[Tóm Tắt & Review Sách] “Cây Cam Ngọt Của Tôi”: Bản Tình Ca Ngọt Ngào Mà Đau Thương Của Tuổi Thơ

Người viết 'Cây Cam Ngọt Của Tôi' (Meu Pé de Laranja Lima) là José Mauro de Vasconcelos, một nhà văn người Brazil. Ông sinh ngày 26 tháng 2 năm 1920 và qua đời vào ngày 24 tháng 7 năm 1984. Vasconcelos là một trong những nhà văn nổi tiếng và có ảnh hưởng lớn trong văn hóa văn học Brazil. Cuộc đời của José Mauro de Vasconcelos đầy gian nan và thử thách. Ông lớn lên trong một gia đình nghèo ở ngoại ô Rio de Janeiro và phải vượt qua rất nhiều khó khăn để theo đuổi giấc mơ viết văn. Vasconcelos từng làm nhiều nghề khác nhau, từ lái xe taxi đến thuốc sĩ và thậm chí từng tham gia vào hải quân. Tuy nhiên, tài năng văn học đã giúp ông vượt qua khó khăn và trở thành một tác giả nổi tiếng.

'Cây Cam Ngọt Của Tôi' là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của ông, kể về cuộc sống của cậu bé nghèo Zeze và các trải nghiệm tâm hồn và sự trưởng thành của cậu. Tác phẩm đã thu hút nhiều độc giả và trở thành một tác phẩm văn học thiếu nhi nổi tiếng ở Brazil và trên toàn thế giới. Zeze, một cậu bé nghèo sống trong một gia đình khó khăn, có tâm hồn nhạy cảm và trí tưởng tượng phong phú. Cậu phải đối mặt với nhiều khó khăn và thử thách trong cuộc sống hàng ngày. Một ngày nọ, Zeze tìm thấy sự ấm áp và an ủi trong một cây cam ngọt trong khu vườn nhà. Tác phẩm mang lại cho người đọc những cảm xúc sâu sắc và những trải nghiệm sâu sắc về tình bạn, sự mất mát và quá trình trưởng thành. Nó khám phá sâu vào tâm hồn nhân vật chính và mang đến những bài học về sự sống và lạc quan trong cuộc sống. 'Cây Cam Ngọt Của Tôi' không chỉ là một câu chuyện về tuổi thơ, mà còn là một tác phẩm văn học lôi cuốn với sức mạnh lan tỏa qua nhiều thế hệ độc giả.

Sách 'Cây Cam Ngọt Của Tôi' kể lại cuộc sống của cậu bé Zeze, một đứa trẻ rất đáng yêu và tò mò. Từ khi còn nhỏ, Zeze đã phải trải qua những ngày tháng khó khăn trong một gia đình đông con và nghèo. Tuy nhiên, điều đặc biệt về Zeze là ước mơ lớn lao của cậu, mong muốn trở thành một nhà thơ lớn. Có thể do những khó khăn từ tuổi thơ và các thử thách trong cuộc sống, Zeze đã phát triển một tư duy trưởng thành và quyết tâm vượt qua nghèo đói. Mặc dù có câu 'Không ai nghèo đến ba đời', nhưng gánh nặng của nghèo khó vẫn kéo dài với gia đình Zeze qua nhiều thế hệ. Vì vậy, tâm hồn Zeze trở nên sâu sắc và chín chắn hơn so với độ tuổi của mình. Nói chung, cuộc sống hàng ngày của gia đình Zeze xoay quanh nhu cầu cơ bản như ăn uống và mặc quần áo. Cha mẹ cậu, vì muốn giảm bớt gánh nặng nghèo khó, phải làm việc vất vả và thường xuyên không có đủ thời gian để quan tâm đến con cái. Zeze thường xuyên tìm cách giải tỏa bằng những trò chơi và hoạt động giải trí để thu hút sự chú ý và quan tâm của bố mẹ, mặc dù cậu bé đã học cách tận hưởng những khoảnh khắc yên bình sau một ngày dài, khi bố mẹ chỉ muốn có thời gian nghỉ ngơi.

