[Tóm Tắt & Review Sách] 'Tâm Lý Logic': Sức Mạnh Thực Sự của Lập Luận

'Tâm Lý Logic'

Chúng ta thường coi mình là những người có lý trí, luôn áp dụng lập luận và logic trong hành động. Tuy nhiên, đôi khi chính chúng ta lại không kiểm soát được cảm xúc, khiến chúng chi phối hành vi và thậm chí gây tổn thương cho người khác. Chúng ta vẫn đối mặt với mâu thuẫn ấy trong quá trình trưởng thành, khi cố gắng kiềm chế bản thân. Tuy nhiên, việc hiểu và giải thích nguồn gốc của cảm xúc giúp chúng ta kiểm soát suy nghĩ và tâm trạng một cách hiệu quả, không để bị chi phối bởi cảm xúc.

Một khía cạnh khác là cách tiếp cận vấn đề. Trong quá khứ, khi còn trẻ, chúng ta thường chọn theo ý thích cá nhân, nhưng khi trưởng thành hơn, chúng ta có cái nhìn rộng lớn hơn và đặt lợi ích cá nhân sang một bên trong quyết định, đặt trọng tâm vào lợi ích chung.

'Xã Hội Hiện Đại và Sự Phát Triển của Chúng Ta'

Giới thiệu về tác giả

Albert Rutherford (03/01/1879 – 10/08/1941) là một chuyên gia về tư duy phản biện. Ông là nhà tâm lý học, nghiên cứu về tư duy hệ thống và tư duy phản biện của Mỹ. Sự nghiệp của ông tập trung vào nghiên cứu về tư duy của não bộ và tác động tích cực của tư duy phản biện. Ông cũng chia sẻ về cách rèn luyện tư duy phản biện và tư duy hệ thống cho mỗi người.

Trong lĩnh vực viết sách, Albert Rutherford đã xuất bản nhiều cuốn sách về tâm lý học và tư duy. Các tác phẩm của ông đã làm nên tên tuổi trên Amazon và New York Times. Ông cũng là một huấn luyện viên nổi tiếng về tư duy phản biện và diễn giả ở Mỹ.

Ngoài công việc chuyên môn, Albert Rutherford dành thời gian cho gia đình, câu cá, và đọc các báo cáo khoa học mới. Ông cũng quan tâm đến kiến thức về rượu vang, tin tưởng vào lời khuyên của Benjamin Franklin: 'Đầu tư vào kiến thức là đầu tư tốt nhất'.

Giới thiệu về cuốn sách

“Tâm Trí Logic”

Trong phần Sự thật về trực giác, tác giả nhấn mạnh: 'Thường ta gọi 'trực giác' là cảm giác sâu kín, quyết định đột ngột mà chúng ta cho là đúng'. Với nhiều người, việc nghe theo cảm giác thứ tám không đơn giản, đặc biệt khi cảm nhận rõ ràng một điều gì sắp xảy ra, khiến ta lo lắng và dự đoán điều tồi tệ nhất. Mặc dù người ta thường nói giác quan thứ sáu của phụ nữ là kỳ quan thứ tám của vũ trụ, nhưng chúng ta không hoàn toàn phụ thuộc vào cảm xúc đó. Bởi đôi khi, cách ta nhìn nhận và lo lắng đã ảnh hưởng trực tiếp, tạo ra đánh giá không khách quan như ta nghĩ.

Cuốn sách dù ngắn gọn nhưng cực kỳ cần thiết với tôi. Nó được trình bày theo các chương sau:

• Chương 1: Sự phi lý của con người
• Chương 2: Con người giống như máy móc
• Chương 3: Máy móc dạy con người
• Chương 4: Lập thời gian biểu tối ưu
• Chương 5: Dự đoán, Dopamine, máy móc và con người
• Chương 6: Tự thiết kế thuật toán
• Chương 7: Thuật toán cho vấn đề trì hoãn
• Chương 8: Áp dụng thuật toán đối mặt với quá nhiều suy nghĩ

Người ta thường nói mang cảm xúc vào quyết định là không hiệu quả, là thiên vị. Tuy nhiên, tác giả khẳng định: 'Chúng ta thường cho rằng quyết định dựa trên logic và cảm xúc là hai điều độc lập, nhưng thực tế chúng đi kèm nhau. Kinh tế học hành vi và Tâm lý học đã phát hiện, gần như không có quyết định nào không dựa trên cảm xúc hoặc thành kiến. Bộ não thường dựa vào trái tim để đưa ra quyết định nhanh chóng'.

