[ToMo] 4 Chiếc Bước để Bắt Đầu Hành Trình Tìm Kiếm Đúng Nghề Nghiệp

Thường khiến ta cảm thấy công việc nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng ta.

Mặc dù không thể hoàn toàn kiểm soát cuộc sống của mình, chúng ta có thể tập trung vào những lĩnh vực mà ta có thể ảnh hưởng và tạo ra sự khác biệt.

Việc kiểm soát hướng đi trong công việc giúp ta phát triển hiệu quả và hiểu rõ hơn về bản thân.

Một số người đã tìm được nghề nghiệp phù hợp với bản thân, đúng không? Họ làm những việc mà yêu thích và tận hưởng công việc đó. Điều này giúp họ tỏa sáng, thể hiện bản thân và thực hiện những gì mình giỏi. Khi được giao một công việc, họ thực sự thích hưởng những quyền lợi từ việc đó.

Trái lại, có những người lại không như vậy. Họ làm việc mà ít khi tỏ ra mình làm gì và làm như thế nào. Công việc không phù hợp với những người không hiểu rõ bản thân và giá trị của mình. Họ không thể xây dựng được con đường phía trước từ những điều mà họ thực sự đam mê. Họ cảm thấy như kẻ mạo danh, luôn chờ đợi vận mệnh đến và không thể thực hiện những gì mình muốn.

Tất nhiên, không có cái gọi là định mệnh - không thể dự đoán được cuộc hành trình, những thách thức, hay phần thưởng nào đang chờ chúng ta phía trước. Hãy xây dựng cuộc sống của mình tốt nhất có thể. Như triết gia Stoic Epictetus đã viết: “Gỗ là nguyên liệu của thợ mộc, đồng là chất liệu để tạo ra những bức tượng, và cuộc sống của mỗi người là một tác phẩm nghệ thuật.  

Nhìn chung, những người có thể hoàn toàn nhận biết được vận mệnh của mình thì khó có thể kiểm soát được những gì sẽ xảy ra trong cuộc sống tốt hơn những người khác. Sự khác biệt nằm ở việc họ nhận ra ý chí của bản thân và biết cách áp dụng nó. 

Xác định điểm kiểm soát của bạn

Theo tâm lý học, điểm kiểm soát là một cấu trúc - một mô hình được suy ra từ những dữ liệu để giải thích hiện tượng. Trong trường hợp này, mô hình giải thích cách mà con người nhận thức được tự chủ của mình và sự hiểu biết đó sẽ thúc đẩy hành vi và kết quả cuộc sống. Họ nhận ra rằng mọi người cho rằng điểm kiểm soát của họ nằm cả ở bên trong và bên ngoài. 

Một số người có điểm kiểm soát bên ngoài nhận ra rằng hoàn cảnh của họ phụ thuộc vào những yếu tố nằm ngoài tầm kiểm soát. Họ không thăng chức vì sếp họ không muốn họ quá nổi bật. Họ uống rượu nhiều vì công việc khiến họ căng thẳng. Và sau đó, có những điều không may xảy đến với họ.

Ngược lại, một số người với điểm kiểm soát bên trong nhận ra rằng hoàn cảnh của họ phụ thuộc vào những điều họ có thể kiểm soát. Họ không thăng chức, nhưng họ sẽ trò chuyện với cấp trên để tìm hiểu khả năng thăng tiến của mình. Họ uống rượu nhiều vì căng thẳng, nhưng họ sẽ tìm cách kiểm soát căng thẳng một cách hiệu quả hơn. Và dù có những điều không may xảy đến, họ có khả năng thích nghi và giải quyết vấn đề một cách linh hoạt.

Như bạn có thể tưởng tượng, hai quan điểm này có thể thúc đẩy hành vi theo những cách khác nhau, và nghiên cứu chỉ ra rằng điểm kiểm soát bên trong sẽ có chiều sâu và mang lại nhiều lợi ích hơn.

Những người có điểm kiểm soát bên ngoài thường cảm thấy bất lực trong việc đạt được mục tiêu hoặc vượt qua những thách thức. Họ thường trách móc người khác và không chịu trách nhiệm cho sai lầm của mình. Và thậm chí khi thành công đến theo cách của họ, họ vẫn cảm thấy khó chấp nhận thành tựu ấy. May mắn là khi họ tự mình vượt qua thách thức để thay đổi.

