Buzz
“Đùng một cái, nó tới lúc nào chẳng hay, cái tuổi mười tám ấy. Nó đến và nhẹ nhàng cười với tôi, trong một buổi sáng rực rỡ đầy ánh nắng hồng và hương thơm.”
Dường như giai đoạn năm lớp 12, từ 17 đến 18 tuổi, đó là thời điểm lý tưởng nhất để trải qua mối tình đầu đời. Giai đoạn này không quá sớm cũng không quá muộn để trải nghiệm tình yêu. Ở độ tuổi này, chúng ta đã đủ trưởng thành để thể hiện tình cảm với người khác mà vẫn giữ được vẻ trong sáng của một tình yêu đẹp đích thực.
Thông tin về tác giả
Nguyễn Nhật Ánh là một nhà văn, nhà thơ, và nhà phê bình Việt Nam. Ông được biết đến qua nhiều tác phẩm văn học về tuổi trẻ, các tác phẩm của ông được độc giả ưa thích và nhiều tác phẩm đã được chuyển thể thành phim.
Thông tin về tác phẩm
Nội dung chính của truyện dài này tập trung vào sự phát triển tâm lý bên trong của chàng trai Chương, đó là cái nhìn và tình cảm của một thanh niên mới lớn.
Bước vào thời kỳ trưởng thành
“Lên mười tám, tôi có hai niềm vui lớn lao, hai bước tiến quan trọng trong cuộc sống: một bước chân vào cánh cửa của người trưởng thành, và một bước chuẩn bị đặt chân vào cánh cửa của đại học.”
“Cánh cửa của người trưởng thành thì rộng lớn, thanh thiếu niên tới tuổi đều tự do vượt qua, không ai ngăn cản hoặc kiểm soát. Nhưng cánh cửa của đại học không mở ra cho mọi người.” Năm đó, giống như nhiều học sinh khác, Chương cũng lo lắng về kỳ thi đại học để có thể có một tương lai sự nghiệp thuận lợi hơn. Quê hương của Chương ở miền Trung, anh ta được biết đến như một học sinh giỏi của tỉnh. Những học sinh từ các tỉnh nhỏ ở miền Trung như tôi, muốn vào đại học phải chọn giữa hai điểm: hoặc là Huế, hoặc là Sài Gòn.
Gia đình không quan tâm đến việc 'tiến thân' của Chương nên tất cả quyết định đều thuộc về anh. Thay vì chọn Huế để học cùng với bạn bè, Chương nghĩ: “Thôi, thử đến Sài Gòn xem sao, tôi nhớ trong lòng, đã đến Huế một lần rồi mà!”. Một phần cũng do ấn tượng của Chương về Huế không mấy tốt. Chuyến đi đó thực ra chỉ là để đi tiêm phòng vì sợ bị dại.
“Bị chó nhà cắn, có vẻ như là chuyện bình thường, không lâu sau đó con chó Mi-nô tự nhiên chết, miệng sùi bọt. Mẹ tôi hoảng lên, nghi rằng Mi-nô bị dại, bắt tôi đi tiêm phòng.”
Sài Gòn sặc sỡ, hoa cho người giàu, nước mắt cho người nghèo. Trước đó, cậu chỉ nghe đâu đó về thành phố này qua sách báo, phim ảnh. Mỗi khi ai đó từ Sài Gòn trở về quê, như một người Việt Kiều trở về quê hương, ngôn ngữ cũng thay đổi: “Thay vì nói ‘trời đất ơi’, họ lại nói ‘chèng đéc ơi’, nghe lạ lẫm. Họ không nói ‘khát nước quá xá’ như trước kia mà nói ‘khát nước quá à ơi’. Như thằng Bảo, con của ông Năm Khang, đi Sài Gòn về thăm nhà tôi, khi chào tạm biệt, không nói ‘tạm biệt’ như thường mà lại nói ‘chào thím Sáu con dìa’, khiến mẹ tôi phải trầm trồ một lúc mới hiểu.”
“Trong trí tưởng tượng của tôi, Sài Gòn giống như một quốc gia khác, kỳ diệu và xa lạ.”
Khoảnh khắc ba mẹ tiễn đưa con đi ra xa khi con trưởng thành và tự lập thực sự là một trong những khoảnh khắc đáng nhớ nhất trong cuộc đời. “Bà đứng bên cạnh thùng xe, vươn tay qua cửa sổ nắm chặt tay tôi, miệng không ngừng nhắc nhở những lời tôi đã thuộc lòng”. Cha mẹ nào cũng mong muốn con cái thành công, nhưng để đổi lại, họ phải chấp nhận rằng một ngày nào đó, họ sẽ phải để con đi trên đôi chân của mình.
“Bà đứng bên cạnh thùng xe, vươn tay qua cửa sổ nắm chặt tay tôi, miệng không ngừng nhắc nhở những lời tôi đã thuộc lòng.”
