Rõ ràng rằng tình cảm mà bạn dành cho một người bạn, một thành viên trong gia đình, hay người yêu, đều là những loại tình cảm khác nhau hoàn toàn. Thực tế, 'tình yêu' có nhiều định nghĩa khác nhau, nhưng chính hai từ này lại không thể tự lý giải được. Đó là lý do tại sao người Hy Lạp đã sáng tạo ra tám từ khác nhau để miêu tả những loại tình yêu mà chúng ta trải qua trong cuộc sống. Đây là tất cả các ý nghĩa của 'tình yêu' và cách để nhận biết loại tình cảm mà bạn đang trải qua.
Tình yêu thực sự có ý nghĩa gì?
Theo Tiến sĩ tâm lý học lâm sàng Kristina Hallett, nghiên cứu đã xác định hai loại tình yêu chính giữa con người: tình yêu đam mê (thường kèm theo cảm xúc lãng mạn, liên quan đến sự hấp dẫn và mong muốn tình dục) và sự kết nối (hay còn được hiểu là tình yêu từ sự hiểu biết, thường xuất phát từ cha mẹ và con cái, từ những mối quan hệ bạn bè lâu dài, và từ những mối quan hệ sâu sắc khác).
Tuy nhiên, bà cũng nói thêm rằng, “Chúng ta có thể yêu nhau theo nhiều cách, và thường cũng là như vậy. Khi suy nghĩ về những từ ngữ Hy Lạp khác nhau để diễn tả tình yêu, ta sẽ nhận thấy cách mà chúng liên kết với các loại lớn hơn của tình yêu đam mê và tình thương.”
Câu hỏi về ý nghĩa của việc yêu say đắm đã trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều ca khúc, bởi: Đó là một loại cảm xúc phức tạp mà mỗi người trải qua một cách riêng biệt. Hãy xem ví dụ về năm ngôn ngữ của tình yêu dưới đây. Mỗi người sẽ có cách riêng để thể hiện và nhận tình yêu, đặc biệt là với những con người khác nhau.
Trong văn hóa Hy Lạp, có 8 loại tình yêu khác nhau được mô tả, mỗi loại có cách thể hiện và điều chỉnh riêng.
1. Eros - Tình yêu mãnh liệt
Eros tượng trưng cho sự lãng mạn, đam mê và cuốn hút. Nó diễn tả những cảm xúc mãnh liệt và hồi hộp mà thường xuất hiện ở giai đoạn đầu của một mối quan hệ. 'Tình yêu thường bắt đầu bằng đam mê, sự cuốn hút và nồng nhiệt,' theo tiến sĩ Jason B. Whiting, một chuyên gia về tình yêu và mối quan hệ, 'Điều này thật sự kích thích, như một loại liên kết thiết yếu, thu hút hai người lại gần nhau.'
Hallet cũng chia sẻ, 'Sở thích, ham muốn hoặc đam mê tình dục không nhất thiết phải biến thành tình yêu sâu sắc và sự thấu hiểu lâu dài.'
Lưu ý cho tình yêu Eros:
Hãy tận hưởng khoảnh khắc bên nhau và sức hút không thể chối từ hai phía khi nó vẫn mới mẻ và trong trắng. Theo thời gian, loại tình yêu này thường chuyển hóa hoặc dần dần mất đi.
2. Pragma - Tình yêu bền vững
Pragma thường được hiểu là tình yêu thực tế, được xây dựng trên cơ sở của trách nhiệm, cam kết và tính thực tế. Đây có thể là tình yêu mà bạn thấy trong các mối quan hệ lâu dài, như khi bạn nhìn thấy một cặp vợ chồng già vẫn hạnh phúc bên nhau qua hàng thập kỷ. Đó là những người đã tìm ra cách để vượt qua mọi khó khăn của cuộc sống cùng nhau.
Pragma đặt nặng vào sự trung thành và thường được coi là một lựa chọn sáng suốt, một loại tình yêu phát triển theo thời gian qua việc chia sẻ và kết nối. Theo Hallet, 'Phản ứng của não bộ với đối tác lâu dài thường được coi là sự hài lòng, quan tâm và nuôi dưỡng.'
