Vậy Jesse Livermore là ai? Và trong cuốn sách ”Jesse Livermore Nhà đầu tư chứng khoán vĩ đại” chứa đựng những nội dung cũng như bài học sâu sắc nào cho các nhà đầu tư? Hãy cùng tôi tìm hiểu trong bài viết bên dưới nhé.
Jesse Livermore là con gấu vĩ đại của phố Wall, một huyền thoại đầu tư chứng khoán. Từ những thương vụ thành công gây chấn động đến những quyết định liều lĩnh dẫn đến phá sản, cuộc đời đầy thăng trầm của ông chỉ xoay quanh thị trường. Đầu tư chứng khoán là công việc và niềm đam mê duy nhất suốt hơn 60 năm của ông.
Sau hơn 100 năm kể từ lần xuất bản đầu tiên, Jesse Livermore Nhà đầu tư chứng khoán vĩ đại vẫn là tác phẩm được khuyến nghị đọc nhiều nhất trong giới đầu tư. Nhiều thế hệ độc giả nhận thấy rằng, cuốn sách dạy cho họ nhiều điều về thị trường và con người hơn cả kinh nghiệm giao dịch nhiều năm của chính họ. Đây là một câu chuyện vượt thời gian, giúp làm phong phú thêm cuộc sống và cả danh mục đầu tư của bạn.
Thông qua cuốn sách và cuộc đời của Jesse Livermore bạn có thể thấy rõ được hành trình đầu tư, những sai lầm cũng như bài học để đời và dẫn dắt ông tới thành công vượt bật. Bạn sẽ bắt gặp chính bản thân mình và chính những sai lầm mình cũng đã mắc phải, đó cũng là bài học vô giá mà bạn cần vượt qua để vươn tới thành công.
“Một tác phẩm kinh điển mà mọi nhà đầu tư phải đọc, dù là người mới tham gia thị trường hay dày dạn kinh nghiệm.” William O’Neil, nhà sáng lập kiêm chủ tịch của Investor’s Business Daily.
Trong bài tóm tắt này tôi sẽ đề cập đến những nội dung chính:
- Giá luôn luôn thay đổi và những quy luật của giá
- Bài học về mua cổ phiếu và nắm giữ thật chặt trong thị trường giá tăng.
- Thành công chỉ thực sự đến khi bạn mua cổ phiếu với chính những phân tích của mình chứ không phải của một ai khác.
- Hoàn tất chiến lược giao dịch và vụ giao dịch đem lại hơn 1 triệu đô.
- Xu hướng giá ít trở ngại nhất – đường kháng cự yếu nhất.
- Tâm lý trong giao dịch: hi vọng và lo sợ
- Bài học về giao dịch với số lượng lớn.
- Điểm yếu tâm lý và thương vụ bông mất hàng triệu đô la với Percy Thomas.
- Bị Dan Williamson lợi dụng và bỏ lỡ cơ hội khi thị trường có biến động lớn.
- Giao dịch đầu cơ giá tăng 1915 – 1916 trả toàn bộ số nợ hơn một triệu đô la.
- Thao túng phân phối cổ phiếu ra công chúng với giá cao
1/. Giá luôn luôn biến đổi và tuân theo những quy luật riêng của nó.
Giá luôn luôn biến động. Jesse nhớ rõ từng chi tiết của sự thay đổi giá trong ngày, trước khi chúng tăng hoặc giảm. Giá cổ phiếu tuân theo các quy luật nhất định. Qua việc quan sát giá hàng trăm lần, ông đã có thể dự đoán các động thái của giá.
Không lâu sau, Jesse trở nên nổi tiếng với việc đầu cơ và các công ty chứng khoán thời điểm đó đã từ chối giao dịch với ông.
Lúc 15 tuổi, Jesse kiếm được 1.000 đô la lời và lên đến 10.000 đô la khi 20 tuổi.