Sài Gòn rực rỡ
Đặt bước chân đến đất nước mới, điều chào đón cậu không phải là một “Sài Gòn trong tưởng tượng” mà là một “cảnh đông đúc, ồn ào và không mấy dễ chịu”.
“Bến xe đông người, quán xá chật chội, hàng rong khắp nơi, tiếng rao vang vọng. Trong lúc tôi ngẩn ngơ trước cảnh tượng sôi động, thì đám xích-lô bỗng chầm chậm lại.”
Khi lên xích lô và nghĩ đã thoát khỏi sự sôi động, tôi phát hiện túi của mình bị rách dài. May mắn là không mất mát gì quý giá, có thể bị cướp nhưng may mắn là hắn chỉ mới bắt đầu. Chi phí đầu tiên là 500 đồng, không biết con số này thời ấy có nhiều không nhưng đối với một cuốc xích lô thì có vẻ hơi nhiều. Một chi tiết trong truyện nói về một chiếc chén giá vài chục đồng. Với giá của một chiếc chén ngày nay, thì 500 đồng không phải là số nhỏ.”
“Tôi không biết giá cả như thế nào, chỉ đưa tiền và đi. Đối với tôi lúc này, được về nhà là đã an tâm rồi, không còn lo sợ vấn đề trên đường.”
Lần đầu gặp lại dì Ba sau gần mười năm, lần này Chương đến Sài Gòn và ở nhà dì 4 năm để học. So với người lạ, có lẽ họ sẽ nghĩ rằng thằng này có vẻ ngớ ngẩn, nhưng dì Ba không nói như vậy. Dì chỉ nói khi nhìn thấy túi của Chương rách: “Con mới đến đây, còn chưa quen với đất nước lạ, lần sau đi đâu phải cẩn thận.”
Lan Anh, mười ba tuổi, học lớp bảy – cháu ruột của dì dượng. Sau khi biết tin Chương bị rách túi ở bến xe, cô bình luận: “Thật là chưa thấy ai ngu đến thế!”. Chương nghĩ trong lòng rằng từ xích lô đến cô bé sát nách, tất cả đều chê mình ngốc, thật là đáng tiếc. Cậu chỉ biết thở dài và trả lời: “Ừ, tôi ngốc.”
Thực ra, cô bé chỉ đùa với anh trai ruột của mình. Ở tuổi đó, cô cũng biết cách đối xử lịch sự với người lớn hơn mình. Tối đó, hai anh em cùng nhau ra rạp xem “Thằng ngu đi ra tỉnh”. Phim kể về một anh chàng quê ra tỉnh mua máy cày, bị cướp sạch. Không có tiền, anh phải đi lang thang kiếm ăn... Xem phim xong, Chương hỏi Lan Anh liệu cô thấy anh giống anh chàng trong phim không. Cô bé trả lời không giống: “Vì anh ngốc hơn anh nhà quê kia nhiều!”
“Lan Anh cười vui vẻ. Còn tôi, tôi tức tối, không phải vì nó mà vì bản thân. Nó đã nói ‘không giống’ là đủ rồi, tại sao phải ép nó ‘nói thật’ nữa chứ!”
Ấn tượng ban đầu
Sự xuất hiện của hai chị em Trâm và Quỳnh, con bác Tám, không để lại ấn tượng tốt đẹp gì cho Chương. Hôm đó, 2 chị em thấy anh đang ngủ, thì bàn bạc to nhỏ. Chị Trâm, cùng tuổi với Chương, trêu chọc anh về việc không đỗ Đại học. Em Quỳnh cố gắng bênh vực Chương. Dường như Chương ấn tượng tốt hơn với em hơn là với chị sau sự kiện đó. Và đó cũng là lúc mối quan hệ giữa Chương và Quỳnh bắt đầu.
“Ngồi cạnh Lan Anh là một cô bé tóc dài dễ thương. Hai đứa đang tám chuyện. Thấy tôi đang nhìn, cô bé quay lại và cười tươi. Tôi chưa bao giờ thấy một nụ cười đẹp như vậy. Tim tôi đập nhanh, hai tay bấm chặt cầu thang, sợ té gãy cổ.”
Kể từ hôm đó, Chương luôn nghĩ đến Quỳnh. Có một ngày, anh lấy đàn và hát: “Cô hàng xóm ơi, có nhớ tôi không.....”. Nhưng không may, Trâm nghe thấy và hỏi: “Nhà tôi có ba chị em gái, anh hát cho cô nào vậy?”. Chương không thể thể hiện sự không hài lòng bên ngoài, nhưng trong lòng, anh không ưa Trâm. Anh còn nói dối với Quỳnh rằng anh không giận Trâm, cũng không giận ai cả.
“Nói xong, tôi đầy mồ hôi. Câu đầu có lẽ đúng, nhưng câu sau rõ ràng là nói dối. Trước đây, tôi tức giận hàng triệu người.”
