gian sống là rất quan trọng, Tiểu Dã cho rằng căn nhà là một bức tranh phản ánh tâm hồn. Một ngôi nhà cân bằng về tâm trạng của chủ nhân sẽ không bao giờ lộn xộn như một chiến trường.

Môi trường sống ảnh hưởng sâu sắc đến tinh thần con người. Ngôi nhà gọn gàng sạch sẽ mang lại tâm trạng tích cực hơn so với môi trường lộn xộn bẩn thỉu. Đơn giản hóa không gian sống là cách tốt nhất để có một tâm hồn nhẹ nhàng. Dọn dẹp kịp thời, gấp gọn quần áo, cất gọn sách báo thay vì để chúng lăn tăn trên bàn làm việc và làm sạch nhà cửa sẽ giúp tinh thần sảng khoái hơn rất nhiều.

Tiểu Dã đề xuất phương pháp thay đổi cuộc sống tích cực và đơn giản trong vòng 21 ngày. Tâm lý học cho rằng chỉ cần 21 ngày để thay đổi một thói quen và giúp con người sống theo cách mà họ mong muốn. Khi muốn hình thành một thói quen, chỉ cần lặp lại trong 21 ngày, từ đó sẽ trở thành một phản xạ tự nhiên.

Chương 4: Giản đơn trong công việc

Đừng than vãn về việc không có đủ thời gian. Thời gian không thay đổi, chỉ là bạn chưa tận dụng nó hiệu quả thôi.

Không có công việc nào không bận rộn, đôi khi công việc tích tụ và mọi rắc rối đổ dồn đến. Tiểu Dã hướng dẫn phân loại công việc bằng cách xác định mối quan hệ chính - phụ. Mọi việc đều có thể áp dụng phương pháp quản lý thời gian bốn góc cạnh, từ đó chia thành bốn loại:

- Khẩn cấp và quan trọng: Là công việc quan trọng và cấp bách, cần giải quyết ngay lập tức.

- Quan trọng nhưng không khẩn cấp: Thường là những công việc cần làm ngay, nhưng không gấp. Tốt nhất là hoàn thành chúng ngay để không làm trì hoãn công việc khác.

- Không quan trọng nhưng khẩn cấp: Đây là những việc tốn nhiều thời gian và năng lượng, nên kiên nhẫn thực hiện chúng.

- Không quan trọng cũng không khẩn cấp: Là những việc có thể làm đồng thời để tiết kiệm thời gian và tập trung vào những công việc quan trọng hơn.

Góc làm việc phản ánh tinh thần và năng lực của mỗi người. Nếu góc làm việc được sắp xếp gọn gàng, tinh thần làm việc cũng sẽ được tăng cường. Môi trường làm việc không nên lộn xộn với giấy tờ, đồ dùng văn phòng rải rác.

“Những người thành công không bao giờ để bàn làm việc lộn xộn, tài liệu chất đống hay đồ dùng văn phòng phân tán như một cửa hàng đồ chơi. Họ cũng không để bất kỳ thứ gì không liên quan đến công việc như đồ chơi trên bàn làm việc.”

Một tình huống phổ biến khác là góc làm việc đầy giấy ghi chú màu sắc. Điều này thường gây phản tác dụng khi cản trở sự tập trung vào công việc và làm cho không gian làm việc trở nên hỗn loạn.

Chương 6: Sự Đơn Giản Trong Cuộc Sống

Cuộc sống đơn giản là không gian cho màu sắc và sự lãng phí. Khi chúng ta tiếp cận thế giới bằng sự giản dị, niềm vui tự nhiên sẽ đến với chúng ta, mang theo vẻ đẹp tinh tế và giản dị. Có những mối quan hệ xã hội khiến chúng ta cảm thấy căng thẳng, tốt nhất là bỏ qua những mối quan hệ không cần thiết để giải quyết những vấn đề đó. 

“Bằng cách chăm sóc tâm hồn, ta sẽ thấy cơ thể thay đổi từ bên trong ra ngoài.” 

Tiểu Dã chia sẻ công thức và cách pha chế các loại trà hoa để cải thiện làn da, giấc ngủ và làm sạch cơ thể. Vẻ đẹp sẽ tỏa sáng khi ta biết đầu tư vào sự phát triển bản thân, không phải là vật dụng hay thời trang. 

Hạnh phúc luôn hiện diện xung quanh chúng ta, không khó để cảm nhận được. Chúng ta chỉ cần nhìn nhận cuộc sống một cách chậm rãi, cảm nhận từng khoảnh khắc nhỏ nhặt. 