Zeze không chỉ là một cậu bé đáng yêu và tinh nghịch mà còn là một thiên tài thông minh. Với trí tưởng tượng phong phú và sự sáng tạo, cậu luôn nghĩ ra những trò đùa và trò chơi độc đáo, thậm chí đôi khi làm phá phách bạn bè và hàng xóm xung quanh. Tính tình này khiến nhiều người trong gia đình, đặc biệt là chị gái Gloria, cho rằng Zeze là một đứa trẻ hư. Điểm nổi bật nhất của Zeze là sự thông minh bẩm sinh và khả năng sáng tạo không ngừng. Với tư duy sắc bén, cậu biến vườn nhỏ của gia đình thành một khu rừng rậm Amazon và thậm chí mô phỏng cả châu Phi. Sự thích khám phá và ham học hỏi đã đưa Zeze đến những vùng đất mới trên thế giới, nơi mà cậu có cơ hội trải nghiệm và học hỏi những điều mới mẻ. Sự hiếu kỳ và lòng ham muốn khám phá của cậu bé không chỉ giúp cậu phát triển một cách toàn diện mà còn mở ra những cánh cửa mới của tri thức và khám phá. 

Gia đình của Zeze còn có một thành viên khác là em trai tên là Luis. Zeze không chỉ là một người anh biết điều mà còn là một người anh chăm sóc và thương yêu em trai như một vị vua chăm sóc đối với hoàng tử. Tình cảm gần gũi giữa hai anh em này được thể hiện qua việc Zeze thường xuyên đưa Luis đi thăm vườn thú và dạo chơi trong thế giới tưởng tượng sôi động của mình, nơi mà sông Amazon trở nên thực tế và cuộc phiêu lưu trở nên không giới hạn. Mặc dù có lúc Zeze có phần nghịch ngợm, nhưng tình yêu thương của cậu dành cho em trai là không điều gì phủ nhận được. Cậu thậm chí sẵn lòng nhường món đồ chơi duy nhất trong nhà cho Luis, chỉ để đảm bảo rằng em trai có thể nín khóc sau khi cả hai đã đến muộn trong một lễ phát quà Giáng sinh quan trọng. Trong môi trường gia đình, nơi mà sự quan tâm và chăm sóc không phải lúc nào cũng đủ, Zeze vẫn cảm nhận được tình thân và ý thức về gia đình. Mặc dù người khác có thể có đánh giá tiêu cực về Zeze, cậu vẫn cố gắng thể hiện tình cảm của mình thông qua những món quà ý nghĩa như bao thuốc lá tặng cha và cuốn sổ bài hát tặng chị gái, mặc dù cảm nhận của họ về cậu vẫn không thay đổi. 

Cuộc đời của Zeze trở nên kỳ diệu khi gia đình anh phải chuyển nhà vì những lý do riêng tư. Trong sân sau của ngôi nhà mới, cậu bé bất ngờ phát hiện một cây cam đang mọc lên. Ban đầu, Zeze không để ý đến cây cam, nhưng một cách kỳ diệu, cậu nhận ra rằng mình có thể giao tiếp với nó. Cây cam trở thành người bạn đặc biệt của Zeze, một người bạn luôn lắng nghe và chia sẻ tâm tư cùng cậu. Khám phá khả năng trò chuyện với cây cam, Zeze bắt đầu cảm thấy rằng mối quan hệ với cây cam thậm chí còn sâu sắc hơn và ý nghĩa hơn so với mối quan hệ với gia đình. Cây cam trở thành người đồng hành đáng tin cậy, luôn hiểu và thấu hiểu cảm xúc của Zeze mà không cần ngôn ngữ. Trong khi đó, trong gia đình, sự giao tiếp và thấu hiểu trở nên hiếm hoi, thậm chí là không có. Mọi người trong gia đình không bao giờ thực sự trò chuyện, không hiểu Zeze nhưng lại sử dụng ngôn ngữ của đòn roi và đau đớn. Cuộc sống của Zeze qua trải nghiệm với cây cam giúp cậu nhận ra giá trị của sự lắng nghe và hiểu biết trong mối quan hệ. Mặc dù cây cam chỉ là một người bạn thực sự trong tưởng tượng, nhưng nó lại trở thành nguồn an ủi và sự hiểu biết mà Zeze không tìm thấy ở trong gia đình. 

