Tóm tắt bài học Nói và nghe: Thảo luận về một vấn đề trong cuộc sống (Xây dựng phong cách sống tích cực trong thời đại hiện đại) trang 120, 121 ngắn nhất nhưng vẫn đầy đủ ý được biên soạn theo sách Ngữ văn lớp 11 Kết nối kiến thức giúp học sinh dễ dàng hơn trong việc soạn văn 11.
Tóm tắt bài học (Nói và nghe trang 120) Thảo luận về một vấn đề trong cuộc sống (Xây dựng phong cách sống tích cực trong thời đại hiện đại) - Ngắn gọn nhất Kết nối kiến thức
* Yêu cầu
- Chọn một vấn đề thảo luận có ý nghĩa, gần gũi với trách nhiệm của học sinh trẻ.
- Nêu rõ các khía cạnh cụ thể của vấn đề và các phương pháp tiếp cận khác nhau đối với nó.
- Diễn đạt quan điểm một cách rõ ràng với lập luận thuyết phục và minh chứng phù hợp, sôi nổi trong từng ý kiến đề xuất.
- Thể hiện sự tôn trọng đối với nhau trong quá trình thảo luận.
1. Chuẩn bị cho cuộc thảo luận
- Trong phạm vi nhóm, trước khi bắt đầu thực hiện phần nói và lắng nghe, cần thảo luận để chọn chủ đề phù hợp, có khả năng thu hút nhiều người tham gia đưa ra ý kiến. Có thể chọn một trong những đề cử đã được đề xuất trong phần Viết, đặc biệt là những đề cương hứa hẹn những cách tiếp cận, nhận định mới về vấn đề.
- Trong phạm vi cá nhân, nếu bạn đã viết về chủ đề được chọn để thảo luận, hãy chọn ra đoạn bạn cho là quan trọng nhất từ bài viết của mình, thể hiện được góc nhìn, phân tích và nhận định riêng biệt để làm nền tảng cho ý kiến sẽ trình bày. Nếu chủ đề thảo luận hoàn toàn mới, hãy tìm hiểu trước, thu thập thông tin, tìm kiếm tài liệu liên quan để hình thành ý kiến của mình. Bạn có thể sắp xếp ý kiến sẽ trình bày thành một cấu trúc rõ ràng, gạch chân các từ quan trọng, lưu ý về việc minh họa bằng cách sử dụng các phương tiện ngoại ngữ,...
- Người điều phối buổi thảo luận và người ghi chép nội dung thảo luận; lập danh sách những người muốn phát biểu;... đảm bảo cho cuộc thảo luận đạt được kết quả như mong muốn.
2. Cuộc thảo luận
- Mời từng người phát biểu lần lượt để đưa ra ý kiến của họ, cân nhắc điều chỉnh nội dung phát biểu một cách linh hoạt để tránh sự lặp lại, trừ khi muốn thảo luận và thảo luận lại, đảm bảo cho cuộc thảo luận diễn ra tích cực.
- Một số yêu cầu đối với người nói và người nghe (trong cuộc thảo luận, vai trò người nói và người nghe chỉ mang tính chất tạm thời và thường được hoán đổi một cách linh hoạt):
Người nói |
Người nghe |
- Bày tỏ thái độ hưởng ứng tích cực đối với đề tài, vấn đề thảo luận. - Nắm bắt được tốt nội dung các ý kiến đã phát biểu và chiều hướng phát triển của cuộc thảo luận. - Nêu được ý kiến làm sáng tỏ đề tài, vấn đề thảo luận với lí lẽ sắc bén và bằng chứng sinh động, tạo được sự kết nối liền mạch với các ý kiến đã phát biểu trước đó. - Thể hiện được văn hóa tranh luận khi nêu ý kiến phản bác. - Biết thu hút sự chú ý của người nghe bằng việc kết hợp linh hoạt phương tiện ngôn ngữ và phi ngôn ngữ. - Làm chủ được thời gian phát biểu ý kiến (không vượt quá khung quy định). |
- Theo dõi sát tiến trình thảo luận. - Ghi chép những ý kiến phát biểu độc đáo hoặc những ý kiến cần được trao đổi thêm. - Thể hiện sự tôn trọng người nói, tạo điều kiện cho người nói thể hiện tốt nhất ý kiến của mình. - Chuẩn bị ý kiến để sẵn sàng tham gia thảo luận. |
Tham khảo khi nói.
