Buzz
4. Tại sao bắt nạt lại xảy ra ở nơi làm việc?
Trước khi tìm cách thoát khỏi việc bị bắt nạt tại nơi làm việc, điều quan trọng là phải hiểu tại sao bắt nạt lại xảy ra ngay từ đầu. Tính cách của kẻ bắt nạt đóng vai trò lớn, nhưng môi trường làm việc cũng có thể góp phần khiến hành vi này dễ xảy ra hơn.
Các yếu tố về tính cách:
Hầu hết mọi người đều có thể trở thành nạn nhân của bắt nạt. Một nghiên cứu cho thấy không có đặc điểm tính cách nhất định nào ở nạn nhân. Nói cách khác, đa số nạn nhân không khác biệt gì so với những người không bị bắt nạt. Tuy nhiên, một nghiên cứu độc lập chỉ ra rằng kẻ bắt nạt thường có điểm chung về tính cách. Những kẻ này thường:
Hướng ngoại
Hay cáu kỉnh
Nhẫn tâm
Thiếu trung thực
Thao túng một cách chiến lược
Những kẻ bắt nạt thường có động cơ cho hành vi của mình. Động cơ có thể bao gồm:
Ghen tị. Bạn có phải là một nhân viên xuất sắc? Có lẽ bạn thường xuyên nhận được lời khen ngợi vì sự chăm chỉ hoặc khả năng thích ứng nhanh hơn so với các đồng nghiệp khác. Kẻ bắt nạt có thể cảm thấy bị đe dọa bởi sự thành công và vượt trội của bạn. Thậm chí, những người sếp có thể bắt nạt để hạ bệ những nhân viên có tiềm năng thăng tiến nhanh. Kẻ bắt nạt cũng có thể coi sự dễ mến hoặc nổi tiếng của bạn là lý do để tấn công.
Những niềm tin mù quáng. Kẻ bắt nạt có thể có quan điểm sai lệch và nhắm vào bạn vì sự khác biệt của bạn. Có thể kẻ bắt nạt là một người đàn ông tin rằng phụ nữ không nên làm việc trong một số lĩnh vực nhất định. Hoặc có thể kẻ bắt nạt coi bạn là mối đe dọa do tôn giáo, chủng tộc hay xu hướng tính dục của bạn.
Vấn đề tức giận. Kẻ bắt nạt có thể là người nóng nảy và kém khả năng kiềm chế xung đột. Ví dụ, một người sếp bạo lực có thể thường xuyên mắng chửi bạn và đồng nghiệp khi công việc trễ hạn hoặc khách hàng không hài lòng. Sự tức giận của họ có thể xuất phát từ cảm giác bất lực của chính họ, nhưng đó không phải là lý do để bắt nạt người khác tại nơi làm việc.
Yếu tố nơi làm việc
Môi trường làm việc của bạn cũng có thể làm tăng nguy cơ bị bắt nạt. Theo khảo sát trực tuyến năm 2013, nhân viên trong lĩnh vực y tế, giáo dục và cộng đồng được báo cáo có tỷ lệ bị bắt nạt cao nhất.
Hành vi bắt nạt thường xảy ra ở những nơi làm việc đang trải qua sự thay đổi về tổ chức, hoặc nơi công nhân phải đối phó với các yêu cầu mâu thuẫn. Ví dụ, những thay đổi đột ngột trong ban lãnh đạo có thể tạo ra môi trường hỗn loạn, nơi công nhân tìm cách bắt nạt lẫn nhau.
Những lĩnh vực chịu áp lực cao thường chứng kiến nhiều hành vi bắt nạt. Chẳng hạn, nhân viên phục vụ phải làm việc quá sức trong nhà hàng thiếu nhân viên, hoặc nhân viên bệnh viện thiếu ngủ nhưng phải đối mặt với các tình huống khẩn cấp.
Ngược lại, những nơi làm việc có “môi trường an toàn về tâm lý” có thể ít gặp trường hợp bắt nạt hơn. Môi trường này được tạo ra khi người lao động nhận thức được các chính sách và quy trình bảo vệ sức khỏe tâm lý của họ. Ở những nơi làm việc như vậy, người lao động và quản lý hiểu rõ hơn về cách các vấn đề như xung đột nhu cầu và thiếu giao tiếp có thể làm tăng căng thẳng.