Theo tính toán chính xác, Jesse đạt tỷ lệ chính xác bảy trên mười. Điều khiến ông thất bại là thiếu sự sáng suốt và kỷ luật để tuân thủ nguyên tắc của mình – chỉ tham gia thị trường khi ông thấy điều kiện thuận lợi cho quyết định của mình.
21 tuổi, Jesse đến New York mang theo toàn bộ tài sản của mình và mất hết vì không quen với cách thức giao dịch trên sàn chứng khoán lớn. Ông gặp vấn đề khi giá khớp lệnh luôn chậm hơn ý muốn, và bảng tin báo giá không đồng bộ với thị trường. Điều này khác hoàn toàn so với các sàn chứng khoán nhỏ mà ông từng tham gia.
Sau khi phá sản lần đầu, Jesse quay trở về quê nhà và tiếp tục giao dịch tại các công ty chứng khoán phi pháp, nhưng không thành công lớn. Khao khát thành công thúc đẩy ông quay trở lại New York.
2/. Bài học về mua cổ phiếu và nắm giữ chặt trong thị trường tăng giá.
Bài học từ việc chốt lời và mua vào khi có điều chỉnh giá. Đây là chiến lược mà Jesse áp dụng, tuy nhiên ông cũng đã gặp khó khăn khi không tận dụng được cơ hội lớn trong thị trường tăng.
Một bài học quý giá từ kinh nghiệm của một nhà giao dịch lão luyện: hãy giữ vững vị thế trong thị trường tăng giá. Đánh mất vị thế là điều không thể chấp nhận.
Không ai có thể dự đoán chính xác mọi biến động của thị trường. Trong giai đoạn thị trường tăng giá, bạn nên mua vào và giữ đến khi bạn cảm thấy thị trường đã gần đỉnh. Để làm được điều này, bạn cần nghiên cứu các điều kiện chung của thị trường thay vì dựa vào tin tức nội bộ hay yếu tố đặc biệt của từng cổ phiếu. Sau đó, bán hết cổ phiếu cho những người muốn mua! Hãy đợi cho đến khi bạn nhận ra sự thay đổi của điều kiện chung – hay cho đến khi bạn cảm thấy thị trường sẽ đảo chiều. Điều này đòi hỏi bạn phải sử dụng trí tuệ và tầm nhìn của mình.
Hãy lắng nghe lời khuyên từ mọi người và đồng thời tránh được sự thiếu kiên nhẫn. Hãy tin vào khả năng đoán đoán của chính bạn. Nếu bạn không tin vào bản thân, thì rất khó để bạn tiến xa trong lĩnh vực này. Hãy nghiên cứu các điều kiện chung, lựa chọn một vị thế và kiên định với quyết định của mình.
Mỗi khi phát hiện ra lý do thua lỗ hoặc nhận ra sai lầm, hãy thêm vào danh sách của bạn một cụm từ “Không lặp lại”.
Nguyên tắc khi mua cổ phiếu là mua khi thị trường đang tăng là phương pháp đơn giản nhất. Mỗi lần mua mới, giá phải cao hơn lần mua trước đó.
3/. Thành công chỉ đến khi bạn mua cổ phiếu dựa trên phân tích của chính mình, không phải của người khác.
Hãy tự mình suy ngẫm và rút ra những bài học từ những điều mà bạn quan sát được. Không nên để ý đến những lời khuyên hoặc suy đoán từ người khác, bất kể họ thân thiện hay có khả năng ra sao, vì điều đó không có lợi cho bạn và không bao giờ cãi nhau với bảng giá.
Jesse nhìn thấy việc tích lũy cổ phiếu của Union Pacific và bắt đầu mua 500 cổ phiếu mỗi lần. Ed Harding đề nghị Jesse bán toàn bộ trước khi quá muộn. Ông đã nghe lời và bán hết, sau đó bán khống thêm 4.000 cổ phiếu với giá 162 đô. Khi công bố chia cổ tức 10%, giá cổ phiếu tăng đột biến và ông lỗ 40.000 đô. Nhận ra sai lầm, ông mua lại 4.000 cổ phiếu và kiếm thêm 15.000 đô. Ông hoàn thành bài học không nên tin tưởng thông tin nội bộ hoặc lời mách nước, mà chỉ nên tin vào bản thân.