“Em thích cây cam ngọt hơn đám cây xấu xí này.” 

“Ở đâu vậy?” 

Tôi dẫn chị đi xem cây cam. 

“Cây cam xinh quá này! Không có một cái gai nào. Nó trông rất đặc trưng, nhìn từ xa cũng có thể nhận ra nó là một cây cam ngọt. Nếu chị bé như em, chắc chị cũng không muốn cây nào khác cả.” 

“Nhưng em muốn một cây lớn hơn nữa.” 

“Hãy nghĩ kỹ, Zezé. Cây này vẫn còn nhỏ. Nó sẽ lớn lên thành cây to – em và nó sẽ cùng lớn lên. Em và nó sẽ hiểu nhau như anh em. Em có thấy cái cành kia không? Đúng vậy, nó hơi giống như con ngựa được sinh ra chỉ để em thôi.”” 

 ... 

Những suy nghĩ uất ức và cay đắng của Zeze đưa cậu bé đến những tâm tư đen tối và nặng nề. Cảm giác không xứng đáng và bất hạnh trong gia đình khiến Zeze nảy sinh những ý nghĩ tự kỷ và quyết định kết thúc cuộc sống của mình. Trong những khoảnh khắc khó khăn, cậu bé đã suy nghĩ đến việc tự tử hoặc thậm chí giết người khác để giải tỏa sự đau khổ và tức giận trong lòng mình. Điều đáng buồn hơn là Zeze không chỉ nghĩ đến cách giết người bằng súng hoặc dao, mà cậu còn suy nghĩ đến cách khiến họ trở nên cô đơn và không được ai yêu thương. Đây là một hình thức tự hủy tâm lý, nơi Zeze hình dung sự đau khổ của người khác như một cách trả thù, chứ không phải như một cơ hội để thay đổi và cải thiện tình cảm. 

“Cháu sẽ không nói dối ông. Cháu thực sự không chắc. Cháu học bài đó vì cháu học mọi thứ. Bài hát hay mà. Cháu không để ý nó nghĩa là gì. Nhưng cha đánh cháu thậm tệ ông Bồ ạ. Nhưng chẳng sao.” tôi sụt sịt. “Cháu sẽ giết ông ấy.”

“Gì cơ, nhóc? Cháu sẽ giết cha cháu ư?”

“Đúng vậy. Cháu đã bắt đầu rồi. Không phải giết ông ấy là chộp khẩu súng lục của Buck Jones và bắn bùm! Không cần thế. Ông có thế giới của một người trong trái tim ông. Không yêu người đó nữa. Và rồi một ngày nào đó người đó sẽ chết.”

“Đó chỉ là lúc đầu thôi. Sau đó cháu đã giết ông theo cách khác. Cháu khiến ông chết và sau đó ông tái sinh trong tim cháu. Ông là người duy nhất cháu thích, ông Bồ ạ. Người bạn duy nhất cháu có. Không phải vì ông cho cháu thẻ bài, soda, kẹo và bi… Cháu xin thề đó là sự thật.”

...

May mắn thay, cuối cùng, Zeze gặp được người bác Bồ Đào Nha, người đã mở ra một thế giới mới cho cậu. Sự quan tâm, tình yêu thương, và ấm áp từ người bác đã thay đổi suy nghĩ và tâm trạng của Zeze. Đây có thể là một bước quan trọng trong việc chữa trị và hỗ trợ tâm lý cho cậu bé, giúp cậu thấy yêu thương và giá trị hơn trong cuộc sống. 

Tôi lại tiến gần hơn với ông và ngả đầu vào cánh tay ông. 

“Ông Bồ ơi!” 

“Gì vậy?” 

“Cháu không muốn chia xa ông chút nào cả, ông có biết không?” 

“Tại sao vậy?” 

“Bởi vì ông là người tốt nhất trên đời này. Không ai đối xử tệ với cháu khi cháu ở bên ông và trong tim cháu luôn có mặt trời hạnh phúc.” 

 ...

