Nhà thơ Thanh Thảo từng thổ lộ những câu thơ đầy cảm xúc như sau:
“Chúng tôi đã đi không tiếc đời mình
(Nhưng tuổi hai mươi làm sao không tiếc)
Nhưng ai cũng tiếc tuổi hai mươi thì còn chi Tổ quốc?”
Những vần thơ trên gợi nhớ về ý chí sắt đá và lòng quyết tâm đánh đuổi quân xâm lược của thế hệ trẻ Việt Nam trong thời chiến. Vì lý tưởng cao cả của tổ quốc, họ đã từ bỏ mọi thứ để theo tiếng gọi thiêng liêng. Cuốn sách 'Chân Trần Chí Thép' như một cuốn phim quay chậm nhưng chân thực về thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, nhắc nhở về những năm tháng gian khổ, ác liệt của những con người 'chân trần' nhưng có 'chí thép', đã làm nên chiến thắng vĩ đại năm 1975.
Giới Thiệu Về Tác Giả
James G. Zumwalt xuất thân từ gia đình binh nghiệp, là cựu Trung tá Thủy quân Lục chiến, từng tham chiến tại Việt Nam, Panama năm 1989 và Chiến dịch Bão táp Sa mạc năm 1990-1991. Ông là con trai Đô đốc Elmo Ruell Zumwalt, Jr., Tư lệnh Hải quân Mỹ trong Chiến tranh Việt Nam, người phát động chiến dịch rải chất độc hóa học. Sau binh nghiệp, James Zumwalt trở thành diễn giả và tác giả nhiều bài viết về quân sự và chính sách đối ngoại trên các tờ báo nổi tiếng của Mỹ như USA Today, The Washington Post, The New York Times...
Sơ Lược Về Tác Phẩm
Cuốn sách 'Chân Trần Chí Thép' được viết với trái tim và khát khao khám phá sự thật về Chiến tranh Việt Nam. Nó cung cấp góc nhìn từ phía bên kia chiến tuyến về con người và cuộc chiến oanh liệt của Việt Nam. Cuốn sách giúp chúng ta hiểu rõ hơn về ý chí kiên cường của thế hệ cha ông. James G. Zumwalt đã nhận định: “Có lẽ sai lầm lớn nhất của chúng ta tại Việt Nam là không nhận ra rằng chúng ta đang đối mặt với 'thế hệ vĩ đại nhất' của đất nước này - một thế hệ quyết tâm thống nhất và bảo vệ dân tộc, sẵn sàng đánh đuổi hết quân xâm lược này đến quân xâm lược khác.”
'Chân Trần Chí Thép' là một tác phẩm do Công ty First News - Trí Việt dịch sang tiếng Việt và được xuất bản bởi Nhà xuất bản Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh. Cuốn sách gồm 11 phần với 29 câu chuyện sống động và chân thực về cuộc chiến khốc liệt, trong đó nổi bật lên vẻ đẹp và tinh thần thép của những người lính Việt Nam. Tác phẩm được ví như 'Bản hùng ca mùa xuân 1975'.
Phần mở đầu: Chiến tranh Việt Nam đã ghi lại một vết thương không bao giờ phai mờ trong lòng nước Mỹ.
Phần 1: Quân y.
Phần 2: Sự may mắn của những người sống sót.
Phần 3: Bi kịch của dân thường.
Phần 4: Kiên nhẫn.
Phần 5: Sáng tạo.
Phần 6: Mất tích trên chiến trường.
Phần 7: Công việc văn phòng.
Phần 8: Bất ngờ.
Phần 9: Sự biểu hiện của lòng kiên nhẫn.
Phần kết: Không quên đi.
Những Bài Học Sâu Sắc Từ Cuốn Sách
Nỗi đau của toàn dân tộc trong ánh khói u ám.
