Dưới đây, chúng tôi đã tổng hợp một số kết quả nghiên cứu đáng chú ý nhất. Hãy tiếp tục đọc và bạn có thể nhìn nhận lại mối quan hệ hiện tại của mình từ một góc độ mới - và nhanh chóng xây dựng những mối quan hệ tốt đẹp hơn!
1. Hãy bắt chước hành vi của người bên cạnh
Phương pháp này được gọi là phản chiếu (mirroring), bao gồm việc mô phỏng một cách tinh tế cử chỉ và biểu cảm của người khác. Khi giao tiếp với ai đó, hãy thử mô phỏng ngôn ngữ cơ thể, cử chỉ và biểu hiện trên khuôn mặt của họ.
Vào năm 1999, nhóm các nhà nghiên cứu tại Đại học New York đã ghi nhận 'hiệu ứng tác kè', một hiện tượng xảy ra khi một người bắt chước hành vi của người khác một cách không tự ý. Hơn nữa, việc bắt chước này còn có thể làm tăng cường mức độ hòa thuận.
Trong một nghiên cứu, 72 người đàn ông và phụ nữ được yêu cầu tham gia vào một công việc cùng một 'đối tác' (người làm việc cho nhóm nghiên cứu). Đối tác này đã bắt chước hành vi của những người tham gia, trong khi các nhà nghiên cứu ghi lại quá trình tương tác. Kết thúc nghiên cứu, họ được hỏi về mức độ ưa thích đối tác của họ. Như dự đoán, những người tham gia thường cho biết họ thích đối tác của mình hơn khi họ bắt chước hành vi của họ về ngôn ngữ cơ thể.
2. Dành nhiều thời gian hơn với những người bạn muốn gần gũi
Dựa trên hiệu ứng tiếp xúc thường xuyên (Mere-exposure effect), mọi người thường có xu hướng yêu thích những người mà họ cảm thấy quen thuộc.
Ví dụ cho hiện tượng này, các nhà tâm lý học tại Đại học Pittsburgh đã sử dụng 4 người phụ nữ đóng vai học sinh và tham gia vào một lớp học tâm lý học. Mỗi người phụ nữ xuất hiện trong lớp với tần suất khác nhau.
Khi các nhà nghiên cứu cho học sinh nam xem hình ảnh của 4 phụ nữ khác nhau, họ đã cảm thấy ấm áp hơn với những phụ nữ mà họ thấy thường xuyên trong lớp học - mặc dù họ không tương tác với bất kỳ ai trong số 4 phụ nữ đó.
3. Khen ngợi người khác
Mọi người thường sẽ gán các tính từ bạn sử dụng để mô tả họ với tính cách của chính họ. Hiện tượng này được gọi là chuyển đổi đặc điểm tự phát (Spontaneous trait transference).
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Tâm lý xã hội và tính cách (Journal of Personality and Social Psychology) cũng chỉ ra rằng hiệu ứng này xảy ra ngay cả khi mọi người biết một số đặc điểm nhất định không phản ánh chính xác về bạn.
Theo Gretchen Rubin, tác giả của cuốn sách Dự án Hạnh phúc (The Happiness Project), “mọi lời bạn nói về người khác đều ảnh hưởng đến cách họ đánh giá bạn”.
Nếu bạn khen người khác một cách chân thành và tử tế, họ cũng sẽ kết nối bạn với những phẩm chất tích cực đó. Hiệu ứng này cũng hoạt động ngược lại: nếu bạn liên tục chỉ trích người khác sau lưng, người khác cũng sẽ bắt đầu liên kết những phẩm chất tiêu cực đó với tính cách của bạn.
4. Hiện thực hóa những cảm xúc tích cực
Sự lan truyền cảm xúc là hiện tượng một người bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi tâm trạng của người khác. Dựa trên một nghiên cứu từ Đại học Ohio và Đại học Hawaii, một người có thể vô thức cảm nhận được cảm xúc của những người xung quanh.
Các tác giả của nghiên cứu cũng cho rằng, nguyên nhân của hiện tượng này có thể là do chúng ta tự nhiên bắt chước các cử động và biểu hiện khuôn mặt của người khác, từ đó, chúng ta có thể cảm nhận được cảm xúc của họ.
Nếu bạn muốn làm cho người khác cảm thấy vui vẻ khi ở bên cạnh bạn, hãy truyền tải những cảm xúc tích cực của bạn một cách rõ ràng nhất.
