‘’ ...Tư duy thông minh yêu cầu phát triển những thói quen thông minh để có được kiến thức chất lượng cao và ứng dụng chúng nhằm đạt được mục tiêu.. ‘’ (Art Markman)
Nhiều người tin rằng trí thông minh là một phẩm chất bẩm sinh quyết định khả năng tư duy. Hầu hết chúng ta đã từng làm bài kiểm tra IQ, yêu cầu giải toán, xếp các mảnh giấy trong trí tưởng tượng và đoán hình ảnh tiếp theo. Mặc dù những bài kiểm tra IQ này đo lường một năng lực tâm lý thực sự, nhưng trí thông minh ứng dụng cao hơn gọi là ‘’ Tư duy thông minh’’. Nhiều nhà nghiên cứu đã tranh luận về hai định nghĩa này và đồng ý rằng ‘’ Đo lường IQ không phản ánh đầy đủ Tư duy thông minh vì hành động thông minh không đo bằng bài kiểm tra IQ, chủ yếu tập trung vào lý luận trừu tượng. Trong cuốn sách ‘’ Lối tư duy của người thông minh ‘’, Art Markman cung cấp các định nghĩa cơ bản về tư duy thông minh và ứng dụng thực tế vào cuộc sống hàng ngày, đồng thời đưa ra giải pháp để rèn luyện tư duy thông minh hiệu quả.
Đôi nét về tác giả - Art Markman
Art Markman là nhà tâm lý học và giảng viên tại Đại học Texas, Austin, Mỹ, với sự nghiệp đáng nể trong lĩnh vực tâm lý học và tư duy. Ông nhận bằng cử nhân và tiến sĩ tâm lý học tại Đại học Michigan, tiếp tục nghiên cứu và giảng dạy tại nhiều trường đại học trước khi gia nhập Đại học Texas năm 1998. Về sự nghiệp công bố, Art Markman là tác giả của nhiều sách và bài viết về tâm lý học và tư duy, trong đó có cuốn sách 'Lối tư duy của người thông minh' (tên gốc ‘’Smart Thinking’’) xuất bản năm 2012. Ông cũng đóng góp cho các tạp chí tâm lý học hàng đầu như 'Psychological Science' và 'Journal of Experimental Psychology'. Ngoài học thuật, ông xuất hiện nhiều trên truyền hình và đài phát thanh, truyền tải kiến thức và kỹ năng tư duy đến khán giả rộng hơn, và tham gia các sự kiện giáo dục và tọa đàm để chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm.
Tóm lại, Art Markman là chuyên gia tâm lý học và tư duy với nhiều kinh nghiệm và đóng góp quan trọng. Sự nghiệp của ông được đánh giá cao với các công trình nghiên cứu, giảng dạy, ứng dụng và truyền thông về tư duy và tâm lý học.
Nội dung chính:
Thói quen thông minh tạo nên tư duy thông minh
Tác giả khởi đầu bằng một ví dụ dễ hiểu: Hãy tưởng tượng bạn thức dậy trong căn nhà quen thuộc, làm các hoạt động buổi sáng rồi đến văn phòng vào 9h15, cảm thấy tràn đầy năng lượng. Giờ hãy tưởng tượng bạn lặp lại điều này trong một khách sạn, mọi thứ đều mới lạ và không thoải mái. Dù cũng đến điểm hẹn vào 9h15, bạn cảm thấy mệt mỏi và căng thẳng.
Vì sao lại thế? Art Markman giải thích rằng não chúng ta tự động hóa các hoạt động thường ngày để tiết kiệm thời gian cho những việc quan trọng hơn. Dù cùng hoạt động nhưng trong môi trường khác nhau, kết quả sẽ khác biệt rõ rệt. Những thói quen thông minh là những việc ta làm hàng ngày mà không cần suy nghĩ. Khi buộc phải chú ý đến những chi tiết nhỏ (như ở môi trường mới), ta sẽ cảm thấy căng thẳng và mệt mỏi. Cuộc sống sẽ tốt hơn khi không phải bận tâm đến các việc vặt.
Một ví dụ khác: Bạn đã khóa cửa nhưng khi ra ngoài một lúc, lại tự hỏi liệu mình đã khóa chưa. Đây là thói quen thông minh vì bạn làm điều đó một cách vô thức. Bộ não tự động kích hoạt hành động này khiến bạn không nhớ mình đã làm. Trong phần này, tác giả phân tích thói quen thông minh và cung cấp công thức để hình thành chúng, gồm hai thành phần:
· Khớp hành động với môi trường một cách nhất quán
Thực hiện hành động lặp đi lặp lại.
Bắt đầu gắn kết hành động muốn hình thành với môi trường.
Lặp lại tạo ra thói quen thông minh.
Kiến thức hình thành tùy thuộc vào những gì bạn biết.
Sử dụng kiến thức hiện có để trải nghiệm sự vật mới.
Kiến thức là mạng lưới các mẫu thông tin.
Kiến thức Chất lượng cao là việc học những mối liên kết giữa các sự vật.
Kết nối thông tin mới với những gì đã lưu trong trí nhớ.
Tư duy thông minh là kĩ năng có thể học và áp dụng cho mọi người.
Cảm nhận cá nhân:
Cuốn sách 'Lối tư duy của người thông minh' rất hữu ích cho việc phát triển tư duy.
Cuốn sách mang lại cái nhìn mới về quá trình suy nghĩ và cách tư duy có thể phát triển.
Ảnh: Tú Trinh