[ToMo] 5 Bí Quyết Cho Những Ai Đam Mê Trở Thành Một Phiên Dịch Viên

Mỗi đêm, từ giấc mơ này đến giấc mơ khác, bạn vẫn bị cuốn vào cùng một kịch bản.

Những tiếng nói lờ mờ ban đầu, dần trở nên rõ ràng và to lên trong tâm trí của bạn.

Khi bóng đêm buông xuống, những âm thanh ấy trở nên rối loạn hơn, kích động hơn, thậm chí gợi lên nỗi sợ hãi.

Ban đầu, bạn không hiểu hết những gì họ đang nói. Nhưng dần dần, mọi thứ trở nên rõ ràng hơn. Cuối cùng, bạn không thể không phản ứng và đáp lại.

Nhìn quanh, bạn thấy những gương mặt tràn đầy hy vọng và sự thoải mái. Một cách kỳ diệu, mọi người hiểu rõ ý của bạn ngay lập tức.

Biên phiên dịch và Người phiên dịch: Sự khác biệt là gì?

“Biên dịch viên” và “thông dịch viên” thường được dùng thay thế cho nhau, đặc biệt là trong các bộ phim và chương trình truyền hình. Nếu bạn muốn ngồi vào bàn với từ điển và các sách ngôn ngữ khác và cẩn thận tạo ra một tài liệu sao chép ý nghĩa của tài liệu gốc — chỉ bằng một ngôn ngữ khác — thì việc trở thành một dịch giả có thể phù hợp với bạn. Nếu bạn muốn tham gia cuộc trò chuyện, giúp những người nói các ngôn ngữ khác nhau hiểu nhau ngay tức khắc, thì bạn có thể muốn trở thành một thông dịch viên. Những thông dịch viên tương lai, hãy đọc tiếp!

5 Hướng Dẫn Toàn Diện Để Trở Thành Một Thông Dịch Viên

Bước 1: Khởi đầu với Kiến thức căn bản

Điểm dừng đầu tiên trên chặng đường của bạn là tự đánh giá bản thân. Nó sẽ giúp bạn quyết định liệu bạn có “những thứ phù hợp” để trở thành một thông dịch viên chuyên nghiệp hay không. Hãy phân tích những điều kiện cần thiết ở đây.

Tài năng về ngôn ngữ

Có thể nếu bạn dành đủ thời gian và áp dụng cách học sáng tạo, gần như ai cũng có thể học được ngôn ngữ thứ hai, ngay cả khi có người khó khăn hơn những người khác.

Điều này cho thấy có sự khác biệt giữa việc học tiếng Ý để đặt pizza ở Rome và có khả năng chuyên môn để thông dịch cho Thủ tướng Ý.

Một số người có vẻ có bẩm sinh hơn trong việc học ngôn ngữ, điều này khiến nghề thông dịch viên trở thành một lựa chọn thực tế hơn.

Tương tự như các nhạc sĩ, thông dịch viên cũng cần có một đôi tai tốt. Việc hiểu và bắt kịp các nguyên tắc ngữ pháp hoặc nhớ từ vựng một cách thông thái không đảm bảo sẽ thành công nếu bạn không thể hiểu người bản ngữ nói với tốc độ hội thoại... hoặc nếu bạn gặp khó khăn trong việc hiểu rõ giọng địa phương.

Nếu bạn thực sự muốn trở thành một thông dịch viên nhưng lại không tin vào khả năng của mình, đừng nản lòng! Trong khi có người có thể có kỹ năng bẩm sinh trong việc học và hiểu ngôn ngữ nói, những người khác chỉ cần làm việc chăm chỉ hơn một chút và lựa chọn phương pháp thực hành phù hợp hơn.

Sự tận tâm trong việc học ngôn ngữ

Trừ khi bạn lớn lên với hai ngôn ngữ, việc đạt được sự thành thạo ở mức độ chuyên nghiệp như một thông dịch viên không phải là điều dành cho những người dễ dàng chống lại.

Mặc dù có nhiều phương pháp sáng tạo để giúp bạn học ngoại ngữ, như chơi trò chơi điện tử hoặc viết và dịch truyện cho trẻ em, nhưng đó vẫn là một cam kết dài hạn.

Để phiên dịch một cách chuyên nghiệp, bạn phải học ngôn ngữ của mình theo tiêu chuẩn cao hơn một người chỉ có sở thích. Bạn phải duy trì động lực để nỗ lực, vì có thể mất hàng tháng để thành thạo các nguyên tắc cơ bản.

