Buzz
Ám ảnh không phải là sự sợ hãi tự nhiên đối diện với nguy hiểm, mà thường là phản ứng không lý giải khi gặp những điều vô hại.
Nỗi ám ảnh thường gây ra đau khổ và thúc đẩy việc tránh xa nguyên nhân gốc của nó.
Nhiều loại nỗi ám ảnh kỳ lạ không được nhiều người biết đến, ngoài các trường hợp phổ biến như chứng sợ cao và sợ nhện.
1. Chứng sợ bơ đậu phộng dính vào nướu (Arachibutyrophobia)
Arachibutyrophobia là nỗi ám ảnh bơ đậu phộng dính vào nướu của bạn, khiến bạn lo lắng và tránh xa món ăn này.
Arachibutyrophobia có thể bắt nguồn từ nỗi ám ảnh sâu sắc về sợ bị nghẹn do bơ đậu phộng hoặc dính vào miệng. Nó cũng có thể do một trải nghiệm tiêu cực liên quan đến bơ đậu phộng, như bị nghẹn hoặc phản ứng dị ứng.
2. Chứng sợ không có điện thoại di động gần mình (Nomophobia)
Nomophobia là nỗi ám ảnh không có điện thoại di động gần bên. Người mắc chứng này thường trở nên cực kỳ lo lắng khi không mang theo hoặc sử dụng được điện thoại của mình, dù chỉ là khi pin yếu hoặc máy không hoạt động. Không thể tiếp cận điện thoại có thể gây ra trạng thái hoảng loạn và các triệu chứng lo lắng nghiêm trọng.
Chứng này thường bắt nguồn từ sự nghiện điện thoại di động, khi người đó cảm thấy buộc phải kiểm tra điện thoại liên tục. Các nghiên cứu đã chỉ ra tỉ lệ lo lắng vì không có điện thoại từ 9-77%. Một nhóm nghiên cứu ở Ý đã đề xuất thêm Nomophobia vào DSM-V.
3. Chứng sợ con số (Arithmophobia)
Nhiều người có thể không thích môn toán nhưng những người mắc chứng này thực sự sợ hãi con số. Họ thường cảm thấy lo lắng khi phải làm toán hoặc xử lý con số thay vì chỉ khi nhìn thấy chúng. Arithmophobia, hay còn gọi là Numerophobia, có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày vì khó khăn trong công việc hoặc lựa chọn nghề nghiệp.
4. Chứng sợ tiền bạc (Plutophobia)
Mặc dù nhiều người mong muốn có nhiều tiền, nhưng những người bị Plutophobia lại sợ tiền và sự giàu có. Họ có thể lo lắng về việc trở nên giàu có hoặc sợ những người giàu có. Đối diện với vấn đề tiền bạc, họ thường cảm thấy bất an.
Những người này có thể tự phá hoại sự nghiệp của mình để tránh kiếm thêm tiền hoặc trở nên giàu có. Sự sợ hãi này có thể xuất phát từ áp lực liên quan đến tiền bạc hoặc nỗi sợ bị cướp.
5. Chứng sợ màu vàng (Xanthophobia)
Xanthophobia là sợ màu vàng. Những người mắc chứng này thường sợ bất kỳ vật phẩm nào có màu vàng, như xe buýt hoặc hoa. Họ có thể tránh xa màu vàng mọi cách. Nỗi sợ này thường làm ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của họ.
6. Chứng sợ tắm (Ablutophobia)
Ablutophobia là nỗi ám ảnh khi phải tắm, giặt giũ hoặc tự vệ sinh. Mặc dù thường xuất hiện ở trẻ em và biến mất khi trưởng thành, nhưng vẫn có thể gặp ở người lớn. Những người bị Ablutophobia sẽ tránh việc tắm hoặc sử dụng vòi sen, gây mùi cơ thể khó chịu và đôi khi bị cô lập. Nỗi lo âu này có thể gây ra những hậu quả đáng ngại. Nguồn gốc của nỗi ám ảnh này có thể từ chấn thương tâm lý hoặc sợ bị ướt.
7. Chứng sợ con số 8 (Octophobia)
Octophobia là nỗi ám ảnh với con số 8. Điều đặc biệt là rất ít nỗi ám ảnh liên quan đến con số, ngoại trừ chứng sợ con số hoặc chứng sợ con số 13. Những người bị Octophobia không chỉ sợ chữ số 8 mà còn sợ những vật có hình dạng là một bộ 8 cái.
Nỗi ám ảnh với con số 8 có thể gây ra từ việc nó giống như ký hiệu vô cực hoặc một tai nạn vào ngày mùng 8 của tháng.
8. Chứng sợ mở mắt ra (Optophobia)
Optophobia là nỗi sợ việc phải mở mắt ra. Điều này có thể làm người ta trở nên suy nhược vì họ không thể thực hiện các hoạt động hàng ngày mà không cần phải mở mắt ra. Những người bị Optophobia thích ở trong nhà hoặc những nơi thiếu ánh sáng. Nỗi ám ảnh này thường liên quan đến chứng rối loạn lo âu tổng quát và thường là kết quả của một cú shock nào đó.