Để nhận biết hành động của thị trường chung, cần tập trung nghiên cứu các điều kiện cơ bản.
Bài học quý giá về chọn thời điểm hành động. Chỉ khi chọn đúng, bạn mới có thể bảo toàn vị thế và an tâm. Hãy cẩn thận và chờ đợi. Jesse đã bán quá sớm khi thấy dấu hiệu khủng hoảng sắp xảy ra, và những phục hồi sau đó đã làm mất sạch tài khoản của ông.
4/. Hoàn tất chiến lược giao dịch và đạt được hơn 1 triệu đô.
Jesse nhận ra bước ngoặt thành công của mình và quyết định hành động quyết đoán. Ông đã học được kỹ năng đọc bảng giá và giữ vững vị thế. Jesse nhận thức rằng phân tích các điều kiện chung là rất quan trọng để đưa ra những quyết định tính toán được.
Khi các điều kiện cơ bản cho thấy một cuộc khủng hoảng sắp xảy ra, Jesse đã nhanh chóng hành động. Ông bắt đầu bán khống cổ phiếu và nhờ đó tránh được sự suy giảm của thị trường. Jesse không chỉ kiếm được nhiều tiền mà còn giữ vững niềm tin và tuân theo kế hoạch cẩn thận.
Ngày huy hoàng nhất của Jesse Livermore: ngày 24 tháng 10 năm 1907. Lượng tiền trên thị trường bị cạn kiệt và các ngân hàng phải tìm cách cứu vãn thị trường. Jesse kiếm được hơn một triệu đô la trong ngày này và trở thành vua của thị trường. Tình trạng thị trường ngày đó đã buộc chí phủ phải can thiệp để ngăn chặn khủng hoảng.
Các chủ ngân hàng yêu cầu môi giới của Jesse không bán thêm cổ phiếu trong ngày để giữ thị trường ổn định. Jesse đồng ý và không bán thêm, thay vào đó ông mua vào lượng lớn cổ phiếu. Đó là bước quyết định khiến ông giữ vững được niềm tin và không bán khống thêm trong thời gian dài sau đó.
Jesse trả lời: “Tôi đồng ý với yêu cầu của họ và sẵn sàng hành động vì lợi ích chung. Hôm nay tôi sẽ không bán thêm cổ phiếu, thay vào đó tôi sẽ mua vào mức tối đa có thể.” Jesse đã giữ lời hứa và không bán khống thêm bất kỳ cổ phiếu nào trong thời gian sau đó, và đó cũng là thời điểm đáy của thị trường.
5/. Đường kháng cự yếu nhất là thách thức ít khó khăn nhất cho xu hướng giá.
Mọi thông tin quan trọng từ phiên giao dịch trước đến khi bắt đầu phiên mới đều phù hợp với xu hướng giá ít khó khăn nhất. Các biến động đã được xác định trước khi tin tức được công bố, và trong thị trường tăng giá, các yếu tố giảm giá sẽ không được chú ý, trong khi các thông tin đẩy giá lên sẽ được quan tâm nhiều hơn.
Khi thị trường dao động trong biên độ hẹp, mọi nỗ lực dự đoán xu hướng tiếp theo là vô nghĩa. Điều quan trọng là theo dõi thị trường, đọc bảng giá để xác định giới hạn của biến động và chấp nhận rằng bạn không thể kiếm lời cho đến khi giá phá vỡ các giới hạn theo xu hướng nào.
Jesse cũng rất thành công với thị trường hàng hóa trong một khoảng thời gian dài. Ông đưa ra chiến lược mua bán chặt chẽ. Khi thấy cơ hội, ông mua vào lượng hàng lớn và chỉ bán khi thấy có lợi. Nếu gặp thua lỗ, ông sẽ rút lui ngay lập tức, và điều này đã giúp ông tránh được những lỗ lớn.