Và, ngay cả khi bạn đã chính thức thành thạo, bạn vẫn chưa đủ tài năng.

Cam kết cho việc học liên tục

Bạn có thể không nghĩ đến việc cập nhật ngôn ngữ mẹ đẻ của mình. Chắc chắn, bạn có thể nghe thấy một cách diễn đạt không quen thuộc và nghĩ, 'Hừm, đó là một cách diễn đạt mới!' Và, nếu bạn là một người đam mê từ vựng như tôi, bạn có thể tra cứu nó trên Từ điển để đảm bảo rằng bạn nắm bắt được tất cả các sắc thái của nó.

Học bất cứ ngôn ngữ nào cũng không phải là việc 'học xong rồi quên' hoặc 'học xong bỏ đó.' Nhưng nếu bạn không sống và làm việc ở một quốc gia mà ngôn ngữ thứ hai của bạn được sử dụng hàng ngày, bạn sẽ phải cố gắng nhiều hơn để tiếp tục tiến bộ với ngôn ngữ đó.

Sự nghiệp của một thông dịch viên phụ thuộc vào cách bạn bảo quản vốn từ vựng và hiểu biết văn hóa của mình như thế nào.

Hiểu biết về văn hóa

Ngôn ngữ không chỉ là từ vựng và ngữ pháp; bạn cần hiểu biết về những người sử dụng nó.

Để làm được điều đó, bạn phải học ngôn ngữ trong bối cảnh văn hóa đang không ngừng phát triển của nó. Tạp chí, báo và sách là cách tốt để hiểu sâu hơn, nhưng phương tiện in ấn không phải lúc nào cũng hiệu quả trong việc cải thiện kỹ năng nghe của bạn. Tuy nhiên, sách nói là một ngoại lệ.

Phim, chương trình truyền hình và video — như những gì bạn có thể tìm thấy trên FluentU — là một cách cực kỳ thuận tiện để hiểu không chỉ ngôn ngữ mà còn cả những người sử dụng ngôn ngữ đó. Với các phương tiện truyền thông hiện đại từ khắp nơi trên thế giới, bạn có thể du lịch ảo đến bất kỳ đâu và học cách nói như một người dân địa phương.

Tính tha thứ trong nghề nghiệp

Một phiên dịch viên thành công không thể thêm vào hay sửa đổi.

Dù bạn có ý kiến hay cảm nhận mạnh mẽ về một chủ đề nào đi nữa, bạn phải chấp nhận và chỉ thể hiện những gì người nói đang truyền đạt.

Trọng tâm của việc diễn đạt phải hướng về người nói chứ không phải người phiên dịch. Bạn có thể học được rất nhiều với tư cách là một thông dịch viên bằng cách trở thành một 'người truyền tải' thông qua đó mọi cuộc trò chuyện trôi chảy. Tuy nhiên, bạn cần giữ im lặng về suy nghĩ của chính mình và chỉ đóng vai trò là tiếng nói của người khác.

Dù bạn không đồng tình với những gì được nói, nhiệm vụ của bạn là truyền đạt chính xác mà không cần phải đưa ra ý kiến.

Và điều quan trọng không chỉ là những từ bạn nói — bạn cũng cần phải thể hiện khuôn mặt poker tốt nhất của mình, để không làm mất đi ý nghĩa của người nói bằng bất kỳ cách nào.

Không cần phải giải thích nhiều, mọi cuộc trò chuyện bạn diễn đạt - dù thú vị hay lôi cuốn đến đâu - đều được bảo mật.

Bước 2: Xác định loại thông dịch viên bạn muốn trở thành

Thông dịch viên có thể hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau, chuyên về một số loại dịch nhất định. Bạn có thể ngạc nhiên trước tất cả các cơ hội nghề nghiệp khác nhau dành cho thông dịch viên.

Thông dịch viên chăm sóc sức khỏe

Hoạt động với tư cách là thông dịch viên chăm sóc sức khỏe yêu cầu bạn phải có kiến thức cơ bản để hiểu các thuật ngữ y tế chuyên ngành. Hơn nữa, bạn cần phải cập nhật mọi quy định mới nhất về quyền riêng tư khi thực hiện phiên dịch cho bệnh nhân và các chuyên gia y tế.

