Buzz
Ghi chép về Luật thơ (Phần tiếp theo) ngắn nhất năm 2021
A. Tóm tắt Luật thơ (Phần tiếp theo) (ngắn nhất)
Bài số 1 (trang 127 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):
- Đặc điểm
+ Mỗi câu có năm từ (tiếng)
+ Sử dụng các loại vần như vần chân, vần liền, vần lưng, vần cách...
+ Các thanh bằng trắc cũng đối nhau, đặc biệt là ở những vị trí quan trọng.
- Khác biệt
Sóng – Xuân Quỳnh |
Mặt trăng |
Vần: sử dụng linh hoạt, có vần cách (thế, trẻ), có vần chân (trẻ, bể, lớn, lên) - Số câu không hạn định - Nhịp lẻ linh hoạt: 1/2/2, 2/3, 3/2 - Thơ hiện đại không bắt buộc phải đôi thanh bằng/trắc |
Vần: một vần (độc vận), vần cách. - Số câu hạn định (tứ tuyệt: 4 dòng; bát cú: 8 dòng) - Nhịp : nhịp lẻ 2/3 - Hài thanh: yêu cầu nghiệm ngặt về đối thanh, đối nghĩa |
Bài số 2 (trang 127 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):
- Xác định các thanh bằng - trắc trong các tiếng của đoạn thơ:
Người ta không đưa qua sông
B B B B B B B
Tại sao tiếng sóng ở trong lòng
B T T T T B Bv
Bóng chiều không sáng, không rực rỡ
T B B T B B T
Tại sao hoàng hôn ẩn hiện trong ánh mắt
B B B B B T Bv
- Sự đổi mới:
+ Thơ thất ngôn truyền thống sử dụng vần chân: đoạn thơ trên này sử dụng vần lưng, vần liền
+ Thơ thất ngôn truyền thống có thể ngắt nhịp 4/3 hoặc 2/2/3; còn đoạn thơ mới có thể ngắt nhịp linh hoạt hơn, có thể là 2/1/4, 1/3/3.
+ Luật thơ không còn ràng buộc chặt chẽ như trong thơ truyền thống
Bài số 3 (trang 128 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):
- Mô hình bài thơ Mời trầu
Qủa cau nhỏ bé miếng trầu thơm
T B B T / T B Bv
Đây là của Xuân Hương mới vừa quệt
B T B B / T T Bv
Khi duyên nhau thì mọi thứ trở nên tươi đẹp hơn
T T B B / B T T
Không xanh như lá, không nhợt nhạt như vôi
B B B T T / B Bv
Bài số 4 (trang 128 sgk Ngữ văn 12 Tập 1):
- Xác định các yếu tố về vần, nhịp và hài thanh:
Sóng lặng trên dòng sông/ buồn lắng lặng (4 - 3)
T T B B B T T
Chiếc thuyền trôi trên dòng/ trôi êm đềm (4 - 3)
B B B T T B Bv
Thuyền về/ nước quay về/ buồn theo hàng ngàn lối (2-2-3) (4-3)
B B T T B B T
Một cành cỏ khô/ lạc dòng nước (4 -3)
T T B B T T Bv
- Chứng minh tác động của thể loại thơ thất ngôn Đường luật đối với Thơ Mới:
+ Về vần: thơ mới vẫn bị ảnh hưởng bởi vần thơ Đường luật, chủ yếu là gieo vần chân.
+ Về nhịp thơ: thơ mới vẫn thường sử dụng nhịp 3-4 hoặc 4-3 như trong thơ Đường luật cổ.
+ Về hài thanh: thơ mới vẫn tuân theo quy tắc niêm luật Đường thi (chữ thứ hai của câu thứ hai phải niêm với chữ thứ hai của câu thứ ba)
B. Kiến thức cơ bản
1. Luật thơ bao gồm tất cả các quy tắc về số câu, số từ, cách hiệp vần, phép hài thanh, cách ngắt nhịp…
2. Trong luật thơ, tiếng được coi là yếu tố quan trọng nhất. Số lượng tiếng xác định cấu trúc của dòng thơ, sự điều chỉnh của âm nhạc trong tiếng. Sự kết hợp giữa các tiếng, việc liên kết bằng vần, sự đối lập hoặc kết nối của tiếng, và cách thức ngắt nhịp.
3. Các thể loại thơ truyền thống bao gồm: lục bát, song thất lục bát, ngũ ngôn Đường luật, thất ngôn Đường luật. Trong khi đó, các dạng thơ hiện đại bao gồm: thơ bốn tiếng, thơ năm tiếng, thơ bảy tiếng, thơ tám tiếng... cùng với thơ tự do và thơ văn xuôi.
