Buzz
Tóm tắt về văn học Việt Nam từ đầu cách mạng tháng tám 1945 đến thế kỉ 20
Câu 1 (trang 18, sgk Ngữ văn 12, tập 1)
Ảnh hưởng của bối cảnh lịch sử, xã hội và văn hóa đối với sự phát triển của văn học trong giai đoạn này:
- Tháng 8 năm 1945, cách mạng thành công, mở ra một thời kỳ mới cho dân tộc - thời kỳ độc lập, tự do. Từ đó, văn học phát triển dưới sự chỉ đạo của Đảng Cộng sản, tạo ra một nền văn học thống nhất về xu hướng, tư tưởng, tổ chức và quan niệm văn học mới: nhà văn - chiến sĩ
- Từ năm 1945-1975, đất nước trải qua hai sự kiện lớn, ảnh hưởng sâu rộng đến văn học: cuộc chiến giải phóng dân tộc kéo dài 30 năm và miền Bắc tiến lên xây dựng chủ nghĩa xã hội.
- Giao lưu văn hóa với nước ngoài gặp khó khăn, chỉ giới hạn trong một số quốc gia
Câu 2 (trang 18, sgk Ngữ văn 12, tập 1)
Phát triển của văn học Việt Nam từ 1945 đến 1975 qua 3 giai đoạn. Thành tựu chính của mỗi giai đoạn như sau:
- Giai đoạn 1945-1954:
+ Sự xuất hiện của nhiều tập truyện kí phong phú
+ Thơ đạt được nhiều thành tựu xuất sắc
+ Trong lĩnh vực kịch: một số vở kịch ra đời phản ánh thực tế cách mạng và cuộc kháng chiến
+ Lý luận, nghiên cứu và phê bình văn học chưa phát triển rộng rãi nhưng đã có một số sự kiện và tác phẩm mang ý nghĩa quan trọng
- Giai đoạn 1955-1964
+ Văn xuôi mở rộng phạm vi chủ đề, bao quát nhiều vấn đề
+ Thơ phát triển mạnh mẽ
+ Trong lĩnh vực kịch nói, một số tác phẩm thu hút sự chú ý của dư luận
- Giai đoạn 1965-1975:
+ Văn xuôi phản ánh cuộc chiến đấu và lao động, thành công trong việc vẽ nên hình ảnh của con người Việt Nam kiên cường, mạnh mẽ
+ Thơ đạt được nhiều thành tựu xuất sắc
+ Trong lĩnh vực kịch, có nhiều thành tựu đáng kể
+ Nhiều tác phẩm nghiên cứu, lí luận, phê bình xuất hiện
Câu 3 (trang 18, sgk Ngữ văn 12, tập 1)
Đặc điểm của văn học thời kì này là:
- Văn học chủ yếu tiếp tục theo đuổi hướng cách mạng, chặt chẽ liên kết với vận mệnh chung của dân tộc
+ Văn học được coi là một loại vũ khí, phục vụ cho việc kháng chiến, hỗ trợ cho kháng chiến
+ Quá trình phát triển của văn học đồng hành cùng với các giai đoạn lịch sử của dân tộc
- Văn học định hướng theo đại chúng: đại chúng không chỉ là đối tượng phản ánh mà còn là đối tượng phục vụ của văn học, đồng thời là nguồn cảm hứng sáng tạo cho văn học
- Văn học chủ yếu theo đuổi thể loại sử thi và cảm hứng lãng mạn
+ Thể loại sử thi thể hiện ở chủ đề, nhân vật chính, phong cách viết, cũng như cách diễn đạt,...
+ Tâm trạng lãng mạn: niềm tin vào tương lai tươi sáng, khát khao hoàn cảnh sống lý tưởng,...
Câu 4 (trang 18, sgk Ngữ văn 12, tập 1)
Văn học Việt Nam từ năm 1975 đến hết thế kỉ XX phải chịu sự đổi mới để phản ánh sự biến đổi của hoàn cảnh lịch sử, văn hóa và xã hội:
- Thắng lợi trong cuộc đấu tranh của nhân dân, mở ra một thời kỳ mới cho dân tộc – thời kỳ độc lập, tự do và thống nhất đất nước
- Đất nước đối diện với nhiều thách thức, yêu cầu cần phải thực hiện đổi mới
- Nền kinh tế dần chuyển từ mô hình kinh tế quản lý nhà nước sang mô hình kinh tế thị trường
- Văn hóa tiếp xúc nhiều với nền văn hóa của các quốc gia khác trên thế giới
- Văn học dịch, báo chí và phương tiện truyền thông phát triển mạnh mẽ
Câu 5 (trang 18, sgk Ngữ văn 12, tập 1)
- Đề tài đa dạng, phong phú
- Nhà văn được khuyến khích phát huy cá tính sáng tạo
- Nội dung: thúc đẩy hướng tới dân chủ hóa, nhân văn sâu sắc, quan tâm đến số phận cá nhân
- Thể loại:
+ Thơ: mặc dù không còn thu hút như trước nhưng vẫn có sức cuốn hút
+ Văn xuôi: bắt đầu lộ rõ sự khởi sắc, nhạy cảm với các vấn đề cuộc sống
+ Phóng sự điều tra: phát triển mạnh mẽ và thu hút sự chú ý của độc giả
+ Kịch nói: phát triển mạnh mẽ và gây được ấn tượng mạnh mẽ
+ Lí luận, nghiên cứu, phê bình văn học có sự đổi mới và triển vọng
Thực hành
Câu 1 (trang 19, sgk Ngữ văn 12, tập 1)
- Giải thích ý kiến: câu này nhấn mạnh đặc điểm của văn học thời kỳ đó chủ yếu tập trung vào cách mạng hóa, liên kết sâu sắc với sứ mệnh tổng thể của đất nước và mối quan hệ tương tác giữa văn học và cuộc kháng chiến.
- Chứng minh, bình luận: Đây là một quan điểm hoàn toàn chính xác
+ Văn học, nghệ thuật là công cụ phục vụ, động viên phong trào chiến đấu của nhân dân. Nó coi cuộc kháng chiến như một mặt trận văn hóa
+ Cuộc kháng chiến mang lại những thay đổi đáng kể đối với văn học, từ chủ đề đến nhân vật. Văn học, nghệ thuật là gương phản ánh những vấn đề quan trọng, lớn lao của đất nước.