Các khóa đào tạo như thế này giải quyết cụ thể những nhu cầu này. Trừ khi bạn đã có kiến thức cơ bản về chăm sóc sức khỏe, các tài nguyên trực tuyến hoặc địa phương tương tự sẽ là một phần cơ bản trong giáo dục chuyên nghiệp của bạn.

Thông dịch viên tòa án/pháp lý

Giống như thông dịch viên y tế, thông dịch viên tòa án hoặc pháp lý phải làm việc với sự chính xác và thận trọng tối đa. Kết quả của các sự kiện trong phòng xử án có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng trong cuộc sống của khách hàng của bạn.

Kiến thức cơ bản về luật—ví dụ, đào tạo trợ lý pháp lý—có thể là một tài sản to lớn đối với những người muốn phiên dịch trong phòng xử án hoặc cho một công ty luật.

Thông dịch kinh doanh

Thông dịch viên kinh doanh có thể giúp các chủ doanh nghiệp đàm phán với nhau hoặc giúp ban quản lý giao tiếp với nhân viên nói một ngôn ngữ khác.

Một số thông dịch viên kinh doanh cung cấp dịch vụ “đường dây ngôn ngữ”, tạo điều kiện hỗ trợ khách hàng qua điện thoại cho những người nói các ngôn ngữ khác.

Bạn có thể làm việc cho một cơ quan dịch vụ ngôn ngữ như Language Scientific hoặc ALTA Language Services. Các công ty như vậy phục vụ cho nhu cầu kinh doanh của nhiều ngành công nghiệp.

Thông dịch viên dịch vụ xuất nhập cảnh

Thông dịch viên dịch vụ nhập cư làm việc với khách hàng và các cơ quan chính phủ, giúp những người nhập cư mới hiểu các quyền và nghĩa vụ pháp lý của họ trong suốt quá trình nhập cư.

Bạn có thể làm việc trực tiếp cho một cơ quan chính phủ hoặc đại diện cho một khách hàng cho một nhóm vận động chính sách nhập cư.

Thông dịch viên ngoại giao

Nếu bạn từng thấy các nhà ngôn ngữ học đeo tai nghe tại Liên Hợp Quốc, phân loại Tháp Babel để thúc đẩy cuộc trò chuyện giữa nhiều quốc gia, thì bạn đã thấy một thông dịch viên ngoại giao tại nơi làm việc.

Các cuộc họp quốc tế, chẳng hạn như các cuộc họp giữa các nguyên thủ quốc gia, là một địa điểm khác cần có thông dịch viên ngoại giao.

Thông dịch viên ngoại giao cũng có thể là thông dịch viên hội nghị, mặc dù không phải tất cả các cuộc họp đa quốc gia đều có tính chất ngoại giao… một số trong số đó có thể là các hội nghị liên quan đến kinh doanh hoặc chuyên môn.

Thông dịch viên du lịch

Các ứng dụng ngôn ngữ và sổ từ vựng rất phù hợp để đi du lịch, nhưng đôi khi những người đam mê khám phá thế giới gặp phải những tình huống vượt quá vốn ngôn ngữ hạn chế của họ.

Thông dịch viên du lịch giúp du khách vượt qua các rào cản ngôn ngữ và văn hóa ở một vùng đất xa lạ, cho phép họ có những chuyến đi thành công hơn ở nước ngoài.

Đồng thời hay nối tiếp?

Tùy thuộc vào lĩnh vực của bạn, bạn có thể cần phải phiên dịch các từ của người nói gần như ngay lập tức sau khi nghe họ (dịch đồng thời) hoặc bạn có thể nghe người nói trong vài giây hoặc một lúc trước khi bắt đầu dịch (dịch nối tiếp). Hoàn cảnh hoặc bối cảnh thường quy định hình thức giải thích nào được chọn.

Thực tế có một vài kiểu giải thích liên tiếp khác nhau; dạng “ngắn” thường giúp phiên dịch viên ghi nhớ nhiều hơn, vì phiên dịch được mong đợi sẽ bắt đầu sau khi người nói hoàn thành một vài câu hoặc đoạn văn và sau đó tạm dừng để phiên dịch.

Trong hình thức phiên dịch nối tiếp “dài”, người nói có thể hoàn thành một phần hoặc toàn bộ bài phát biểu trước khi phiên dịch bắt đầu. Thông dịch viên nối tiếp thường ghi chú trong tình huống này và thậm chí có thể làm việc từ các nguồn tài liệu được cung cấp để giúp phiên dịch của họ chính xác hơn.

