Tại sao luôn cần có tinh thần sisu để vượt qua những thử thách khó khăn.
Nội dung Chính
Sisu mô tả khả năng vượt qua giới hạn khi đối mặt với khó khăn, một đặc điểm của người Phần Lan.
Mặc dù kiên nhẫn được tôn trọng, sisu có thể làm suy giảm khả năng đánh giá khi nên từ bỏ hay tiếp tục.
Sisu không chỉ là đặc điểm của Phần Lan mà còn là một phần của vũ trụ.
Một buổi sáng Chủ nhật đầu tiên của tháng Hai ở Helsinki với bầu trời u ám, vài tia nắng mặt trời len lỏi qua những đám mây. Nhiệt độ chỉ khoảng 0 độ C và làn gió lạnh làm cho không khí trở nên lạnh lẽo hơn. Dù thường ra ngoài tập thể dục, nhưng lần này, làn gió lạnh làm tôi cảm thấy như đang ở trần gian.
Đôi tay của tôi chịu nhiều nhất, ngón tay lạnh căng và tê dại nắm chặt lấy gậy đi bộ Nordict (gậy đi bộ kiểu Bắc Âu). Tôi đã thử nhiều cách để giữ ấm, nhưng cách hiệu quả nhất vẫn là cầm một cây gậy ở một tay trong khi cố gắng làm ấm tay còn lại. Khi đi đến khu vực đi dạo bên bờ biển gần công viên Kaivopuisto, tôi nhận ra rằng không phải vì thời tiết xấu, mà chỉ là trang phục tôi mặc không phù hợp.
l
Sisu, Nhà tắm hơi, và Sibelius
Sisu từng được cho là từ ngữ được yêu thích nhất của người Phần Lan, là biểu tượng dân tộc và là nền tảng của văn hóa Phần Lan bên cạnh những nhà tắm hơi và nhà soạn nhạc Sibelius (Palo Stoller, 1996). The New York Times đã gọi Sisu là “một từ để mô tả đất nước Phần Lan” vào tháng 1 năm 1917. Sisu được xem là yếu tố liên kết xã hội, khẳng định bản sắc dân tộc của Phần Lan sau khi họ giành độc lập từ Nga vào năm 1917, và là giá trị cốt lõi của người Phần Lan trong việc phản công chống lại sự xâm nhập của quân đội Xô-Viết trong trận chiến mùa đông năm 1939-1940. Tôi chưa từng thấy mối liên kết rõ ràng nào, nhưng tôi chắc sẽ không ngạc nhiên nếu từ Sisu được coi là trách nhiệm của người Phần Lan khi trở thành quốc gia có nhiều ban nhạc heavy metal nhất.
Hơn thế nữa, định nghĩa chính xác của từ Sisu dường như rất mơ hồ và khó hiểu. Từ này không thể dịch một cách dễ dàng, và không có từ tương đương trực tiếp trong tiếng Anh hoặc bất kỳ ngôn ngữ nào khác. Ngay cả người Phần Lan cũng gặp khó khăn trong việc giải thích từ Sisu. Điều này làm cho nó trở nên đặc biệt và được trân trọng hơn với người Phần Lan và tăng thêm tính cường điệu xung quanh ý nghĩa của Sisu ngoài Phần Lan, nơi mà nó được nhận biết là một phương pháp khác của Nordict, theo sau sự thành công của hygge, lagom và fika. Vậy Sisu có ý nghĩa gì?
Ba Đặc Điểm Của Sisu
Theo Emilia Elisabet Lahti, một nhà tâm lý học và nhà nghiên cứu Sisu ở Phần Lan, Sisu là “một phần của văn hóa cổ xưa, được sử dụng để miêu tả khả năng vượt qua những thách thức khó khăn” (Lahti, 2019). Mặc dù Sisu là đặc điểm quan trọng của người Phần Lan, ít có nghiên cứu chi tiết về ý nghĩa của từ Sisu. Lahti đã khảo sát 500 người Phần Lan về định nghĩa của Sisu và sử dụng thuật toán để phân tích câu trả lời, kết quả cho ra ba định nghĩa về Sisu.
Sự Kiên Trì Phi Thường:
Tư Duy Hành Động:
Sức Mạnh Tiềm Ẩn:
Tinh Thần Sisu Mạnh Mẽ Ảnh Hưởng Như Thế Nào?
Mặc dù sự kiên trì là một phẩm chất tốt, đôi khi trong cuộc sống, việc buông bỏ để tìm một hướng đi mới có thể là lựa chọn tốt hơn so với việc cố gắng kiên trì vượt qua những điều không thể. Nghiên cứu của Henttonen và đồng nghiệp (2022) đã phát triển một thước đo để đo lường mức độ của tinh thần Sisu và phát hiện ra rằng, ngoài những lợi ích đã đề cập, Sisu cũng có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực. Phát hiện này mang lại một góc nhìn mới cho nghiên cứu của họ. Việc liên tục cố gắng, vượt qua giới hạn có thể gây hại, không chỉ về mặt tinh thần mà còn về mặt thể chất, không chỉ ảnh hưởng đến cá nhân mà còn ảnh hưởng đến những người xung quanh.
Những người có tinh thần Sisu mạnh mẽ có thể trở nên quá ám ảnh với thách thức của họ, và trở nên lạnh lùng và thậm chí làm sợ hãi người khác. Sisu cực đoan có thể làm suy yếu khả năng phán đoán của một cá nhân khi nên từ bỏ và khi nên kiên trì. Trong nghiên cứu của Henttonen và đồng nghiệp (2022), Sisu có thể gây ra căng thẳng cao độ, triệu chứng trầm cảm và làm giảm mức độ hạnh phúc. Ngược lại, Sisu có ích sẽ mang lại mối quan hệ tích cực và các lợi ích khác của sức mạnh tinh thần, hạnh phúc và các đặc điểm như tính cởi mở, tính hướng ngoại và lương tâm trắc ẩn.
Một Ý Tưởng Liên Quan Toàn Cầu
Mặc dù Sisu đã được nhấn mạnh trong văn hóa và bản sắc dân tộc Phần Lan, nhà nghiên cứu tin rằng Sisu không chỉ là một hiện tượng độc đáo của Phần Lan mà còn là một đặc điểm của vũ trụ. Dù không có một định nghĩa chính xác cho Sisu trong các ngôn ngữ khác, ý tưởng cơ bản về động lực và sự can đảm phi thưởng xuất hiện trong những tình huống khắc nghiệt và giúp một người tiếp tục tin tưởng theo trực giác. Điều này có ý nghĩa với hầu hết mọi người, bất kể sự đa dạng về nền văn hóa của họ. Chúng ta luôn cần một ít tinh thần Sisu để chịu đựng và vượt qua những thử thách trong cuộc sống. Tuy nhiên, đôi khi với hầu hết mọi điều tốt đẹp trong cuộc sống, sự cân bằng là chìa khóa: Sisu quá mạnh mẽ có thể giữ chân bạn lại thay vì giúp bạn tiến lên phía trước.
===================Tác Giả: Anu Realo
Liên Kết Bài Gốc: Sisu: Bí Mật Tinh Thần Và Khả Năng Phục Hồi Của Người Phần Lan
Dịch Giả: Hồ Phương Nghi - ToMo - Khám Phá Điều Mới Mẻ