9. Chứng sợ bong bóng (Globophobia)
Globophobia là nỗi sợ bong bóng. Mức độ sợ hãi khác nhau ở mỗi người, từ việc tránh bong bóng cho đến tránh xa những nơi có bong bóng. Ở một số người, sợ hãi có thể lan rộng đến mức thậm chí nhìn thấy bong bóng trên TV cũng gây lo lắng. Nỗi ám ảnh này đặc biệt là trở ngại với trẻ nhỏ, vì bong bóng thường xuất hiện trong các bữa tiệc sinh nhật của trẻ em.
Globophobia thường bắt nguồn từ trải nghiệm tiêu cực khi tiếp xúc với bong bóng khi còn nhỏ, như khi một quả bong bóng nổ. Nỗi sợ này cũng có thể liên quan đến nỗi sợ chú hề vì cả hai thường được thấy cùng nhau.
10. Chứng sợ từ dài (Hippopotomonstrosesquippedaliophobia)
Hippopotomonstrosesquippedaliophobia là nỗi sợ từ dài, và đây cũng là từ dài nhất trong từ điển. Thuật ngữ khác cho nỗi sợ này là sesquipedalophobia. Nỗi ám ảnh này có thể bắt nguồn từ sự xấu hổ khi phát âm sai các từ dài, có lẽ do trải nghiệm xấu hổ từ việc đọc to trước lớp khi còn nhỏ. Chứng sợ này cũng phổ biến ở những người gặp khó khăn trong việc đọc.
11. Chứng sợ tuổi teen (Ephebiphobia)
Ephebiphobia là nỗi sợ với tuổi teen hoặc người trẻ tuổi. Những người mắc chứng này có thể sợ tuổi teen mất kiểm soát hoặc coi chúng là mối nguy hiểm. Họ có thể tin rằng tuổi teen thô lỗ, khó đoán và không tuân thủ luật lệ. Nguyên nhân có thể bắt nguồn từ những mô tả tiêu cực về tuổi teen trên phương tiện truyền thông. Những người mắc chứng ám ảnh này cảm thấy sợ trước tuổi teen và sẽ tránh xa chúng.
12. Chứng sợ rốn (Omphalophobia)
Omphalophobia là nỗi sợ với rốn. Những người mắc chứng này thường tránh nhìn hoặc chạm vào rốn, kể cả của họ. Họ có thể dùng băng dính che kín rốn của mình. Đôi khi họ còn tránh những nơi có thể nhìn thấy rốn, như là ở bãi biển.
13. Chứng sợ dây (Linonophobia)
Linonophobia là nỗi sợ với sợi dây. Những người mắc chứng ám ảnh này sẽ có phản ứng cực đoan thậm chí chỉ khi nghĩ đến sợi dây. Họ tránh né các loại dây hoặc mọi thứ liên quan đến dây như là buộc giày.
Nỗi sợ này thường bắt nguồn từ trải nghiệm tiêu cực với dây, có thể từ trải nghiệm bị giam giữ hoặc từ việc nhìn thấy những trải nghiệm này trên truyền hình.
14. Chứng sợ râu (Pogonophobia)
Pogonophobia là nỗi sợ râu. Nguyên nhân thường là do một sự cố với người để râu hoặc có thể là do không thích bộ râu che khuất gương mặt.
Người mắc chứng ám ảnh này sẽ tránh né người để râu hoặc thậm chí cảm thấy lo lắng khi nhìn thấy ảnh của người có râu. Họ thường không muốn kết bạn với người có râu và cảm thấy lo sợ khi phải nói chuyện với họ.
15. Chứng sợ lông/tóc (Chaetophobia)
Chaetophobia là nỗi sợ lông hoặc tóc. Người mắc chứng này có thể sợ lông tóc của họ, của người khác hoặc thậm chí là lông động vật. Họ có thể sợ một búi tóc rơi trên sàn nhà hoặc việc chải tóc. Họ thường tránh tình huống người khác chạm vào tóc của họ và gặp khó khăn khi phải cắt tóc.
Chứng ám ảnh này có thể bắt nguồn từ trải nghiệm đau thương liên quan đến tóc, ví dụ như cắt tóc không đẹp hoặc tóc rụng nhiều. Nó cũng có thể do người mắc tin rằng tóc là bẩn và không muốn chạm vào.
Các chứng ám ảnh liên quan bao gồm trichophobia và trichopathophobia. Trichophobia là nỗi sợ tóc rụng, như tóc rơi trên quần áo hoặc đồ đạc. Trichopathophobia là nỗi sợ các vấn đề về tóc, như tóc bạc hoặc hói.
