Buzz
“Nhiều năm nỗ lực cùng với kỹ năng lập kế hoạch không đủ để ngăn bạn khỏi thất bại.”
Đó là một bài học khó khăn được rút ra bởi nhà thiên văn học Erika Hamden - giáo sư vật lý thiên văn tại Đại học Arizona và là thành viên của TED. Cô và một nhóm các nhà nghiên cứu đã dành 10 năm để tạo ra FIREBall - một loại kính viễn vọng treo trên một khí cầu khổng lồ cao 130.000 feet ở tầng bình lưu, để quan sát các đám mây khí hydro. Nghiên cứu cuối cùng cũng được triển khai vào ngày 22 tháng 9 năm 2018, nhưng một sự cố đã xảy ra.
Khí cầu đã bị thủng một lỗ và rơi xuống sa mạc New Mexico. Trong khoảnh khắc tuyệt vọng đó, nhóm đã nghĩ rằng tất cả công việc và dữ liệu mà họ hy vọng thu thập được đã mất. Tuy nhiên, như Hamden đã nhận ra, chúng ta có thể làm một số điều để vượt qua thất bại và phục hồi lại sự tự tin của mình. (Ghi chú của biên tập viên: Vào tháng 11, TED và Dove Advanced Care đã hợp tác trong một hội thảo đặc biệt tại TEDWomen2020. Ở đó, Erika Hamden thảo luận về một số ý tưởng được trình bày ở đây.)
Như chúng ta đã biết, thất bại có thể xảy ra với bất kỳ ai, không chỉ với những người tạo ra kính viễn vọng không gian như đã nói ở trên. Một bài thuyết trình thất bại, một công ty khởi nghiệp gặp khó khăn từ đầu, một cửa hàng phá sản, một nhà văn bị cấm viết. Đây có thể là một cú sốc lớn, khiến bạn không dám thử lại.
Tuy nhiên, Hamden gợi ý rằng chúng ta nên học theo một phương pháp khoa học: coi thất bại là một bước quan trọng và cần thiết để đạt được sự tiến bộ. Cô chia sẻ trên TED Ideas: “Toàn bộ tiền đề của khoa học là chứng minh rằng giả thuyết của bạn sai”. Cô nói thêm: “Khám phá chủ yếu là một quá trình tìm kiếm những thứ không hiệu quả, và thất bại là điều không thể tránh khỏi khi bạn vượt qua giới hạn về kiến thức”.
Ở đây, cô chia sẻ những lời khuyên hữu ích để phục hồi, cho dù bạn đang đối mặt với thách thức ở bên ngoài hay trong môi trường làm việc.
1. Tạo danh sách các bước để tăng cường lòng tự tin
Để xây dựng lòng tự tin cho những mục tiêu lớn, đầu tiên bạn cần tập trung vào những mục tiêu nhỏ, và điều đó bắt đầu từ những việc bạn làm hàng ngày. Sau khi Hamden lập danh sách các hoạt động hàng ngày, cô tự hỏi: “Trong danh sách này, cái nào tôi không muốn làm nhất?” Cô giải thích: “Tôi suy nghĩ về lý do tại sao, và sau đó tôi thúc mình phải làm điều đó.” Và thường xuyên, lý do chính là do cô ấy cảm thấy không tự tin về cách thực hiện nhiệm vụ đó hoặc lo lắng rằng cô ấy có thể gặp thất bại. Cô giải thích: “Lòng tự tin được xây dựng khi bạn thử một điều mới mẻ, hơi rủi ro và bạn thành công, sau đó bạn làm lại điều đó. Bạn cần đối mặt với thử thách để trở nên dũng cảm hơn”. Sự miễn cưỡng hoặc nỗi sợ hãi thường là dấu hiệu cho thấy bạn quan tâm về điều đó.
Khi bạn nhận ra mình đang trốn tránh điều gì đó, hãy tự hỏi bản thân bạn về lý do bạn sợ hãi và xem xét điều gì sẽ xảy ra nếu bạn gặp thất bại. Tất nhiên, bạn sẽ thất vọng nếu mọi thứ diễn ra tồi tệ như bạn tưởng tượng, nhưng giá phải trả thực sự là bao nhiêu?
Hamden nói: “Khi còn là sinh viên, tôi thường làm điều này khi làm bài kiểm tra. Tôi sẽ tự nghĩ rằng, ‘Dù có chuyện gì xảy ra thì ít nhất tôi vẫn còn sống sau chuyện này mà!’ Rất nhiều bất lợi tiêu cực thường hiện hữu trong tâm trí chúng ta.”
2. Phân biệt giá trị cá nhân với công việc
Thường khi gặp thất bại, bạn sẽ tức thì tự đánh giá mình và nghĩ rằng: “Không ai quan tâm đến ý tưởng hoặc sản phẩm của tôi cả. Điều đó thật đáng tiếc, và tôi cũng tệ hại nốt!”
