Buzz
Câu 1 (trang 54 sách Ngữ văn lớp 10 Tập 2):
Liệt kê các sự kiện quan trọng trong văn bản Hồi trống Cổ Thành. Nguyên nhân nào dẫn đến sự hiểu lầm của Trương Phi về Quan Công?
Trả lời:
- Quan Công đưa hai chị đến Nhữ Nam và khi đến Cổ Thành thì được biết Trương Phi đang ở đó. Quan Công vui mừng ra lệnh cho Tôn Càn vào thành thông báo Trương Phi ra đón hai chị.
- Trương Phi, khi nhận được tin, đã nổi cơn thịnh nộ. Ngay lập tức, anh mở cổng thành, cưỡi ngựa và vác bát xà mâu, lao nhanh về phía Quan Công với quyết tâm trả thù. Sự xuất hiện đột ngột của Trương Phi khiến Quan Công phải né tránh, thoát khỏi cú tấn công nguy hiểm. Trong cơn giận dữ, Trương Phi không nghe lời giải thích, không nhận ra lòng trung thành của Quan Công, dù các phu nhân đã hết sức giải thích. Sự mù quáng của Trương Phi khiến ông không thể nhìn nhận sự việc một cách công bằng.
- Trong lúc hỗn loạn, Sái Dương dẫn quân Tào xuất hiện từ xa, làm tăng thêm sự bối rối của Trương Phi. Anh ta tức giận quyết định phải lấy đầu của Sái Dương để chứng minh lòng trung thành của mình. Quan Công, trong tình thế căng thẳng, chỉ lặng lẽ múa đao một cách uyển chuyển nhưng mạnh mẽ. Những đòn đao mạnh mẽ của Quan Công khiến không khí trở nên căng thẳng. Dưới sức mạnh của đao, đầu Sái Dương nhanh chóng lăn dưới đất ngay sau một hồi trống thúc giục.
→ Sự hiểu lầm giữa Trương Phi và Quan Công bắt nguồn từ một loạt sự kiện căng thẳng và nguy hiểm. Trong cuộc trốn chạy để tránh sự truy đuổi của Tào Tháo, ba anh em Lưu Bị, Quan Công và Trương Phi phải tách nhau ra. Điều này là nguyên nhân chính dẫn đến sự hiểu lầm nghiêm trọng này. Quan Công, vì phải bảo vệ hai chị dâu của Lưu Bị, không thể rút lui tự do như Trương Phi và bị quân Tào Tháo bắt giữ. Tào Tháo, nhận thấy tài năng và danh tiếng của Quan Công, không những bảo vệ mạng sống của anh mà còn cố gắng thuyết phục Quan Công gia nhập phe của mình.
Câu 2 (trang 54 sách Ngữ văn lớp 10 Tập 2):
Nhà văn đã thể hiện tính cách của Trương Phi và Quan Công qua các chi tiết, sự kiện và tình huống như thế nào?
Trả lời:
* Tính cách của Trương Phi:
- Trương Phi được mô tả là một chiến tướng dũng mãnh, với tính cách thẳng thắn, cương quyết và đôi khi nóng nảy.
+ Khi Quan Công giải thích: Trương Phi nổi cơn thịnh nộ, thể hiện sự khinh miệt ('mày đã phản bội, còn mặt mũi nào đến gặp tao nữa?').
- Tính cách ngay thẳng và rõ ràng của Trương Phi được thể hiện qua:
+ Việc hai chị và Tôn Càn giải thích đã làm tình hình thêm căng thẳng, khiến Quan Công bị coi là kẻ phản bội và lừa dối cả hai chị.
- Trương Phi còn là người nghĩa khí và nóng nảy:
+ Trương Phi đã đánh ba hồi trống, yêu cầu Quan Công phải lấy đầu Sái Dương để chứng minh mình không phản bội.
