Buzz
Tôi đã nộp hồ sơ ứng tuyển vào Chương trình Tiến sĩ về Giáo dục của Đại học Harvard (EdLD) dưới sự ủng hộ của một người bạn; lúc đó, vì tôi nhận ra rằng mình không còn gì để mất nữa.
Để khởi đầu hành trình, tôi đã thực hiện những việc mà thường làm khi gặp sự lo lắng; tôi tìm đến những người đang ở trong hoàn cảnh tương tự để tìm lời khuyên.
Tôi đã bất ngờ khi có nhiều sinh viên Harvard tham gia chương trình EdLD tự nguyện giúp đỡ tôi. Ban đầu, tôi chỉ email hỏi xin lời khuyên, nhưng hầu hết họ đã gọi điện và yêu cầu được đọc bài luận của tôi để nhận xét. Hóa ra họ không phải là những người tự phụ như tôi từng nghĩ.
Họ thực sự rất tốt bụng.
Trong số những cuộc gọi đó, có một người bạn đã khuyên tôi rằng: “Tôi biết những lời này có vẻ trống rỗng, nhưng nếu là đơn ứng tuyển của bạn, hãy là chính mình.”
Hãy là bản thân của bạn.
Tôi đã nghe câu này vô số lần. Tôi nghĩ tôi hiểu ý nghĩa của nó. Nhưng khi bạn bè khuyên tôi như vậy, tôi hiểu rõ hơn. Tôi biết họ muốn nói gì: Đừng cố gắng trở thành người mà Harvard mong muốn. Hãy là chính bạn và xem họ có chấp nhận điều đó không.
Nói dễ hơn là làm.
Và khó hơn nữa đối với những người giỏi theo đuổi quy tắc và thắng trong trò chơi. Chẳng hạn: Bạn thích sử dụng ngôn từ hoa mỹ? Được. Bạn muốn viết bài luận ngắn gọn? Tôi làm được. Bạn muốn tôi chỉ viết đáp án? Cũng được.
Trong bản nháp ứng tuyển đầu tiên, tôi cố gắng trở thành người mà tôi nghĩ Harvard muốn. Không phải vì tôi nghĩ nó sẽ thành công (thường không), mà vì tôi tự nghĩ mình không đủ giỏi. Tôi không nghĩ mình có những gì mà một sinh viên Harvard cần.
Sau đó, tôi lắng nghe lời khuyên và quyết định viết lại bài luận của mình. Tôi cố gắng hiện thực bản thân và gửi đến Harvard một hồ sơ phản ánh chính mình.
Và điều khó tin đã xảy ra.
Tôi nhận được email từ Harvard thông báo mời tôi tham dự buổi phỏng vấn.
Đơn ứng tuyển của tôi đã được chọn vào top 50. Tôi và 49 ứng viên khác đã đến Cambridge để tham dự phỏng vấn cá nhân. Một tháng sau đó, 25 người sẽ được nhận vào.
Lời khuyên 'cứ là chính mình' đã có hiệu quả. Tôi sẽ đến Harvard tham dự phỏng vấn. Harvard!
Tôi quyết định vẫn giữ nguyên triết lý 'là chính mình' và nâng nó lên một tầm cao mới trong buổi phỏng vấn tiếp theo.
Tôi biết rõ cách buổi phỏng vấn diễn ra và 'trò chơi' được chơi ra sao. Dù bạn chỉ đơn giản muốn một công việc trả lương sinh hoạt, bạn cũng không thể nói 'Tôi sẽ làm mọi thứ vì tiền'. Thay vào đó, bạn phải nói 'Đây là công ty tốt nhất, tôi sẵn lòng cống hiến mà không cần tiền, đó là điều tôi muốn suốt đời này!'
Phỏng vấn tại Harvard không giống với phỏng vấn xin việc, nhưng cũng giống như việc xin việc, tôi hiểu rõ những gì cần làm để vượt qua. Tôi biết về chương trình đào tạo, mục tiêu và những gì họ đang tìm kiếm. Tôi biết rằng họ muốn đào tạo những người thay đổi hệ thống giáo dục từ cấp hệ thống. Họ muốn những người sẽ khởi đầu sự thay đổi và trở thành những nhà quản lý cấp cao, góp phần tạo ra những thay đổi tích cực cho hệ thống trường công.
Tôi chưa từng nghĩ về câu hỏi này khi phỏng vấn vì tất cả kinh nghiệm của tôi đến từ các trường cao đẳng cộng đồng, không phải là K-12. Và tôi cũng không có thành tựu trong công tác quản lý. Đam mê của tôi chỉ là viết, giảng dạy và truyền cảm hứng cho học sinh.