Chiến tranh là nỗi đau khôn cùng, là mất mát, là những ngày tháng chìm trong sương mù không thể nhìn thấy ánh bình minh của dân tộc ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Trong cuốn sách “Nỗi Buồn Chiến Tranh”, tác giả diễn đạt nỗi đau này bằng cách bộc bạch: “Chiến tranh là nơi không có nhà, không có cửa, là sự lưu lạc, khổ đau, là điều phiêu bồng cao quý, là nơi không có nam nhân, không có nữ tử, là thế giới u ám buồn bã tàn ác và kinh hoàng nhất của loài người”.
Ngoài việc gây ra những tổn thất vật chất, chiến tranh còn làm tan vỡ lòng người và gieo rắc những khoảnh khắc chia ly đau lòng. Trong cuốn sách Chân Trần Chí Thép, câu chuyện thương tâm về gia đình bà Bùi Thị Mè đã được kể lại, khiến trái tim của người đọc không khỏi xót xa khi chứng kiến những bi kịch mà gia đình này phải đối mặt trong thời kỳ chiến tranh. Chiến tranh đã để lại nỗi đau không lời cho bà Mè khi phải chứng kiến ba người con của mình ra đi mãi mãi và một phần của đứa con thứ tư đã mất đi. Sự chia ly khắc sâu vào tâm trí khiến bà phải đối diện với sự thật đau lòng là các con sẽ không bao giờ trở về trong vòng tay ấm áp của mình. Không có nỗi đau nào sâu sắc hơn nỗi đau khi người già phải tiễn biệt con cái. Nỗi đau của bà Mè có lẽ chỉ là một phần nhỏ trong bi kịch của cả dân tộc Việt Nam, phải chịu đựng từng giọt nước mắt cho đến khi hòa bình trở lại.
Tinh thần kiên cường của những chiến binh của Chủ tịch Hồ
Hình ảnh của những người lính không sợ khó khăn, không ngần ngại hiểm nguy để bảo vệ mỗi mảnh đất của tổ tiên đã trở thành biểu tượng bất diệt trong lòng mỗi người dân. Những chiến sĩ trẻ đã bỏ lại quê nhà và gia đình để đáp lại lời kêu gọi thiêng liêng của Tổ quốc, dấn thân vào chiến trường để giữ gìn hòa bình cho non sông nước nhà. Họ mang trong mình lòng can đảm phi thường, ý chí kiên cường không ngừng khi đối mặt với kẻ thù hùng mạnh là Mỹ. Một lá thư đầy xúc động từ một chiến sĩ trẻ đã được tác giả James G. Zumwalt ghi lại trong cuốn sách này, là minh chứng sống động cho tinh thần bất khuất của những người con Việt Nam.
“ Ngày 25-5-1967,
Mẹ yêu dấu!
Thư này viết để thông báo với Ba Má rằng vào đầu tháng tư năm 1967, tôi đã quyết định gia nhập quân đội và đơn xin được tham gia chiến đấu đã được chấp thuận. Ban đầu tôi muốn viết thư trước để thông báo với Ba Má về ý định của mình, nhưng vì khoảng cách xa xôi và thời gian không chờ đợi được, nên tôi quyết định sẽ thông báo khi tôi đến đơn vị. Mong Ba Má hiểu và tha lỗi cho con.
Tôi hiểu rằng khi biết tin tôi ra chiến trường, Ba Má sẽ rất lo lắng, đặc biệt là Má. Vì ai trong số chúng ta, đặc biệt là một người mẹ Việt Nam, có thể không lo lắng khi con của mình tham gia vào một cuộc chiến, và tôi tin rằng Ba Má sẽ tự hào và hài lòng với quyết định của tôi.
Suốt những năm xa Ba Má, tôi luôn nhớ về họ, và điều này thúc đẩy tôi phải cống hiến nhiều hơn cho sự nghiệp cách mạng. Tôi muốn Ba Má tự hào về tôi, vì đã có những người con như chúng tôi không ngần ngại chọn con đường của súng đạn để bảo vệ đất nước. Và chỉ có con đường này mới là thử thách cao nhất và cũng là điều vinh quang nhất. Tôi không chỉ nghĩ về giai đoạn đánh Mỹ trong tương lai gần, mà còn nghĩ về cuộc đời của mình và sự cống hiến cho sự nghiệp cách mạng. Vì vậy, từ bây giờ, tôi cần phải rèn luyện mạnh mẽ để phục vụ cho hiện tại và tương lai của mình. Và đúng như câu 'nơi thử thách, sẽ là nơi rèn luyện tốt nhất' là trên chiến trường.
