Buzz
Trong mùa hè của năm 2010, cuộc sống của Rachelle Friedman dường như sẽ bước vào giai đoạn đẹp nhất.
Cô đồng ý kết hôn với người đàn ông được coi là định mệnh của cuộc đời - họ sẽ cùng nhau đi suốt quãng đường đời còn lại.
Trong bộ váy trắng tinh khôi, cô chuẩn bị sẵn sàng cho ngày trọng đại.
Sắp trở thành người phụ nữ hạnh phúc nhất, cô ấy háo hức không ngừng.
Bữa tiệc bên hồ bơi dành cho đám bạn thân đã sắp bắt đầu, nhưng mọi chuyện bất ngờ xảy ra khi cô bị một người bạn đùa giỡn đẩy xuống nước.
Cơ thể của Friedman từ từ nổi lên từ đáy hồ, gương mặt cô vươn lên trên mặt nước như một dấu hiệu cảnh báo cho một biến cố sắp xảy ra...
'Đây không phải là trò đùa,' - Cô nói. Cô va đầu mạnh xuống đáy hồ, lưng gãy hai xương sống. Thật đáng tiếc! Xương sống C6 bị tổn thương nặng, làm đứt mạch máu của tủy sống, khiến cô không thể cử động từ ngực trở xuống mãi mãi.
Cô không bao giờ có thể đi lại được nữa.
'Lúc đó chúng tôi rất vui vẻ mà...'
Một năm sau, Rachelle Friedman thay đổi họ thành Rachelle Chapman theo tên chồng mới của cô.
Cô quyết định chia sẻ toàn bộ trải nghiệm này, bắt đầu với những khó khăn có thể được dự đoán trước. Việc tìm một công việc phù hợp với tình trạng sức khỏe hiện tại của cô trở thành một thách thức, khi cơn đau thần kinh liên tục đeo bám và gây ra sự bất tiện không mong muốn.
Dù vậy, cùng với điều đó, cô ấy cũng mở lòng với rất nhiều lời giải tích cực đến bất ngờ, ví dụ, khi được hỏi “cô ấy sẽ làm thế nào khi tình hình ngày càng tồi tệ hơn?” thì cô ấy sẽ trả lời “Tình hình đã thay đổi, nhưng không hẳn là tồi tệ đến vậy.” Khi được hỏi về mối quan hệ hôn nhân, cô ấy sẽ nói “Chồng tôi và tôi rất vui mừng khi tình trạng tổn thương không tệ hơn so với mức hiện tại.”
Làm thế nào để duy trì được một tâm trạng tích cực về mọi thứ đến vậy, khi số phận không mỉm cười, chặn hết con đường trở lại?
Hóa ra, từ tình huống của Rachelle, chúng ta có thể hiểu được cách bộ não con người phản ứng với mỗi biến cố, và nguồn gốc của hạnh phúc là gì.
Sự thật đáng ngạc nhiên về Hạnh phúc
Có một nhà tâm lý xã hội học tại trường Đại học Harvard tên là Dan Gilbert. Cuốn sách bán chạy nhất của ông - “Stumbling on Happiness” (dịch tạm - Vấp phải Hạnh Phúc) đã thảo luận về nhiều khía cạnh của sự nhận biết sai lầm của con người về các tình huống có thể ảnh hưởng đến tâm trạng như thế nào, và tiết lộ một số quan điểm độc đáo về cách để đạt được hạnh phúc.
Một trong những khám phá quan trọng của ông là, những tình huống không thể tránh khỏi thường sẽ kích thích một loại phản ứng trong não bộ làm tăng cường năng lượng tích cực và niềm vui.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã phát hiện rằng, khi con người trải qua một biến cố kinh hoàng đến như vậy, mức độ hạnh phúc trong vòng 6 tháng sau tai nạn vẫn gần như bằng mức độ hạnh phúc trước khi tai nạn xảy ra.
Tại sao lại có thể như vậy nhỉ?