Nhà ông Tám
Một trong những việc đầu tiên khi đặt chân đến Sài Gòn là mua một chiếc xe đạp. “Có xe, tôi mới có thể đi lòng vòng trong thành phố, quen đường quen sáng, rồi đi thi, thi đỗ lại còn phải đi học. Không thể bắt dượng tôi nghỉ để chở tôi đến trường mỗi ngày được”. Dù muốn mua nhưng dượng lại nói sẽ mang phụ tùng về lắp cho Chương một chiếc xe. Lần đầu gặp Tạo – con trai duy nhất của gia đình ông Tám và là em trai nhỏ của Trâm và Quỳnh – Chương tức giận khi thấy anh đập hỏng lớp sơn của chiếc xe đạp mà anh đã cất công sơn mấy ngày qua.
“Chị xem đây này! Tôi sơn cả chiếc xe đạp cả buổi, thằng Tạo nó lấy cây roi này lại đập hỏng hết trơn!” – Chương kể với Trâm
Nhưng tính cách của Chương khá thoải mái, dễ chịu nên không trách móc gì hai chị em Trâm và Tạo. Tối đó, Trâm mời Chương qua nhà ông Tám ăn kẹo đậu phộng. Dường như Quỳnh đã hiểu được suy nghĩ của Chương từ khi anh mang đàn ra hát. Cô nhắc Chương: ”Bây giờ Quỳnh đi giỗ với mẹ tôi rồi, tối về mới về nhà.” Hôm sau, anh đi qua nhà ông Tám và có cô bé Lan Anh theo sau như hộ tống.
“Nhìn ba chị em, tôi đặt thứ tự trong đầu: Quỳnh là số một, chị Kim là số hai, Trâm là số ba. Đó là căn cứ vào bề ngoài, còn bên trong thì tôi chưa biết. Nhưng theo nhận định ‘khách quan’ của tôi, có lẽ Quỳnh vẫn chiếm số một.”
Hôm đó, Lan Anh chơi đùa trong nhà với Tạo. Chương và ba cô gái xinh đẹp con ông Tám đã có buổi trò chuyện để hiểu thêm về nhau. Buổi tối ấm áp và những trò đùa của ba chị em làm cho không khí trong nhà trở nên vui vẻ. “Tôi ngồi cười, không nói gì. Xa nhà, nhớ mẹ, nhớ quê, nhớ bạn bè, nhưng giờ ngồi giữa một gia đình ấm áp, nhìn mấy chị em cười đùa vui vẻ, lòng tôi cũng đỡ cô đơn.”
Kể từ lúc đó, Chương thường xuyên ghé qua nhà bác Tám, nhiều đến mức người ngoài đường tưởng anh là thành viên trong nhà vậy. Buổi trưa, Lan Anh đi tiệm thuốc chơi với dì, Chương ở nhà một mình, Quỳnh thấy anh cô đơn nên thường mời anh qua ăn cơm cùng. Buổi trưa ở nhà bác Tám chỉ có Quỳnh, Trâm và Tạo. Chương ăn nhiệt tình nhưng chưa kịp nuốt miếng cuối thì Trâm bảo anh ăn xong đi rửa chén.
Hôm đi thi Đại học, đề bài có 5 câu nhưng Chương chỉ làm được 4 câu rưỡi. Dự thi với một ngàn hai trăm thí sinh, nhà trường chỉ tuyển có năm mươi, Chương thấy lo lắng. Quỳnh an ủi Chương bằng một câu rất đỗi giản dị: “Vậy là giỏi lắm rồi, không còn gì để lo cả! Gặp em, em làm cũng không được câu nào đâu!”. Dĩ nhiên một học sinh lớp 9 không thể làm được câu nào trong đề thi Đại học, Chương nhận ra Quỳnh dễ thương lắm.
Để giúp Chương quên đi lo lắng về kết quả thi, Quỳnh rủ anh đi Nhà Bè chơi với chị Kim, Trâm. Vì có 3 chiếc xe đạp nên Trâm chạy một chiếc, Chương chở Quỳnh chạy một chiếc. Gần tới giờ đi, Lan Anh muốn đi theo, Chương phải làm tròn bổn phận mình nên phải chở nó, nhường Quỳnh lại cho chị ba Trâm. Dọc đường, Trâm than thở rằng Quỳnh nặng quá nên để nó đi với Chương. “Quỳnh nặng quá, qua anh Chương chở đi ! Tôi chở nhỏ Lan Anh, khỏe hơn !”. Chắc chắn là Trâm đã biết tỏng anh thích Quỳnh nên mới tạo ra cơ hội “ngàn vàng” này.
“Quỳnh nặng gần gấp đôi Lan Anh mà sao từ khi Quỳnh qua ngồi sau lưng tôi, chiếc xe bỗng nhẹ hẫng, lúc nào cũng như muốn bay tuốt lên mây.”