“Ông ấy là bạn tốt nhất của tớ. Nhưng cậu là vị vua đích thực của cây cối trong vườn, cũng như Luís là vua đích thực của các anh em trai tớ ấy. Trái tim chúng ta cần phải đủ lớn để có chỗ cho tất cả mọi thứ chúng ta yêu thương” 

“Mẹ ơi, đáng lẽ con không nên được sinh ra trên đời này 

- “Ai đã ở trên đời, thì tức là người đó xứng đáng được sinh ra con ạ. Con cũng thế.”

Câu nói 'Ai sinh ra trên đời này cũng là một món quà của tạo hoá, và người đó xứng đáng được đón nhận tình yêu thương' là một lời nhắc nhở quan trọng về giá trị và ý nghĩa của mỗi cuộc sống. Điều này nhấn mạnh rằng tất cả mọi người, không phụ thuộc vào hoàn cảnh hay tình trạng nào, đều mang đến cuộc sống này với giá trị riêng và xứng đáng được yêu thương và tôn trọng. 

Đúng vậy, cuốn sách 'Cây Cam Ngọt Của Tôi' không chỉ là một câu chuyện giáo dục cho trẻ em mà còn là một thông điệp sâu sắc về cách đối xử và giáo dục con cái cho người lớn. Nó nhắc nhở về tầm quan trọng của việc sử dụng tình yêu thương và đồng cảm trong quá trình nuôi dưỡng và hỗ trợ sự phát triển của trẻ. Cuộc sống của Zeze trong cuốn sách là một bức tranh thực tế về những thách thức và cảm xúc phức tạp mà trẻ em có thể phải đối mặt, đặc biệt là trong môi trường gia đình khó khăn. Người xưa thường hay nói “Thương cho roi cho vọt”... nhưng liệu điều đó có thực sự là điều đúng đắn hay không. Qua thời gian, chúng ta có thể nhận thấy được rằng việc áp dụng đòn roi và đánh đập không chỉ không giải quyết vấn đề mà còn làm tăng thêm sự đau khổ và cô đơn cho trẻ. 

Cuốn sách khuyến khích người đọc hiểu rõ hơn về tâm hồn nhạy cảm của trẻ, và tạo ra một môi trường giáo dục và nuôi dưỡng tích cực. Bằng cách dạy dỗ bằng tình yêu thương và sự hỗ trợ, chúng ta có thể giúp trẻ phát triển tốt hơn và xây dựng những mối quan hệ tích cực trong cuộc sống.  

Đúng vậy, cuộc sống có thể đầy thách thức và khó khăn, nhưng tình yêu thương thường là một liều thuốc chữa lành tâm hồn, làm cho mọi khó khăn trở nên dễ chịu hơn. Cuộc sống của Zeze trong câu chuyện là một minh chứng cho sức mạnh của tình yêu thương trong việc vượt qua những khó khăn. Mặc dù Zeze phải đối mặt với nhiều thách thức trong gia đình nghèo khó và thiếu tình thương, nhưng cuối cùng, sự quan tâm và yêu thương từ người bác đặc biệt và cả cây cam trong vườn đã làm thay đổi cuộc sống của cậu. Sự chấp nhận, hỗ trợ và yêu thương đã giúp Zeze cảm nhận rằng cậu có giá trị và xứng đáng với tình cảm của người khác. 

'Cuộc đời có đáng sống không?' là một câu hỏi sâu sắc và đôi khi đầy xúc cảm mà nhiều người đã từng đặt ra trong cuộc sống. Cuốn sách 'Cây Cam Ngọt Của Tôi' qua câu chuyện của Zeze đã đánh thức và thách thức nhiều cảm xúc trong người đọc, mời gọi họ suy ngẫm về ý nghĩa và giá trị của cuộc sống. 

Sự buồn tủi và ấm ức cùng Zeze thường xuyên xuất phát từ những khía cạnh khó khăn và bất công của cuộc sống. Tuy nhiên, đồng thời, sự cảm động và nhân hậu của trái tim Zeze cũng tạo nên những khoảnh khắc làm đậm chất người đọc. Cuộc sống của cậu bé không trọn vẹn, nhưng qua những trải nghiệm đau thương, cậu đã lớn lên và trở thành một người hiểu biết về ý nghĩa thực sự của tình yêu thương và sự chia sẻ.