Buzz
Sử dụng những chiến lược khoa học này để nâng cao hiệu quả học tập và khả năng ghi nhớ.
Bạn đã bao giờ tự hỏi làm thế nào để có thể học tập một cách hiệu quả mà không cần phải bỏ ra quá nhiều thời gian chưa?
Nhiều người tập trung vào những cách học dễ thực hiện - chẳng hạn như ghi chú và đọc lại chúng. Nhưng thực tế, chúng lại khá vô ích và thường làm cho ta tự phản động về khả năng nắm vững kiến thức của mình.
Outsmart Your Brain: Tại Sao Học Hành Khó Khăn Và Cách Bạn Có Thể Làm Nó Dễ Dàng
Dù bạn đã là người đọc lâu năm của tôi hay chỉ mới bắt đầu khám phá thế giới của khoa học học tập, cuốn sách này vẫn là một tài liệu quý giá. Nó tóm tắt các nguyên tắc cơ bản về học tập đồng thời mang lại cho bạn cái nhìn sâu sắc và giá trị cho hành trình học tập cá nhân của bạn.
Dưới đây là bản tóm tắt về những điều quan trọng nhất về các khái niệm cốt lõi. Chúng tập trung vào những ý tưởng có tác động mạnh mẽ nhất và ý nghĩa của chúng đối với người học, giúp bạn tối ưu hóa quá trình học của mình.
#1 Hiểu về ba quá trình nhận thức chính
Willingham đã khám phá ra các quá trình nhận thức như sự chú ý, trí nhớ và giải quyết vấn đề. Việc hiểu rõ những quy trình này có thể giúp bạn phát triển các chiến lược để cải thiện hiệu quả học tập của mình.
Sự chú ý
Trí nhớ
Giải quyết vấn đề
Hiểu được cách mà các quá trình nhận thức tương tác với nhau - bao gồm sự tập trung, ghi nhớ và giải quyết vấn đề - là yếu tố then chốt để tối ưu hóa quá trình học của bạn. Bằng cách cải thiện từng khía cạnh, bạn có thể lưu giữ và gợi lại thông tin hiệu quả hơn cũng như giải quyết vấn đề một cách hiệu quả hơn.
#2 Sự Quan Trọng của Kiến Thức Cơ Bản
Trong tác phẩm của mình, Daniel T. Willingham đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của kiến thức cơ bản. Việc xây dựng kiến thức trên nền tảng hiện có có tác động lớn đến quá trình học. Ông minh họa cách sự kiện hoặc kỹ năng mới được xây dựng trên cơ sở kiến thức đã có, dẫn đến sự phát triển nhanh chóng của kiến thức, tương tự như việc những nhánh cây mọc ra từ cùng một gốc.
Ví dụ, việc hiểu biết vững chắc về ngữ pháp trong tiếng mẹ đẻ sẽ giúp việc học một ngôn ngữ mới trở nên dễ dàng hơn. Kiến thức cơ bản này là bước đệm quan trọng, giúp hỗ trợ quá trình học những điều mới, giúp người học dễ dàng hiểu và liên kết thông tin mới với những gì họ đã biết trước đó.
#3 Ưu Tiên Học Tập Tích Cực Hơn Học Tập Passiv
Willingham khuyến khích việc tiếp cận kiến thức một cách tích cực vì đây là phương pháp hiệu quả nhất. Ông lập luận rằng, việc học passiv, chẳng hạn như việc đọc lại tài liệu hoặc ghi chú, sẽ kém hiệu quả hơn so với việc tích cực chuyển đổi nội dung bài học thành kiến thức của chính mình. Các kỹ thuật như tóm tắt, đặt câu hỏi và giảng lại cho người khác sẽ tăng cường khả năng hiểu và ghi nhớ. Thay vì đọc một chương sách theo cách passiv, hãy tích cực kết nối kiến thức của mình với nội dung bằng cách tóm tắt từng phần bằng lời của bạn, đặt câu hỏi về nội dung và thảo luận cùng nhóm học tập của bạn.
Nếu bạn muốn hiểu thêm về học tập chủ động, hãy đọc bài viết “Ba Chiến Lược Học Tập Chủ Động để Tiết Kiệm Thời Gian” của tôi. Bài viết này phân tích sâu hơn về quan điểm sai lầm và cơ sở khoa học của học tập chủ động. Nó làm rõ sự khác biệt giữa niềm tin truyền thống - học tập chủ động là hành động thực tế và trực tiếp, với bản chất của phương pháp này - một quá trình bao gồm các hoạt động và thảo luận kỹ lưỡng để hoàn toàn hiểu kiến thức. Bài viết mang đến thông tin thực tế về cách cải thiện chất lượng học và dạy học thông qua các kỹ thuật như hợp tác và thu hồi thông tin, dựa trên nghiên cứu và nguồn tài liệu như cuốn sách “Dạy Học Không Theo Lối Mòn” của Barbara Oakley.
#4 Lặp Lại Cách Đều: Trò Chơi Dài Hạn
Tôi rất thích việc mọi người có thể khám phá lợi ích của việc lặp lại thông tin theo cách đều đặn, vì tôi đã trải nghiệm sự hiệu quả của nó trong quá trình học. Đây là một trong những điều tôi ước mình biết từ trước khi học.
