Buzz
Người hướng nội và hướng ngoại là những thuật ngữ giúp chúng ta hiểu cách mỗi cá nhân tái tạo năng lượng. Người hướng ngoại sẽ nạp năng lượng khi ở trong môi trường đông đúc và sôi động. Ngược lại, càng ở chỗ đông người hay giao tiếp lâu, năng lượng của người hướng nội càng giảm. Do đó, việc tạo dựng một ranh giới an toàn trong tình bạn là điều thách thức - đặc biệt đối với người hướng nội.
Bạn có đang cố gắng duy trì mối quan hệ với bạn bè hướng ngoại không? Đừng lo lắng, bạn không cô đơn đâu. Dù việc thiết lập ranh giới ban đầu sẽ rất khó, nhưng không có gì sai khi cần không gian riêng và ưu tiên cho bản thân. Dưới đây là một số lời khuyên từ các chuyên gia trị liệu giúp người hướng nội xây dựng ranh giới an toàn trong tình bạn.
HÃY TỪ CHỐI NHỮNG GÌ KHIẾN BẠN KHÔNG THOẢI MÁI
“Mọi mối quan hệ lành mạnh đều cần ranh giới nhất định và không bao giờ là quá muộn để thiết lập chúng”. Maggie Rose Malone, chuyên gia tâm lý xã hội và chủ Trung tâm Tâm lý trị liệu Rosebud ở Atlanta, Georgia, cho biết: “Ban đầu có thể khó khăn, nhưng tin tôi đi, điều này sẽ giúp bạn tránh được nhiều đau khổ và lo lắng về sau.”
Trong quá khứ, tôi đã rất khó khăn khi từ chối bạn bè dù không còn chút năng lượng nào. Không phải vì tôi ghét hay bạn bè không tốt, mà chỉ vì tôi không đủ năng lượng để tiếp tục hoạt động và giao tiếp.
Tôi đã từng bịa ra lý do để giữ mình trong vỏ ốc. Nhiều lần tôi cố gắng tỏ ra vui vẻ và tràn đầy năng lượng nhưng chỉ mình tôi hiểu mình kiệt sức ra sao.
Nếu bạn cũng cảm thấy như vậy, hãy cho mình chút thời gian và tự hỏi đâu là giới hạn cần thiết. “Dành vài giây suy nghĩ về những gì làm bạn mệt mỏi hoặc người mà chỉ nghĩ đến đã làm bạn kiệt sức?”, “Bạn có lúc nào rất muốn từ chối nhưng lại không thể nói ra?” Hay “Bạn đã từng phải hi sinh cảm xúc của mình vì nghĩ rằng mình nên làm điều gì đó?” Nếu câu trả lời là “có”, đã đến lúc bạn cần xây dựng “hàng rào” cho mình rồi.
CHUẨN BỊ TRƯỚC NHỮNG CÂU TỪ CHỐI
Từ chối không phải là sai trái mà là điều bạn cần làm cho bản thân. Cần không gian riêng là chính đáng và không ích kỷ. Tôi hiểu sự khó khăn khi lập ranh giới ngay cả với người thân thiết. Đây không bao giờ là điều dễ dàng. Dưới đây là vài gợi ý về cách từ chối những lời mời khi bạn đang mất năng lượng:
“Cảm ơn vì đã rủ mình nhưng hôm nay mình không thoải mái lắm, hẹn lần khác nhé”
“Hôm nay mình không khỏe, để khi khác nhé”
“Cảm ơn đã mời nhé, nhưng tiếc là hôm nay mình có việc riêng rồi”
“Mình cần chút thời gian để nạp năng lượng lại, hẹn bạn lần sau nha”
“Hôm nay mình mệt rồi, hẹn bạn tuần sau gặp nhau nhé”
Đôi khi đặt ra giới hạn với những người mình thương yêu ban đầu có thể khiến bạn cảm thấy áy náy, như thể bạn tự đẩy mình ra xa hoặc nghĩ rằng mình không đủ tốt. Nhưng hãy nhớ rằng bạn không làm gì sai, đây là nhu cầu hợp lý. Bạn cần thời gian để thực hành thói quen mới và điều chỉnh lại những suy nghĩ đã ăn sâu trong đầu.
LẬP KẾ HOẠCH CHO NHỮNG CUỘC VUI
“Người hướng nội dễ dàng mất năng lượng trong những cuộc vui” - Malone, một cô gái hướng nội chia sẻ, “Điều này hoàn toàn khác với việc chúng tôi cố tình dành thời gian cho những người cần thiết. Người hướng nội cần bảo vệ và tiết kiệm năng lượng để sử dụng vào những lúc thích hợp”
Nếu muốn đảm bảo bạn đang quản lý thời gian và năng lượng hiệu quả, hãy tận dụng một ngày triệt để. Dành thời gian cụ thể trong tuần để ra ngoài vui chơi với bạn bè, nhưng cũng đừng quên dành một khoảng không gian nhỏ cho riêng mình. Với lịch trình rõ ràng, bạn sẽ ít phải từ chối lời mời và giảm nguy cơ xung đột trong tình bạn. Đây là cách tốt để giữ thế chủ động và thể hiện sự quan tâm cho cả bạn bè và bản thân.