5. Hãy tỏ ra thân thiện và có tài năng
Các nhà tâm lý học tại Đại học Princeton và các đồng nghiệp của họ đã đề xuất về 'mô hình nội dung kiểu mẫu' (một mô hình đánh giá con người dựa trên tính thân thiện và năng lực của họ). Dựa trên mô hình này, nếu bạn miêu tả bản thân là một người ấm áp - không ganh đua và thân thiện - người khác sẽ cảm thấy họ có thể tin tưởng vào bạn.
Nếu bạn cho thấy mình có tài năng - ví dụ như, nếu bạn có trình độ giáo dục hoặc tài chính dư dả - họ có khả năng sẽ tôn trọng bạn hơn.
Nhà tâm lý học Amy Cuddy của Đại học Harvard đã nói rằng, việc thể hiện sự thân thiện trong môi trường kinh doanh là rất quan trọng. “Từ quan điểm của thuyết tiến hóa,” Cuddy viết trong cuốn sách Presence, “việc biết liệu một người có xứng đáng để chúng ta tin tưởng là rất quan trọng đối với sự tồn tại của chúng ta.”
6. Đôi khi hãy tiết lộ những điểm yếu của bạn
Dựa trên hiệu ứng Pratfall - người khác sẽ ưa thích bạn hơn sau khi bạn mắc phải sai lầm - nhưng điều này chỉ xảy ra khi họ tin rằng bạn là một người có tài năng. Việc tiết lộ rằng bạn không hoàn hảo có thể khiến bạn dễ bị tổn thương và được đồng cảm hơn với những người xung quanh.
Nhà nghiên cứu Elliot Aronson tại Đại học Texas đã phát hiện hiện tượng này lần đầu tiên khi ông nghiên cứu cách một lỗi nhỏ có thể ảnh hưởng đến sức hấp dẫn của một người, từ khía cạnh nhận thức.
Ông đã yêu cầu nam sinh viên Đại học Minnesota nghe các đoạn ghi âm của từng ứng viên trả lời câu hỏi phỏng vấn. Khi họ hoàn thành tốt các câu hỏi, nhưng lại làm đổ cà phê vào cuối buổi phỏng vấn, các sinh viên đã đánh giá họ cao hơn trên thang đo đồng cảm so với việc chỉ làm tốt các câu hỏi mà không gây ra sự cố, hoặc không làm tốt bài kiểm tra và làm đổ cà phê.
7. Nhấn mạnh những giá trị chung
Dựa trên một nghiên cứu cổ điển của Theodore Newcomb, một người sẽ được hấp dẫn hơn bởi những người giống họ. Điều này được gọi là hiện tượng hấp dẫn qua sự tương đồng (similarity-attraction effect).
Trong thí nghiệm của mình, Newcomb đã đo lường thái độ của một số nhóm đối tượng về các vấn đề gây tranh cãi như giới tính và chính trị, và sau đó, cho họ sống chung ở các căn nhà của Đại học Michigan. Kết quả là, các đối tượng ưa thích bạn cùng phòng của mình hơn khi họ có cùng quan điểm về những chủ đề được đề cập trước đó.
Thú vị là, một nghiên cứu gần đây của Đại học Virginia và Đại học Washington ở St. Louis đã chỉ ra rằng, các tân binh của lực lượng không quân thích nhau hơn khi họ có cùng những tính cách tiêu cực hơn là khi họ chia sẻ những tính cách tích cực.
8. Giao tiếp một cách tự nhiên với họ
Những cái chạm tế nhị thực sự hiệu quả - bạn cần chạm vào người khác một cách khéo léo để họ gần như không hay biết. Ví dụ như việc chạm nhẹ vào lưng hoặc tay của một ai đó có thể khiến họ cảm thấy thân thiện hơn với bạn.
Trong một nghiên cứu tại Pháp, những người đàn ông trẻ được yêu cầu đứng ở góc phố và tiếp xúc với những người phụ nữ đi ngang. Họ đã có tỉ lệ thành công cao gấp đôi trong việc tiếp xúc nếu họ chạm nhẹ vào cánh tay của phụ nữ khi đang nói chuyện thay vì không làm gì cả.
Một thí nghiệm thú vị từ trường đại học Mississippi và Rhodes đã tìm hiểu về tác động của việc chạm vào khách hàng khi thu tiền tại nhà hàng. Trong thí nghiệm này, một số nhân viên phục vụ nữ được yêu cầu nhẹ nhàng chạm vào tay hoặc vai của khách hàng khi họ đang thanh toán hóa đơn.
Kết quả là, những nhân viên phục vụ ấy đã nhận được mức bo lớn hơn so với những người không thực hiện hành động này.
Mỉm cười
Trong một nghiên cứu của trường đại học Wyoming, gần 100 sinh viên nữ đã được yêu cầu đánh giá các bức ảnh của một phụ nữ ở 4 tư thế khác nhau: mỉm cười với sự mở rộng, mỉm cười với tư thế kín đáo, không mỉm cười với sự mở rộng, hoặc không mỉm cười với tư thế kín đáo.