6/. Tâm lý trong giao dịch: hy vọng và nỗi sợ hãi
Kẻ thù chính của một nhà đầu tư chính là chính bản thân họ. Hy vọng và nỗi sợ hãi là những đặc tính cơ bản không thể tách rời của con người. Trên con đường đầu tư, khi thị trường phản ứng ngược lại, hy vọng thường hiện hữu; nếu không, người ta có thể phải chịu nhiều thiệt thòi hơn mức nên có. Khi thị trường diễn biến thuận lợi, nỗi sợ hãi lại khiến người ta lo lắng rằng lợi nhuận sẽ tan biến vào ngày mai và họ có thể bỏ lỡ cơ hội. Cảm xúc này có thể làm giảm tiềm năng kiếm lời của một nhà đầu tư. Để thành công trong đầu tư, người ta phải kiểm soát được cả hai cảm xúc mâu thuẫn này: thay vì hy vọng, họ phải biết khi nào nên lo lắng và thay vì sợ hãi, họ phải biết khi nào nên hy vọng. Họ cần lo lắng về việc lỗ ngày càng lớn hơn và hy vọng vào lợi nhuận ngày càng cao hơn.
7/. Bài học về giao dịch số lượng lớn.
Trong thương vụ bông tháng 7, Jesse đã mua 140.000 kiện bông khi nhận thấy nhiều người đang bán khống loại hàng này. Nhờ phân tích tình hình, Jesse nhận ra những người bán khống sẽ không còn đủ thời gian để mua hàng bù thêm. Jesse đang cần tìm ra thị trường tiêu thụ cho 140.000 kiện hàng này.
Một sự tình cờ, một bài báo trên tờ World đã đưa tin về việc Jesse đang nắm giữ toàn bộ lượng hàng bông tháng 7. Đây là cơ hội hiếm có mà Jesse được ban tặng, để anh ta có thể bán hết số hàng mà không cần lo ngại về việc giá sụt giảm trong 10 phút đầu khi thị trường mở cửa.
Về vấn đề giao dịch với lượng hàng lớn, bạn không thể luôn luôn bán ra khi muốn hoặc khi cho rằng là thời điểm thích hợp. Bạn cần có thể thoát ra khi có thể, khi tìm được thị trường có khả năng tiêu thụ hết số hàng của bạn. Bỏ lỡ cơ hội này có thể khiến bạn mất đi hàng triệu đô la. Bạn không thể chần chừ, nếu không sẽ thua lỗ.
8/. Bài học từ Percy Thomas về tâm lý yếu và mất hàng triệu đô la với bông.
Jesse đã học đắt để nhận ra rằng kẻ thù lớn nhất của một nhà giao dịch là bản tính dễ bị lôi cuốn bởi lời dụ dỗ của những người thông minh và thuyết phục. Ông đã bị Percy lôi cuốn và mua vào 450.000 kiện bông, vi phạm các nguyên tắc giao dịch và kinh nghiệm của mình khi bán ra khi có lãi và tiếp tục nắm giữ khi thua lỗ ngày càng nặng.
Ông phá sản lần thứ hai.
9/. Bị Dan Williamson lợi dụng và bỏ lỡ cơ hội trong biến động thị trường.
Trong giai đoạn khó khăn, sau khi mất hết tài sản và lâm vào nợ nần, Jesse nhận được sự hỗ trợ vốn từ Dan Williamson và giao dịch tại văn phòng môi giới của họ. Tuy nhiên, Jesse đã không quyết đoán trả lại số tiền mà Dan cho mượn. Và chính lòng tốt của Dan khiến Jesse bỏ lỡ cơ hội kiếm được nhiều hơn số tiền đã mất. Các điểm yếu mà một nhà đầu cơ dễ mắc phải gần như là vô tận. Dan can thiệp vào mọi giao dịch của Jesse và khi Jesse nhận ra mình đã bị lợi dụng, ông rời khỏi văn phòng Williamson & Brown nhưng đã quá muộn khi thị trường đã đi xuống suốt những năm 1911, 1912, 1913 và 1914.
