Buzz
Đừng bao giờ để người khác nói rằng điểm số ở trường là thước đo trí thông minh của bạn. Quan điểm này hoàn toàn không chính xác.
Có một câu nói nổi tiếng trên mạng: “Nếu bạn đánh giá một con cá qua khả năng leo cây, nó sẽ sống cả đời tin rằng mình ngu ngốc”. Câu này thường được gắn với Albert Einstein, nhà vật lý vĩ đại của thế kỷ 20.
Dù không có bằng chứng cho thấy Einstein nói câu này, nhưng liệu điều đó có quan trọng không?
Nó có làm sai lệch ý nghĩa cơ bản của câu nói hoặc làm giảm sức truyền cảm hứng của nó không?
Rất tiếc, cách chúng ta đánh giá kỹ năng và khả năng của một người hiện nay cũng giống như đánh giá một con cá qua khả năng leo cây của nó.
Bạn có nghĩ rằng điểm số quyết định trí thông minh của bạn không?
Chúng ta đã quen với việc đánh giá sự phát triển và khả năng của mình qua thang điểm từ khi còn nhỏ.
Đến khi trưởng thành, nhiều người vẫn tin rằng đây là cách duy nhất để đo lường thành tựu.
Đây là một vấn đề nghiêm trọng vì điểm số và trí thông minh là hai khái niệm hoàn toàn khác nhau.
Dưới đây là sáu lý do tại sao điểm số không phản ánh trí thông minh của bạn và bạn không nên để điểm số ảnh hưởng đến giá trị bản thân.
#1. Điểm số không nhất thiết phản ánh đúng năng lực của bạn
Bạn có thể hiểu bài học trên lớp nhưng vẫn không thể áp dụng hiệu quả để đạt điểm cao.
Tinh thần và cảm xúc của bạn có ảnh hưởng rất mạnh mẽ.
Chẳng hạn, nhiều người thường lo lắng khi thi cử.
Điều này có thể khiến bạn khó đạt điểm cao dù bạn hiểu bài rất rõ.
Quan điểm rằng trạng thái tinh thần có thể lấn át lý trí là hợp lý. Về mặt sinh học, cảm xúc thường chiếm ưu thế trong nhiều tình huống.
Khi căng thẳng hoặc lo lắng, não bộ của bạn muốn làm nhiều việc khác thay vì hoàn thành một bài kiểm tra khó.
Vì vậy, đừng ngạc nhiên nếu ai đó có điểm số thấp. Có thể họ quá căng thẳng nên không thể tập trung làm bài.
#2. Mức độ hiểu bài quan trọng hơn điểm số
Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là bạn đã hiểu bài.
Bạn sẽ thấy nhiều câu hỏi trong các bài kiểm tra thông thường đều dựa vào việc học thuộc lòng.
Các sự kiện và số liệu được liệt kê dài dòng mà không có ngữ cảnh cụ thể hay yêu cầu tư duy sâu hơn để giải quyết vấn đề.
Cách này không thể đo lường chính xác trí thông minh hay khả năng của bạn.
Thực tế là bạn có thể chỉ cần chơi trò Simon (trò chơi được thiết kế để rèn luyện trí nhớ ngắn hạn).
Đó là lý do vì sao điểm số không thể đo lường mức độ hiểu bài.
Bạn cần dấn thân và thử thách để giải quyết vấn đề theo cách mới.
Nhưng điều này thường không được đưa vào các thang đánh giá tiêu chuẩn.
#3. Không phải lúc nào bạn cũng có thể “đo lường” được ưu điểm của mình
Là con người, chúng ta có nhiều giá trị hơn là chỉ những con số trên giấy.
Mỗi cá nhân trong chúng ta đều có những khả năng và tài năng riêng biệt, đầy kinh ngạc.
Các khả năng thường được đo lường thông qua các thang điểm, nhưng chỉ bao phủ một phạm vi nhất định.
Trí thông minh chỉ là một trong số vô vàn yếu tố ảnh hưởng đến điểm số của bạn.
Điểm số là một chỉ tiêu tĩnh và không biến đổi, do đó việc sử dụng nó để đánh giá một yếu tố động như trí tuệ con người là vô ích.
Không có một thang đo đơn lẻ nào có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về sự kết hợp độc đáo giữa khả năng, tài năng, đạo đức nghề nghiệp, tính sáng tạo, kỹ năng lãnh đạo và cách mà những yếu tố này ảnh hưởng lẫn nhau.