5. Làm thế nào để đối phó với kẻ bắt nạt tại nơi làm việc
Mẹo 1: Hãy lên tiếng
Dù hoàn cảnh của bạn là gì, có nhiều cách để bạn khẳng định bản thân và bảo vệ hạnh phúc của mình, bắt đầu bằng việc lên tiếng. Hãy nhớ rằng không phải kẻ bắt nạt nào cũng giống nhau. Một số sẽ để bạn yên sau khi bạn lên tiếng lần đầu, trong khi một số khác có thể tiếp tục cho đến khi bạn thực hiện các biện pháp mạnh mẽ hơn.
Nói chuyện với kẻ bắt nạt
Đối đầu có thể gây căng thẳng, nhưng đó thường là bước đơn giản nhất để xử lý kẻ bắt nạt tại nơi làm việc. Thông thường, càng lên tiếng sớm thì càng tốt, vì nếu đợi lâu, kẻ bắt nạt sẽ càng trở nên táo tợn hơn.
Hãy thẳng thắn và bình tĩnh trong phản ứng của bạn. Thu hút sự chú ý tới hành vi của kẻ bắt nạt và giải thích hành vi đó đã ảnh hưởng như thế nào đến bạn và công việc của bạn. Ví dụ, “tôi đánh giá cao lời phê bình mang tính xây dựng, nhưng một số bình luận của bạn chỉ là lời xúc phạm cá nhân”. Nếu cần thiết, hãy làm rõ rằng bạn sẽ báo cáo vấn đề này tới người có thẩm quyền nếu hành vi bắt nạt tiếp tục.
Trong trường hợp bạn sợ rằng đối diện với kẻ bắt nạt có thể dẫn đến trả thù, bạn có thể bỏ qua bước này và chuyển sang bước tiếp theo.
Nói chuyện với bạn bè
Bắt nạt có thể khiến bạn cảm thấy bất lực và cô đơn. Vì vậy, việc chia sẻ với người khác về tình trạng và cảm xúc của bạn rất quan trọng. Bạn không nhất thiết phải nói chuyện này với đồng nghiệp (đặc biệt nếu bạn đang đối mặt với sự cô lập). Bạn có thể nhờ đến bạn bè hoặc gia đình để được hỗ trợ về mặt tinh thần. Điều đó giúp bạn nhớ rằng bạn không cô độc, và bạn bè cũng sẽ có lời khuyên để chia sẻ.
Nếu bạn tâm sự với đồng nghiệp thân cận, bạn sẽ nhận ra rằng bạn không phải là mục tiêu duy nhất của những kẻ bắt nạt. Điều này có thể tạo thành một liên minh mạnh mẽ và thuyết phục quản lý hoặc nhân sự một cách hiệu quả hơn.
Mẹo 2: Ghi chép chi tiết
Hãy ghi lại mọi trường hợp bị bắt nạt trong nhật ký hoặc trên điện thoại di động của bạn. Ghi rõ thời gian, địa điểm, và những gì đã xảy ra. Nếu có nhân chứng, ghi lại tên của họ. Trong trường hợp bị bắt nạt qua mạng, chụp màn hình cuộc trao đổi.
Hãy viết ra cách những sự cố đó đã ảnh hưởng tới hiệu suất công việc của bạn. Hành vi của họ có làm bạn bị xao nhãng khỏi nhiệm vụ quan trọng không? Họ có giữ lại tài liệu và làm chậm tiến trình của bạn không? Những chi tiết này có thể chứng minh kẻ bắt nạt đang làm giảm năng suất tại nơi làm việc.
Giữ lại bản ghi chi tiết nhưng khách quan. Tránh phóng đại hoặc chỉnh sửa. Bạn có thể sử dụng bản ghi này để chứng minh với sếp hoặc quản lý nhân sự rằng bạn đã bị nhắm đến như thế nào.
