Buzz
1. Một số thông tin về tác giả và tác phẩm
1.1. Về tác giả
a. Tiểu sử:
Hoàng Phủ Ngọc Tường, sinh ngày 9 tháng 9 năm 1937 tại thành phố Huế, quê gốc ở làng Bích Khê, xã Triệu Long, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị. Sau khi hoàn tất trung học tại Huế, ông đã có một sự nghiệp đa dạng:
- Năm 1960: Hoàng Phủ Ngọc Tường tốt nghiệp khóa đầu tiên tại Đại học Sư phạm Sài Gòn với chuyên ngành Việt Hán.
- Năm 1964: Ông nhận bằng Cử nhân Triết học từ Đại học Văn khoa Huế.
- Từ năm 1960 đến 1966, ông giảng dạy tại trường Quốc Học Huế.
- Từ năm 1966 đến 1975, ông tham gia vào cuộc kháng chiến chống Mỹ, hoạt động chủ yếu qua văn nghệ, sau khi rời gia đình.
- Năm 1978, ông được kết nạp vào Hội Nhà văn Việt Nam và đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng trong Hội Văn học nghệ thuật Bình Trị Thiên - Huế, bao gồm Tổng Thư ký, Chủ tịch, và Tổng biên tập tạp chí Cửa Việt.
b. Đóng góp văn học:
Hoàng Phủ Ngọc Tường đã tạo nên dấu ấn mạnh mẽ trong nền văn học qua các tác phẩm như 'Ngôi sao trên đỉnh Phu Văn Lâu' (1971), 'Rất nhiều ánh lửa' (1979), 'Ai đã đặt tên cho dòng sông' (1986), 'Bản di chúc của cỏ lau' (1984), 'Ngọn núi ảo ảnh' (1999), cùng nhiều tác phẩm nổi bật khác.
Phong cách nghệ thuật của ông nổi bật với vai trò là một nhà văn chuyên viết bút ký. Sự sáng tạo của ông thể hiện sự kết hợp tinh tế giữa lý luận sắc bén và khả năng suy tư sâu rộng, hòa quyện từ kiến thức phong phú về triết học, văn hóa, lịch sử, và địa lý. Điều này được thể hiện qua những tác phẩm hướng vào chiều sâu tâm hồn, đầy trí tuệ và cảm xúc tinh tế.
1.2. Các tác phẩm
a. Nguồn gốc:
Bài bút ký 'Ai đã đặt tên cho dòng sông?' của Hoàng Phủ Ngọc Tường, viết tại Huế vào ngày 4/1/1981 và được xuất bản trong tập sách cùng tên, là một tác phẩm nổi bật. Bài viết được chia thành ba phần:
- Phần đầu tiên miêu tả vẻ đẹp thiên nhiên của sông Hương.
- Hai phần còn lại của bài bút ký khám phá các khía cạnh lịch sử và văn hóa độc đáo của sông Hương.
- Đoạn trích dưới đây được chọn từ phần đầu của tác phẩm, bao gồm cả phần kết của bài viết.
b. Cấu trúc đoạn trích (2 phần):
- Phần 1 (Từ đầu đến 'quê hương xứ sở'): Phần này mô tả hành trình của dòng sông Hương, tập trung vào vẻ đẹp thiên nhiên tuyệt vời và độc đáo của sông.
- Phần 2 (Phần còn lại): Phần này khám phá khía cạnh lịch sử và văn học của sông Hương, bao gồm các truyền thuyết và câu chuyện cổ tích, cũng như vai trò của sông trong văn hóa và tâm hồn người Huế.
2. Tóm tắt Ai đã đặt tên cho dòng sông - Hoàng Phủ Ngọc Tường
Mẫu 1
Hoàng Phủ Ngọc Tường, với tài năng của mình, đã viết về sông Hương ở Huế một cách lãng mạn và thi vị, khác hoàn toàn so với cách miêu tả mạnh mẽ và trữ tình của Nguyễn Tuân về dòng sông Tây Bắc. Tác phẩm của Hoàng Phủ Ngọc Tường về sông Hương được chia thành hai phần chính, trong đó phần đầu tiên trình bày hành trình của dòng sông từ nguồn gốc đến rìa thành phố và sâu vào trung tâm Huế. Mỗi địa điểm và đoạn sông đều được tác giả miêu tả một cách tinh tế và quyến rũ.
Ở thượng nguồn, sông Hương được ví như 'bản hùng ca của đại ngàn' gắn bó sâu sắc với rừng Trường Sơn, sở hữu một sức sống mạnh mẽ và đầy huyền bí. Nó được so sánh với 'cô gái Di-gan tự do và hoang dại' cũng như 'người mẹ phù sa của một nền văn hóa riêng biệt.'
Khi sông Hương chảy qua rìa thành phố, nó tựa như 'cô gái xinh đẹp đang say giấc mộng' giữa cánh đồng Châu Hóa, lấp lánh hoa dại, chờ đợi người yêu đến để đánh thức và hiện thực hóa vẻ đẹp sâu lắng như một triết lý cổ xưa. Trong lòng thành phố Huế, tác giả cảm nhận sông Hương như 'điệu slow lãng mạn dành cho Huế,' 'người tài nữ gẩy đàn vào ban đêm,' và 'người tình dịu dàng và trung thành.'