+ Khi Quan Công chém đầu Sái Dương, Trương Phi vẫn còn nghi ngờ, yêu cầu tên lính bị bắt phải thuật lại sự việc ở Hứa Đô. Trương Phi chưa quyết định ngay, đưa hai chị dâu vào thành và lắng nghe toàn bộ câu chuyện. Chỉ khi đó, Trương Phi mới hoàn toàn tin tưởng, cho thấy sự thận trọng và tinh tế của mình.
- Trương Phi biết nhận lỗi và sống tình cảm:
+ Sau khi hiểu rõ sự việc, anh đã quỳ lạy để tỏ lòng kính trọng đối với Quan Công.
→ Hình ảnh Trương Phi hiện lên vừa dũng cảm, vừa cương trực và nóng nảy, đồng thời cũng tinh tế và hết lòng sám hối - một 'hổ tướng' của nước Thục về sau.
* Quan Công là người hiểu thời cuộc, tinh tế và khéo léo.
- Thể hiện lòng trung thành bằng cách bảo vệ bản thân và hai chị dâu một cách hiệu quả.
- Khi gặp Trương Phi: Quan Công rất vui mừng, đã dâng lên giao long đao và cùng cưỡi ngựa ra đón tiếp.
- Khi bị Trương Phi hiểu lầm: Quan Công luôn giữ thái độ bình tĩnh và điềm đạm để làm rõ mọi hiểu lầm.
+ Gọi Trương Phi là “hiền đệ” và “em”.
+ Sử dụng lời lẽ nhẹ nhàng như “em không biết, ta cũng khó giải thích”.
+ Nhờ sự giúp đỡ của hai chị dâu để giải thích mọi chuyện.
- Để chứng minh mình vô tội: Quan Công sẵn sàng chấp nhận thử thách, hành động quyết liệt và dùng việc làm để thể hiện lòng trung thành.
+ Chém đầu Sái Dương ngay khi hồi trống của Trương Phi chưa dứt.
→ Quan Công, với phẩm chất dũng mãnh và trung thành, không chỉ là người hiểu thấu thời thế mà còn là biểu tượng của lòng trung nghĩa và tinh thần dũng cảm. Ông không chỉ thể hiện khả năng chiến đấu ưu việt mà còn là minh chứng cho sự tận tụy và tinh thần anh hùng. Trong những tình huống căng thẳng, Quan Công luôn biết cách hành xử khôn ngoan và thông minh, đồng thời thể hiện lòng trung thành vô bờ. Việc ông lấy đầu Sái Dương làm bằng chứng cho bản lĩnh của mình rõ ràng thể hiện sự quả cảm và ảnh hưởng của ông.
Câu 3 (trang 54 sách Ngữ văn lớp 10 Tập 2):
Phân tích và đánh giá ý nghĩa của câu chuyện được kể trong văn bản Hồi trống Cổ Thành.
Trả lời:
'Hồi trống Cổ Thành' không chỉ là biểu tượng độc đáo mà còn là khoảnh khắc đoàn tụ đặc biệt giữa Trương Phi và Quan Công. Nhan đề của đoạn trích phản ánh sự phong phú và đa dạng trong hình ảnh này, đồng thời thể hiện sự hiểu biết sâu sắc về tâm lý nhân văn.
'Hồi trống Cổ Thành' không chỉ là âm thanh của sự đoàn tụ giữa hai anh em, mà còn là biểu tượng của sự hòa giải và thấu hiểu. Sau những hiểu lầm và thử thách, cuối cùng, lòng trung thành và tín nghĩa của họ đã được làm sáng tỏ. Hồi trống trở thành dấu hiệu của sự đoàn tụ và hòa giải, nơi mọi khó khăn và hiểu lầm được giải quyết.
Khi nghe chị dâu kể về những khó khăn và hy sinh mà Quan Công đã trải qua để bảo vệ gia đình, Trương Phi không kìm nén được cảm xúc và quỳ xuống khóc. Hành động này không chỉ thể hiện niềm cảm thương và tôn trọng sâu sắc mà còn là lời xin lỗi của Trương Phi đối với Quan Công. Hồi trống không chỉ mang lại sự đoàn tụ mà còn làm nổi bật tình cảm sâu sắc giữa hai anh em.
