Buzz
'Cuốn sách Hà Nội nhiều mây có lúc có mưa ngâu của Hồ Anh Thái mang đến cho người đọc một không gian văn chương lôi cuốn và bất ngờ. Với cách kể chuyện xen lẫn giữa thực và ảo, tác giả đã dựng lên một thế giới văn chương rõ nét và hấp dẫn. Cuốn sách không chỉ là câu chuyện về cuộc đời của các nhân vật mà còn là cái nhìn sâu sắc về cuộc sống và lịch sử. Hãy cùng khám phá những chi tiết thú vị trong tác phẩm này.'
I. Vài nét về tác giả
Hồ Anh Thái (sinh năm 1960) là một nhà văn đương đại Việt Nam, ông được xem là một hiện tượng văn học của thế hệ sau chiến tranh 1975. Ông từng làm Chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội trong hai nhiệm kỳ (2000-2005 và 2005-2010). Ngoài ra, ông còn là một nhà ngoại giao, từng giữ chức tham tán công sứ, phó đại sứ Việt Nam tại Iran (2011-2015) và Indonesia.
Bắt đầu sự nghiệp viết văn, Hồ Anh Thái nổi lên như một hiện tượng với giọng văn tươi trẻ, mới mẻ, viết về cuộc sống của thanh niên và sinh viên với những cuộc phiêu lưu và khát khao khám phá. Những tác phẩm tiêu biểu của ông trong giai đoạn này gồm 'Trong sương hồng hiện ra', 'Người và xe chạy dưới ánh trăng', 'Người đàn bà trên đảo', truyện ngắn 'Món tái dê', 'Chàng trai ở bến đợi xe'.
Đầu những năm 1990, sau nhiều năm nghiên cứu và làm việc ở nhiều nước Âu - Mỹ, đặc biệt là sáu năm tại Ấn Độ, ông trở lại văn đàn với những truyện ngắn độc đáo, hài hước và sâu sắc về Ấn Độ: 'Người đứng một chân', 'Người Ấn', 'Tiếng thở dài qua rừng kim tước', 'Cuộc đổi chác'.
Từ sau năm 2000, ông đã có những tác phẩm nổi bật và gây nhiều tranh luận như 'Cõi người rung chuông tận thế', 'Tự sự 265 ngày', 'Bốn lối vào nhà cười', 'Mười lẻ một đêm', 'SBC là săn bắt chuột', 'Dấu về gió xóa', 'Những đứa con rải rác trên đường', 'Năm lá quốc thư'... Năm 2000, ông được bầu làm chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội cho đến năm 2010, đồng thời là ủy viên Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam từ 2005 đến 2010.
Năm 2007, Hồ Anh Thái quay lại với đề tài Ấn Độ qua tiểu thuyết 'Đức Phật, nàng Savitri và tôi', cuốn sách đầu tiên của văn học Việt Nam khắc họa chân dung Đức Phật thông qua cốt truyện hấp dẫn và văn phong giản dị. Năm 2022, ông tiếp tục ra mắt tiểu thuyết về Ấn Độ: 'Đức Phật, Nữ Chúa và điệp viên'.
Tác phẩm của Hồ Anh Thái thường mang tính triết lý, bao quát số phận con người Việt và đất nước thời hiện đại. Ông là một nhà văn có phát kiến về ngôn ngữ, tạo cho tiếng Việt thêm phong phú và đa nghĩa. Vì vậy, tác phẩm của ông khó chuyển dịch sang ngôn ngữ khác. Sách của ông thường được xuất bản với số lượng lớn và đã được dịch ra hơn 10 ngôn ngữ như tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Thụy Điển, Hàn Quốc...
(Nguồn: Wikipedia - Hồ Anh Thái)
II. Nội dung cuốn sách
Một chiến sĩ trẻ có khả năng nhìn xuyên tường, và anh đã sử dụng khả năng này để phát hiện các hoạt động ngầm chống phá khi máy bay địch ném bom xuống thủ đô.
Một phi công chiến đấu trên bầu trời nhưng giữ kín một mối tình nơi mặt đất.