“Nguyên nhân khiến con người ngày nay không hạnh phúc là do họ đắm chìm trong dục vọng và quên mất hạnh phúc mà thiên định đã ban tặng. Khi quá nhiều thứ muốn theo đuổi, ta chỉ tập trung vào những thứ tạm thời và quên mất đi giá trị của hiện tại.” 

Nhận Thức Bản Chất Cuộc Sống (Cảm Nhận Sau Khi Đọc)

Sau khi loại bỏ các yếu tố vật chất, tâm trạng của chúng ta sẽ trở nên rõ ràng hơn, những gì còn lại chính là trải nghiệm của niềm vui trong sáng và giản dị. 

Bản chất của cuộc sống luôn là trong sạch, điều làm cho nó trở nên phức tạp là sự phức tạp của con người. Cuộc sống thật sự rất ngắn ngủi, và nếu có thể, chúng ta nên loại bỏ những thứ không cần thiết để dành thời gian và không gian cho những điều quan trọng hơn. Người thực hành 'lối sống không sở hữu' sẽ tìm thấy hạnh phúc trong sự thư thái, đồng thời cũng là bản chất trong sáng của cuộc sống. 

Chỉ cần nhìn cuộc sống qua góc nhìn này, chúng ta sẽ thấu hiểu giá trị và ý nghĩa của từng vật phẩm trong cuộc sống của mình. 

Tiểu Dã bắt đầu trải nghiệm cuộc sống một cách tối giản và xem đó như một cơ hội để thay đổi nội tâm. Dần dần, tác giả kết luận rằng tối giản không phải là không có gì nắm giữ mà là sự thay đổi trong cách nhìn nhận về sở hữu. Việc loại bỏ đồ đạc không có nghĩa là làm phép trừ, điều này mà nhiều người hiểu lầm. 

Chủ nghĩa tối giản cũng giống như một hành trình tu dưỡng tâm hồn, qua đó, chúng ta sẽ thấy sự thay đổi từ bên trong ra ngoài và tìm thấy bình yên mà tinh thần đang tìm kiếm. Tương tự như con đường Trung Đạo của Đức Phật, tối giản không chỉ là việc tự tu dưỡng mà còn là việc duy trì sự cân bằng, không phải ép mình sống trong cảnh khổ hạnh. 

Từ điển Tiếng Việt giải thích “ham muốn” là mong mỏi sở hữu hoặc đạt được điều gì đó đến mức suốt ngày nghĩ về nó. Từ đó, tối giản trong ham muốn chính là không đua đòi, không để khao khát sở hữu làm mất đi bản chất cuộc sống mộc mạc. 

Một số người nghĩ về lối sống tối giản như sống máy móc, đóng vai trò trong quân đội, mỗi ngày tuân thủ lịch trình như người máy. Nhưng thực tế hoàn toàn ngược lại, sống tối giản đòi hỏi tính kỷ luật cao và đồng thời cũng mang lại sự tự do và quyền lựa chọn. 

Chủ nghĩa tối giản là từ bỏ tính chiếm hữu thái quá, giành không chỉ không gian sống mà còn không gian tâm hồn, tạo điều kiện cho sự mộc mạc, đơn giản. Không cần nhiều đồ đạc, chỉ cần đủ để sống và cảm thấy thoải mái, sẽ hiểu được ý nghĩa thực sự của cuộc sống hạnh phúc. Nếu thực hiện được như vậy, ai cũng sẽ bất ngờ khi thấy cuộc sống đơn giản lại mang lại thư thái và dễ dàng. 

Cuộc sống là một chuỗi cách biểu đạt đa dạng và phong phú. Trong cả mối quan hệ cá nhân và xã hội, việc tự biểu hiện mình theo cách phù hợp là vô cùng quan trọng. Sự logic, ngôn từ đơn giản và sự linh hoạt trong giao tiếp đều là chìa khóa cho sự truyền đạt hiệu quả. 

Thực tế cho thấy, hầu hết mọi người mua sắm một cách ngẫu hứng, hay còn gọi là tâm lý tiêu dùng. Trái lại, cách tiêu dùng thông minh là mua những thứ cần thiết và phù hợp. 

Theo thang nhu cầu Maslow, việc mua sắm để đáp ứng nhu cầu cơ bản như ăn uống, mặc quần áo, ngủ nghỉ, được xem là ưu tiên ở mức thấp nhất. Tiểu Dã cũng chỉ ra rằng việc sở hữu quá nhiều vật dụng không cần thiết sẽ làm căn nhà trở nên bừa bộn.