10/. Đầu tư vào đầu cơ giá tăng 1915 – 1916 để thanh toán toàn bộ số nợ hơn một triệu đô la.
H.H. Rogers, chủ tịch của Standard Oil đã từng nói rằng có những thời điểm mà người ta có thể kiếm tiền dễ dàng như là anh ta sẽ bị ướt nếu đi ra ngoài khi trời mưa mà không có ô. Jesse đã mạnh mẽ đầu tư vào đầu cơ giá tăng trong một thị trường cũng đang leo thang. Vàng từ khắp nơi trên thế giới đổ vào Mỹ khi chiến tranh nổ ra và quân Đồng Minh thu mua tất cả nguồn cung từ Mỹ, biến nước này thành quốc gia giàu có nhất hành tinh.
Thị trường đưa ra tín hiệu khi một số cổ phiếu dẫn dắt bắt đầu giảm điểm lần đầu tiên sau nhiều tháng ổn định, và không có dấu hiệu phục hồi. Đồng thời, một số cổ phiếu khác tiếp tục tăng trưởng vượt qua các rào cản mới. Làn sóng đầu cơ giá tăng vẫn tiếp tục mạnh mẽ. Jesse không vội chuyển sang đầu cơ giá giảm ngay, mà tiếp tục mua vào những cổ phiếu tiềm năng và đặt lệnh bán khống đối với những cổ phiếu dẫn dắt đã ngừng tăng. Khi toàn bộ thị trường suy yếu và giá cổ phiếu giảm sâu, lợi nhuận từ việc bán khống càng tăng, Jesse nhận ra rằng quyết định của mình đã đúng. Anh ấy đã thích hợp để chuyển sang đầu cơ giá giảm và ngay lập tức tăng gấp đôi khối lượng bán. Đầu năm 1917, Jesse đã hoàn trả toàn bộ số nợ hơn một triệu đô la.
11/. Thao túng phân phối cổ phiếu ra công chúng với giá cao
Một nhóm đầu cơ nội bộ đang cố gắng phân phối một lượng lớn cổ phiếu ra công chúng với giá cao. Điều họ cần là một thị trường đang tăng mạnh và một tổ hợp đầu cơ có người đứng đầu có đủ kinh nghiệm và năng lực để thực hiện điều đó.
Trong giai đoạn cuối của quá trình đẩy giá, khi tổ hợp đầu cơ không thúc đẩy giá tăng nữa, họ sẽ bắt đầu bán ra khi giá giảm.
Trên thị trường giá tăng và đặc biệt là trong các giai đoạn phát triển nóng, công chúng thường thu được lợi nhuận ban đầu nhưng sau đó lại thua lỗ do giữ quá lâu. Công chúng cần cảnh giác với những lời giải thích từ bên trong yêu cầu giấu tên để thuyết phục họ tin theo ý muốn của họ.
Hãy luôn tỉnh táo, khôn ngoan và không bỏ qua bất kỳ tín hiệu cảnh báo nào từ bảng giá. Hãy chuyển đổi lợi nhuận trên giấy thành lợi nhuận thực tế.
Đến đây tôi sẽ kết thúc bài tóm tắt của mình. Hy vọng qua những bài học từ giao dịch trên, bạn sẽ nhìn nhận các sai lầm của mình một cách khách quan hơn và rút ra những bài học thực tế từ thị trường để đạt được thành công. Đó không chỉ là bài học về kỹ thuật giao dịch, kỹ năng quan sát hay ra quyết định, mà còn là bài học về làm chủ tâm lý trong giao dịch. Thành công luôn là phần thưởng xứng đáng dành cho những ai kiên trì vượt qua mọi thử thách.
Chúc bạn thành công!