Thật ra, đường có dài cách mấy nếu chúng ta đi cùng với người mà mình yêu mến thì nó cũng không còn quan trọng nữa. Nhà Bè càng xa xôi, Chương càng tỏ ra khoái chí. Chạy được một lúc thì Quỳnh bảo Chương dừng xe lại và chỉ chỗ đám cây sứ như muốn Chương hái hoa cho nó. Đám cây này thuộc về một hộ gia đình. Khi anh leo lên thì chủ nhà bắt gặp vì cứ ngỡ là có ăn cướp. Chương thì phân bua giải thích còn Quỳnh thì mếu máo khóc. Cuối cùng người chủ hộ mới tin, tặng cho cậu chỗ hoa và thả cho hai đứa đi.
“Tặng cậu đó! Nhưng lần sau nhớ không được chui vào vườn người ta khi chủ nhân đi vắng nghe chưa!”
Khi đến nhà dì Tư, mắt Quỳnh vẫn đỏ như vỏ lựu. Khi Chương leo lên cây mận sau nhà (lại trèo cây!) để hái từng chùm trái đỏ tươi, chín mọng và chụp cho Quỳnh, khuôn mặt của cô bé bắt đầu tỏa sáng lại.
Câu chuyện về kỳ thi Đại học
Trong số hơn một ngàn thí sinh, Chương là người may mắn vượt qua kỳ thi Đại học khắc nghiệt, để lại sau lưng một ngàn ứng viên, trong số 200 người được chọn để tham gia phần vấn đáp. Hôm đó, anh trở về nhà để báo cho dì và sau đó nhanh chóng chạy ra chợ để thông báo cho Trâm và Quỳnh, niềm hạnh phúc trên khuôn mặt không thể che giấu. Sáng sớm ngày thi, anh được Quỳnh 'tiễn đưa', và hai người cùng nhau thưởng thức hai tô phở mà dì đã chuẩn bị. “Bắt đầu một ngày mới gặp gỡ với một người phụ nữ, mọi người thường nói đó là điềm xấu. Nhưng đối với tôi, mở mắt ra đã gặp Quỳnh, tôi cho rằng đó là điềm lành to lớn!”
Lần đầu tiên Chương gặp Dung là trong phòng thi vấn đáp, khi anh đang ôn bài cho phần thi của mình. Dung là một cô gái Sài Gòn bản xứ. Sau này, cô và anh học chung trường. Trong kỳ thi, Chương đã trả lời đúng hai trong ba câu hỏi được giám khảo đặt ra. Trong khi đó, Dung lại trả lời câu hỏi một cách hài hước. Và cả hai đều đậu, với Dung đạt vị trí thứ 46/50 và Chương đạt vị trí thứ 9/50.
“Hãy quên đi những câu chuyện vớ vẩn đó! Bây giờ, tôi dẫn ông đi uống nước để chúc mừng tôi, chúc mừng ông, và chúc mừng những kẻ cuồng ngựa ...
Những kẻ cuồng ngựa nào? Đương nhiên là những kẻ như Từ Hải, Lục Vân Tiên cỡi ngựa đấy! Nếu vào thời điểm đó, có chiếc Honda như ngày nay, tôi đã ngã sml rồi!” – Kim Dung
Nhà của Kim Dung toàn bộ là một biểu tượng của giàu có. Cha anh ta là một doanh nhân lớn trong khi mẹ là một nghệ sĩ dạy piano tại trường âm nhạc quốc gia. Sự kết hợp này giữa hai cá nhân này đã có ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống của Kim Dung. Anh vừa có vẻ trí thức vừa có vẻ mạo hiểm và hưởng thụ cuộc sống.
Hai người trở nên thân thiết với nhau từ đó trên lớp học. Một lần, Chương bị mất xe đạp và Dung đã đến nhà anh để đưa anh đi. Nhưng có những lúc cô cũng lười và cúp học, làm Chương lỡ buổi học. Chiếc xe đạp mà anh và cha anh đã lắp ráp và sơn lại đã bị lấy mất tại một cửa hàng sách. Thời đó không có camera như ngày nay để ghi lại và phát hiện tội phạm. Người ta thường nói 'Có không giữ, mất đừng tìm'. Và Chương không tìm kiếm, vì việc này là khó khăn.
Vì Chương thường xuyên đi học cùng Kim Dung và bị Quỳnh bắt gặp nên cô bé cảm thấy tức giận mỗi khi anh gần. Để tránh cho Quỳnh giận dỗi, Chương thường kể chuyện với Bảo, một bạn cùng lớp, để giảm bớt sự nghi ngờ.
Ghen tuông
Dù hai chị em Trâm và Quỳnh đều xinh đẹp nhưng về học lực thì có vẻ lo lắng. Đặc biệt là với Quỳnh, cô bé có vẻ như thiếu căn bản về môn Văn. Chương đã quyết định đến nhà giúp đỡ cả hai cô gái. Bác Tám rất biết ơn lòng tốt của anh nên luôn chuẩn bị đồ ăn cho các em sau mỗi buổi học. 'Những buổi học vui vẻ và thân mật thường kết thúc bằng hương vị ngọt ngào của chè, trái cây hoặc kẹo - thường là kẹo đậu phộng vì gia đình bác Tám biết tôi thích.'
