Bố cục
2 phần
- Phần 1 (Hai câu đầu): Khẳng định quyền lực tuyệt đối trên lãnh thổ.
- Phần 2 (Hai câu cuối): Quyết tâm chống lại những hành động phi nghĩa của kẻ thù.
Giọng đọc
Hùng biện, thể hiện sự quyết định bảo vệ chủ quyền đất nước
Nội dung chính
Sông núi nước Nam (Nam quốc sơn hà) được coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên trong lịch sử, khẳng định chủ quyền của Việt Nam. Đặc biệt là vẻ hùng hồn, quyết định, thể hiện sự quyết tâm chiến thắng kẻ thù và niềm tự hào của dân tộc.
Khám phá tổng quan
1. Xuất xứ
Có nhiều tài liệu ghi chép khác nhau về việc bài thơ được sáng tác.
- Theo sách Lĩnh Nam chích quái, bài thơ được một vị thần hát khiến quân Tống hoảng sợ, giúp vua Lê Đại hạnh đánh bại quân xâm lược vào năm 981.
- Theo sách Đại Việt sử ký toàn thư, khi Lý Thường Kiệt chặn đánh quân Tống bên sông Như Nguyệt năm 1076, bài thơ vọng lên trong đền thờ thần sông là Trương tướng quân. Sau đó, quân Tống thảm bại đúng như lời trong bài thơ.
- Bài thơ ban đầu không có tiêu đề. Tên gọi Nam quốc sơn hà được đặt bởi người biên soạn cuốn sách Hợp tuyển thơ văn Việt Nam, tập 2 (NXB Văn học, Hà Nội, 1976), lấy từ bốn chữ đầu tiên của bài thơ.
2. Đề tài
Biểu hiện tình yêu nước
3. Phương thức biểu đạt
Biểu cảm
4. Thể loại
Thất ngôn tứ tuyệt
5. Ngôi kể
Ngôi thứ ba