Bạn có thể được đào tạo về phiên dịch đồng thời hoặc liên tiếp. Một số tổ chức cung cấp các chương trình chuẩn bị cho bạn làm cả hai.

Bước 3: Nghiên cứu các chứng chỉ cần thiết

Chứng chỉ không phải lúc nào cũng bắt buộc, nhưng một số chứng chỉ có thể khá có lợi cho sự nghiệp thông dịch viên của bạn.

Các loại chứng chỉ làm thế nào để trở thành một thông dịch viên Hầu hết các chứng chỉ phù hợp với lĩnh vực thông dịch, kiểm tra cả khả năng ngôn ngữ chung và kiến ​​thức chuyên môn của bạn về lĩnh vực này.

Ví dụ: Ủy ban Chứng nhận Quốc gia về Thông dịch viên Y tế (NBCMI) quản lý chứng nhận cho những thông dịch viên tiềm năng dự định làm việc trong bệnh viện hoặc cơ sở y tế khác. Cả bài kiểm tra viết và vấn đáp đều có sẵn bằng các ngôn ngữ sau:

• Tiếng Trung (Quảng Đông và Quan Thoại)
• Tiếng Hàn
• Tiếng Nga
• Tiếng Tây Ban Nha
• Tiếng Việt

Ủy ban Chứng nhận Phiên dịch Y tế (CCHI) cung cấp chứng nhận tương tự, sử dụng bài kiểm tra của bên thứ ba để xác minh trình độ ngôn ngữ.

Thông dịch viên tòa án làm việc tại Hoa Kỳ có thể đủ tiêu chuẩn là thông dịch viên liên bang được chứng nhận hoặc làm việc ở cấp tiểu bang với chứng nhận của Trung tâm Tòa án Quốc gia Tiểu bang.

Các ưu điểm của việc được cấp phép

Một số loại dịch vụ không yêu cầu bất kỳ chứng chỉ nào. Tuy nhiên, việc sở hữu các chứng chỉ chính thức có thể cải thiện triển vọng việc làm của bạn và giúp bạn tăng thu nhập.

Tất nhiên, việc đạt được và duy trì chứng chỉ của bạn—thường cần phải gia hạn mỗi vài năm một lần—đòi hỏi thời gian và tiền bạc. Chi phí để có được chứng chỉ phải được cân nhắc kỹ lưỡng so với lợi ích của nó.

Bước 4: Điều chỉnh học vấn cho sự nghiệp của bạn

Hầu hết mọi người đều biết rằng để trở thành bác sĩ, bạn cần phải có bằng y khoa.

Những người muốn trở thành luật sư cần phải học tại trường luật.

Tuy nhiên, các yêu cầu đào tạo cho thông dịch viên không phải lúc nào cũng rõ ràng.

Bạn cần học đến đâu?

Một chứng chỉ có thể đủ? Hay bạn cần bằng cử nhân hoặc sau đại học?

Câu trả lời sẽ phụ thuộc vào loại thông dịch viên bạn muốn trở thành.

Ví dụ, để làm thông dịch viên trong lĩnh vực y tế, thường cần có bằng trung học. Thỉnh thoảng, cần chứng chỉ hoặc thậm chí bằng đại học. Tiêu chuẩn có thể khác nhau tùy theo tổ chức.

Trong nhiều trường hợp, bằng cử nhân là bước quan trọng đầu tiên để trở thành thông dịch viên.

Điều chỉnh chương trình học của bạn

Nếu bạn đang học đại học với mục tiêu trở thành một thông dịch viên chuyên nghiệp, có một số cách để làm điều đó.

Một sự tập trung hoặc thậm chí là một chuyên ngành kép có thể giúp bạn có cả kiến thức về ngôn ngữ và lĩnh vực phiên dịch cụ thể. Ví dụ, nếu bạn muốn trở thành thông dịch viên cho các doanh nghiệp ở Áo, bạn có thể học đồng thời về kinh doanh và tiếng Đức.

Nếu cha mẹ bạn di cư từ Vienna và bạn được nuôi dưỡng trong môi trường nói cả tiếng Đức và tiếng Anh, bạn có thể không cần phải học thêm tiếng Đức mà tập trung vào các môn học về kinh doanh.

Trong cả hai trường hợp, nếu trường đại học hoặc cao đẳng của bạn cung cấp một khóa học về thông dịch như một ngành nghề, đó có thể là cơ hội để bạn có được kiến thức và đào tạo quý giá cho sự nghiệp tương lai.