Trong một thời gian nào đó, ở một giai đoạn nào đó, ai cũng có thể cảm thấy mệt mỏi với những khó khăn trong công việc hoặc cuộc sống, khiến cho muốn từ bỏ tất cả. Trong hàng trăm trở ngại của cuộc sống, mọi thứ có thể bị mất đi, nhưng chỉ có một điều không thể mất đi, đó chính là lựa chọn thái độ sống.
Một thái độ sống tích cực có thể chưa đủ để đạt được thành công, nhưng đó lại là con đường dẫn ta tới thành công, bởi thành công không bao giờ là kết quả của sự bi quan, chán nản, tuyệt vọng, sống không mục tiêu. Từ một góc nhìn khác, với tư duy tích cực, một tư duy sống tích cực cũng có nghĩa là ta đã thành công với chính bản thân mình. Thái độ sống tích cực luôn mang lại cho chúng ta sự an lòng, không bị ảnh hưởng bởi sự ganh đua, ghen ghét trong cuộc sống hối hả này.
Thái độ sống tích cực giúp chúng ta giải quyết những vấn đề tiêu cực một cách khách quan, đơn giản hóa mọi khó khăn, trái ngược với thái độ sống tiêu cực luôn nhìn nhận vấn đề một cách nặng nề đến mức không thể giải quyết. Sống lạc quan khiến cho người sống tích cực luôn biết quan tâm và mang lại niềm vui, sự hài lòng cho bản thân và những người xung quanh. Thay vì than phiền, than trách trước khó khăn, họ sẽ tìm cách thay đổi và luôn tin tưởng rằng mọi khó khăn đều có thể vượt qua được.
Chỉ có thái độ tích cực, cái nhìn tích cực mới giúp chúng ta mở rộng tầm nhìn về thế giới xung quanh, giúp chúng ta phục hồi lại những gì đã mất sau mỗi thất bại. Đó là niềm tin, lạc quan, những ước mơ trong cuộc sống. Thái độ sống tích cực có thể thay đổi cả cuộc đời chúng ta. Thành công của chúng ta phụ thuộc rất nhiều vào thái độ sống của chúng ta. Vì vậy, nếu chúng ta giữ được sự bình tĩnh trong tâm hồn, luôn lạc quan, luôn tin tưởng vào cuộc sống với lòng nhân ái, thì chúng ta sẽ có sức mạnh, lòng dũng cảm để vượt qua mọi khó khăn, mọi trở ngại trong cuộc sống.
3. Đánh giá và rút kinh nghiệm
- Người điều hành tổng kết cuộc thảo luận, chỉ ra những điều đã đạt được sự đồng thuận và những điều vẫn còn ý kiến trái chiều, đặc biệt, nhấn mạnh ý nghĩa của chủ đề thảo luận trong việc khuyến khích mọi người có thái độ tích cực trong xã hội hiện đại.
- Người điều hành khen ngợi sự đóng góp của toàn thể và từng cá nhân vào sự thành công (ở các mức độ khác nhau) của cuộc thảo luận.
- Tập thể cùng rút ra kinh nghiệm từ quá trình tổ chức thảo luận, từ việc chuẩn bị cho đến việc thực hiện.
- Mỗi cá nhân tự suy luận ra những bài học quan trọng về kỹ năng phát biểu và kỹ năng giao tiếp nói - nghe trong cuộc thảo luận.