16. Chứng sợ quần áo (Vestiphobia)
Vestiphobia là nỗi sợ đối với quần áo. Đối với nhiều người, nỗi ám ảnh này xuất phát từ một loại quần áo cụ thể. Đối với những người khác, họ có thể sợ quần áo bó sát, cảm thấy bị hạn chế. Trong một số trường hợp khác, họ có thể sợ tất cả các loại quần áo.
Nguyên nhân của chứng sợ này có thể là do dị ứng với một loại vải cụ thể hoặc một chấn thương liên quan đến một loại quần áo nhất định. Ví dụ, một số cựu chiến binh có thể bị ám ảnh với trang phục quân đội.
17. Chứng sợ công việc (Ergophobia)
Ergophobia là nỗi sợ công việc. Những người mắc chứng này thường trải qua mức độ lo lắng cực đoan, liên quan đến nơi làm việc hoặc môi trường làm việc của họ. Có những người sợ lao động chân tay hoặc sợ hành động làm việc, cũng như những người sợ đi tìm việc. Tất cả những loại này đều thuộc loại chứng sợ công việc.
Nỗi ám ảnh này có thể gây ra lo lắng và làm suy giảm khả năng thực hiện công việc chuyên môn của một người. Điều này có thể ảnh hưởng lớn đến cuộc sống vì hầu hết chúng ta cần duy trì một công việc để sống qua ngày. Ergophobia có thể phát sinh từ tình trạng kiệt sức khi một người cảm thấy quá căng thẳng và kiệt sức với công việc của họ đến mức họ cảm thấy không thể tiếp tục nữa. Nó cũng có thể liên quan đến trải nghiệm tiêu cực trong công việc như bị lạm dụng hoặc mất cân bằng giữa công việc và cuộc sống.
Nỗi ám ảnh với công việc này thường kèm theo các nỗi ám ảnh cụ thể khác như chứng sợ xã hội, chứng sợ trình bày trước đám đông hoặc sợ bị phê phán.
Chứng sợ ra quyết định (Decidophobia)
Decidophobia là nỗi sợ gặp phải khi phải đưa ra quyết định nào đó. Việc đưa ra bất kỳ quyết định nào cũng dường như là không thể với một người mắc chứng Decidophobia, bởi vì họ không tin tưởng vào ý kiến của chính bản thân họ. Họ có thể trở nên dựa dẫm quá mức vào người khác để giúp họ đưa ra quyết định. Họ có thể tìm đến cả các nguồn lực như chiêm tinh học để xin lời khuyên.
Decidophobia có thể chỉ là một phần của một chứng rối loạn sức khỏe tâm thần lớn hơn được gọi là rối loạn nhân cách phụ thuộc. Một trong những triệu chứng của rối loạn này là việc dựa dẫm vào người khác để đưa ra quyết định.
Chứng sợ gương (Eisoptrophobia)
Eisoptrophobia hay còn gọi là nỗi sợ đối với gương, được biết đến như spectrophobia hoặc catoptrophobia. Những người bị chứng này không thể đối diện với bản thân qua gương. Nỗi sợ có thể lan rộng đến tất cả các bề mặt phản chiếu.
Nỗi sợ này có thể bắt nguồn từ những niềm tin mê tín về gương. Một số người sợ làm vỡ gương nếu họ tin rằng đó mang lại điềm xấu. Hoặc cũng có thể sợ rằng gương sẽ phản ánh những hiện tượng siêu nhiên như hồn ma.
Trong một số trường hợp, sự sợ hãi này có thể bắt nguồn từ tự ti về ngoại hình, khiến cho họ không muốn nhìn thấy bản thân trong gương. Điều này có thể dẫn đến trạng thái trầm cảm.
Deipnophobia, hay còn gọi là sợ đi ăn cùng người khác, thường xuất phát từ lo lắng khi phải chia sẻ bữa ăn với người khác. Điều này thường phản ánh qua sự sợ các buổi tối họp mặt hoặc từ nỗi lo lắng khi phải trò chuyện trong lúc ăn. Có thể liên quan đến chứng sợ xã hội ẩn trong họ. Thường, Deipnophobia được kích hoạt bởi những kí ức đau thương về quá khứ, như bị chế giễu khi ăn uống hoặc không tuân theo các quy tắc ăn uống phù hợp.
Phobophobia, chứng sợ bị ám ảnh, là nỗi sợ chính sợ hãi. Những người mắc chứng này thường sợ rằng họ sẽ gặp phải những cảm xúc sợ hãi. Họ có thể cảm thấy lo lắng và hoang mang ngay cả khi nghĩ đến việc gặp phải sự sợ hãi.
22. Chứng sợ bị ghẻ lạnh (Cheimaphobia)
Phobophobia, nỗi sợ bị ám ảnh, là sự lo lắng không kiểm soát khi người đó chìm sâu vào nỗi sợ của mình.
Phobophobia thường được liên kết với các chứng lo âu khác và có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày của người mắc.