“Trước đây không thể học thêm được, nhưng giờ gặp thầy giáo nhiệt tình tới nhà dạy, mấy chị em học rất chăm chỉ.”
Bác Tám muốn nhận Chương làm con nuôi vì lòng thương mến, nhưng Chương từ chối vì tình cảm dành cho Quỳnh. Anh chia sẻ với dì, nhưng dì lại nghĩ rằng anh thích Trâm chứ không phải là Quỳnh.
“Tôi lắc đầu. Không biết dì tôi định nói gì mà lại nghĩ rằng tôi thích Trâm. Có lẽ dì thấy cô ấy cùng tuổi và luôn ở bên cạnh tôi, chắc dì nghĩ tôi có ý định chọn cô ấy.”
Mọi chuyện dường như không mấy thuận lợi cho Chương, anh là sinh viên năm cuối còn Quỳnh là học sinh lớp mười một xinh đẹp. Bảo, một người bạn của Chương, đã chú ý đến Quỳnh. Cậu ta giỏi trong giao tiếp và đối xử với phụ nữ, làm Chương cảm thấy lo lắng về việc giữ chặt tình cảm của Quỳnh.
“Thực sự là quá phức tạp! Giận cái miệng mất luôn lý trí! Người nói phải nói cho Bảo biết rằng Quỳnh đã có người yêu, để nó giữ miệng lại một chút! Nhưng đây, tôi không biết nói thế nào, nó vẫn làm theo ý mình.”
Chương nghĩ trong lòng: Nếu Quỳnh thực sự yêu tôi, thì dù Bảo có phô trương đến đâu cũng không thể làm rung chuyển tình cảm của Quỳnh. Nhưng nếu Quỳnh dễ dàng thay đổi, thì rõ ràng cô ấy không xứng đáng với tình yêu của tôi. Và nếu không xứng đáng, thì không có gì phải hối tiếc, phải buồn!
Thực ra, Quỳnh đã trưởng thành. Cô ấy suy nghĩ chín chắn và trưởng thành hơn Chương nghĩ. Đối với Bảo, cô ấy chỉ coi anh như một người bạn của Chương, không hơn không kém. Những lời này khiến Chương cảm thấy nhẹ nhõm hơn, như một gánh nặng đã được gỡ bỏ.
Sau khi Quỳnh tức giận vì Chương thường xuyên khen Kim Dung, cô đã đề xuất Chương sử dụng xe của mình để họ đi học cùng nhau. “Tôi như không tin vào tai mình. Làm sao có thể Quỳnh đưa ra đề nghị mạnh mẽ như vậy mà lại nói như một giọng nói không hứng thú!”. Được đi chung với người mình thầm yêu đúng là điều hạnh phúc nhất, từ ngày hôm đó, Chương cứ như đang bay trên mây, tình cảm dành cho Quỳnh cũng ngày càng sâu đậm.
“Tối đó, một lần nữa tôi có cảm giác như đang bay trên mây, nhưng lần này, dù đang đắm chìm trong niềm hạnh phúc, tôi vẫn giật mình khi nhận ra Quỳnh không ngây thơ như tôi nghĩ.”
Hàng ngày, hai người đều đèo nhau đi học. Quỳnh luôn đến đúng giờ, còn Chương thì đôi khi ngủ quên, khiến họ phải chạy vội đến trường. Từ khi đi học cùng Quỳnh, Kim Dung cảm thấy hơi buồn khi thấy hành động bỏ bạn của Chương. Có vẻ như nhân vật này đã có một chút tình cảm vượt qua tình bạn với anh chàng miền Trung này. Tuy nhiên, Chương không nhận ra điều này và chỉ coi anh ta là bạn.
“Kim Dung nghỉ học suốt một tuần. Trong thời gian đó, tôi không thể tập trung vào việc học, lòng luôn lo lắng không biết hành động của mình có đúng không.”
Tuy nhiên, Kim Dung dần chấp nhận khoảng cách giữa hai người. “Nếu vậy, ngày mai tôi có thể đi chung với cô ta rồi. Tôi sẽ không nghỉ học nữa đâu!”. Dù có vẻ mạnh mẽ bề ngoài, nhưng Kim Dung vẫn là phụ nữ, cô ta vẫn có những nét mềm mại ít ai hiểu được ngoài Chương.
Tuổi trưởng thành trong thời kỳ bom đạn
Sau một năm, Chương đã mua cho mình một chiếc xe riêng, không cần phải đi nhờ như trước đây. Lúc này, Quỳnh đã là một học sinh lớp mười hai, trông không còn nhỏ nhắn như lần đầu gặp. Quỳnh trở nên xinh đẹp và quyến rũ hơn, cô bé bắt đầu ý thức được điều đó và tô điểm cho bản thân bằng những cử chỉ duyên dáng.