Câu 4 (trang 54 sách Ngữ văn lớp 10 Tập 2):
Em hãy viết một đoạn văn (khoảng 6-8 dòng) so sánh tính cách của hai nhân vật Trương Phi và Quan Công được thể hiện qua đoạn trích Hồi trống Cổ Thành.
Trả lời:
Trong đoạn trích Hồi trống Cổ Thành, sự khác biệt tính cách giữa Trương Phi và Quan Công hiện rõ. Quan Công hiện lên như một mẫu hình của sự kiên nhẫn và khoan dung, trong khi Trương Phi lại thể hiện sự nóng nảy và cương quyết.
Quan Công, dù bị Trương Phi kết tội, vẫn giữ thái độ bình tĩnh và nhẫn nại, đồng thời nhờ sự giúp đỡ của hai chị dâu để làm rõ sự hiểu lầm. Sự bình tĩnh và lòng nhân hậu của Quan Công được thể hiện rõ qua hành động của anh trong tình huống căng thẳng này.
Ngược lại, Trương Phi, trong bối cảnh đối đầu với Quan Công, tỏ ra cứng rắn và thẳng thắn như một thanh kiếm sắc bén, không chấp nhận sự mập mờ. Tính cách của Trương Phi được thể hiện qua cách anh nghi ngờ lòng trung thành của Quan Công và thể hiện sự tức giận mạnh mẽ bằng cách dùng bát xà mâu và đưa ra những yêu cầu khắt khe.
Tất cả các hành động của Trương Phi, dù có phần nóng giận và bực bội, lại làm nổi bật rõ nét tính cách cương trực và thẳng thắn của anh. Hồi trống Cổ Thành không chỉ là một cuộc đối đầu căng thẳng giữa hai nhân vật mà còn là bức chân dung sâu sắc về tâm hồn và tính cách của họ - Trương Phi thẳng thắn, còn Quan Công trung nghĩa.
Câu 5 (trang 54 sách Ngữ văn lớp 10 Tập 2):
Theo em, bài học quý giá nhất sau khi học văn bản Hồi trống Cổ Thành là gì?
Trả lời:
Sau khi học văn bản Hồi trống Cổ Thành, em đã rút ra những bài học sâu sắc và đầy ý nghĩa. Tình cảm anh em chân thành, lòng tin và chữ tín trở nên vô cùng quan trọng và giữ một giá trị vô song trong mối quan hệ giữa con người. Đây là những giáo lý quý giá mà tác giả muốn gửi gắm. Tình anh em trong chiến trận được mô tả như một niềm tin không gì sánh được, một lòng trung thành không thể nhầm lẫn. Sự sẵn sàng hy sinh mạng sống cho nhau biểu hiện tình cảm sâu sắc, nhưng sự không chấp nhận phản bội và bội tín lại là biểu tượng của đẳng cấp cao quý, đòi hỏi lòng tin và lòng trung nghĩa đối với người khác.
Ngoài ra, lòng tin và chữ tín chính là chìa khóa mở ra cánh cửa của các mối quan hệ. Trong một thế giới đầy biến động và thử thách, tình anh em bền chặt được xây dựng trên nền tảng của lòng tin và sự chân thành, trở thành điểm tựa vững chắc giữa những khó khăn của cuộc sống. Tam quốc diễn nghĩa không chỉ là một tác phẩm chiến tranh, mà còn là bài học về đạo đức, lối sống và cách ứng xử của người quân tử phương Đông. Dựa trên các nguyên tắc nhân, nghĩa, lễ, trí, tín của Nho giáo, tác giả đã để lại những giá trị quý báu, là nguồn cảm hứng lớn cho độc giả về ý nghĩa của cuộc sống và nhân sinh.