Dựa vào các tiêu chí trừu tượng để xác định điểm mạnh của mình có thể khiến bạn bỏ lỡ những cơ hội tuyệt vời.
Ví dụ, tôi ngẫu nhiên phát hiện ra tài năng của mình về công nghệ khi còn học trung học.
Tôi tham gia một lớp học cơ bản về lập trình máy tính và điều đó đã thức tỉnh niềm đam mê của tôi.
Từ đó, tôi đã thành công xây dựng sự nghiệp trên cơ sở công nghệ thông tin của mình.
Điều này có thể không bao giờ xảy ra nếu tôi bị ràng buộc trong những gì tôi nghĩ là mạnh mẽ của mình.
#4. Có nhiều dạng trí thông minh khác nhau
Hãy tưởng tượng trước mặt bạn ba người: một nhà vật lý, một chuyên gia lịch sử và một nghệ sĩ tài ba.
Mỗi người tỏa sáng theo cách riêng của mình.
Nhưng nếu bạn đánh giá kỹ năng của cả ba theo hai người còn lại, tất cả họ có thể không nổi bật khi bạn đánh giá bài viết của họ.
Điều này giống như lời tôi đã trích dẫn trước đó.
Tương tự, họ không thể đáp ứng một cách hiệu quả vì sự cân bằng giữa điểm mạnh và điểm yếu ở mỗi người. Điểm số không thể chỉ ra được sự độc đáo và khả năng thích nghi của trí thông minh trong một nhóm lớn hơn.
Thậm chí điểm số không phản ánh chính xác khả năng của bạn có thể chỉ đơn giản do sự lựa chọn sai trọng tâm đánh giá.
#5. Đam mê của bạn quan trọng hơn
Trí thông minh đề cập đến khả năng học hỏi, hiểu biết và áp dụng kiến thức cũng như kỹ năng của một người.
Tuy nhiên, nó không có giá trị nếu thiếu động lực để thực hiện điều đó.
Nếu bạn học cái gì đó mà không có hứng thú, bạn sẽ không đầu tư công sức để hiểu nó.
Vì vậy, một người có đam mê sẽ tiến xa hơn so với những người có thể là thiên tài nhưng thiếu động lực.
Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn sẽ không dành thời gian và nỗ lực cho những việc mà bạn không quan tâm.
Sau khi xác định được đam mê của mình, bạn có thể lập kế hoạch để phát triển điểm mạnh thay vì điểm yếu của mình.
#6. Trí thông minh vẫn có thể thay đổi
Có thể bạn đã nghe nói rằng trí thông minh và khả năng suy nghĩ của bạn ít thay đổi suốt cuộc đời.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia tin rằng trí thông minh có thể thay đổi theo thời gian.
Có một lý thuyết gọi là “Thuyết trí thông minh tăng trưởng” (Incremental Theory of Intelligence). Theo lý thuyết này, trí thông minh có thể được phát triển và cải thiện thông qua việc đào tạo.
Những người ủng hộ lý thuyết này có khả năng chấp nhận thách thức, kiên nhẫn và học từ những sai lầm trong quá khứ hơn so với những người tin rằng trí thông minh là tĩnh và không thay đổi.
Cá nhân tôi cũng ủng hộ quan điểm này.
Bằng việc tích lũy các bài tập rèn luyện trí óc theo thời gian, bạn có thể nâng cao trí thông minh và định hình thực tế của bản thân.
Lời kết
Không hệ thống nào có thể định đoạt tổng thể trí thông minh của bạn.
Quan điểm này là song hành: điểm số không phản ánh trí thông minh của bạn, và trí thông minh của bạn cũng không quyết định điểm số của bạn.
Nếu bạn không hài lòng với hiệu suất của mình, có nhiều cách để cải thiện.
Điểm số là kết quả của rất nhiều yếu tố. Sự chăm chỉ và cam kết quan trọng hơn nhiều so với bất kỳ đánh giá bên ngoài nào.
Giới hạn duy nhất đó là mức độ bạn sẵn lòng đầu tư vào thời gian và công sức.
Bạn có nghĩ rằng điểm số có thể phản ánh đúng khả năng trí tuệ của bạn không?
Cách chúng ta có thể giúp trẻ em tại trường trải nghiệm một cách toàn diện mà không thiên vị theo thành tích?
Hãy chia sẻ quan điểm của bạn trong phần bình luận nhé!