Hallet cũng nói rằng, eros có thể phát triển thành pragma, và thực tế, nhiều mối quan hệ kết hợp cả hai loại: 'Mối quan hệ mãnh liệt thường kết hợp sự nồng nàn và nhân ái, giúp thúc đẩy mối quan hệ lâu dài và tích cực.'
Lưu ý cho tình yêu Pragma:
Hallet nói rằng, 'Sự hấp dẫn ban đầu có thể dần phai nhạt theo thời gian, điều này có thể khiến một số người cảm thấy đối tác không còn yêu mình nhiều như trước. Để vượt qua điều này, hai người có thể chia sẻ cùng nhau và hiểu rõ hơn về tình cảm và kết nối.'
3. Ludus - Tình yêu vui vẻ
Ludus đơn giản chỉ là sự tán tỉnh vui vẻ, không có sự nghiêm túc như eros hay pragma. Điều này thường xuyên xuất hiện ở giai đoạn ban đầu của mối quan hệ, khi hai người đang tìm hiểu nhau và thích thầm nhau. Nó thường liên quan đến việc đùa giỡn, trêu chọc và tận hưởng thời gian bên nhau. Dù có thể trẻ con, nhưng cũng có thể phát triển thành điều gì đó nghiêm túc hơn.
Lưu ý cho tình yêu Ludus:
Hãy nhớ rằng không phải mọi cảm xúc đều cần phải nghiêm túc hoặc phát triển thành mối quan hệ lâu dài. Đôi khi, niềm vui và thoải mái chỉ đơn giản là thú vui và trò chơi tình tự.
4. Agape - Tình yêu vô điều kiện
Agape là tình yêu không phân biệt, bạn có thể thấy nó trong những hành động cao cả như của Mẹ Teresa hoặc Malala.
Hallett miêu tả Agape như là tình yêu nhân ái dành cho mọi người, còn được biết đến như lòng nhân ái với mọi vật. Đó là tình yêu bạn dành cho tất cả các sinh vật sống trên Trái Đất mà không có sự tính toán, là sự hiến dâng mà không mong đợi đền đáp. Đó là một loại tình yêu thuần khiết và ý thức, giống như những gì ta thường gọi là tình yêu vô điều kiện.
Lưu ý cho Agape:
Cảm nhận sự chảy chất của Agape trong từng giọt máu của bạn chưa? Hãy thực hành Thiền Tâm Từ và tập trung vào những việc làm có thể đền đáp và giúp đỡ người khác.
5. Philla - Tình bạn sâu sắc
Philia là tình yêu phát triển từ một mối bạn thân lâu dài và sâu sắc. Nó là tình yêu thuần khiết, trong đó bạn cảm thấy gần gũi với những người bạn, có thể chia sẻ, tin tưởng và tôn trọng họ ở mức độ cá nhân. Theo Hallett, những mối bạn này có thể ảnh hưởng sâu sắc như những mối quan hệ lãng mạn. Bà nói, “Mọi người có thể bất ngờ về sự sâu sắc của nỗi đau và sự mất mát từ một mối bạn lâu dài. Thường thì sự mất mát hoặc sự rạn nứt trong mối bạn cũng đau đớn và đầy thách thức như sự mất mát trong một mối tình đôi lứa.”
Lưu ý cho Philla:
Dành thời gian chất lượng cho những người bạn thân nhất và thể hiện những cảm xúc chân thành của bạn, để họ biết họ ý nghĩa đến mức nào đối với bạn.
6. Philautia - Tình yêu tự thương
Philautia là tình yêu và sự thấu hiểu đối với bản thân. Mối quan hệ với chính mình rất quan trọng và cần được chăm sóc. Philautia là yếu tố quan trọng của sự tự tin và lòng tự trọng, ảnh hưởng đến cách chúng ta tương tác với thế giới. Sự yêu thương bản thân càng nhiều, chúng ta càng có thể yêu thương người khác. Cuối cùng, bạn không thể rót nước từ chiếc cốc trống.
