Nhân vật chính và cũng là người dẫn chuyện trong tác phẩm “Gia tài vĩ đại” của nhà văn Charlers Dickens là Pip, là một người có kỳ vọng lớn lao là đi lên từ sự nghèo khó, thiếu giáo dục thành để trở thành một quý ông và cưới được tình yêu đích thực của mình. Dù mong đợi to lớn là thế, rốt cuộc anh vẫn chẳng thể nào cưới được cô gái đó vì nhiều lý do.
Kỳ vọng cao không phải lúc nào cũng đáng. Nhưng khi nào bạn nên đặt kỳ vọng cao cho bản thân? Và khi nào thì chỉ nên đặt chút ít thôi?
Trong trường hợp cần đặt kỳ vọng thì từ ngữ chỉ lối cho bạn phải là “lý do”. Điều chỉnh kỳ vọng của bạn cho phù hợp có thể giúp bạn đề ra mục đích thực tế, cân bằng những gì đạt được, giúp bạn không bị thất vọng và trở nên hài lòng với cuộc sống.
Khi nào thì nên đặt kỳ vọng cao?
Việc đặt kỳ vọng là chủ yếu dựa trên yếu tố cá nhân. Quy luật số 1 là không được đặt kỳ vọng cho người khác cao tới mức vượt ra ngoài tầm kiểm soát của bạn. Khi mọi người làm bạn thất vọng thì thường là bởi vì bạn đặt vào họ những mức kỳ vọng bất hợp lý.
Hãy tưởng tượng bạn mong đợi một bữa tiệc mừng năm mới ấm áp với người yêu. Bạn dự định sẽ bày tỏ tình cảm và người ấy... Chính xác phải không? Nhưng khi mọi việc không diễn ra như bạn mong đợi, cả hai phải chia tay vì người bạn yêu không sống theo lý tưởng của bạn.
Ma thuật là niềm tin vào sức mạnh của ý tưởng, suy nghĩ, hành động và từ ngữ của một người hoặc việc sử dụng các dấu hiệu có thể ảnh hưởng đến diễn biến của các sự kiện trong một thế giới nhất định. Ma thuật cũng có thể tương tự như một vận động viên thể thao mang cùng một đôi vớ bẩn trong mỗi cuộc thi từ khi đội bắt đầu chiến thắng hoặc khi ai đó muốn nhận thêm phần thưởng khi họ chưa thực sự hài lòng.
Ma thuật thường dẫn đến những kỳ vọng cao hơn bình thường, nhưng liệu những kỳ vọng đó có thành hiện thực không? Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người tin vào ma thuật thường tự tin hơn, hơn nữa, nó còn tăng hiệu suất làm việc. Tuy nhiên, nếu bạn hiểu ma thuật một cách nghiêm túc là chỉ nghĩ về những gì bạn có thể đạt được, bạn sẽ gặp phải những sai lầm không đáng tiếc.
Thay vì mơ mộng, hãy đặt mình vào những kỳ vọng cao trong những nơi mà thành công phải dựa trên sự cải thiện có ý nghĩa trong cuộc sống. Các trường hợp cần có kỳ vọng cao bao gồm:
1. Công việc
2. Mục tiêu cá nhân
Công việc là một phần không thể thiếu trong cuộc sống mà bạn muốn phải thành thạo. Bạn mong muốn những gì bạn làm phải xuất sắc hơn người khác và được đền đáp xứng đáng cho điều đó. Hãy cố gắng vượt qua những thách thức chuyên môn trong tương lai của bạn.
Đặt kỳ vọng cao trong công việc có thể khiến bạn cảm thấy áp lực, nhưng cũng có thể làm cho công việc trở nên hấp dẫn hơn. Tự hào về công việc, giúp đỡ người khác và làm cho khách hàng hài lòng là cách tuyệt vời để nhắc nhở bạn về tầm quan trọng của việc làm công việc của mình. Hãy tạo ra giá trị trong công việc hàng ngày của bạn và chứng minh nó đáng giá.
Sức khỏe
Không có gì quan trọng hơn sức khỏe của bạn trong cuộc sống. Nếu thiếu nó, mọi thứ khác sẽ gặp khó khăn. Hãy đặt mục tiêu cao cho việc tập luyện, chế độ ăn uống và dinh dưỡng để duy trì sức khỏe tốt. Hãy tập thể dục mỗi ngày và đảm bảo rằng bạn có đủ rau củ và trái cây trong khẩu phần ăn hàng ngày của mình.
Hãy chăm sóc sức khỏe tinh thần cũng như sức khỏe cơ thể. Dành thời gian thiền định sẽ dễ dàng hơn nếu bạn đặt mục tiêu cao về sức khỏe tinh thần.
2. Mục tiêu cá nhân
Tất nhiên, có những vấn đề về sức khỏe mà không ai có thể tránh khỏi như ung thư hoặc các bệnh do hệ miễn dịch. Tuy nhiên, việc đặt tiêu chuẩn cao trong điều trị và xử lý những vấn đề đó vẫn có ý nghĩa quan trọng đối với chất lượng cuộc sống của bạn.
3. Lối sống và quan hệ
Ngay cả khi bạn không quan tâm đến Kinh Thánh, bạn cũng có thể đã nghe về nguyên tắc: Đối xử với người khác như bạn muốn họ đối xử với bạn. Đừng làm tổn thương người khác bằng cách xử lý họ không đúng cách.
Bất kể ai bạn là, bạn cũng phải tôn trọng thời gian của người khác. Phil Stover, một nhà đầu tư và giám đốc điều hành của PvP.com, là một trong số ít nhà đầu tư sẵn lòng giúp đỡ doanh nghiệp của mình, như việc chuẩn bị sân bóng đá. Trong khi những nhà đầu tư khác bận rộn, Phil nhận ra tầm quan trọng của việc đối xử tốt với người khác.
