Buzz
Khi đã lớn tuổi và nhìn lại cuộc sống của mình, nhiều người thường nghĩ: “Ước gì trước đây mình ít lo lắng hơn”. Họ nhận ra rằng sự lo lắng thường chỉ mang lại căng thẳng, mất ngủ, khó tập trung và cuối cùng là không hề thấy hạnh phúc. Thực ra, hầu hết những điều mà họ lo lắng không bao giờ xảy ra.
Nếu sự lo lắng không có nhiều ý nghĩa như vậy, tại sao chúng ta vẫn không thôi lo lắng?
Khi có điều gì đó không chắc chắn trong tương lai, chúng ta muốn đảm bảo rằng mọi thứ sẽ diễn ra suôn sẻ. Dù đã cố gắng ngăn chặn điều không tốt xảy ra, chúng ta vẫn không thể tránh khỏi những biến cố không lường trước được. Có thể là bị bỏ lỡ chuyến bay, hoặc ốm, hoặc gặp vấn đề ở nơi làm việc, hoặc mất đi người mà chúng ta quý trọng. Chúng ta không kiểm soát được tất cả những điều đó.
Khi chúng ta trải qua những thời kỳ khó khăn với những điều không chắc chắn đó, chúng ta thường tái hiện lại tình huống đó trong tâm trí và cứ lặp đi lặp lại, tưởng tượng mọi khả năng và cách giải quyết - chúng ta đang cố gắng kiểm soát mọi thứ mà thực sự không thể kiểm soát.
Vậy làm thế nào để trạng thái lo lắng mệt mỏi này lại có ích? Mỗi khi chúng ta lo lắng và không có điều gì xấu xảy ra, tâm trí của chúng ta kết nối việc lo lắng với việc đó:
Bởi vì tôi lo lắng, không có điều gì không hay xảy ra.
Và bài học rút ra là, “Thật tốt vì tôi đã lo lắng” (Chúng ta có thể không nhận thức về quá trình suy nghĩ này.)
Ngoài bản chất tự thân kéo dài của sự lo lắng, có năm niềm tin phổ biến về sự lo lắng mà khiến chúng ta không ngừng lo lắng:
1. Nếu tôi lo lắng, tôi sẽ chẳng ngạc nhiên nếu có chuyện không hay xảy ra.
Không ai thích bị che mắt bởi những tin xấu, vì vậy chúng ta thường lo lắng trước khi có sự thất vọng. Thật không may, chúng ta không thể lường trước được mọi điều gì sẽ xảy ra với mình, vậy nên bạn không thể tránh khỏi việc bản thân tức giận.
2. Sẽ an toàn hơn nếu tôi lo lắng.
Niềm tin của chúng ta về sự lo lắng có thể có yếu tố mê tín dị đoan vì chúng ta tin rằng bản thân hành động lo lắng sẽ làm giảm khả năng xảy ra một kết cục đáng sợ. Chúng ta có thể nghĩ rằng nếu như mình ngừng việc lo lắng thì chắc chắn sẽ bị dính vào rắc rối. Nhưng nếu cứ thường xuyên lo lắng, chúng ta sẽ chẳng bao giờ kiểm tra được niềm tin này để xem nó có đúng không.
3. Bằng việc lo lắng, tôi thể hiện rằng bản thân mình có quan tâm.
Chúng ta cứ luôn tự nói với bản thân mình rằng lo lắng chính là điều gì tốt cho cho mình: “Tôi chỉ lo lắng bởi vì tôi quan tâm” Điều này có thể là đúng, thế nhưng nếu như chúng ta cứ thường xuyên xoay chuyển nó và nghĩ ngợi, ”Nếu như tôi không lo lắng về nó nghĩa là tôi không quan tâm.“ Chúng ta cần phải phân biệt giữa việc quan tâm về một tình huống - bao gồm làm mọi thứ trong khả năng của mình để giúp nó diễn ra suôn sẻ - và việc lo lắng không cần thiết và thấy chán nản về nó. Nếu thấy nghi ngờ về điều này, chúng ta có thể hỏi những thành viên trong gia đình xem họ muốn chúng ta lo lắng hay quan tâm hơn theo cách khác.
4. Sự lo lắng là động lực thúc đẩy tôi
Không có gì lạ khi tin rằng nếu chúng ta ngừng lo lắng, chúng ta sẽ trở nên tự mãn hoặc làm việc không có hiệu quả. Hãy nghĩ về khoảng thời gian gần đây bạn luôn phải lo lắng: Bạn có thể tưởng tượng mình có động lực để giải quyết tình huống đó, ngay cả khi bạn không lo lắng quá nhiều không? Chúng ta cần phân biệt giữa lo lắng không hiệu quả với lo lắng hiệu quả và giải quyết vấn đề.
5. Sự lo lắng giúp tôi giải quyết được vấn đề
Chúng ta có thể luôn tự bảo với bản thân mình rằng sự lo lắng chính là cách để chúng ta tìm ra giải pháp cho vấn đề của mình. Tuy nhiên, lo lắng quá mức lại là một rào cản để giải quyết vấn đề. Mặt khác, chúng ta cần phải nhận thức được sự khác biệt giữa giải quyết vấn đề hiệu quả và vòng quay luẩn quẩn của sự lo lắng.
Vậy thì chúng ta nên làm gì?