Tố cáo kẻ bắt nạt
Khi vấn đề bắt nạt vẫn tiếp diễn, hãy báo cáo với quản lý của bạn. Cho họ biết điều đó đã ảnh hưởng tới khả năng làm việc của bạn như thế nào. Hãy giữ thái độ chuyên nghiệp và bình tĩnh. Thay vì tấn công vào tính cách của kẻ bắt nạt, hãy trình bày các sự kiện và kết quả, đề cập tới các bản ghi bạn có. Nếu sếp của bạn là kẻ bắt nạt, bạn sẽ cần phải khiếu nại lên bộ phận nhân sự.
Khi bạn tố cáo, bạn mong đợi điều gì? Điều này phụ thuộc vào các chính sách của công ty bạn. Kẻ bắt nạt có thể bị sa thải, đình chỉ, thuyên chuyển hoặc chỉ đơn giản là bị khiển trách. Nếu kẻ bắt nạt không bị trừng phạt, hãy cân nhắc xem bạn có muốn tiếp tục làm việc trong môi trường độc hại như vậy hay tìm cơ hội khác.
Luật chống bắt nạt ở nơi làm việc có thể khác nhau tùy theo địa phương. Nếu tất cả những nỗ lực trước đó đều thất bại, hãy xem xét các lựa chọn pháp lý có sẵn.
Mẹo 3: Hãy chăm sóc bản thân
Chăm sóc bản thân luôn là điều cần thiết để đối phó với những khó khăn hàng ngày tại nơi làm việc, nhưng nó đặc biệt quan trọng khi bạn đang phải chịu áp lực vì bị bắt nạt. Hãy cân nhắc các biện pháp sau để giúp bạn đương đầu tốt hơn:
Thiết lập một lịch trình ngủ lành mạnh. Thiếu ngủ có thể khiến bạn dễ bị căng thẳng hơn, vì vậy hãy cố gắng nghỉ ngơi đầy đủ mỗi đêm. Một số thói quen, như tránh ánh sáng màn hình vài giờ trước khi ngủ, có thể giúp cải thiện giấc ngủ của bạn.
Tập thể dục để điều chỉnh mức độ căng thẳng. Tham gia các hoạt động thể chất bạn yêu thích, dù là bơi lội, đạp xe hay đi bộ. Những hoạt động nhẹ nhàng như yoga cũng có thể giúp thư giãn cơ thể và tâm trí.
Hãy duy trì một chế độ ăn lành mạnh với những thực phẩm giúp bạn có đủ năng lượng. Hạn chế thức ăn chế biến và sản phẩm có cồn để tránh mất năng lượng và tâm trạng xấu đi.
Hãy tự nói với bản thân mình những điều tích cực suốt cả ngày. Hãy tha thứ cho bản thân về mọi sai lầm. Hiểu rõ điểm mạnh của bạn, cả trong công việc và cuộc sống cá nhân, giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của việc bị bắt nạt lên tự tin của bạn.
Hãy áp dụng các phương pháp thư giãn để kiểm soát căng thẳng và phục hồi cảm xúc. Hít thở sâu, thư giãn từng cơ bắp một và thiền là những cách hiệu quả. Bạn cũng có thể thử bài thiền bằng âm thanh miễn phí từ HelpGuide.
Mẹo 4: Tập trung vào điều tích cực
Hành động của kẻ bắt nạt có thể làm bạn mất tập trung vào những khía cạnh tích cực trong công việc. Dành thời gian để tạo danh sách những điều tích cực và tập trung vào chúng. Bạn có đồng nghiệp nào bạn thích không? Bạn có thể thích giúp đỡ khách hàng hoặc cảm nhận mục đích từ các nhiệm vụ khác không?
Khi tập trung vào điều tích cực, cố gắng giảm thiểu giao tiếp với kẻ bắt nạt. Nếu có thể, hỏi người quản lý xem bạn có thể chuyển sang ca làm việc khác hoặc bộ phận khác không.
Lưu ý rằng những hành động của kẻ bắt nạt thường phản ánh sự không an tâm bên trong họ. Vì vậy, hãy tránh bị cám dỗ đổ lỗi cho bản thân hoặc tự ti về tình hình này. Kẻ bắt nạt muốn thể hiện sức mạnh và khi bạn không quan tâm đến hành động của họ, họ sẽ ít có ảnh hưởng hơn đối với bạn.