Ngược lại, điểm kiểm soát bên trong thường liên quan đến thành công tích cực trong cuộc sống. Ở tuổi thanh thiếu niên, điểm kiểm soát bên trong thường liên quan đến thành tích học tập. Ở tuổi trưởng thành, nó liên quan đến sức khỏe, động lực trong công việc, và trải nghiệm xã hội. Những người có điểm kiểm soát bên trong mạnh mẽ thường cảm thấy hạnh phúc hơn, khỏe mạnh hơn, và tự tin hơn khi đối diện với thử thách.

Và tất nhiên, không phải lúc nào mọi thứ cũng gọn gàng và ngăn nắp. Với những người mới bắt đầu, đây là một câu hỏi tâm lý học mở để hiểu rõ hơn về điểm kiểm soát và cách giải quyết nó. Ví dụ, liệu điểm kiểm soát có phải là một cấu trúc độc lập hay một phần của một hệ thống tâm lý lớn hơn - như tâm lý con người chẳng hạn? Nhà nghiên cứu vẫn chưa chắc chắn về cách sửa chữa và linh hoạt nó. Điểm kiểm soát của mỗi người có thể được định hình bởi gen, môi trường và sự phát triển từ thuở nhỏ, nhưng nghiên cứu cũng chỉ ra rằng con người có thể khuyến khích điểm kiểm soát bên trong một cách mạnh mẽ hơn, đặc biệt là khi họ già hơn.

Tất cả trong Sách Tâm Lý Học

Mặc dù có những lợi ích được đề cập ở trên, nhưng đôi khi điều này vẫn là lựa chọn tốt khi mọi thứ nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn - như khi chuyến bay bị hủy hoặc đồng nghiệp có thái độ không tốt - hãy học cách để xử lý tình huống một cách nhẹ nhàng hơn là phải chịu áp lực cá nhân.

Một ngày hiệu quả 

Điểm kiểm soát liên quan đến các cấu trúc khác trong tâm lý học, đặc biệt là sự tin tưởng vào bản thân. Đó là nhận thức về khả năng của bạn để thực hiện một công việc hoặc đạt được một mục tiêu. Như điểm kiểm soát của bạn, sự tin tưởng hoàn toàn vào năng lực bản thân dường như là bẩm sinh - một số người tự tin vào bản thân một cách tự nhiên trong khi những người khác phải cố gắng để đạt được điều đó - nhưng có thể được phát triển trong môi trường phù hợp.

Mặc dù có mối liên hệ, tự tin vào bản thân khác với điểm kiểm soát. Ví dụ, bạn có thể cảm thấy bạn có thể ảnh hưởng đến việc bạn được thăng chức hay không, nhưng bạn không nhận ra rằng bạn có khả năng cân bằng trách nhiệm và sự cống hiến cũng như cuộc sống gia đình của bạn. Việc thiếu điểm kiểm soát bên trong kết hợp với thiếu sự tin tưởng vào bản thân có thể dẫn đến việc bạn cần phải tìm con đường sự nghiệp mới để phát triển theo hướng khác. 

Giống như điểm kiểm soát bên ngoài, thiếu tự tin vào bản thân không phải luôn là điều xấu. Điều này chỉ đơn giản là cần thiết phải được kết hợp với một đánh giá thực tế và hiểu biết về giá trị của bản thân

Trở thành chủ nhân của vận mệnh sự nghiệp của bạn

Vậy nắm vững vận mệnh của bạn ở nơi làm việc không có nghĩa là bạn phải chịu trách nhiệm. Cũng không có nghĩa là tất cả mọi thứ phải được theo kế hoạch. Thay vào đó, hãy tìm cách rèn luyện sự tự tin vào bản thân và điểm kiểm soát bên trong - đồng thời biết khi nào là lúc tốt nhất để buông bỏ mọi thứ. 