Vào thời điểm này, bạn có thể nghĩ rằng: “Nhưng làm thế nào để tôi bớt lo lắng lại?' Hãy cùng thành thật với nhau nào: Rất khó để ngừng việc lo lắng, vì vậy sẽ hữu ích khi mà có nhiều công cụ để hỗ trợ chúng ta trong quá trình này. Dưới đây là năm điều:
1.Làm dịu hệ thần kinh.
Khi chúng ta thường xuyên lo lắng và căng thẳng, hệ thống thần kinh của chúng ta đang ở trong tình trạng cảnh giác cao độ. Căng thẳng tinh thần chuyển thành căng thẳng về thể chất, có thể khiến chúng ta cảm thấy mình thực sự nên lo lắng vì chúng ta đang cảm thấy quá kích động về thể chất. Có thể hữu ích để có những cách giúp tâm trí và cơ thể của chúng ta yên tĩnh và tìm thấy một cảm giác thoải mái. Có nhiều cách để thực hiện việc này, chẳng hạn như thư giãn cơ bắp với sự chỉ dẫn, ngồi thiền và tập thể dục. (Đây là một bài tập đơn giản, kéo dài một phút mà bạn có thể thực hiện hầu như ở bất cứ đâu.)
2. Để ý xem điều gì đang làm bạn lo lắng.
Chúng ta thường không nhận ra tâm trí của mình đang làm gì. Chúng ta có thể nhận thức được cảm giác lo lắng và căng thẳng nhưng chúng ta không nhận ra rằng chúng ta có một số lựa chọn trong việc loại bỏ lo lắng. Nhận thức về quy trình cho phép chúng tôi có nhiều lựa chọn hơn trong cách chúng tôi phản hồi.
3. 'Bình thường hóa' sự không chắc chắn
Phần lớn những điều chúng ta mà quan tâm trong cuộc sống đều liên quan đến sự không chắc chắn. Chúng ta không thể chắc chắn rằng chúng ta sẽ học tốt ở trường, rằng mọi người sẽ thích chúng ta, rằng chúng ta sẽ luôn có sức khỏe tốt, hay rằng chúng ta sẽ có một cuộc hôn nhân hạnh phúc . Tuy nhiên, chúng ta không cần phải cho phép sự không chắc chắn này ngăn cản chúng ta sống cuộc sống mà chúng ta muốn. Ngoài việc chấp nhận sự không chắc chắn một cách đơn giản, chúng ta có thể coi nó như một phần vốn có của cuộc sống. Chúng ta dành rất nhiều thời gian để cố gắng loại bỏ sự không chắc chắn đến mức cần phải thực hành đáng kể để bắt đầu nắm bắt nó.
4.Sống với thực tại
Huấn luyện tâm trí tĩnh tâm thường là một phần của liệu pháp điều trị lo lắng quá mức (như trong chứng rối loạn lo âu tổng quát). Sự tĩnh tâm thường nhấn mạnh việc tập trung năng lượng tinh thần của chúng ta vào hiện tại, với sự cởi mở và chấp nhận — một thái độ hữu ích ở nhiều cấp độ. Theo định nghĩa, lo lắng là về tương lai, vì vậy, rèn luyện sự chú ý của bạn vào hiện tại là một cách hiệu quả để giảm bớt lo lắng. Chúng ta có thể tập trung sự chú ý vào hiện tại trong các hoạt động hàng ngày như đi tắm, đi bộ hoặc nói chuyện với bạn bè, cũng như trong hoạt động cụ thể hơn như thiền hoặc yoga.
5. Đối mặt với nỗi sợ hãi
Sự lo lắng có thể bảo vệ chúng ta khỏi nỗi sợ hãi, nhưng đôi khi nó dẫn đến những điều không xảy ra. Khi đối mặt trực tiếp với nỗi sợ hãi, nó thường giảm bớt. Thay vì lo lắng vô ích, chúng ta có thể chấp nhận rằng điều chúng ta sợ có thể xảy ra: 'Có thể tôi sẽ lỡ chuyến bay.' 'Tôi không thể chắc chắn rằng cơn sụt sịt này sẽ không biến thành một cơn cảm lạnh khó chịu.' 'Tôi không thể hoàn toàn chắc chắn rằng mình sẽ không bị mất việc.' Lúc đầu, nó có thể cảm thấy rất sợ hãi. Nhưng với việc thực hành lặp đi lặp lại, nỗi sợ hãi trở nên ít khắc nghiệt hơn và chúng ta có thể đối mặt với nó một cách bình tĩnh hơn.
Cần luyện tập để giảm lo lắng nếu chúng ta có thói quen lo lắng. Ngay cả khi chúng ta quyết tâm bỏ lại lo lắng, tâm trí gần như chắc chắn sẽ trở lại với nó. Loại bỏ lo lắng cũng giống như thiền: Suy nghĩ sẽ trở lại, cũng như tâm trí sẽ lang thang khỏi hơi thở khi thiền. Chúng ta có thể đặt ra ý định và quay lại khi nhận thấy tâm trí đã trôi đi. Chúng ta không thể loại bỏ hết lo lắng, nhưng có thể chọn nơi chúng ta hướng sự chú ý.
Tác giả: Seth J. Gillihan, Tiến sĩ
Link bài gốc: 5 Reasons We Worry, and 5 Ways to Worry Less
Dịch giả: Vũ Thảo Nhi - Nguồn: ToMo Learn Something New
