Vào thời đại của triều Minh ở Gia Tĩnh, ông bà Vương Viên ở Bắc Kinh có ba người con, hai con gái và một con trai:
'Con trai út sinh ra đã được lòng cha mẹ,
Vương Quan, tên viết theo phong cách nho gia phong kiến.
Hai con gái đầu lòng,
Thúy Kiều là chị, Thúy Vân là em'.
Hai chị em Kiều có nhan sắc 'mỗi người một vẻ mười phân vẹn mười', và đã tham gia 'tuần cập kê'.
Vào mùa xuân đó, ba chị em đi thăm mộ. Khi trở về, khi bóng chiều đã dần tàn, họ gặp gỡ Kim Trọng, một người văn nhân từ trang trọng đến dễ gần. Sau sự gặp gỡ đó, Kiều và Kim Trọng yêu nhau, hứa hẹn “Trăm năm chỉ viết một lời “đồng”'. Kim Trọng nhận được tin từ nhà, anh phải vội về Liêu Dương “đón tang” cha mẹ Kiều.
Sau đó, gia đình Kiều gặp rắc rối, bị bọn kẻ gian vu oan. Cha và em Kiều bị bắt, bị hành hạ dã man. Bọn tham quan, lũ hung hãn ập đến phá hủy nhà cửa, cướp bóc tài sản “rút hết mọi thứ ra để đầy túi tham lam”. Kiều buộc phải bán bản thân cho Mã Giám Sinh với giá “vàng ngoài bốn trăm” để chuộc cha và em. Cô đã trao duyên cho Thúy Vân. Mã Giám Sinh đưa cô về Lâm Tri. Kiều biết mình bị đẩy vào lầu xanh, nhưng không thể tự vẫn. Cô được ma Đạm Tiêm báo mộng rằng cô phải tìm đến sông Tiền Đường mới có thể kết thúc kiếp đoạn trường. Mụ Tú Bà dụ dỗ Kiều ra lầu Ngưng Bích; mụ thuê Sở Khanh lừa gạt Kiều, đưa cô đi trốn. Kiều bị Tú Bà dụ vào bẫy, bị Sở Khanh lừa. Thúy Kiều bị Tú Bà đánh đập, bắt cô phải sống trong sự nhục nhã. Tại lầu xanh, Kiều gặp Thúc Sinh, một đại gia từng điều hành trong làng giải trí. Thúc Sinh chuộc Kiều ra khỏi lầu xanh và cưới cô. Hoạn Thư, vợ Thúc Sinh, âm mưu bắt cóc Thúy Kiều về Vô Tích để trả thù.
Kiều trốn đi, tìm sự che chở tại chùa Giác Duyên... Kiều lại rơi vào tay Bạc Bà, Bạc Hạnh, bị đưa vào lầu xanh lần thứ hai. Từ Hải, một vị khách biên đình, tới gặp Kiều. Từ Hải chuộc Kiều ra khỏi lầu xanh, cưới cô với lời hứa “Vẹn duyên như phượng với nguyền, đẹp đôi như rồng cưỡi phượng'. Một năm sau, Từ Hải đã có 10 vạn quân, vươn ra khắp sơn hà, thành lập một triều đình “Năm năm hùng cứ một phương hải tần'. Kiều đền ơn trả oán.
Hồ Tôn Hiến, một quan trọng trong triều đình, nghĩ ra một mưu kế 'chiêu an'. Từ Hải bị Hồ Tôn Hiến lừa gạt và bị giết. Hắn bắt Kiều phục vụ trong một buổi tiệc của quan lại. Hắn ép buộc Kiều kết hôn với một viên thổ quan. Kiều nhảy xuống sông Tiền Đường để tự vẫn. Chùa Giác Duyên đã cứu sống Kiều và đưa cô nương tựa vào cửa Phật.
Sau nửa năm tại Liêu Dương... . Kim Trọng trở về Bắc Kinh và đến thăm vườn Thúy. Kim Trọng kết duyên với Thúy Vân. Kim Trọng và Vương Quan thi đỗ, được bổ nhiệm vào các vị trí quan trọng. Cả gia đình tìm đến sông Tiền Đường để giải oan cho Kiều. Đột nhiên, Giác Duyên đi qua và thông báo rằng Kiều còn sống và đang tu tại chùa.
Kiều gặp lại cha mẹ, hai em và Kim Trọng sau 15 năm lang thang. Trong buổi tiệc gia đình, họ ép Kiều phải kết hôn với Kim Trọng, nhưng sau đó hai người đã biến tình yêu của họ thành tình bạn: 'Duyên của hai đôi vợ chồng cũng là duyên của những người bạn thân'.