Một nữ nghệ sĩ chăm sóc hai con hổ xiếc, chúng đã trốn thoát ra đường phố sau trận bom.
Câu chuyện hiện thực và huyền ảo mở rộng, tái hiện không khí Hà Nội trong những ngày tháng chống lại cuộc tấn công từ trên không của các pháo đài bay. Những con người bình thường và phi thường, giản dị và kỳ lạ, tất cả tạo nên gương mặt thủ đô trong những năm tháng bi hùng và những khoảnh khắc lãng mạn giữa bom đạn ác liệt.
(Nguồn: Nhà xuất bản Trẻ - Hà Nội nhiều lúc có mưa ngâu)
III. Cảm nhận của độc giả
'Hà Nội nhiều mây có lúc có mưa ngâu' của Hồ Anh Thái là câu chuyện về nhiều cuộc đời trong một hoàn cảnh chung, một 'hoàn cảnh lớn', nhưng tác giả không ngần ngại lồng vào đó những 'chuyện đời có thật' mang nỗi niềm riêng biệt. Các tuyến nhân vật - hay nói cách khác các 'số phận' - hiện lên mạch lạc, rõ ràng, không hề bị chìm khuất trong cái 'đặc biệt' của hoàn cảnh lịch sử. Họ đặc biệt theo cách riêng: sống trọn vẹn với vẻ đẹp tâm hồn, với những đam mê và trăn trở của mình. Tiểu thuyết này tập trung vào thời chiến ở Hà Nội và sự kỳ ảo qua góc nhìn của nhân vật chính là Phan - một chiến sĩ trẻ có khả năng đặc biệt. Anh sử dụng khả năng nhìn xuyên tường để phát hiện các hoạt động ngầm chống phá trong khi thị trấn bị ném bom. Việc anh tham gia lập hồ sơ tử sĩ dưới căn hầm cũng tạo ra một bối cảnh ám ảnh và kỳ ảo cho câu chuyện.
Tác giả viết: 'Hàng người lặng lẽ tiến từng bước. Tầng hầm ngột ngạt. Tôi, thượng úy tiểu đoàn phó. Tôi, trung sĩ tiểu đội trưởng. Tôi, chiến sĩ thông tin. Tôi, chiến sĩ cần vụ của trung đoàn trưởng. Hầu như ai cũng nằn nì, đồng chí thông cảm, gửi giấy báo sớm cho mẹ tôi, vợ tôi, ông tôi. Gia đình tôi vẫn tưởng tôi còn sống và đang chiến đấu. Gia đình tôi nghe tin đồn tôi mất tích mấy năm rồi, lẩn trốn ở đâu đấy, ông thầy bói trong làng còn bảo tôi đã sang Mỹ rồi, mà sang Mỹ thì chỉ có chiêu hồi theo địch, oan tôi lắm, đồng chí gửi giấy báo ngay giúp tôi'.
Phan tin rằng anh có thể nghe được câu chuyện của từng chiến sĩ qua mỗi dòng tin, biết họ hy sinh ra sao và nhắn nhủ gì với người ở lại. Trong đó có câu chuyện của liệt sĩ Đỗ Văn Thiện và lời nhắn cuối cùng dành cho vợ. Bằng một cách nào đó, Phan gặp được vợ của liệt sĩ này - Vũ Thị Ngọc Thu, một nữ nghệ sĩ chăm sóc bốn con hổ xiếc.
Câu chuyện hiện thực và huyền ảo mở rộng, tái hiện không khí Hà Nội những ngày tháng chống lại cuộc tấn công từ trên không của các pháo đài bay. Những con người bình thường, giản dị và kỳ lạ, tất cả tạo nên gương mặt thủ đô trong những năm tháng bi hùng.
