Buzz
Việc hiểu được yếu tố tạo nên hạnh phúc không phải lúc nào cũng dễ dàng, nhưng nó là một trong những mục tiêu quan trọng trong cuộc sống.
Hạnh phúc có thể hiểu theo nhiều cách khác nhau. Nó có thể là những trải nghiệm đơn giản như thưởng thức kem trên bãi biển, hoặc có thể là sự thỏa mãn trong mối quan hệ.
Trong cuộc sống có nhiều điều mang lại niềm vui nhưng điều làm bạn hạnh phúc thật sự chỉ có bạn mới cảm nhận được.
Hạnh phúc là gì?
Hạnh phúc là một trạng thái tinh thần, là một phần của những tác động tích cực trong tâm lý học. Như những cảm xúc khác, nó được tạo ra từ sự phức tạp của các quá trình tâm lý và khoa học thần kinh.
Về bản chất, hạnh phúc là trạng thái tâm trạng được tạo ra bởi sự tương tác của hóa chất và hormone với các tế bào mục tiêu ở các khu vực cụ thể của não.
Tuy nhiên, việc hiểu về hạnh phúc thường mang ý nghĩa sâu sắc hơn việc chỉ hiểu về các khía cạnh sinh lý.
Theo một đánh giá nghiên cứu năm 2001, từ thời kỳ của các triết gia Hy Lạp cổ đại, lý thuyết về hạnh phúc đã bao gồm hai khía cạnh chính.
Những khía cạnh đó là:
Eudaimonia: hạnh phúc của bạn dựa trên chức năng và mục đích
Hdonia: việc theo đuổi niềm vui hơn là tránh nỗi đau
Trong cuốn sách “Civilization and Its Discontents' (tạm dịch 'Văn Minh Và Những Bất Mãn Từ Nó') của Sigmund Freud, ông đã tóm tắt hai khái niệm về hạnh phúc bằng cách xác định cảm xúc có hai mặt: Mục tiêu tích cực và mục tiêu tiêu cực. Trong khi một người muốn “không còn đau đớn và khó chịu”, thì người kia lại muốn “trải nghiệm cảm giác vui sướng mạnh mẽ”.
Hạnh phúc có tương đương với bình an trong tâm hồn không?
Sự bình an trong cuộc sống là một khái niệm rộng lớn, thường liên quan đến những điều làm cho bạn cảm thấy hạnh phúc.
Hạnh phúc là một phần của sự bình an trong cuộc sống, nhưng hạnh phúc - đôi khi được gọi là hạnh phúc chủ quan - là cách bạn đánh giá mức độ cuộc sống của mình diễn ra như thế nào.
Ví dụ, cuộc sống có thể tốt và tinh thần bạn cũng ổn, nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc bạn luôn cảm thấy hạnh phúc.
Hạnh phúc chủ quan là cách bạn đánh giá cuộc sống của mình dựa trên nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm cảm giác hạnh phúc, thành công, mục tiêu sống và niềm hy vọng và lạc quan chung.
Nguyên nhân tạo nên hạnh phúc là gì?
Sinh lý học cho biết rằng các chất hóa học trong não là nguyên nhân của cảm giác hạnh phúc.
Theo một đánh giá nghiên cứu vào năm 2014, có nhiều loại chất hóa học, đặc biệt là chất truyền thần kinh và hormone, mỗi loại đều đóng vai trò quan trọng trong việc đo lường hạnh phúc.
Các ví dụ bao gồm:
Ví dụ, Dopamine được biết đến như một loại hormone tạo cảm giác dễ chịu vì nó khuyến khích bạn lặp lại những hành vi mang lại khoái cảm.
Tuy nhiên, niềm vui chỉ là một phần nhỏ của hạnh phúc.
Oxytocin được biết đến như 'hormone của tình yêu' vì vai trò quan trọng của nó trong việc kích thích tình cảm và sự đồng cảm.
Mặc dù Cortisol thường được coi là gây căng thẳng, nhưng thực tế nó có vai trò trong việc kiểm soát căng thẳng và lo lắng.
Hạnh phúc có thể đến từ nhiều nguồn khác nhau, có thể là sự an ủi từ người thân yêu hoặc là sự thư thái từ việc giảm bớt lo âu.
Tác động của hạnh phúc đối với tâm trí và cảm xúc của chúng ta.
Hạnh phúc là lời nhắc nhở rằng cuộc sống của chúng ta đang có ý nghĩa.
Khi chúng ta cảm thấy hạnh phúc, chúng ta trải qua một trạng thái tâm trạng tích cực, ngược lại với trầm cảm và lo âu.
Nghiên cứu năm 2021 chỉ ra rằng hạnh phúc là yếu tố bảo vệ trong những tình huống khó khăn, như sự cô lập xã hội, giúp ngăn chặn cảm xúc tiêu cực.
Khi bạn hạnh phúc, các khía cạnh khác của sức khỏe tinh thần cũng được cải thiện. Theo một cuốn sách năm 2017, các mối quan hệ xã hội của bạn có thể trở nên tốt hơn cả về chất lượng lẫn số lượng.
Hạnh phúc còn có thể dẫn đến khả năng bạn đạt được thành công.
Nghiên cứu năm 2005 cho thấy thành công làm cho mọi người hạnh phúc, nhưng hạnh phúc cũng có thể dẫn đến những hành vi dẫn đến thành công, tạo nên mối quan hệ hai chiều.