Dạo này Chương nhận được thư từ mẹ thường xuyên hơn. Mẹ anh lo lắng cho ba anh vì tình hình chiến sự ở miền Trung đang trở nên ác liệt. Anh đọc thư, cảm thấy lo lắng như mẹ anh. Nhưng vì chiến tranh không ở gần, cùng với sự hiện diện của Quỳnh, anh mất tâm trí vào việc học và... yêu, làm cho nỗi lo kia trở nên nhẹ nhàng hơn.
Sau Tết, tình hình chiến sự trở nên căng thẳng. Trong vòng hai tuần, nhiều địa điểm quan trọng bị thất thủ. Người Sài Gòn, lúc nào cũng xa lạ với bom đạn, bắt đầu cảm nhận hơi thở nóng bức của chiến tranh.
Trong khi đó, gia đình bác Tám giữ bình tĩnh. Dì dượng của Chương cũng vậy. Điều đó khiến anh cảm thấy an tâm hơn. Một hôm, khi đang học, mọi người trong lớp bật đài lên nghe tin Nguyễn Thành Trung ném bom đình Độc Lập. Kể từ đó, trường giống như một cái chợ. Một số người bỏ lớp. Sự tan rã bắt đầu.
“Tôi không vui cũng không buồn, trong lòng chỉ mong sớm được về quê gặp gia đình.”
Chương giúp đỡ bác Tám tại trụ sở khóm. Bác bây giờ là chủ tịch khóm. Bác nhờ anh chép danh sách từ những tờ khai gia đình. Thấy viết chữ đẹp, bác giao cho anh kẻ khẩu hiệu. Ban đầu, anh kẻ trên bức tường của trụ sở khóm. Sau đó, anh sơn khẩu hiệu ở nhiều nơi khác. Bác Tám khen anh làm việc nhiệt tình cách mạng.
Sau đó, có người quen giới thiệu một chiếc xe tải sẽ đi về Huế. Vậy là anh chào tạm biệt gia đình bác Tám, khăn gói lên đường. Quỳnh không nói gì, chỉ mỉm cười nhìn anh. Anh nhận thấy mắt Quỳnh đỏ rực. “Với tôi, ánh mắt ấy có ý nghĩa sâu xa hơn tất cả những lời dặn dò.”
Dường như mỗi câu chuyện của Nguyễn Nhật Ánh đều phải kết thúc bằng sự chia ly. Không giống như Sài Gòn bình yên, miền Trung đầy những dấu vết của chiến tranh. Những vết đạn trên bức tường, những ngôi nhà tan hoang, những cột khói bốc lên trên đường phố. Khắp nơi, trên cánh đồng và trong rừng, là hàng loạt các loại xe quân sự. Khi anh xuất hiện, em anh hét lên vui mừng. Mẹ anh ôm anh chặt, hạnh phúc và lo lắng.
Ngày trở về Sài Gòn
Lúc này, ba anh đã nhận được giấy gọi đi học tập cải tạo. Anh muốn chờ cho ba trước khi tự mình đi, nhưng ba không đồng ý. Ông lo anh sẽ đến trễ và gặp rắc rối với trường. Nhưng khi quay trở lại Sài Gòn, mọi thứ không còn như trước khi anh ra đi. Lan Anh vẫn tươi vui như ngày nào, nhưng gia đình bác Tám đã thay đổi một chút.
“Tối đó, tôi mời Trâm, Quỳnh và Lan Anh đi ăn bánh cuốn. Nhưng Quỳnh bận, không tham gia.”
Cho đến khi về nhà, Chương vẫn nghẹn ngào về thái độ của Quỳnh và đêm đó anh mang theo nỗi buồn vào giấc ngủ. Quay lại trường, Kim Dung vẫn như mọi khi, Chương thấy may mắn khi có một người bạn như vậy.
“Nhưng chuyện ở trường không khiến tôi buồn bằng chuyện ở nhà. Cảm giác rằng Quỳnh càng ngày càng xa lánh tôi, hoặc ít nhất là tôi cảm thấy như vậy. Trước đây chúng tôi thân mật, gắn bó với nhau, nhưng bây giờ lại cảm thấy xa cách, hờ hững.”
Sau sự cố đó, Chương cũng ít nhận được tiền chu cấp từ gia đình. Anh và Bảo quyết định đi đạp xích lô kiếm thêm thu nhập. “Chúng ta chỉ có thể chạy xe vào ban đêm, từ năm giờ chiều trở đi, sau khi học xong.” Gia đình của dì tôi và gia đình bác Tám không ai biết anh đi làm đạp xích-lô. Anh giữ bí mật. Nếu họ biết, chắc chắn họ sẽ ngăn cản. Mỗi chiều, anh đi bộ ra Ngã Bảy, nhận xe từ người chạy xe ban ngày. Buổi tối, sau khi trả xe, anh lại đi bộ về nhà. Có lần dì hỏi, anh nói là đi dạy kèm.
“Bánh lái xe xích lô rất nhẹ, chạy xe không cẩn thận là rơi vào lề như chơi. Vì tôi thường suy nghĩ nhiều khi đi nên thường ngã. Nhưng với tôi, những cú ngã này không đáng kể bằng cú ngã trong tình yêu.”