Trong tác phẩm mới nhất 'Hà Nội nhiều mây có lúc có mưa ngâu', văn chương của Hồ Anh Thái một lần nữa xóa nhòa ranh giới giữa không gian, thời gian và các ranh giới cụ thể khác, mang đến cho độc giả một hiện thực lịch sử đa chiều. Nhà văn Ma Văn Kháng đánh giá rằng 'Bút pháp linh hoạt, tinh tế, hóm hỉnh và giàu khám phá bất ngờ, khiến người đọc khó lòng rời khỏi mỗi trang viết của 'Hà Nội nhiều mây có lúc có mưa ngâu'. Có vẻ như với tác phẩm này, văn chương của Hồ Anh Thái đã tạo nên một không gian siêu thực, huyền bí và quyến rũ, nhưng vẫn giữ được tính thực tế cần thiết. Tác giả có ý thức cao về việc tạo ra một tác phẩm kết hợp giữa thực tại và hư cấu, tạo nên sự hấp dẫn đặc biệt cho người đọc.
Với thế hệ của Hồ Anh Thái, ám ảnh về 'những năm bom Mỹ trút trên mái nhà' không bao giờ phai nhạt. Ông từng có vài tác phẩm viết về chiến tranh như 'Người đàn bà trên đảo', 'Trong sương hồng hiện ra', nhưng ở thể loại tiểu thuyết, ông thể hiện rõ thái độ khước từ lối trần hiện một thứ 'hiện thực giản đơn'.
Bên ngoài khu vực dãy chuồng thú là một hố bom. Quả bom năm nghìn bảng Anh thổi bay bức tường xi măng cao hơn hai mét và làm gãy hai cây sấu cổ thụ bên cạnh. Mấy chuồng bồ câu làm ảo thuật cũng biến mất. Thu lao vào chuồng thú còn nguyên vẹn thấy hai con khỉ nằm sóng soài bên máng ăn. Chị phóng xe đạp từ nhà đến, quẳng xe trước khu nhà bạt rồi chạy vội vào chuồng thú. Từ xa chị đã thấy chuồng hổ cong queo. Chuồng không bị trúng bom nhưng sức ép đã làm lệch những chấn song sắt mà bình thường không kìm búa nào có thể bẻ gãy. Những chấn song méo mó tạo thành khoảng trống để lũ hổ chui lọt. Không còn con hổ nào trong chuồng.
'Mừng. Chui ra được chứng tỏ là chúng còn sống', trích từ sách.
Phía sau 'mưa ngâu'... là một chiến sĩ trẻ với khả năng nhìn xuyên qua những bức tường, tận dụng để phát hiện các hoạt động chống phá ngầm khi máy bay địch đang ném bom thủ đô.
Một phi công chiến đấu trên bầu trời nhưng giữ kín một mối tình nơi mặt đất.
Một nữ nghệ sĩ chăm sóc bốn con hổ xiếc đã trốn thoát ra đường phố sau trận bom.
Câu chuyện hiện thực và huyền ảo mở rộng, tái hiện không khí Hà Nội trong những ngày tháng chống lại cuộc tấn công từ trên không của pháo đài bay. Những con người bình thường, giản dị và kỳ lạ, tất cả tạo nên gương mặt thủ đô trong những năm tháng bi hùng và khoảnh khắc lãng mạn giữa bom đạn khốc liệt.
(Nguồn: Báo Thanh Niên - Hà Nội nhiều mây có lúc có mưa ngâu)
Trong trang sách, ta cảm nhận được vẻ đẹp văn hóa của Hà Nội, một không gian bình dị và nên thơ.
Quán bia hơi vỉa hè là một nơi đặc biệt trong không gian nghệ thuật của tiểu thuyết.
Tiểu thuyết thể hiện con người Hà Nội rất thực và đậm tính nhân văn.
Hà Nội là không gian của sự giao lưu và tiếp biến các giá trị, dù đang trong cuộc chiến tranh.
Hà Nội đau thương và anh hùng hiện lên qua những hồ sơ, con số biết nói.
Hà Nội sáng rực với vẻ đẹp và tinh thần quật khởi của những người dũng cảm.
Trong tiểu thuyết, Hồ Anh Thái thể hiện sự kỳ ảo một cách tinh tế để làm phong phú bản văn.
Tác phẩm thành công trong việc xây dựng hình tượng đối ngẫu giữa tầng hầm và đài quan sát.
Cuốn sách của Hồ Anh Thái chinh phục độc giả bằng triết lý sâu sắc và sự tạo hình tinh tế.
Tóm tắt bởi: Mai Anh - MyBook
Hình ảnh: Diệu Hoa