Nhưng somehow, đam mê đó đã đưa tôi đến buổi phỏng vấn.
Tôi quyết định không giả vờ muốn công việc đó khi tôi đã hiểu rõ về nó và biết rằng nó không phù hợp với tôi. Tôi nói thật trong buổi phỏng vấn. Tôi là chính mình theo cách mà trước đó tôi chưa từng làm. Và thật tuyệt vời. Tôi cũng gặp được nhiều bạn mới trong thời gian đó.
Vài tuần sau, tôi nhận được email thông báo rằng tôi không đỗ phỏng vấn.
Thời gian đó không vui vẻ. Một điều mà người ta không nói với bạn khi họ nói 'hãy là chính mình' là dù bạn có thể nói rằng, chương trình không phù hợp với bạn, nhưng thực sự là: 'Ồ, có lẽ mình không phù hợp với họ', và Harvard đã nhìn thấu con người thật của bạn và cười vào mặt bạn, kiểu như 'Chúng tôi cần một người như vậy sao?!'. Và bây giờ, tôi hiểu sự thật: việc thể hiện bản thân chưa đủ.
Trái tim tôi tan vỡ thành từng mảnh. Tôi ước rằng tôi không bao giờ nộp đơn vào chương trình đó, không bao giờ phải đối mặt với những câu hỏi như vậy trong phỏng vấn. Tôi ước rằng tôi không bao giờ bước vào trường đó hay mặc chiếc áo thun Harvard trông ngớ ngẩn và tưởng tượng mình học trong thư viện của Harvard.
Có nhiều sinh viên Harvard khuyên tôi nộp đơn một lần nữa (có người kể rằng anh ấy đã nộp đơn ba lần trước khi đậu). Vài tháng sau, tôi tham dự Hội nghị của Harvard về Khoảng cách Thành tựu và gặp lại người quản lý chương trình EdLD, người đã khuyên tôi nộp đơn lại.
Nhưng sau khi suy nghĩ, tôi biết rằng đó không phải là điều tôi muốn; trở thành một nhà lãnh đạo hệ thống không phải mục tiêu của tôi. Đến Harvard là một trải nghiệm tuyệt vời, nhưng chương trình học không phải là tôi.
Tôi sẽ không nộp đơn lại.
Gần đây, tôi đã nộp hồ sơ cho một chương trình thạc sĩ khác, và một giáo sư từ Đại học Stanford - người đã hoàn thành chương trình đó - đã cho tôi một lời khuyên chào tạm biệt:
“Nếu bạn là tê giác, hãy là tê giác. Dù bạn nghĩ rằng những người khác là hươu cao cổ, đừng bao giờ trở thành hươu cao cổ, vì dù bạn có phải ở bên cạnh bầy hươu cao cổ, bạn vẫn là tê giác'.
Hươu cao cổ trong EdLD đều là những người vô cùng tài năng. Tôi vẫn giữ liên lạc qua Facebook với họ, với những người đã giúp đỡ tôi và những người bạn tài năng mà tôi gặp trong kì phỏng vấn. Họ đã và đang làm những điều tuyệt vời để cải thiện chất lượng giáo dục ở cấp độ hệ thống.
Nhưng nếu bạn là tê giác với những ước mơ riêng của mình, việc tham gia vào chương trình để giúp hươu cao cổ không hẳn là lựa chọn phù hợp cho bạn.
Ứng tuyển vào chương trình học Thạc sĩ hoặc xin việc đều là thách thức lớn. Trong quá trình ứng tuyển, bạn phải thể hiện giá trị của mình trong từng từ ngữ bạn viết ra. Đối với tôi, điều này giúp tôi tự hỏi giá trị thực sự của bản thân mình.
Dù vậy, tôi vẫn không ngừng ứng tuyển. Tôi vẫn cố gắng, sử dụng sự bản lĩnh của mình để vượt qua mọi rào cản, và luôn hy vọng vào một ngày sẽ đạt được mục tiêu.
Tôi vẫn mặc chiếc áo thun Harvard mà tôi mua trong buổi phỏng vấn. Có chút lạ khi phải thừa nhận rằng việc mặc nó khiến tôi buồn. Nhưng nó cũng nhắc nhở tôi về những nỗ lực của mình, rằng có những lúc tôi đã thể hiện sự dũng cảm. Có lẽ, đó là đủ.