Sau những tuần thất vọng vì FIREBall thất bại, Hamden đã dành thời gian nghỉ ngơi và quyết định không để bị cảm xúc chi phối, không biến thất bại thành một sự phê phán về bản thân. Cô nói: “Chỉ cần bạn còn tồn tại, bạn đã có giá trị của riêng mình. Quan trọng là tránh xa những cảm giác tội lỗi hoặc xấu hổ, vì chúng làm bạn không dám thử lại điều đó lần nữa.” Nhắc nhở bản thân rằng công việc chỉ là một phần của cuộc sống của bạn. Đúng vậy, nó quan trọng, nhưng nó không xác định giá trị con người bạn.
3. Xây dựng và phụ thuộc vào một đội ngũ hỗ trợ
Theo sách “Tình bạn vĩ đại: Cách chúng ta duy trì sự thân thiết” của Aminatou Sow và Ann Friedman, Lý thuyết Tỏa sáng là “một đầu tư dài hạn trong việc giúp người khác trở nên tốt hơn, và ngược lại, họ giúp bạn trở nên tốt hơn.” Lý thuyết này áp dụng cho mọi mối quan hệ, không chỉ riêng cá nhân.
Khi bạn tỏa sáng, bạn làm sáng người khác. Đôi khi bạn có thể cảm thấy ngại khi chia sẻ thành công của mình vì sợ bị đổ lỗi. Nhưng ý tưởng cốt lõi của Lý thuyết Tỏa sáng là “sự thịnh vượng” qua việc chia sẻ thành công, khẳng định rằng thành công của người khác không làm mất đi thành công của bạn. Thực tế, điều bạn nhận được là động lực để tiến lên phía trước.
Xây dựng đội ngũ hỗ trợ cá nhân có thể giúp bạn vượt qua những thời điểm khó khăn hoặc thiếu tự tin. Để tìm kiếm những mối quan hệ như vậy, Hamden khuyến khích việc tổ chức các cuộc trò chuyện thẳng thắn, nêu rõ nhu cầu của bạn.
“Khi có một người bạn mà bạn có thể chia sẻ 'Tôi cảm thấy buồn chán lắm, có thể nói chuyện cùng bạn được không?' hoặc 'Tôi rất hạnh phúc, hãy cùng ăn mừng với tôi!', thì thành công và thất bại của bạn không nhất thiết phải phụ thuộc vào bạn.” Cô giải thích: “Nếu bạn không thấy ai có khả năng hoặc sẵn lòng làm điều đó, hãy tìm và nuôi dưỡng mối quan hệ đó. Bạn có thể nhắc nhở bản thân mỗi ngày rằng 'tôi có giá trị, tôi quan trọng' nhưng nếu những người xung quanh không đánh giá bạn, bạn sẽ khó mà tin vào điều đó.”
Hamden cũng nói thêm: “Nếu bạn cảm thấy mình đang giao tiếp với những người khiến bạn cảm thấy tồi tệ, hãy tránh xa hoặc giảm thiểu gặp gỡ họ trong tương lai.”
4. Hãy nhớ rằng không ai quan tâm đến thất bại của bạn nhiều hơn chính bạn
Ví dụ: nếu đồng nghiệp tận dụng lúc bạn gặp khó khăn để làm bạn sụp đổ, thì đó là dấu hiệu rõ ràng môi trường không lành mạnh cho bạn. Hamden nói: “Cách mọi người phản ứng cho bạn thấy nhiều điều về họ, giúp bạn hiểu sâu hơn về thế giới mà bạn sống.”
5. Đừng để mình kiệt sức
Khi bạn đối mặt với một dự án khó khăn, quan trọng là bạn phải đặt ra các hạn chế về thời gian cho nó, càng dành nhiều thời gian thực hiện, bạn càng tăng cường lòng tự tin của mình. Hamden nói: “Việc đặt ra hạn chế thời gian là rất quan trọng.”
Các dự án khó khăn thường kết hợp giữa chạy đường dài và chạy nước rút. Có nhiều thời điểm căng thẳng và nhiệm vụ trên con đường đạt được mục tiêu lớn hơn. Hãy dành thời gian để ăn mừng sau những lần chạy nước rút đó, xem đó như một cách thư giãn thông thường, giống như khi chúng ta thực hiện tư thế savasana sau một buổi tập yoga đầy thách thức.”
6. Tin vào khả năng thành công trong tương lai
Mức độ nỗ lực bạn đầu tư vào một công việc sẽ ảnh hưởng đến cảm xúc khi bạn gặp thất bại. Công việc càng quan trọng, bạn cảm thấy thất vọng hơn khi nó không thành công. Khi bạn tạo ra khoảng cách lớn hơn giữa bạn và sự thất bại, bạn sẽ ngạc nhiên về khả năng phục hồi của mình. Nhớ lại việc triển khai FIREBall hơn hai năm trước, Hamden nhận ra: “Tôi đã vượt qua dự án và hoàn thành sứ mệnh đó, và tôi có thể vượt qua mọi thử thách.”
Cô và đồng nghiệp đang chuẩn bị cho lần phóng thử tiếp theo vào năm 2021. Dù có chuyện gì xảy ra, “vũ trụ vẫn ở đây”. Thỉnh thoảng, việc vượt qua thất bại chỉ đơn giản là tìm kiếm và tin tưởng rằng luôn tồn tại những điều mới mẻ mà chúng ta chưa biết.