Ngoài việc mô tả vẻ đẹp của sông, Hoàng Phủ Ngọc Tường cũng khám phá sông Hương từ góc độ lịch sử và thi ca. Về mặt lịch sử, sông Hương là biểu tượng của những chiến công vẻ vang của dân tộc. Trong cuộc sống thường nhật, nó thể hiện vẻ đẹp mộc mạc và niềm tự hào về dòng chảy quốc gia. Đối với các nhà thơ và văn sĩ, sông Hương là nguồn cảm hứng vô tận, sáng tạo nên những tác phẩm văn học tuyệt vời. Với tài năng miêu tả, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã khắc họa vẻ đẹp của sông Huế từ nhiều góc độ, bao gồm không gian, thời gian, lịch sử và thi ca, tạo nên vẻ đẹp trữ tình của Hương Giang - 'dòng sông huyền bí sinh ra vẻ đẹp tâm hồn của quốc gia.'
Mẫu 2
Khi chảy qua thành phố Huế, sông Hương mang một vẻ đẹp mơ màng hòa quyện với lịch sử nơi đây. Ở mỗi giai đoạn khác nhau, con sông hiện ra với vẻ đẹp riêng biệt. Từ thượng nguồn, sông Hương hiện lên với sự hoang sơ và lôi cuốn như một 'bản trường ca rừng sâu.' Nó giống như 'cô gái Di-gan' trẻ trung và cũng như 'người mẹ phù sa' với vẻ đẹp tinh tế và cuốn hút đầy sáng tạo.
Khi sông Hương tiếp tục chảy vào thành phố, hai bờ sông rực rỡ với sắc đỏ của hoa đỗ quyên. Lúc này, sông như một cô gái vừa tỉnh giấc, luôn đổi mới dòng chảy, tạo nên những đường cong tuyệt đẹp, ôm quanh chân đồi Thiên Mụ. Sông Hương lúc này mang nhiều sắc thái: sáng xanh biếc, trưa vàng rực, và chiều tím huyền bí, đưa người ta vào trạng thái mê hoặc và kỳ diệu.
Khi rời thành phố và kéo dài về phía Bắc, sông Hương ôm lấy đảo Cồn Hến chìm trong sương mù, và chảy qua những mảng xanh của tre trúc và vườn cau tại làng Vỹ Dạ. Đột nhiên, con sông rẽ hướng Đông-Tây và trở lại thành phố tại thị trấn Bao Vinh. Trước khi hòa vào biển cả, sông Hương để lại nỗi vấn vương như nàng Kiều với Kim Trọng trong truyền thuyết xưa. Con sông này chứng kiến nhiều trận chiến và cuộc đấu tranh bảo vệ đất nước, mang trong mình dấu ấn lịch sử và thi ca, là biểu tượng bất diệt của Huế và nguồn cảm hứng vô tận cho văn học và thi ca.
3. Ý nghĩa nhan đề
Tác phẩm 'Ai đã đặt tên cho dòng sông?' của Hoàng Phủ Ngọc Tường được xuất bản trong tập sách cùng tên, và tiêu đề này chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc. Câu hỏi 'Ai đã đặt tên cho dòng sông?' là một câu hỏi hiếm thấy trong tiêu đề tác phẩm, thể hiện sự độc đáo của tác giả và khơi dậy sự tò mò của độc giả. Qua câu hỏi này, Hoàng Phủ Ngọc Tường muốn mời gọi người đọc khám phá nguồn gốc của sông Hương, một biểu tượng của xứ Huế. Nguồn gốc của tên gọi sông được mô tả qua một huyền thoại đẹp đẽ từ làng Thành Chung, nơi người dân nấu nước từ trăm loại hoa để tặng cho sông Hương một hương thơm vĩnh cửu. Dù tên gọi 'sông Hương' (sông thơm) đơn giản, nhưng lại mang ý nghĩa sâu sắc.
Hơn nữa, qua nhan đề này, Hoàng Phủ Ngọc Tường thể hiện niềm tự hào về những cư dân nơi đây, với nền văn hóa truyền thống được gìn giữ qua nhiều thế kỷ. Tác giả cũng bày tỏ lòng biết ơn đối với thế hệ đi trước, những người đã góp phần phát triển và bảo tồn vùng đất này. Tất cả điều này thể hiện niềm tự hào sâu sắc về quê hương và đất nước. 'Ai đã đặt tên cho dòng sông?' là một tiêu đề độc đáo, chứa đựng ý nghĩa tư tưởng sâu xa mà Hoàng Phủ Ngọc Tường muốn truyền tải.
Trên đây là toàn bộ nội dung tóm tắt bài viết của Mytour về tác phẩm 'Ai đã đặt tên cho dòng sông' của Hoàng Phủ Ngọc Tường. Cảm ơn quý bạn đọc đã theo dõi và quan tâm!