Lưu ý cho Philautia:
Hãy chăm sóc bản thân bằng những hoạt động mà bạn thích, tạo ra một phong cách yêu bản thân — làm bất cứ điều gì khiến bạn cảm thấy thoải mái và hạnh phúc!
7. Storge - Tình yêu gia đình
Storge là tình yêu được chia sẻ giữa các thành viên trong gia đình (đặc biệt là gia đình ruột thịt), và đôi khi là bạn bè thân thiết từ thuở nhỏ. Nó khác với Philla bởi vì nó được kích thích bởi máu mủ, những kỷ niệm từ thuở ban đầu, và sự gắn bó. Bạn không lựa chọn gia đình, và dù họ có thực sự giống với người thân trong gia đình hay không, nhiều người vẫn luôn yêu quý gia đình một cách bản năng. Storge là tình yêu, là sự bảo vệ và chìm sâu trong ký ức.
Lưu ý cho Storge:
Hãy cố gắng tăng cường mối quan hệ với gia đình và tha thứ cho những đau khổ trong quá khứ.
8. Mania - Tình yêu ám ảnh
Dù có người nghĩ rằng đây không phải là 'tình yêu' thực sự, người Hy Lạp đã có một từ để chỉ tình yêu 'ám ảnh', và đó chính là sự hưng cảm. Đây là mối quan hệ mà ta sẽ mô tả như là độc hại hoặc cộng sinh, nơi sự mất cân bằng về tình yêu khiến một người trở nên quá phụ thuộc. Thật khó để vượt qua sự hưng cảm, nhưng nếu có thể, sự cân bằng về tình yêu lành mạnh hơn sẽ là điều quan trọng.
Một lưu ý dành cho Mania:
Chú ý đến bất kỳ hành vi chiếm hữu hoặc phụ thuộc nào và tự hỏi bản thân về nguyên nhân của những cảm xúc không an toàn và gắn kết. Hãy thông báo cho đối phương biết về những vấn đề bạn đang phải đối mặt và cố gắng xác định những điều cần thay đổi.
Làm sao tôi có thể nhận biết kiểu tình yêu của mình?
Nhận biết kiểu tình yêu mà bạn đang trải qua thường liên quan đến sự nhận thức của bản thân về cảm xúc bạn dành cho một người. Hãy trung thực với chính mình: Đó có phải là lãng mạn, quên mình, thân thiện, hay chơi đùa không? Một cách khác để nhận biết là xem xét thời gian bạn đã dành cùng người đó.
'Nói chung, khi chúng ta cảm thấy có một mối quan hệ mạnh mẽ, tích cực với ai đó và chúng ta quan tâm đến hạnh phúc của họ cũng như ủng hộ họ bằng hành động, đó là tình yêu từ sự thấu hiểu, và liên quan đến các yếu tố mà người Hy Lạp gọi là Phila, Ludus và Agape.” - Hallett chia sẻ.
Một điều quan trọng, bạn có thể cảm nhận được sự kết hợp của các loại tình yêu khác nhau đối với những người khác nhau. Một số kết hợp phổ biến bao gồm:
Eros và pragma
Ludus và eros
Philia và agape
Philia và agape
Mania và eros
Tạm biệt
Không thiếu các định nghĩa và biến thể về tình yêu, mọi người đều trải qua sự pha trộn độc đáo của riêng họ với những người thân yêu của họ.
“Có nhiều dạng khác nhau của sự hấp dẫn khiến mọi người gần gũi, đặc biệt trong các mối quan hệ gần gũi, nhưng để duy trì một mối quan hệ lâu dài, cần phải có cả đam mê và tình bạn.' Whiting lưu ý 'Trong não, hai yếu tố này sáng tỏ ở các khu vực khác nhau nhưng cũng liên kết với nhau.'
Không quan trọng bạn yêu ai và yêu như thế nào, việc cho và nhận tình yêu là một trong những niềm hạnh phúc lớn nhất trong cuộc đời và việc hiểu những cảm xúc của chúng ta đối với những người gặp gỡ trong cuộc sống giúp tăng cường mối quan hệ đến tối đa.