Một lần nói chuyện với dì. Thì ra mọi việc đều liên quan đến việc nhà Quỳnh theo Cách mạng, trong khi nhà anh có ba phải đi cải tạo. “Tôi ngu ngốc thật! Ba tôi đi học tập cải tạo, trong khi gia đình Quỳnh là gia đình cách mạng, em có hiểu không?”. Anh tự hỏi liệu anh và Quỳnh có trách nhiệm gì trong tình hình này. Những ngày sau, khi tinh tế hơn, anh cảm thấy tuyệt vọng hơn. Thực tế, thái độ của Quỳnh và gia đình Quỳnh chính là câu trả lời.
Sau khi ra trường, anh được phân công công việc ở một tỉnh miền Tây xa xôi. Anh muốn đi thật xa thành phố, xa hẳn Quỳnh và xa hẳn những kỷ niệm của một thời thanh xuân lãng mạn. Cả Bảo và Kim Dung cũng được gửi đi các tỉnh khác, Bảo đi Long An, Kim Dung đi Sông Bé. Họ hẹn nhau mỗi năm một lần vào dịp hè, vào bốn giờ chiều mỗi ngày mười hai tháng bảy, họ gặp nhau tại quán cà phê mà họ thường đến. “Nếu chết thì thôi, nhưng nếu sống, thì dù thế nào cũng phải tới đó, các bạn đồng ý không?”
“Khi nhận giấy bổ nhiệm, tôi nhớ lại câu nói của chị Kim trước đây ‘khi nào em ra trường, về quê chị dạy đi’, và tôi không khỏi cảm thấy đắng lòng.”
Tấm thư từ kẻ đã ra đi
Khi chiến tranh biên giới Tây Nam bùng nổ, Trâm, đương nhiên đang là phó bí thư phường đoàn, quyết tâm tham gia quân ngũ, mặc cho sự cản trở gay gắt từ gia đình. Sau tám tháng, Trâm hy sinh tại Xa Mát, Tây Ninh. Khi anh trở về thành phố, Trâm đã ra đi hơn một năm. Trước khi nhập ngũ, Trâm đã viết thư cho anh, nhưng thư đã không đến vì anh đã chuyển sang trường mới.
Lan Anh kể xong, liền chạy đi lấy lá thư của Trâm đưa cho anh. Anh run run cầm lá thư. Phong bì đã nhạt màu vàng, trên đó ghi địa chỉ của trường cũ của tôi. Chắc chắn Trâm đã hỏi Lan Anh về địa chỉ này. Tôi hồi hộp xé phong bì và mở thư ra đọc:
“Anh Chương thân mến,
Khi anh đọc thư này, có lẽ tôi đã bước ra biên giới. Trong kỳ nghỉ hè vừa qua, tôi trông chờ anh, nhưng anh không về. Tuy nhiên, tôi hiểu lý do và không trách anh.
Anh hãy yên tâm sống ẩn dưới đó cho đến khi cảm thấy mọi thứ đã qua đi thực sự. Dù sao, tôi cũng tiếc là không gặp anh lần cuối trước khi ra đi. Trong suốt thời gian qua, tôi luôn coi anh như một người anh, một người bạn thân trong gia đình, và tôi luôn mong rằng mối quan hệ của anh với Quỳnh sẽ kết thúc viên mãn, hạnh phúc. Lúc đó, tôi sẽ cảm thấy vui mừng khi có thể gọi anh là em rể, và tôi sẽ phá rối anh thoải mái. Nhưng cuối cùng, mọi thứ không đi theo ý muốn.
Bây giờ này, tôi vẫn cảm thấy xấu hổ về thái độ của gia đình tôi đối với anh trong những ngày qua, với dì Ba và cả nhỏ Lan Anh. Lần trước, anh hỏi tôi về thay đổi của Quỳnh, tôi không thể trả lời. Nhưng qua lá thư này, tôi sẽ nói rõ cho anh trước khi anh đi xa.
Chuyện bắt đầu từ khi anh về quê sau khi giải phóng. Ba tôi và mẹ tôi cãi nhau về việc Quỳnh và anh. Mẹ tôi kể lại cuộc trò chuyện với dì anh, nhưng ba tôi không đồng ý vì gia đình tôi là gia đình cách mạng. Ba tôi cho rằng nếu Quỳnh kết hôn với anh, sự nghiệp của cô sẽ bị ảnh hưởng. Chị Kim hỏi Quỳnh, cô ấy khóc và nói yêu anh. Ba tôi mắng tôi và Quỳnh, nhưng tôi cãi lại. Tối đó, tôi và Quỳnh ôm nhau khóc.
Tôi nghĩ mọi chuyện sẽ không tồi tệ như vậy. Tôi đã thảo luận với nhiều người và thấy một số người ủng hộ ba tôi, nhưng cũng có người nghĩ ba tôi sai. Điều này làm tôi mừng vì biết đây không phải là quyết định của cách mạng mà là quan điểm cá nhân.