Thành kiến về dư âm biến cố
Những biến cố này thường kích thích một hệ thống được Gilbert gọi là “Hệ miễn dịch tâm lý”
Hệ miễn dịch tâm lý đẩy não bộ con người tưởng tượng ra một tương lai tích cực và hạnh phúc từ những tình huống xấu không thể tránh khỏi.
Theo Gilbert, “Con người thường không nhận ra rằng cơ chế tự vệ của cơ thể thường được kích hoạt bởi những sự kiện mạnh mẽ hơn là những sự kiện nhỏ, do đó, chúng ta thường đánh giá sai về phản ứng của mình trước những biến cố khác nhau.”
Hiệu ứng này cũng hoạt động tương tự khi nói đến các sự kiện tích cực. Ví dụ, hãy tưởng tượng cảm xúc của chúng ta sẽ thế nào khi trúng vé số? Nhiều người nghĩ họ sẽ cảm thấy hạnh phúc và sung sướng mãi mãi, nhưng các nhà nghiên cứu lại cho thấy điều ngược lại.
Theo một nghiên cứu nổi tiếng được công bố tại đại học Northwestern vào năm 1978, mức độ hạnh phúc từ việc trúng số và từ việc gặp tai nạn lành tính nửa thân dưới về cơ bản tương đương sau một năm sự kiện diễn ra.
Bạn không nhìn nhầm đâu.
Một người trúng số một khoản tiền lớn mang ý nghĩa đổi đời, và một người mất đi đôi chân, sau một năm, họ đều sống hạnh phúc như nhau.
Quan trọng là, mặc dù nghiên cứu này chưa được phổ biến rộng rãi từ khi được công bố, nhưng nó vẫn liên tục chứng minh xu hướng phản ứng chung của mọi người như trên.
Con người thường đánh giá quá cao ảnh hưởng của những biến cố có tác động mạnh đối với cuộc sống sau này.
Các sự kiện có tính tích cực hoặc tiêu cực đều không ảnh hưởng nhiều đến mức độ hạnh phúc lâu dài như chúng ta thường nghĩ.
Thành kiến về dư âm biến cố là một ví dụ rõ ràng về hiệu ứng dự đoán, một hiện tượng tâm lý xã hội liên quan đến khả năng dự đoán các cảm xúc trong tương lai.
Hạnh phúc từ đâu ra?
Trước hết, con người thường tập trung vào những thay đổi và quên mất đi những điều bất biến.
Khi nghĩ về việc trúng số độc đắc, chúng ta tưởng tượng về số tiền lớn và quên mất rằng 99% cuộc sống sau này sẽ không thay đổi nhiều.
Chúng ta vẫn phải đối mặt với những thách thức hàng ngày như không ngủ đủ giấc, đợi chờ vào giờ cao điểm, tập thể dục để giữ dáng, nộp thuế hàng năm, mất đi người thân yêu, nhưng cũng cảm thấy hạnh phúc khi thong thả nằm ngoài ban công ngắm mặt trời mọc. Chúng ta thường tưởng tượng về sự thay đổi, nhưng quên mất đi những điều không thay đổi.
Thứ hai, một biến cố xảy ra sẽ gây ra hạn chế cho một phần cụ thể, không phải là cho toàn bộ bạn, như như lời của nhà triết học Hy Lạp Epictetus, “Bước đi khập khiễng là hạn chế cho đôi chân của bạn, nhưng không hạn chế cho tâm trí của bạn.”
Chúng ta thường tập trung vào những sự kiện tiêu cực (như mất đi một phần của bản thân), và quên mất tất cả những trải nghiệm còn lại trong cuộc sống.
Các vấn đề về di động vẫn tồn tại, nhưng chỉ một phần nhỏ cuộc sống của bạn bị ảnh hưởng.
Các sự kiện tiêu cực có thể mang lại thách thức cho một số công việc cụ thể, nhưng trải nghiệm của con người luôn bị giới hạn.
Vẫn còn nhiều không gian cho hạnh phúc xâm nhập vào cuộc sống của bạn, ngay cả khi nó thay đổi đến mức kỳ lạ, khi nó vượt ra ngoài khả năng tưởng tượng của bạn vào thời điểm hiện tại.