Kết quả cho thấy, người phụ nữ trong bức ảnh được yêu thích nhất khi cô ấy mỉm cười, bất kể tư thế cô ấy đang ở.
Mới đây, các nhà nghiên cứu từ đại học Standford và đại học Duisburg-Essen đã phát hiện rằng, sinh viên kết nối với nhau qua mạng xã hội sẽ cảm thấy tích cực hơn về mối tương tác đó, đặc biệt khi hình đại diện của đối tác có một nụ cười tỏa nắng.
Hơn nữa, một nghiên cứu khác cũng chỉ ra rằng việc mỉm cười khi gặp ai đó lần đầu sẽ làm cho họ nhớ bạn lâu hơn.
Nhìn nhận người khác theo cách họ mong muốn
Tất cả chúng ta đều muốn người khác nhìn nhận chúng ta theo cách mà chúng ta tự nhìn nhận bản thân. Hiện tượng này được mô tả bởi lý thuyết tự xác nhận. Chúng ta đều tìm kiếm sự thừa nhận cho quan điểm về bản thân, cho dù tích cực hay tiêu cực.
Trong một loạt các nghiên cứu từ đại học Standford và đại học Arizona, những người tham gia với ý thức tích cực hoặc tiêu cực về bản thân đã được hỏi liệu họ muốn tương tác với người đánh giá tích cực hay tiêu cực về họ.
Những người có niềm tin tích cực về bản thân thường ưa thích sự đánh giá tích cực từ người khác, trong khi những người có niềm tin thấp về bản thân thường ưa thích sự phê phán hơn. Điều này có thể là do mọi người thích tương tác với những người phản ánh lại nhận thức về bản thân mình một cách tương tự.
Một nghiên cứu khác chỉ ra rằng khi niềm tin của người khác về chúng ta tương đồng với niềm tin của chúng ta về bản thân, quan hệ giữa chúng ta và họ sẽ trở nên tốt đẹp hơn. Điều này có thể là do chúng ta cảm thấy được người khác đồng cảm, một yếu tố quan trọng trong việc liên kết các mối quan hệ.
Nói với họ một bí mật
“Chia sẻ một bí mật” có thể là một trong những cách hiệu quả nhất để xây dựng mối quan hệ tốt.
Trong một nghiên cứu từ đại học New York ở Stony Brook, trường sau đại học California chuyên về tâm lý học gia đình, đại học California, Santa Cruz, và đại học bang Arizona, sinh viên được ghép thành các cặp và được yêu cầu dành 45 phút để làm quen với nhau.
Các nhà nghiên cứu đã giao cho một số cặp học sinh một loạt các câu hỏi, với mức độ riêng tư từ từ tăng lên.
Ví dụ, một trong những câu hỏi giữa là “Bạn cảm thấy mối quan hệ với mẹ của bạn như thế nào?” Trong khi các cặp khác được yêu cầu trả lời các câu hỏi về cuộc sống hàng ngày. Ví dụ, một câu hỏi có thể là “Ngày nghỉ yêu thích của bạn là ngày nào? Vì sao?'
Cuối cùng của buổi thí nghiệm, sinh viên đã trả lời các câu hỏi cá nhân và cho biết họ cảm thấy gần gũi hơn với nhau so với những sinh viên tham gia các cuộc trò chuyện hàng ngày.
Bạn có thể thử kĩ thuật này khi bạn muốn làm quen với ai đó. Ví dụ, bạn có thể bắt đầu cuộc trò chuyện từ những câu hỏi nhẹ nhàng (ví dụ như bộ phim gần đây nhất họ đã xem) để hiểu rõ hơn về những người quan trọng đối với họ.
Khi bạn chia sẻ những thông tin riêng tư với người khác, họ có thể cảm thấy gần gũi hơn với bạn và có khả năng muốn chia sẻ vấn đề của họ trong tương lai.
12. Chứng tỏ khả năng giữ bí mật cho người khác
Hai thí nghiệm từ các trường đại học Florida, Arizona và Singapore đã phát hiện ra rằng mọi người đều đánh giá cao sự tin cậy và sự tin tưởng trong mối quan hệ của họ.
Hai đặc điểm này rất quan trọng khi một người tưởng tượng về một người bạn hoặc một nhân viên lý tưởng đối với họ.