Duy trì một cách tiếp cận tôn trọng trong quan hệ không phải lúc nào cũng dễ dàng. Đôi khi, có những người mà lời nói và hành động của họ khó để tôn trọng. Nhưng khi bạn đối mặt với họ, sự tôn trọng có thể làm dịu đi những căng thẳng.
4. Tư duy tích cực
Một trong những cách để thu hút sự tôn trọng từ người khác là đối xử với họ bằng sự tôn trọng. Bằng cố gắng, bạn có thể giúp ai đó nhận ra tầm quan trọng của việc kết nối với nhau qua sự quý trọng.
Vấn đề là gì khiến bạn không quan tâm đến việc đặt kỳ vọng cho công việc, sức khỏe hoặc cách bạn đối xử với người khác? Bạn vẫn có thể làm tốt hơn mà không cần có kỳ vọng. Sự cô đơn có thể khiến bạn giữ tiêu chuẩn cao, nhưng đôi khi, việc bỏ qua những tiêu chuẩn đó cũng không sao.
Khi nào bạn nên hạ thấp kỳ vọng?
Trong một nghiên cứu về mức độ hạnh phúc và kỳ vọng, nhà nghiên cứu về thần kinh học Robb Rutledge đã chú ý: “Nghiên cứu của chúng tôi chỉ ra rằng hạnh phúc không chỉ phụ thuộc vào việc mọi thứ diễn ra như thế nào mà còn vào việc mọi thứ diễn ra tốt hơn hoặc tồi tệ hơn so với những gì bạn mong đợi”.
Không đạt được kỳ vọng thường dẫn đến tâm trạng chán chường, mất động lực và sự thờ ơ. Nhưng việc hạ thấp kỳ vọng cũng chỉ đơn giản là sợ thất bại, và đó không phải lúc nào cũng là cách tiếp cận tốt.
Sự nghi ngờ vào bản thân không đủ để tạo ra động lực, và đó là lý do tại sao hiểu được tầm quan trọng của việc vượt qua nỗi sợ thất bại là cần thiết. Thất bại có thể là điều tích cực. Nó có thể giúp bạn học được những kỹ năng mới, suy nghĩ lại những điều đã làm và giúp bạn tìm được con đường dẫn đến hạnh phúc.
Tuy nhiên, chỉ khi ta giảm nhẹ kỳ vọng bản thân, ta mới thực sự thừa nhận thất bại. Ta cần hạ thấp mục tiêu của mình trong ba trường hợp sau đây:
1. Sở thích
Sở thích là do ham thích, không phải cần thiết. Thường ta thực hiện sở thích vì niềm vui cá nhân, không phải vì chuyên môn. Khác biệt so với việc muốn thành công trong công việc, sở thích thường không cạnh tranh và tập trung vào niềm vui và sự phát triển cá nhân.
Không nên bắt đầu sở thích mà không có kỳ vọng. Có thể kỳ vọng chỉ là học cách sử dụng công cụ. Hạ thấp kỳ vọng để học một kỹ năng mới.
Dù cần thêm sự giúp đỡ, vẫn có thể học được nhiều điều. Điều quan trọng là áp dụng những kỹ năng đã học để phát triển thêm.
Hãy áp dụng những kỹ năng đã học để tiếp tục phát triển, như nấu các món ăn phức tạp hơn.
2. Việc nhà
Bạn muốn ngôi nhà sạch sẽ và gọn gàng phải không? Tất nhiên, nhưng không cần phải là ngôi nhà sạch sẽ nhất thành phố.
Không quan trọng bạn mất bao lâu để lau sạch vết bẩn, vì nó có thể vẫn tồn tại. Đừng mất công cố gắng hoàn toàn xóa sạch nó vì điều đó không thực tế.
Hãy lập một lịch trình hợp lý cho bạn. Chuyên gia về việc chăm sóc nhà cửa có thể khuyên bạn nên hút bụi mỗi ngày, nhưng ai có thời gian cho điều đó?
Nếu bạn chỉ có thời gian để làm việc nhà mỗi tuần một lần, đó cũng là điều tốt. Điều này giúp ngôi nhà luôn sạch sẽ để bạn có thể thư giãn mỗi khi cần.
Hãy duy trì lịch trình để nhà luôn gọn gàng, cho dù bạn chỉ có thể dành ít thời gian vào việc này mỗi tuần.
3. Kỳ vọng vào người khác
Đặt kỳ vọng quá cao vào người khác sẽ chỉ dẫn đến thất vọng. Hãy hạ thấp kỳ vọng và đừng ngạc nhiên khi họ không đạt được.
Kỳ vọng hợp lý vào bạn bè và người thân sẽ giúp mối quan hệ tốt hơn. Thà hạnh phúc với mọi người hơn là bắt họ phải theo một tiêu chuẩn.
Hãy cho người khác cơ hội để tạo ấn tượng, bạn sẽ bất ngờ với điều đó.
Thay vì để người khác thất bại, hãy cho họ cơ hội để thành công.
Bây giờ, hãy quay trở lại với Pip
Dù Pip không đạt được cô gái ấy, nhưng những bài học từ việc theo đuổi những mong đợi lớn đã giúp anh có được sự hài lòng cuối cùng.
Pip đã đạt được nhiều mong đợi về học vấn và tiền bạc, nhưng không điều gì có thể thay thế được tình yêu thương.
Kỳ vọng cao không phải lúc nào cũng là tốt. Hãy học cách chấp nhận sự khác biệt để sống hạnh phúc hơn.