Những người sống tối giản không quá trang trí nhà cửa của mình, vì khi biết rõ mục tiêu, họ không cần phải làm đầy nhà cửa với những đồ trang trí vô ích. 

Khi không còn sự lộn xộn, tâm trí trở nên bình tĩnh hơn. Trong cuốn sách Walden - Một mình sống trong rừng, David Thoreau viết: “Những thứ mua được bằng tiền chỉ là những thứ thừa thãi, những gì tâm hồn thực sự cần không mua được.” Sống tối giản là niềm vui của tự do, ngược lại, khi ràng buộc bản thân vào vật chất, tinh thần cũng bị nhốt giữ như trong tù. Hãy vứt bỏ những thứ không cần thiết và những vật không cải thiện được cuộc sống, bởi chúng chỉ tạo ra năng lượng tiêu cực. 

Dù Paris là trung tâm thời trang của thế giới, nhưng phụ nữ ở đó chỉ cần khoảng mười bộ quần áo. Đó là số lượng phù hợp nhất, dù có nhiều quần áo hơn cũng không đẹp bằng mười bộ này. Mark Zuckerberg, ông trùm của Facebook, thường xuyên mặc áo thun và quần jeans. Ông cho rằng thời gian dành cho việc sáng tạo và phát triển ứng dụng hữu ích cho cộng đồng quan trọng hơn việc chọn lựa những thứ phù phiếm. Đây cũng là phong cách của các nhà lãnh đạo ở thung lũng Silicon, khác biệt với việc mặc vest cầu kỳ thường thấy ở phố Wall. 

Tối giản trong công việc có nghĩa là không trì hoãn và không than phiền, đối mặt với áp lực một cách thoải mái. Trước hết, cần phục hồi niềm tin vào bản thân, vì nếu không tin tưởng vào chính mình, người khác cũng không thể tin tưởng. Hiểu rõ điểm mạnh, điểm yếu và sở trường của bản thân là cực kỳ quan trọng. Nếu không biết bắt đầu từ đâu, hãy lắng nghe ý kiến của người khác và từ đó phát triển phong cách làm việc của riêng mình. 

Chỉ cần phân loại công việc và sắp xếp thời gian khoa học, công việc sẽ trở nên gọn gàng hơn, dù có nhiều và phức tạp đến đâu. Nhưng cần nhớ rằng chỉ nên làm một việc một lúc, hoàn thành từng phần để đảm bảo chất lượng. Năng lượng con người có hạn, cố gắng đối phó với nhiều vấn đề cùng lúc sẽ không chỉ tốn thời gian mà còn gây ra stress. 

Tác giả khuyên chúng ta nên thường xuyên dọn dẹp giấy ghi chú cũ, chỉ ghi những điều quan trọng để làm sạch tâm trí và tái tạo năng lượng. 

Phong cách sống tối giản nhấn mạnh sự bình an bên trong, không hoàn toàn phủ nhận vẻ ngoài. Bí quyết làm đẹp của những người sống tối giản là không phô trương, không quá cầu kỳ. Sử dụng phương pháp làm đẹp tiết kiệm thời gian từ thực phẩm hàng ngày và nguyên liệu tự nhiên mang lại hiệu quả cao. Vẻ đẹp của con người, đặc biệt là phụ nữ, phản ánh từ tâm trạng và thần thái, không chỉ là vẻ đẹp đơn giản mà còn tinh tế. 

Quản lý tài chính là một phần quan trọng của cuộc sống, nhằm tạo điều kiện cho cuộc sống tốt hơn. Tuy nhiên, không nên quên rằng cuộc sống không chỉ là về việc kiếm tiền, còn có rất nhiều điều khác thú vị đang chờ đợi. Mục đích chính của quản lý tài chính là mang lại sự thoải mái và niềm vui, không phải làm con người bị ràng buộc. 

Sống tối giản không có nghĩa là không phát triển trí óc, ngược lại, những người sống tối giản biết cách đầu tư cho sự phát triển cá nhân. Họ dành thời gian cho việc đọc sách, xem phim và phát triển suy nghĩ của bản thân. Khác biệt với đa số, họ có quan điểm riêng và không đi theo dòng chảy hay chấp nhận mù quáng ý kiến của người khác. Họ dành thời gian để tích luỹ kiến thức và nuôi dưỡng khả năng tư duy độc lập, hình thành một tư tưởng đầy chất lượng.