[ToMo] 4 Chiến Lược Phổ Biến Của Những Người Thao Tác Tâm Lý

Nhận Biết Các Phương Thức Mà Những Người Thao Tác và Người Vị Kỷ Sử Dụng Để Nắm Quyền Kiểm Soát

Tóm Tắt Các Điểm Chính

Những Người Vị Kỷ và Người Thao Tác Biết Sử Dụng Nhiều Kỹ Thuật Khác Nhau Để Nắm Quyền Kiểm Soát Trên Nạn Nhân

Những Kẻ Thao Tác Tâm Lý Thường Bắt Đầu Bằng Việc 'Vượt Qua Ranh Giới' Ở Những Vấn Đề Nhỏ Và Dần Dần Trở Thành Những Vấn Đề Nghiêm Trọng

Nhận Diện Các Chiến Lược Thao Tác Là Bước Đầu Can Thiệp Vào Việc Bị Thao Tác

Thao Túng Tâm Lý Là Một Công Cụ Thường Được Sử Dụng Bởi Những Người Mang Tâm Thái Vị Kỷ. Sức Mạnh Của Nó Nằm Ở Việc Nó Dễ Dàng Tiến Triển Mà Không Bị Phát Hiện, Đồng Thời Cũng Là Một Phương Pháp Kiểm Soát Đầy Tàn Nhẫn. Mấu Chốt Để Vượt Qua Kiểu Ngược Đãi Này Bắt Đầu Với Việc Hiểu Biết Về Những Biểu Hiện Của Nó Trong Những Mối Quan Hệ Thường Nhật Và Những Tương Tác Giữa Người Với Người.

Nhận Biết Các Chiến Thuật Thao Tác

Mặc Dù Cách Hiệu Quả Nhất Để Hoàn Toàn Tránh Xa Những Người Vị Kỷ Là Tránh Tất Cả Các Hình Thức Giao Tiếp Và Tương Tác Với Những Người Đó, Nhưng Vẫn Có Những Lúc Đó Là Không Thể Làm. Để Bảo Vệ Bản Thân Khỏi Việc Bị Tổn Thương Tốt Nhất Có Thể, Nắm Bắt Khả Năng Nhận Diện Những Chiến Thuật Phổ Biến Nhất Của Những Kẻ Thao Tác Tâm Lý Và Có Tính Vị Kỷ Là Một Việc Rất Quan Trọng.

1. Tận Dụng Các Mối Quan Hệ Thân Thiết

Thao Tác Tâm Lý Phát Triển Mạnh Mẽ Khi Tồn Tại Sự Thân Mật. Nó Chính Là Một Phương Pháp Gần Gũi Mà Cũng Rất Quen Thuộc Mà Đòi Hỏi Tính Dễ Tổn Thương Để Phát Huy Hiệu Quả. Bởi Những Mối Quan Hệ Thân Thiết Thường Đi Kèm Với Mức Độ Dễ Tổn Thương Nhất Định, Những Mối Quan Hệ Này Chính Là Nơi Ươm Mầm Hoàn Hảo Chi Hình Thức Thao Tác Này.

Nhiều Kẻ Thao Tác Tâm Lý Đến Từ Chính Gia Đình, Bạn Bè Thân Cận, Hoặc Nửa Kia Của Nạn Nhân – Những Mối Quan Hệ Này Tạo Cho Họ Cơ Hội Để Xây Dựng Lòng Tin Và Sau Đó Sử Dụng Sự Tin Tưởng Ấy Như Một Bước Đệm Để Lạm Dụng Người Khác. Nhằm Mục Đích Lợi Dụng Một Người Nào Đó, Những Kẻ Thao Tác Cần Phải Hiểu Rõ Về Những Điểm Yếu, Những Nỗi Lo Lắng, Và Những Chuyện Cá Nhân Trong Quá Khứ Của Người Đó. Phương Pháp Hoàn Hảo Để Gặt Hái Được Những Thông Tin Đó Là Dành Thời Gian Quan Sát, Lưu Ý, Và Học Cách Chi Phối Người Ấy Từ Trong Mối Quan Hệ Thân Mật.