Tôi cố gắng thuyết phục ba tôi nhưng không thành công. Ba tôi mắng tôi và Quỳnh, nhưng tôi vẫn tin rằng mình làm đúng để bảo vệ hạnh phúc của anh và Quỳnh. Tôi sẽ cố gắng thuyết phục ba tôi, nếu không được, tôi sẽ cân nhắc cách khác.
Trong khi tôi chưa làm gì, Quỳnh đã từ chối. Ba tôi đuổi Quỳnh ra khỏi nhà. Tôi trấn an cô ấy nhưng cô ấy cứng rắn từ chối. Tôi nghĩ nếu cô ấy không thay đổi quan điểm, cô ấy sẽ là người phản bội.
Dù bị đánh nhưng tôi không sợ hãi vì tôi tin rằng mình đang làm đúng để bảo vệ hạnh phúc của anh và Quỳnh. Tôi sẽ thảo luận với một số người để thuyết phục ba tôi. Nếu không thành công, tôi sẽ cân nhắc cách khác.
Kể từ đó, tôi cảm thấy hụt hẫng với Quỳnh. Tôi nhận ra cô ấy là một người hời hợt, không trách nhiệm và sợ đấu tranh cho hạnh phúc của bản thân. Tình yêu của cô ấy với anh không sâu sắc, sẵn sàng tan vỡ khi gặp khó khăn. Dù còn trẻ nhưng cô ấy lại thụ động như người già, sợ đối đầu với cuộc sống.
Tiếc rằng tôi nhận ra điều đó quá muộn. Nếu không, tôi đã không cản anh đi chơi với chị Kim Dung.
Anh thân mến,
Trước đây tôi không thể kể cho anh nghe về nỗi đau của mình vì lo lắng về gia đình. Nhưng giờ đây, tôi quyết tâm ra mặt trận dù gia đình tôi ngăn cản. Tôi không giống như Quỳnh. Tôi sẽ đi cho dù có gặp khó khăn!
Anh ơi, giờ anh đã đi xa và tôi cũng sắp rời đi. Tôi nhớ anh lắm, anh có biết không? Giờ đây, tôi không sợ nói những lời ngọt ngào nhưng khi gặp anh, tôi không dám nói!
Đừng buồn nữa, anh ạ! Hãy vượt qua như anh đã nói. Dù ở xa, tôi vẫn hy vọng anh sẽ tìm được một người xứng đáng hơn Quỳnh. Trong những ngày sắp tới, tôi sẽ tìm một nhánh lan rừng đẹp để chờ tin vui từ anh, anh thích không?
Những giọt lệ của anh nhạt đi trên những trang thư Trâm viết. Những câu chữ cong vẹo, làm lay động như những cành cây trong gió. Trong những cánh rừng kia, liệu Trâm đã rơi xuống mà không kịp anh đến? Gần mười năm sau khi Trâm ra đi, giờ đây Chương đã gần ba mươi tuổi. Thời gian đã phủ bụi lên trí nhớ chậm chạp của anh. Nhưng hình ảnh của Trâm vẫn rạng rỡ, dịu dàng như ngày xưa.
Không ngờ cô bé ngày nào lại có thể viết ra những dòng tâm sự sâu sắc như vậy. Mỗi năm, đến ngày giỗ, anh lại đặt hoa trước mộ Trâm. “Trâm ơi, nghỉ ngơi đi, năm sau anh sẽ lại đến thăm em! Trước khi ra về, anh luôn thầm nói với Trâm như vậy.” Đã mười năm trôi qua nhưng mỗi khi nhắc đến Trâm, Lan Anh vẫn rơi nước mắt.
Quỳnh giờ đây đã có một gia đình ấm áp. Chồng của cô bé là một chủ tiệm may lớn. Hai vợ chồng Quỳnh đã có một đứa con, cuộc sống của họ trở nên phong phú hơn.
“Đôi khi tôi vẫn nhìn thấy Quỳnh khi đi ngang qua tiệm may. Một lần, chỉ một lần, tôi dừng lại và trò chuyện với Quỳnh trước cửa... Khi đi tiếp, tôi tự hỏi, trong những kỷ niệm xưa kia, liệu Quỳnh còn nhớ gì không.”
Lời kết
Mặc dù quyển sách này khá dài và có thể khiến những người yêu thích truyện Nguyễn Nhật Ánh cảm thấy nhàm chán. Tuy nhiên, hình ảnh của anh chàng Chương chân ướt chân ráo lên Sài Gòn đi học và tìm được tình yêu thực sự rất xúc động. Với tính cách ôn hòa, thoải mái và cách vẽ nhân vật xung quanh chàng trai miền Trung này, Nguyễn Nhật Ánh đã làm cho câu chuyện trở nên sống động hơn và không nhàm chán.
Tóm tắt được biên soạn bởi: Minh Toàn - MyBook
Hình ảnh được chụp bởi: Minh Toàn