Từ Không Thể Đến Không Thể Tránh Khỏi

Trong một cuộc phỏng vấn với Big Think+, anh ấy chia sẻ 4 bước để giúp người khác nắm vững 'vận mệnh' của họ. Đó là: 

1) Lập một danh sách về những thứ bạn thích và tài năng của bạn

Ross đề xuất bắt đầu với việc lập danh sách những thứ bạn thích và tài năng của bạn. Đó có thể là các lĩnh vực bạn có kiến thức về chúng hoặc những gì bạn muốn học và cải thiện. Tài năng có thể ở nhiều lĩnh vực, từ kỹ năng công nghệ đến kỹ năng giao tiếp. Lý do cho điều này là bạn có xu hướng thích và tham gia vào những gì bạn yêu thích. Nếu bạn giỏi trong một lĩnh vực cụ thể, bạn sẽ tự tin hơn vào bản thân và quyết tâm hơn trong lĩnh vực đó, thậm chí khi gặp thất bại và có lỗi xảy ra. 

Khi lập danh sách, hãy chắc chắn không giới hạn suy nghĩ của mình. Trong cuộc phỏng vấn, Ross đã đưa ra ví dụ về một giám đốc kinh doanh quan tâm đến hài kịch và có khiếu hài hước. Điều này chỉ ra rằng công việc và tài năng không nhất thiết phải đi cùng nhau mà chúng có thể kết hợp một cách hiệu quả

Như Ross đã lưu ý:

'Từ Không Thể Đến Tất Cả Có Thể'

2) Lập danh sách những người bạn muốn trò chuyện

Giao tiếp với những người khác có thể mở ra những ý tưởng và thông tin thường bị bỏ qua. Ví dụ, một người có điểm kiểm soát bên ngoài có thể bỏ lỡ cơ hội để khẳng định và tự tin rõ ràng với bạn thân. Tương tự, người có điểm kiểm soát bên trong có thể được hỗ trợ khi có một người bạn đáng tin cậy giúp họ xác định ranh giới thực sự của ảnh hưởng để họ có thể tập trung vào sự chú ý và cảm xúc của mình vào nơi khác.

Ross nói rằng, 'Chỉ cần nói chuyện với mọi người có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về những gì bạn muốn làm. Bạn muốn góp phần như thế nào? Bạn có tài năng ở đâu mà bạn thậm chí có thể không nhận ra? Đôi khi bạn có một tài năng độc đáo mà bạn rất giỏi; bạn không nhìn thấy nó bởi vì nó quá tự nhiên. Nó giống như hơi thở vậy'.

3) Tập trung vào xác định và giải quyết vấn đề

Đôi khi, cuộc sống và công việc có thể đưa ra nhiều thách thức. Có rất nhiều yếu tố nằm ngoài tầm kiểm soát khiến chúng ta cảm thấy bất lực. Tuy nhiên, bằng cách xác định một vấn đề cụ thể và tìm kiếm giải pháp, chúng ta có thể chuyển hướng nỗ lực và tự tin vào những gì quan trọng và ảnh hưởng đến chúng ta.

Ross nhấn mạnh rằng việc này không chỉ liên quan đến công việc. Rất nhiều người kiểm soát số phận của họ bằng cách tập trung vào các lĩnh vực bên ngoài công việc, như công việc tình nguyện hoặc sở thích cá nhân. Họ sống để thực hiện định mệnh của mình - không chỉ là để tìm định mệnh trong công việc.

4) Đừng bao giờ rơi vào tình trạng bế tắc. Hãy thiết lập một 'chức năng bắt buộc'.

Dường như rất dễ bị mắc kẹt trong cuộc sống nhộn nhịp, khiến chúng ta cảm thấy mất kiểm soát và tự tin. Ross gợi ý tạo ra một 'chức năng bắt buộc' - một cái gì đó buộc bạn phải tiếp tục điều này.

Ví dụ, Ross thường thông báo với mọi người khi anh ấy cam kết hoàn thành một nhiệm vụ hoặc giải quyết một vấn đề mà anh ấy tập trung vào. Trách nhiệm với công chúng thúc đẩy anh ấy hoàn thành một cách có trách nhiệm.

Ross kết luận: 'Hãy làm mọi điều bạn có thể để cảm thấy mạnh mẽ và ảnh hưởng, phản ánh tính cách của bạn. Nếu bạn làm điều đó đều đặn, bạn sẽ thấy cách bạn có thể thay đổi hình ảnh về sự nghiệp và công việc của mình - dù bạn làm gì - để hướng tới mục tiêu của bạn'.