Tóm tắt
Các sự kiện chính
- Đối diện với sức mạnh của quân Thanh, quân Tây Sơn rút quân từ Thăng Long về Tam Điệp và báo cáo với Nguyễn Huệ.
- Nhận được tin vào ngày 24/11, Nguyễn Huệ ngay lập tức tái tổ chức quân lính thành hai đạo thuỷ – bộ.
- Ngày 25 tháng Chạp, lễ lên ngôi Quang Trung được tiến hành, và trực tiếp chỉ huy hai đạo quân tiến về phía Bắc.
- Ngày 29 tháng Chạp, quân Tây Sơn đến Nghệ An, Quang Trung dừng lại một ngày, tuyển thêm hơn 1 vạn binh lính, và tổ chức một cuộc duyệt binh lớn.
- Ngày 30 tháng Chạp, quân của Quang Trung đến Tam Điệp, hội họp cùng Sở và Lân. Quang Trung tuyên bố: “Chẳng cần hơn mười ngày là chúng ta có thể đánh bại quân Thanh“. Cũng trong ngày 30 này, mặc dù giặc vẫn còn đe dọa, nhưng ông đã nghĩ đến việc xây dựng đất nước trong mười năm sau cuộc chiến. Ông còn tổ chức tiệc mừng và hẹn gặp lại vào ngày mùng 7 tại Thăng Long để tổ chức tiệc lớn. Cùng đêm đó, quân Tây Sơn lại tiếp tục hành quân. Khi đến sông Thanh Quyết, quân Thanh do Thám Đoàn gặp phải đã bị bắt giữ hết mà không bỏ sót ai.
- Rạng sáng ngày mùng 3 Tết, quân Tây Sơn bao vây đồn Hạ Hồi và sử dụng mưu lược để khiến quân Thanh đầu hàng ngay lập tức, giúp việc chiếm đồn dễ dàng hơn.
- Rạng sáng ngày mùng 5 Tết, quân Tây Sơn tấn công đồn Ngọc Hồi. Quân giặc dốc sức chống lại, sử dụng pháo lửa để tạo khói lửa nhằm gây rối loạn, nhưng lại gặp phải sự thay đổi của gió, khiến chúng tự tổn thương. Cuối cùng, quân Thanh phải đầu hàng, và tướng Thanh châu Sầm Nghi Đống cắt cổ tự tử.
- Trưa mùng 5 Tết, Quang Trung dẫn đầu quân tiến vào Thăng Long. Lực lượng quân giặc tàn phá trốn về đê Yên Duyên, nhưng gặp phải quân voi ở Đại Áng, dẫn tới cái chết hàng vạn người. Một số người chạy lên cầu phao, nhưng cầu phao bị đứt, làm cho xác người và ngựa chết tắc nghẽn sông Nhị Hà. Vào mùng 4 Tết, khi nghe tin quân Tây Sơn tiến công, Tôn Sĩ Nghị và Lê Chiêu Thống vội vàng rời Thăng Long và đi về phía Bắc. Khi gặp lại nhau, Nghị trông có vẻ xấu hổ nhưng vẫn tỏ ra kiêu căng. Cả hai thu nhặt tàn quân, và rút lui về phía Bắc.
Bố cục
3 phần
- Phần 1: (từ đầu đến “...hôm ấy nhằm vào ngày 25 tháng cháp năm Mậu Thân 1788”): Nhận được tin tức về việc quân Thanh chiếm Thăng Long, Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế và tự mình chỉ huy quân lính để đánh bại giặc.
- Phần 2: (tiếp theo đến “… vua Quang Trung tiến binh đến Thăng Long, rồi kéo vào thành”): Cuộc diễn biến nhanh chóng và chiến thắng của vua Quang Trung.
- Phần 3: (phần còn lại): Thất bại lớn của quân lãnh đạo nhà Thanh và tình trạng khốn khổ của vua Lê Chiêu Thống.
Giọng đọc
Sự hùng tráng, sự nghiêm túc của sự kiện lịch sử
Bản Tóm tắt
Qua đoạn trích, người đọc cảm nhận về sự hào hùng của anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ trong cuộc chiến vĩ đại đánh bại quân Thanh, và số phận thảm hại của lũ quan phản nước.
Tổng Quan
1. Nguyên Gốc
- Hoàng Lê nhất thống chí: là một tác phẩm tiểu thuyết lịch sử, được viết bằng chữ Hán theo cách chia thành từng chương, bao gồm 17 chương. Tác phẩm dựa trên việc ghi chép các sự kiện lịch sử – xã hội có thực, nhân vật thật, địa điểm thật, phản ánh sự biến động của lịch sử đất nước từ cuối thế kỷ XVIII đến đầu thế kỷ XIX, tập trung vào việc phơi bày sự thối nát dẫn đến sụp đổ toàn bộ hệ thống phong kiến Lê – Trịnh, đồng thời tôn vinh cuộc khởi nghĩa Tây Sơn do anh hùng áo vải Nguyễn Huệ lãnh đạo.
- Vị trí của đoạn trích: Lấy từ phần lớn của chương mười bốn, nói về sự kiện vua Quang Trung đại phá quân Thanh.
2. Chủ Đề
Lịch sử
3. Phương Pháp Diễn Đạt
Tự sự kết hợp với mô tả
4. Thể Loại
Chí – một lối văn ghi chép sự vật, sự việc.
Cũng được coi là một tác phẩm tiểu thuyết lịch sử, viết bằng chữ Hán theo cách chia thành từng chương
5. Góc Nhìn
Góc nhìn thứ ba