Xem xét việc chọn một trường đặc biệt

Có một số trung tâm đào tạo chuyên về thông dịch và biên dịch.

Tham gia chương trình Văn hóa và Ngôn ngữ Monterey tại Middlebury College, bạn có thể nhận được bằng Thạc sĩ về Thông dịch và Biên dịch hoặc Biên dịch Hội nghị.

Nếu bạn phục vụ trong quân đội Mỹ hoặc làm việc cho Bộ Quốc phòng hoặc một cơ quan liên bang, Trung tâm Ngoại ngữ tại Học viện Ngôn ngữ Quốc phòng là một lựa chọn tốt.

Hiệp hội Biên dịch viên Hoa Kỳ, mặc dù tên gọi của nó như vậy, cũng đại diện cho các thông dịch viên và cung cấp danh sách đầy đủ các trường ngôn ngữ trên toàn thế giới.

Bước 5: Luyện tập với các nguồn ngôn ngữ thực tế.

Ngoài việc học chính thức và nhận chứng chỉ, thông dịch viên cũng nên sử dụng các nguồn tài liệu học ngôn ngữ phong phú khác.

Hãy tập trung vào việc lắng nghe: Kỹ năng lắng nghe

Chúng ta đã từng trải qua những tình huống buồn cười và xấu hổ khi nghe nhầm ai đó, thậm chí ngay cả trong ngôn ngữ mẹ đẻ của chúng ta.

Dù bạn có thể thành thạo ngôn ngữ thứ hai của mình nhưng đôi khi vẫn có thể nghe nhầm điều gì đó.

Tất nhiên, việc giảm thiểu khả năng này xảy ra là điều bạn muốn—đặc biệt là trong môi trường làm việc—bằng cách cải thiện kỹ năng lắng nghe của mình một cách có hệ thống, học cách tránh những sai sót nghe phổ biến có thể làm giảm sự tự tin của bạn.

Cập nhật nội dung: Luôn cập nhật thông tin mới

Vì ngôn ngữ luôn phát triển và thay đổi, bạn cần phải duy trì cập nhật như những người bản ngữ, luôn tiếp xúc với ngôn ngữ hàng ngày.

Như đã đề cập trước đó, thông qua internet, bạn có thể truy cập nội dung hiện đại bằng ngôn ngữ mục tiêu của mình, ngay cả khi bạn ở xa nơi ngôn ngữ đó phổ biến nhất.

Mở rộng cuộc trò chuyện: Nói một cách tự tin hơn

Một đối tác trao đổi ngôn ngữ, người bản ngữ, có thể hỗ trợ rất nhiều cho thông dịch viên hoặc biên dịch viên mới.

Dù chủ đề là gì, các cuộc trò chuyện này sẽ giúp bạn:

• Cập nhật ngôn ngữ
• Tăng sự tự tin
• Phát triển khả năng nghe

Đừng lo nếu bạn không tìm thấy một người bản ngữ gần bạn. Hãy sử dụng ứng dụng trò chuyện video như Skype để gặp gỡ đối tác trao đổi ngôn ngữ trực tiếp.

Đóng góp thời gian của bạn cho hoạt động tình nguyện

Mặc dù bạn muốn nhận tiền bằng cách cung cấp dịch vụ thông dịch, nhưng đừng bỏ qua các cơ hội tình nguyện có thể mang lại.

Các trang web như VolunteerMatch cung cấp cơ hội tại địa phương hoặc từ xa để phát triển kỹ năng thông dịch của bạn một cách chuyên nghiệp. Indeed cũng có danh sách dành cho các thông dịch viên mới muốn hoàn thiện kỹ năng thông qua hoạt động tình nguyện.

Thực tập, có trả lương hay không, cũng giúp bạn tích luỹ kinh nghiệm làm thông dịch viên.

Tổ chức Dịch vụ Ngôn ngữ Quốc gia (NLSC) của Mỹ phục vụ nhu cầu ngôn ngữ của công dân thông qua các cơ quan chính phủ Mỹ. Mọi công dân Mỹ từ 18 tuổi trở lên, thông thạo tiếng Anh và ít nhất một ngôn ngữ khác, có thể tham gia NLSC miễn phí. Các dịch vụ qua tổ chức này được trả lương theo giờ.

Các thành viên NLSC có thể kết nối với nhau qua các mạng xã hội, nơi bạn có thể tìm kiếm cơ hội việc làm hoặc tìm người cố vấn.