Cuốn sách “Outsmart Your Brain” nhấn mạnh tính hiệu quả của việc lặp lại kiến thức theo cách đều đặn trong quá trình học. Willingham giải thích rằng việc sắp xếp các buổi học trong thời gian dài hơn sẽ giúp bạn ghi nhớ thông tin lâu hơn. Việc mã hóa kiến thức vào trí nhớ sẽ hiệu quả nhất khi bạn liên tục lặp lại hoặc suy nghĩ về cùng một thông tin theo thời gian tăng dần.
Nếu bạn muốn hiểu rõ hơn, hãy xem hướng dẫn của tôi về cách xây dựng hệ thống trí nhớ để giúp việc ghi nhớ thông tin trở nên dễ dàng hơn (tôi vẫn áp dụng hướng dẫn này hàng ngày).
#5 Thực Hành và Phản Hồi để Trở Nên Thành Thạo
Tác phẩm của Willingham nhấn mạnh sự quan trọng của việc luyện tập có mục tiêu, rằng bạn cần tự chủ động luyện tập một kỹ năng cụ thể và có ý định cải thiện hiệu suất của mình. Luyện tập có mục tiêu và tập trung vào các kỹ năng, ý tưởng cụ thể sẽ giúp bạn nâng cao mức độ thành thạo của mình.
Ngoài ra, việc nhận được phản hồi ngay lập tức sẽ cho người học cơ hội sửa lỗi, củng cố kiến thức và thực hiện các điều chỉnh cần thiết.
Vậy làm thế nào để áp dụng phương pháp học tập có mục tiêu? Dưới đây là bốn điểm quan trọng của phương pháp mà tôi tổng hợp được:
1. Xác định mục tiêu học tập cụ thể:
2. Cam kết tập trung tuyệt đối:
3. Nhận phản hồi ngay lập tức:
Tự ghi lại video khi bạn đang luyện tập một kỹ năng cụ thể (ví dụ: chơi một nhạc cụ hoặc thực hiện một kỹ thuật thể thao) và so sánh video đó với video của các chuyên gia.
Thuê một huấn luyện viên hoặc một người có kinh nghiệm trong phương pháp luyện tập mà bạn muốn đạt được.
Sử dụng phần mềm học tập cung cấp phản hồi ngay lập tức. Ví dụ: các công cụ học ngôn ngữ như Lingvist hoặc Memrise, phần mềm học lập trình như Codecademy,... đều có tính năng phản hồi tích hợp.
4. Đặt mục tiêu đạt được độ khó mong muốn:
Để cải thiện quá trình học, hãy thử thách bản thân vượt qua giới hạn một chút. Mặc dù những thử thách này có thể làm cho quá trình học trở nên khó khăn hơn, nhưng chúng sẽ giúp tăng hiệu quả học tập.
#6 Xây dựng Liên Kết Thực Tế với Tài Liệu Học
Willingham đã nhấn mạnh việc tạo liên kết thực tế với tài liệu học là quan trọng. Việc kết nối thông tin mới với kiến thức có sẵn sẽ mở rộng hiểu biết của bạn. Bằng cách tạo ra liên kết ý nghĩa, người học có thể ghi nhớ và áp dụng hiệu quả hơn những kiến thức họ học được (còn được biết đến là “soạn thảo công phu”).
Khi bạn liên kết các chi tiết của kiến thức mới một cách sâu sắc, bạn sẽ đạt được kết quả tốt hơn. Bằng cách này, bạn đang tạo ra nhiều tín hiệu hơn. Việc diễn giải thông tin phức tạp và công phu là một cách mã hóa thông tin vào bộ nhớ dài hạn rất hiệu quả. Liên kết nội dung bài học với trải nghiệm cá nhân hoặc kiến thức có sẵn, sau đó giải thích ý tưởng đó cho người khác và cho họ biết nó ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống của bạn, sẽ rất hữu ích.
#7 Siêu nhận thức: Suy nghĩ về suy nghĩ
Bạn muốn tích hợp siêu nhận thức vào thói quen học tập của mình? Trước khi bắt đầu một nhiệm vụ hoặc cố gắng học tập tiếp theo, hãy đảm bảo:
1. Lập kế hoạch.
2. Giám sát.
3. Đánh giá.
Kết luận
Để tối ưu hóa kết quả học tập, bạn cần học một cách thông minh hơn. Dưới đây là bảy khái niệm mà Daniel Willingham mô tả trong sách và tôi tin rằng chúng rất quan trọng cho hành trình học tập của bạn:
Hiểu các quá trình nhận thức (chú ý, trí nhớ, giải quyết vấn đề)
Nhận thức về tầm quan trọng của kiến thức nền
Ưu tiên học tập chủ động hơn học tập thụ động
Lặp lại việc học theo đợt và có thời gian nghỉ giữa các đợt
Tham gia vào thực hành có mục đích và nhận phản hồi ngay lập tức
Tạo liên kết thực tế với tài liệu học
Suy nghĩ về việc suy nghĩ (siêu nhận thức)