Trong hành trình chiến đấu, nếu có chuyện gì không may xảy đến với tôi, tôi sẵn lòng chấp nhận và tôi tin rằng thà để người thân tiếc nuối nhưng tự hào vì tôi không làm Ba Má phải xấu hổ với một đứa con hèn hạ. Anh trai và các em cũng sẽ tự hào vì có một người anh như tôi.
Tôi chưa bao giờ tự tin và hăng hái như bây giờ. Ba Má hãy tin tưởng vào tôi. Tôi hứa với Ba Má rằng trong các thư sau, tôi sẽ không chỉ thông báo về sức khỏe và tâm trạng của mình, mà còn về những thành tựu và chiến công của tôi, của đồng đội và của đơn vị tôi.
Về phía tôi, sức khỏe hiện tại đủ mạnh mẽ để tiếp tục chiến đấu với kẻ thù trong nhiều năm tới. Tôi đã được gửi vào một đơn vị bộ binh của T3.
Bé Năm hiện đang phục vụ trong một tiểu đoàn pháo binh của T3, anh ấy đã viết thư cho tôi, đầy tiến bộ và hứng khởi.”
Có lẽ, lá thư này thể hiện lòng khát khao của một chàng trai trẻ muốn đóng góp và phục vụ đất nước. Đằng sau những từ ngữ ấy là ý chí kiên cường muốn ra đi để tiêu diệt kẻ thù, mang lại hòa bình cho quê hương. Đây có thể chỉ là một trong số rất nhiều người lính mang trong lòng mình ý chí bất khuất như vậy.
Ý chí của quân dân Việt Nam còn được thể hiện qua con đường Hồ Chí Minh - một mạng lưới đường sá, điện thoại và dẫn dầu rộng lớn, vượt qua nhiều thử thách, thậm chí vượt ra ngoài biên giới Việt Nam, đi qua Lào và Campuchia trước khi trở về Việt Nam; qua tuyến đường này, Hà Nội đã vận chuyển người và trang thiết bị hỗ trợ cho chiến trường miền Nam. Con đường dài 3.167 km này là minh chứng cho ý chí và quyết tâm cao độ của quân dân ta.
Trong những năm đó, đã có rất nhiều bài thơ ca ngợi tinh thần vĩnh cửu, không sợ chết của người lính, thể hiện một tinh thần thép không ngừng chiến đấu trước mặt kẻ thù:
Chiến thắng cuộc chiến cuối cùng với Mỹ
Chúng ta đứng sông giặt áo
Với sức nước dồi dào
Dưới bầu trời cao rộng lớn
Thực sự, điều này thật kỳ lạ
Con thuyền ơi, hỡi con thuyền!
Hãy giặt áo anh em ơi
Hôm nay trời nắng sáng
Ánh nắng từ phía đông mọc lên
Dòng nước chảy từ nguồn trở về
Quân Nguyên và quân Nam Hán
Trong dòng thời gian ngược
Những mạng sống lưu vong
Nói gì giữa cát bụi
Ở phía Tràng Kênh đá ngóng
Ở bên Thủy Nguyên, lúa chín rộ
Chỉ có dòng nước vẫn trôi
Lòng sông vẫn còn yên bình
Tấm áo phủ đầy bụi đường
Những năm tháng đầy gian khổ
Rửa qua dòng sông Bạch Đằng
Gửi đi những bụi đỏ trên dòng nước
Nhận lấy lịch sử của dòng sông
Để không quên, đừng bao giờ quên
Để thấm sâu vào trong tấm vải mềm
Dòng sông hòa mình vào bờ
Bên này là gió, bên kia là nắng
Cả hai đều làm cho áo khô
Nhìn ra thấy bầu trời và đất đại lai
Khi mặc lên tấm áo
Tâm hồn non nước thơm phức
Như là phù sa ban tặng
Làm cho lòng ta tươi mới
Từ trái tim của dòng sông vĩ đại
Gió từ phía sau thổi nhẹ nhàng
Nghe sóng Bạch Đằng vỗ bờ
Áo giặt trên dòng nước trong veo - Thi Hoàng
Khúc hát vĩnh cửu không bao giờ phai
Đừng quên, một bài thơ mang tên “Xin đừng quên” - một lời kỷ niệm cho những người hy sinh trong cuộc chiến tranh
“Xin Đừng Quên”
Không vì danh vọng hay ánh hào quang
Không vì vị thế hay cao quý
Không bị thú vị hấp dẫn hay áp đặt
Chỉ đơn giản vì lòng thành phục vụ
Những người này đã trải qua đắng cay
Đã dám đối diện với mọi thử thách, và đã hy sinh.