Suzanne Degges từ trường đại học Bắc Illinois viết trên trang PsychologyToday.com: “Sự tin cậy được xây dựng dựa trên một số yếu tố như lòng trung thành và sự chân thành. Mặc dù mỗi yếu tố này đều quan trọng đối với mối quan hệ thành công, sự thành thật và tính đáng tin cậy vẫn luôn được xác định là yếu tố quan trọng nhất tạo nên “sức mạnh của tình bạn”.
13. Thể hiện trí thông minh hài hước
Nghiên cứu từ đại học Illinois và đại học California tại Los Angeles đã phát hiện ra rằng, tính hài hước luôn đóng vai trò quan trọng dù mọi người nghĩ gì về người bạn hoặc nửa kia lý tưởng của họ.
Một nghiên cứu khác từ đại học DePaul và bang Illinois đã phát hiện ra rằng việc sử dụng sự hài hước khi bạn gặp ai đó lần đầu có thể làm cho họ thích bạn hơn.
Thực tế, nghiên cứu còn chỉ ra rằng việc thực hiện một yêu cầu hài hước như bịt mắt trong khi người khác dạy bạn nhảy có thể tăng sự hấp dẫn lãng mạn.
14. Để họ kể về chính họ
Các nhà nghiên cứu Harvard gần đây đã phát hiện rằng việc nói về bản thân của bạn có thể mang lại cảm giác thoả mãn, tương tự như cảm giác khi được đáp ứng các nhu cầu về thức ăn, tiền bạc, hoặc tình dục.
Trong một nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã yêu cầu những người tham gia ngồi vào máy fMRI và trả lời các câu hỏi về quan điểm cá nhân hoặc quan điểm của người khác.
Những người tham gia được yêu cầu đi cùng với một người bạn hoặc người thân đến buổi thí nghiệm và ngồi ngoài phòng thí nghiệm. Trong một số trường hợp, họ được thông báo rằng câu trả lời của họ sẽ được chia sẻ với bạn bè hoặc người thân, trong khi ở những trường hợp khác, câu trả lời được giữ bí mật.
Các kết quả cho thấy các vùng não liên quan đến động lực và phần thưởng hoạt động tích cực nhất khi những người tham gia chia sẻ thông tin một cách công khai. Tuy nhiên, cũng rất tích cực khi họ nói về bản thân mà không có ai lắng nghe. Nói cách khác, việc để ai đó chia sẻ một hoặc hai câu chuyện về cuộc sống của họ thay vì người khác có thể tạo ấn tượng tích cực về bạn hơn.
15. Thể hiện một chút “yếu đuối”
Trên trang Psychologytoday.com, Jim Taylor từ trường đại học San Francisco tranh luận rằng sự mở lòng trong cảm xúc hoặc sự kín đáo có thể giải thích tại sao hai người phù hợp hoặc không.
Tuy nhiên, Taylor thừa nhận:
“Sự mở lòng trong cảm xúc, dĩ nhiên, đi kèm với nguy cơ bị tổn thương hoặc không biết liệu sự bộc lộ cảm xúc này sẽ được chấp nhận và đáp lại, hay bị từ chối và bị phản đối.”
Có thể, điều đó đáng để mạo hiểm — các trường đại học Illinois và California ở Los Angeles đã phát hiện ra rằng, sức diễn đạt và sự mở lòng là những đặc điểm cần thiết và quan trọng ở những người “cộng sự” lý tưởng.
Không quan trọng liệu người “cộng sự” đó có phải là nửa kia của bạn, hay chỉ đơn giản là một người bạn.
16. Hãy đối xử với họ như thể bạn thích họ.
Các nhà tâm lý học từ lâu đã biết về hiện tượng Tương hỗ cảm tình: Khi chúng ta nghĩ rằng ai đó thích mình, chúng ta có xu hướng thích lại họ.
Trong một nghiên cứu năm 1959 đăng trên tạp chí Human Relations, những người tham gia được bảo rằng, có một số thành viên nhất định của một nhóm thảo luận mà họ sẽ tham dự sắp tới có thể sẽ có thiện cảm với họ. Những thành viên này được chọn ngẫu nhiên bởi các nhà nghiên cứu. Sau cuộc thảo luận đó, những người tham gia cho biết, người mà họ thích nhất là những người gần gũi và cũng yêu quý họ.
Gần đây, các nhà nghiên cứu của Đại học Waterloo và Đại học Manitoba đã phát hiện ra rằng, khi chúng ta mong chờ sự chấp nhận từ người khác, chúng ta đối xử với họ thân thiện hơn — từ đó tăng khả năng chúng ta sẽ thật sự thích họ.
Vì vậy, thậm chí, nếu bạn không chắc chắn rằng một người bạn đang trò chuyện cảm thấy về bạn như thế nào, hãy cư xử giống như bạn thực sự thích họ và họ có thể sẽ thích bạn.