Loại Ngược Đãi Này Hình Thành Một Cách Chậm Rãi, Và Những Kẻ Chi Phối Sẽ Thường Thăm Dò Đối Tượng Trong Những Mối Quan Hệ Thân Cận Nói Trên Trước Khi “Tấn Công”. Thử Nghiệm Nhiều Hướng Tiếp Cận Để Xem Mình Đã Thành Công Tới Mức Độ Nào Thường Là Điểm Bắt Đầu Của Những Người Này. Tùy Thuộc Vào Kết Quả Đạt Được, Họ Sẽ Hoặc Là Tạm Rút Lui Để Thử Tấn Công Bằng Phương Thức Khác, Hoặc Là Bắt Đầu Lợi Dụng Những Cách Mà Có Thể Đem Lại Kết Quả, Nhưng Trên Diện Rộng Hơn.

2. Phân Tích Vấn Đề Đổ Lỗi

Những Kẻ Thao Tác Tâm Lý Ít Khi, Thậm Chí Là Không Bao Giờ, Chịu Trách Nhiệm Cho Những Hành Động Của Mình Trước Các Nạn Nhân – Việc Đó Sẽ Gây Tổn Hại Tới Cái Uy Của Họ Và Khiến Đối Phương Trong Mối Quan Hệ Ngược Đãi Này Nghi Ngờ. Hầu Hết Những Kẻ Thao Tác Sẽ Bày Tỏ Thái Độ Tự Cho Mình Là Đúng Trước Các Nạn Nhân, Thường Tập Trung Quanh Việc Họ Bị Người Kia “Hiểu Lầm” Như Thế Nào, Và Họ Cũng Thường Bào Chữa Cho Những Hành Vi Của Mình Rằng Đó Là Kết Quả Của Cách Người Khác Đối Xử Với Họ. Quy Tắc Vàng Thực Ra Rất Đơn Giản: Nếu Bạn Không Cho Tôi Những Gì Tôi Muốn, Tôi Có Quyền Đối Xử Với Bạn Theo Bất Cứ Cách Nào Tôi Thích.

Những Mối Quan Hệ Lành Mạnh Được Xây Dựng Trên Nền Tảng Cho Đi Và Nhận Lại. Khi Những Tổn Thương Xảy Ra, Cả Hai Phía Đều Tìm Hiểu Mỗi Người Có Lỗi Gì Và Chịu Trách Nhiệm Cho Những Hành Động Đó. Trong Mối Quan Hệ Lạm Dụng, Nạn Nhân Bị Buộc Phải Hứng Chịu Mọi Lỗi Lầm Về Phía Mình. Người Đó Luôn Là Người “Tự Động” Bị Đổ Lỗi Cho Tất Cả Vấn Đề Trong Mối Quan Hệ, Bao Gồm Cả Những Vi Thao Tác Của Kẻ Ngược Đãi Họ.

Việc Từ Chối Chịu Trách Nhiệm Giúp Cho Những Kẻ Thao Tác Yên Vị Trong Vùng An Toàn. Nếu Nạn Nhân Của Họ, Bằng Cách Nào Đó, Được Nhận Định Là Phải Chịu Trách Nhiệm Cho Tình Trạng Ngược Đãi – Cho Dù Nguyên Do Là Một Cái Cớ Được Bịa Ra, Hay Là Một Tình Huống Thực Tế – Kẻ Lạm Dụng Sẽ Cho Tự Mình Cái Quyền Mà Họ (Và Thường Là Cả Người Ngoài Cuộc) Cho Phép Để Dương Uy Và Kiểm Soát Nạn Nhân.

Chiến Thuật Này Đem Lại Hiệu Quả Gấp Đôi: Kẻ Lạm Dụng Nhận Được Sự Cảm Thông Từ Những Người Khác Trước Việc Những Người Này Bị “Ngược Đãi”, Kèm Theo Một Tấm Séc Từ Trên Trời Rơi Xuống Cho Phép Họ Tùy Ý Đối Xử Với Nạn Nhân. Từ Đó, Những Hành Động Thao Tác Tâm Lý Có Thể Diễn Ra Dưới Danh Nghĩa “Một Phản Ứng Tự Nhiên” Trước Những Gì Kẻ Thao Tác Đã Phải Chịu Đựng. Việc Này Cũng Đặt Áp Lực Lớn Cho Các Nạn Nhân, Khiến Họ Phải Làm Theo Những Gì Kẻ Ngược Đãi Muốn, Và Về Lâu Dài, Việc Này Có Thể Tàn Phá Nhận Định Của Họ Về Hình Ảnh Của Chính Mình.

