[ToMo] Bí Quyết Giúp Những Người Cầu Toàn Sống Nhẹ Nhàng Hơn

• Những người khó tính thường là những người cầu toàn. Chủ nghĩa cầu toàn liên quan đến nhiều vấn đề về sức khỏe tinh thần và có thể gây tổn thương cho trạng thái an lạc.

• Một nghiên cứu mới cho thấy những người theo chủ nghĩa cầu toàn cũng thường có khả năng nhận thức kém linh hoạt hơn.

• Tiếp nhận lại quan điểm — xem xét các tình huống có thể kiểm soát và chấp nhận những kết luận — có thể giúp chúng ta vượt qua những rắc rối của chủ nghĩa cầu toàn.

Cuộc sống hàng ngày của những người cầu toàn thường đầy thất vọng và căng thẳng. Họ có thể bắt đầu một ngày với hy vọng tươi sáng về việc hoàn thành các nhiệm vụ, nhưng mọi thứ có thể trở nên tồi tệ khi gặp phải vấn đề. Những tình huống như vậy làm cuộc sống của họ trở nên khó chịu, nhưng nếu bạn không sống cùng họ, họ sẽ không ảnh hưởng nhiều đến bạn.

Khi bạn là mục tiêu của những người cầu toàn, bạn sẽ trở thành đối tượng của sự chỉ trích. Ngay cả khi bạn không sống cùng họ, họ vẫn có thể làm phiền bạn. Ví dụ, bạn có thể bị chỉ trích nếu làm sai việc nào đó trong dự án làm việc chung với họ.

Những người cầu toàn thường không mong đợi gì ngoài sự hoàn hảo, và nếu điều đó không xảy ra, họ có thể chỉ trích bạn. Họ thường không thể chấp nhận những thay đổi trong cuộc sống.

Hậu quả của chủ nghĩa cầu toàn

Theo Niki Hayatbini và đồng nghiệp (2021) tại Đại học Miami ở Ohio, 'Chủ nghĩa cầu toàn được hiểu là một quá trình chuyển hóa chẩn đoán tự thể hiện ở mức độ cao trên các bệnh lý tâm thần và được xác định là một yếu tố rủi ro đối với sự phát triển và duy trì của tâm bệnh học' (tr. 2). Nói một cách khác, chủ nghĩa cầu toàn cực đoan cản trở cuộc sống 'hoàn hảo' mà những người cầu toàn khao khát trong tuyệt vọng.

Dựa trên nghiên cứu trước đó, các nhà nghiên cứu tại Đại học Miami tin rằng chủ nghĩa hoàn hảo bắt nguồn từ sự thiếu linh hoạt trong nhận thức, khả năng thích ứng với môi trường thay đổi (và không hoàn hảo). Một ví dụ của lối suy nghĩ cứng nhắc đó là nhìn nhận kết quả theo kiểu: một là tất cả hoặc hai là không gì cả. Bạn hoặc thành công, hoặc bạn thất bại — không có gì là nửa thành công, nửa thất bại cả.

Những người cầu toàn cố gắng điều chỉnh cảm xúc của mình bằng cách đẩy chúng ra khỏi ý thức. Sự ức chế cảm xúc làm cho họ rơi vào trạng thái căng thẳng quá mức.

Ngược lại, một cách thích ứng để phản ứng với một lý tưởng phi thực tế là sử dụng cơ chế đánh giá lại nhận thức. Lấy thất bại và sử dụng kinh nghiệm như một cơ hội để phát triển sẽ là một ví dụ cho cơ chế đánh giá lại thích ứng.

Đo lường chủ nghĩa cầu toàn, tính linh hoạt và điều chỉnh cảm xúc

Để kiểm tra mối quan hệ giữa chủ nghĩa cầu toàn, sự linh hoạt trong nhận thức và điều chỉnh cảm xúc, Hayatbini và đồng nghiệp đã sử dụng một mẫu trực tuyến của 486 người trưởng thành với độ tuổi từ 19 đến 86.

sự hoàn hảo tuyệt vời

khả năng linh hoạt trong việc nhận thức

điều chỉnh cảm xúc

Vượt qua tình trạng hoàn hảo bằng cách sửa đổi cách nhìn nhận

Bây giờ chúng ta hãy đi vào các phát hiện, các điểm số trên ba thước đo này cho thấy sự phân loại chuẩn mực, với trung bình ở giữa mỗi thang điểm. Như các tác giả dự đoán, những người có điểm cao trên cả ba yếu tố của sự hoàn hảo cũng có điểm nhận thức linh hoạt thấp hơn. Tuy nhiên, ngay cả những người có mức độ cầu toàn cao cũng có thể nhìn nhận các tình huống thách thức một cách linh hoạt hơn nếu họ sử dụng cơ chế đánh giá lại nhận thức thay vì áp đặt như một chiến lược điều chỉnh cảm xúc.

Như tóm lại của các tác giả, “Nói cách khác, những người có mức độ cầu toàn cao và thường sử dụng cơ chế đánh giá lại nhận thức, như một chiến lược điều chỉnh cảm xúc, cũng có khả năng nhìn nhận các tình huống khó khăn và căng thẳng là có thể kiểm soát được hơn” (tr. 11). Ngược lại, những người không linh hoạt về mặt nhận thức, dù không phải là hoàn hảo, cũng có xu hướng sử dụng phương pháp ức chế cảm xúc, có nghĩa là họ liên tục cố gắng đẩy lùi cảm giác căng thẳng và lo lắng, hoặc những gì các tác giả gọi là “chiến lược điều chỉnh cảm xúc tốn kém” (tr. 12).

Với quan điểm rằng sự thiếu linh hoạt là nguyên nhân chính của gánh nặng cảm xúc của người cầu toàn, bây giờ bạn có thể nghĩ lại về những người trong cuộc sống của bạn, những người dường như bị áp đặt bởi thất bại (hoặc của bạn) nhưng chỉ có thể nhìn nhận cuộc sống theo cách: tất cả hoặc không gì. Nếu có vẻ như việc lựa chọn kỹ càng thực sự là một dạng của sự hoàn hảo, theo nghiên cứu của Đại học Miami, thì “thuốc giải” cho những người khó tính có thể chỉ đến từ việc tăng cường cả hai yếu tố: tính linh hoạt và khả năng đánh giá lại của họ.

Trong khi đối mặt với một trở ngại, họ “bám rễ” vào mong muốn rằng mọi thứ phải diễn ra theo đúng kế hoạch. Với tư cách là người chứng kiến, bạn có thể giúp họ xem xét các phương pháp tiếp cận khác nhau. Chiếc áo dự định sẽ mặc hôm nay có thể bị rách, nhưng có thể có một chiếc áo khác phù hợp hơn cho sự kiện tiếp theo trong lịch trình của họ. Đồng thời, giúp họ điều chỉnh lại các tình huống không suôn sẻ như những thách thức mới mà họ có khả năng xử lý. Nếu bạn không cảm thấy thoải mái khi đưa ra các khuyến nghị này, bạn cũng có thể học hỏi từ sách hướng dẫn nghiên cứu tâm lý xã hội bằng cách mô phỏng cách tiếp cận linh hoạt này thông qua hành động của chính bạn.

Tóm lại

Hayatbini, N., Knauft, K., & Kalia, V. (2021). Suy nghĩ lại nhận thức làm giảm ảnh hưởng của chủ nghĩa hoàn hảo đối với tính linh hoạt nhận thức. Tạp chí Tâm lý Lâm sàng. doi:10.1002/jclp.23124