Theo nghiên cứu năm 2015, ở thanh thiếu niên, hạnh phúc liên quan đến việc giảm bớt các triệu chứng tâm lý. Các triệu chứng bao gồm:
sự ám ảnh và ép buộc
trầm cảm
lo âu
thù địch
lo âu ám ảnh
hoang tưởng
Nghiên cứu cũng cho thấy hạnh phúc liên quan đến ít hành vi thách thức hơn như xu hướng chống đối xã hội, tính bốc đồng hoặc thu mình.
Mặc dù tác động của hạnh phúc đối với sức khỏe tinh thần là rõ ràng, nhưng sức khỏe thể chất của bạn cũng có thể được hưởng lợi.
Một bài báo nghiên cứu năm 2019 chỉ ra rằng, ngoài các lợi ích thể chất khác, hạnh phúc có thể dự đoán tuổi thọ cao hơn ở người lớn tuổi và giảm tỷ lệ tử vong trong dân số nói chung.
4 cách để tăng cường hạnh phúc của bạn
Hạnh phúc là cá nhân. Nó có thể xuất phát từ nhiều cảm xúc, suy nghĩ và trải nghiệm tích cực, tất cả đều đóng góp vào ảnh hưởng tích cực tổng thể của bạn.
Vì điều khiến bạn hạnh phúc có thể khác với người khác, việc tăng cường hạnh phúc tốt nhất là tìm cách gia tăng ảnh hưởng tích cực.
Xây dựng và tìm kiếm môi trường đồng cảm
Lòng vị tha, được hiểu là không ích kỷ và quan tâm đến người khác. Một đánh giá nghiên cứu năm 2020 cho thấy việc mang lại niềm vui cho người khác sẽ giúp bạn cảm thấy hạnh phúc hơn.
Nghiên cứu năm 2021 chỉ ra rằng môi trường đồng cảm có thể nâng cao mức độ hài lòng trong cuộc sống và tăng cường cảm xúc tích cực. Điều này không có nghĩa bạn cần sống trong một môi trường phục vụ mình mới có thể hạnh phúc, mà cho thấy sự hỗ trợ và quan tâm từ người xung quanh rất quan trọng.
Ví dụ, làm việc với một người quản lý hiểu biết, người chia sẻ gánh nặng công việc, có thể khiến bạn hạnh phúc hơn so với việc có một người quản lý không quan tâm đến thời gian của bạn và lên lịch làm việc quá sức.
Khám phá định hướng của bạn
Tìm kiếm điều gì đó trong cuộc sống mang lại sự thỏa mãn được coi là định hướng hoặc mục đích của bạn.
Một nghiên cứu kéo dài 27 năm về quá trình lão hóa cho thấy ý thức về mục tiêu là yếu tố quan trọng nhất liên quan đến hạnh phúc và tuổi thọ trong cuộc sống và công việc.
Tìm kiếm mục tiêu, định hướng không phải lúc nào cũng dễ dàng. Bạn có thể cần ngồi lại, viết nhật ký và đánh giá những điều quan trọng nhất trong cuộc sống để lập kế hoạch tiếp cận chúng.
Xác định lại cách bạn ra quyết định
Việc ra quyết định có thể gây căng thẳng, đặc biệt là khi bạn luôn muốn chọn lựa phương án tốt nhất.
Trong một nghiên cứu năm 2002 về ra quyết định, các nhà nghiên cứu đã so sánh những người tìm kiếm lựa chọn tối ưu (người tối đa hóa) và những người hài lòng với lựa chọn đầu tiên đáp ứng đủ tiêu chí cơ bản (người hài lòng).
Quá trình đưa ra quyết định hài lòng thường dẫn đến mức độ hạnh phúc cao hơn vì sự hoàn hảo không phải lúc nào cũng là mục tiêu.
Để ra quyết định một cách hài lòng hơn, bạn có thể bắt đầu bằng cách liệt kê các tiêu chí mà lựa chọn của bạn phải đáp ứng và cam kết chấp nhận bất kỳ lựa chọn nào đạt được các tiêu chí đó mà không đánh giá quá cao.
Làm điều gì đó tốt đẹp cho thú cưng của bạn
Lòng trung thành từ thú cưng có thể là vô song. Họ yêu bạn dù thế nào đi nữa, và kiểu gắn kết này có thể là nguồn an ủi lớn lao suốt cuộc đời.
Việc làm điều gì đó cho thú cưng khi chúng đã mang lại nhiều niềm vui cho bạn có thể đem lại niềm vui lớn lao.
Nghiên cứu năm 2021 về quyền sở hữu thú cưng cho thấy những người chi 5 đô la cho thú cưng của mình cảm thấy hạnh phúc hơn so với khi họ tiêu số tiền đó cho bản thân hoặc người khác.
Tuy nhiên, bạn không cần phải tiêu tiền để làm điều tốt đẹp cho thú cưng của mình. Một cuộc đi dạo, một trò chơi hoặc dành thêm sự chú ý trong ngày có thể có ý nghĩa rất lớn đối với chúng.
Tóm lược
Hạnh phúc là một phần của cảm xúc tích cực và thường là yếu tố chính của sự hài lòng chủ quan.
Mặc dù hạnh phúc sinh lý liên quan đến các chất hóa học và chức năng não bộ, nhưng điều khiến bạn hạnh phúc có thể xuất phát từ những nguyên nhân tâm lý sâu sắc hơn nhiều. Lòng vị tha, mục đích sống và cách bạn ra quyết định đều có thể ảnh hưởng đến trạng thái hạnh phúc của bạn.
Không sao cả nếu bạn không luôn cảm thấy hạnh phúc. Bạn vẫn có thể hưởng lợi từ sức khỏe tổng thể tốt hơn mà không cần phải sống trong trạng thái hạnh phúc liên tục.