LÊN KẾ HOẠCH DỰ PHÒNG
Là người hướng nội, thiết lập giới hạn và lịch trình rõ ràng cho các cuộc gặp gỡ có thể giúp bạn bảo toàn năng lượng. Tuy nhiên, cũng không tránh khỏi những tình huống khó xử và sự cạn kiệt năng lượng.
Tiến sĩ Michael Alcee, chuyên viên tâm lý và nhân viên quản lý sức khỏe tâm thần tại Nhạc viện Manhattan, chia sẻ trong TEDxTalk “Người hướng nội, đại học và tâm trí” rằng bạn nên luôn có một kế hoạch B cho mọi tình huống bất tiện. “Đôi khi một số ‘thủ thuật’ nhỏ rất hữu dụng. Hãy tìm chút không gian riêng trong nhà vệ sinh hoặc rời khỏi đám đông để hít thở không khí trong lành, giúp bạn nạp thêm năng lượng.”
CHÂN THÀNH CHIA SẺ VỚI BẠN BÈ
Tôi luôn biết mình là người hướng nội. Tôi cần sự riêng tư để hồi phục năng lượng và lấy lại tự tin. Mặc dù tôi thấy ổn khi có nhiều người xung quanh, nhưng nếu kéo dài, tôi sẽ mệt mỏi và kiệt sức. Trước đây, bạn bè hướng ngoại không hiểu vì sao tôi hay tách ra hoặc từ chối họp mặt. Sự thật là nhu cầu ‘thời gian riêng tư’ khiến tôi có ít bạn, vì tôi không biết cách giải thích tình trạng của mình cho họ hiểu.
Với những người không hiểu và thông cảm cho tính hướng nội, họ sẽ cảm thấy rất khó khăn và bối rối khi bạn đặt ra ranh giới. Họ tự hỏi tại sao bạn không muốn ra ngoài hay liệu họ có làm gì sai. Quan trọng là bạn nên nói chuyện thẳng thắn và chân thành với bạn bè, để họ hiểu rằng đây là tính cách chứ không phải vấn đề cá nhân.
“Việc thiết lập ranh giới rất khó vì mọi người dễ tiếp nhận theo cách cá nhân. Hãy giải thích cho bạn bè rằng bạn ít dành thời gian với họ chỉ vì cần nạp năng lượng, không phải vì không thích hay có vấn đề với tình bạn này”
Theo tiến sĩ Alcee, nếu bạn bè vẫn chưa hiểu, hãy dùng điện thoại như một ẩn dụ. “Người hướng nội giống như chiếc điện thoại với nhiều ứng dụng đang chạy. Tính cách hướng nội tiêu thụ pin nhanh hơn nhiều so với hướng ngoại, và khi được ở một mình, chiếc điện thoại sẽ nạp lại pin để tiếp tục hoạt động.”
Điều này cho thấy chủ động trong giao tiếp là bí quyết giải quyết vấn đề. Giải thích cho người thân yêu rằng có thời gian riêng là cần thiết và bạn cần giới hạn này không phải do lỗi của họ. Nói rằng “Mình cần thời gian riêng” không có nghĩa là “Mình không thích chơi với cậu”. Thời gian riêng tư chỉ là cách người hướng nội chăm sóc bản thân và không mang ý nghĩa sâu xa nào khác.
Tiến sĩ Alcee cũng nói: “Đây là cách giúp mọi người hiểu rằng bạn coi trọng chất lượng tình bạn, không phải số lượng. Bạn bè sẽ yên tâm rằng bạn thật sự coi trọng họ... chỉ là bạn cần chút thời gian để nạp lại năng lượng.”
Dù ban đầu có chút lúng túng, nhưng một cuộc trò chuyện thấu hiểu với bạn bè hay người thân là cách tuyệt vời để hiểu và tạo ra điều mà cả hai bên cần ở nhau.
“Bạn cần nhắc nhở bản thân củng cố giới hạn của mình”, Malone chia sẻ. “Cảm thấy không thoải mái là điều bình thường. Cuối cùng, mọi người sẽ hiểu, miễn là bạn chân thành với họ, và nếu không, đó là vấn đề khác không phải lỗi của bạn.”
Một cuộc trò chuyện nhỏ, thiết lập giới hạn giao tiếp lành mạnh và ưu tiên chăm sóc bản thân sẽ giúp bạn hòa nhập nhanh chóng với bạn bè hướng ngoại mà không gặp căng thẳng. Hãy thử các mẹo từ chuyên gia và chúc bạn may mắn!