3. Xâm Phạm Ranh Giới

Những Kẻ Thao Tác Tâm Lý Coi Thường Những Ranh Giới. Mục Tiêu Lớn Nhất Của Họ Là Quyền Uy Và Sự Kiểm Soát, Và Những Ranh Giới Vững Chắc Là Hòn Đá Lớn Cản Bước Họ Đạt Tới Mục Tiêu Đó. Để Vượt Qua Nó Và Đạt Được Mục Đích, Những Người Này Trở Nên Thành Thạo Trong Việc Thử Thách Và Xâm Phạm Vào Giới Hạn Của Người Khác – Thường Sẽ Bắt Đầu Với Những Ranh Giới Nhỏ, Rồi Dần Dần “Được Nước Lấn Tới” Cho Tới Khi Mục Tiêu Hoàn Thành Càng Nhiều Hơn.

Trong Một Mối Quan Hệ Ổn Định, Cả Hai Phía Cần Có Khả Năng Đặt Ra Những Giới Hạn Và Trao Đổi Với Nhau Về Những Giới Hạn Ấy, Đồng Thời Tin Tưởng Rằng Giới Hạn Mình Đặt Ra Sẽ Được Người Kia Tôn Trọng. Còn Về Quan Hệ Ngược Đãi Tâm Lý, Tình Hình Diễn Biến Theo Hướng Ngược Lại. “Giữa Chúng Ta Không Cần Có Giới Hạn” - Đó Là Điều Mối Quan Hệ Này Yêu Cầu. Nếu Nạn Nhân Cố Gắng Thay Đổi Tình Hình Bằng Cách Yêu Cầu Lại Về Các Giới Hạn, Kẻ Ngược Đãi Thường Coi Đó Là Hành Động Không Chung Thủy Hoặc Thiếu Tôn Trọng.

Những kẻ thao túng luôn đảm bảo rằng quá trình phát triển diễn ra chậm rãi. Thông qua việc thử nghiệm một cách kín đáo, họ tìm ra những hành vi hiệu quả và những hành vi không hiệu quả, từ đó học được cách xâm phạm ranh giới của người khác mà không gặp phải sự phản đối. Khi đã thành thạo, họ sẽ chuyển sang những hành vi công khai, khiến cho những nạn nhân sẽ bất ngờ nếu nhìn từ bên ngoài mối quan hệ. Tuy nhiên, vì đã có quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng và thời gian dài, nhiều nạn nhân chưa nhận ra ranh giới cá nhân của họ đang bị xâm phạm.

4. Gaslighting

Những kẻ thao túng tâm lý là những chuyên gia trong việc gieo rắc nghi ngờ về sự thực của bản thân người khác. Thường thì điều này diễn ra thông qua những lời nói dối hoặc phủ nhận những sự kiện mà nạn nhân nhớ rõ. Kết hợp với việc không chịu trách nhiệm về hành động của mình, kỹ thuật này có thể gây ra những tổn thương lớn.

Nhận biết gaslighting có thể khá khó khăn vì nó diễn ra chậm rãi và làm mất dần sự tỉnh táo của nạn nhân. Nhiều kẻ sử dụng kỹ thuật này phải dốc sức thuyết phục nạn nhân rằng họ quá nhạy cảm hoặc làm chuyện bé xé ra to. Vì kiểu thao túng này thường hiệu quả hơn khi nạn nhân nhận ra sự thành công của kẻ ngược đãi, nó có thể dẫn đến một vòng lặp đau đớn.

Một trong những động lực quan trọng của gaslighting là nạn nhân sẽ điều chỉnh nhận thức của mình để phù hợp với người ngược đãi để tránh xung đột hoặc mất mát mối quan hệ. Cơ chế này, xây dựng dựa trên quyền lực và sự kiểm soát, sẽ củng cố vòng lặp đau đớn và dẫn đến hủy hoại ngày càng nặng nề.

Bước tiến đầu cho các nạn nhân

Thao túng tâm lý có thể gây hại ở nhiều mức độ, đặc biệt khi làm cho nạn nhân mất niềm tin và trở nên phụ thuộc. Những tác động này có thể kéo dài nhiều năm sau khi quan hệ kết thúc, và nhiều chuyên gia cho rằng những trải nghiệm này là một dạng chấn thương kéo dài.

Nhận biết những chiến thuật phổ biến trong thao túng tâm lý có thể cung cấp tín hiệu cảnh báo để can thiệp, giúp giảm thiểu tổn thương lâu dài. Trong trường hợp nạn nhân không thể chấm dứt mọi liên lạc với kẻ thao túng, điều này cũng có thể là một bước quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe tinh thần của họ.