Cảm nhận cá nhân về cuốn sách

Sự phi lý của con người

Bí mật về trực giác

Với sự phát triển của khoa học và công nghệ, hiện nay chúng ta có khả năng hiểu rõ hơn về cấu trúc và hoạt động của não bộ và trái tim. Tuy nhiên, chúng cũng là một mớ lộn xộn với nhiều mạng lưới cảm xúc và lý trí chồng chéo. Trong suy nghĩ và hành vi, cảm xúc đóng vai trò quan trọng trong quyết định.

Trong một số tình huống cụ thể, khi cần phải quyết định nhanh chóng, não bộ không phải luôn hoạt động bốc đồng mà thường phải phân tích để đưa ra lời giải nhanh chóng. Điều này có thể được coi là quyết định ở phút chót, nhưng thực tế lại là điều ta mong muốn nhất và tin tưởng vào đó.

Bộ não hoạt động hiệu quả

Theo tác giả, trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta phải đưa ra quyết định liên tục từ khi thức dậy đến khi đi ngủ. Áp lực này có thể tạo ra căng thẳng và lo lắng, không chỉ là không tốt cho sức khỏe mà còn ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc của bộ não.

Bộ não của chúng ta là một hệ thống thông minh, tối ưu hóa hiệu suất bằng cách tự động hóa một số kỹ năng. Điều này giúp chúng ta tiết kiệm năng lượng cho những vấn đề quan trọng hơn, như phát triển sự nghiệp và quản lý mối quan hệ.

Tác động của đám đông

Con người đã tiến hóa và phát triển nhờ tính cộng đồng, hướng đến một mục tiêu lớn và chiều dài. Xã hội có ảnh hưởng lớn đến quyết định của chúng ta. Khi thấy một xu hướng đang nổi, chúng ta thường theo đuổi nó. Chúng ta tin tưởng vào những đánh giá của người khác và lặp lại một quy trình tương tự. Điều này khiến mọi người mong muốn sự công nhận và tránh xa khỏi sự phản đối của đám đông.

Khi máy móc dạy con người

Khi nhìn thế giới qua góc độ thuật toán, mọi thứ trở nên đơn giản hơn. Thay vì suy nghĩ và cảm xúc, chúng ta chỉ cần nhìn vấn đề từ góc độ logic và tính toán. Cuộc sống cũng giống như việc giải các bài toán đại số: chỉ cần áp dụng các phép tính cơ bản, chọn cách tính phù hợp và giải quyết vấn đề.

Như một chiếc compa, chỉ cần tâm không dao động, thì dù quay bao nhiêu vòng cũng không lệch khỏi trục. Những vấn đề phức tạp cuối cùng cũng được giải quyết bằng những phép tính đơn giản nhất: cộng, trừ, nhân, chia. Trong cuộc sống, chúng ta cũng áp dụng thuật toán vào từng quyết định hàng ngày, giảm bớt sự ảnh hưởng của cảm xúc.

Kết luận

Một cuốn sách tốt không chỉ là về văn phong tinh tế mà còn về sự chân thành của tác giả trong việc truyền đạt những bài học và cảm xúc của mình tới độc giả. Cuốn sách này đã giúp tôi nhìn nhận những vấn đề phức tạp một cách đơn giản và thông minh, nhưng đôi khi cách tiếp cận đó lại không tối ưu. Điều này khiến tôi suy nghĩ nhiều và quyết định cuối cùng có thể trở nên rắc rối và không đem lại sự hài lòng. Như tác giả kết luận: 'Sự không hài lòng lớn nhất không phải là do việc hoàn thành nhiều mà là việc bắt đầu'. Cuộc sống luôn tuân theo luật tự nhiên, và chúng ta cần phải hòa mình vào vòng tuần hoàn đó một cách tự nhiên nhất.

Tác giả: Ngọc Anh - MyBook

Hình ảnh: Ngọc Anh