Xin đừng quên… xin đừng phủ nhận…
Không quên những người đã hy sinh trong cuộc chiến, chỉ như vậy chúng ta mới tránh được lặp lại những sai lầm đáng trách trong quá khứ. Không lãng quên cũng chính là cách để ta tôn trọng tinh thần của những người đã hi sinh để chúng ta có cuộc sống bình yên như ngày hôm nay. Xin đừng phủ nhận quá khứ; xin hãy ghi nhớ những kí ức đau thương nhưng cũng đầy kiêu hãnh của dân tộc ta. Hãy ghi chép từng chi tiết nhỏ nhặt của quá khứ.
Cảm nhận riêng về quyển sách
Mỗi trang sách khi tôi đọc lại đều gợi lên một cảm xúc riêng biệt không lẫn vào đâu được. Có những nỗi buồn nặng trĩu cứ ấn tượng mãi trong lòng. Đó là nỗi buồn trước những thống khổ mà dân tộc đã phải chịu trong những năm kháng chiến chống Mỹ. Là nỗi đau lòng trước những sự hy sinh, những mất mát của biết bao người, với những gia đình tan vỡ mãi mãi không thể nào lành lại, với những người con mãi mãi ra đi khi ước mơ, kế hoạch còn dang dở. Tôi thực sự rất xúc động trước câu chuyện của những người dũng cảm - những con người kiên cường không ngần ngại hy sinh để bảo vệ tổ quốc.
Đồng thời, khi đọc cuốn sách này lại khiến tôi tự hào và kính phục trước lòng dũng cảm của những con người. Để có được những trang sử vinh quang, chiến công hào hùng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, đã phải trả giá bằng biết bao xương máu của cha ông. Là một người trẻ - những người tiếp tục mang lại hy vọng cho đất nước, tôi luôn cố gắng hoàn thiện bản thân và đóng góp một phần nhỏ để xây dựng một Việt Nam phồn thịnh. Cuốn sách 'Chân Trần Chí Thép' gợi nhớ về trách nhiệm của những người trẻ và tái hiện lại thực tế khắc nghiệt của cuộc chiến.
Lời kết
Dù thời gian có làm phai mờ đi mọi thứ, nhưng không thể nào xóa nhòa những kí ức đau thương của dân tộc trong những năm tháng chiến đấu đầy gian khổ. Hơn 49 năm trôi qua kể từ khi chiến tranh kết thúc, thế hệ mới đang tiếp tục trên con đường của mình, những tàn tích của cuộc chiến đã biến mất để nhường chỗ cho những tòa nhà cao tầng. Tuy nhiên, không ai quên đi quá khứ, bởi đó là di sản lịch sử của mỗi dân tộc.
Gấp lại cuốn sách 'Chân Trần Chí Thép' đã làm tôi cảm phục trước lòng can đảm của những con người và nhận ra sứ mệnh của mình là tiếp tục kế thừa thành công của cha ông để xây dựng nước nhà ngày càng phồn thịnh. Ngày 30/4 là một dấu mốc vinh quang của dân tộc, với chiến thắng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ mở ra một thời kỳ mới của Việt Nam. Trong những năm đó, đã xuất hiện nhiều bài thơ da diết về tinh thần lạc quan, không sợ chết của lính.