Mỗi người đều có cái nhìn riêng về rượu, được hình thành từ kinh nghiệm cá nhân. Với nhiều người, rượu là một thức uống tuyệt vời.
Rượu có thể tác động lên một số chất dẫn truyền thần kinh, giúp bạn cảm thấy vui vẻ và quên đi lo lắng.
Nhưng với một số người khác, rượu không làm giảm lo âu mà còn tạo ra chúng. Khi uống nhiều, rượu có thể khiến chúng ta trở nên tồi tệ nhất.
Trong những lúc say xỉn, chúng ta có thể nói những lời gây tổn thương, không chỉ với người lạ mà còn với người thân yêu. Đây chính là khởi nguồn của vấn đề.
Người lạ có thể đến rồi đi, nhưng lời nói tổn thương với bạn bè hoặc người thân yêu sẽ để lại vết thương khó lành.
Bài viết này sẽ khám phá tâm lý đằng sau việc say xỉn và lời nói gây tổn thương, hãy cùng tiếp tục đọc!
Tâm lý học về việc say xỉn và những lời nói tổn thương
Như đã đề cập trong phần giới thiệu, việc say xỉn có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi khía cạnh của cuộc sống. Nó không chỉ thay đổi tính cách mà còn tác động đến mối quan hệ với những người thân yêu, dẫn đến nguy cơ nghiện rượu.
Rượu và Nhân cách
Rượu có nhiều ảnh hưởng đến nhân cách của chúng ta, cả tích cực lẫn tiêu cực. Tuy nhiên, ở đây chúng ta sẽ tập trung vào những tác động tiêu cực.
Lạm dụng rượu sẽ dẫn đến những thay đổi về hành vi và cảm xúc, bao gồm:
1. Suy giảm khả năng tự kiểm soát:
Theo một số nghiên cứu, rượu làm suy yếu các tín hiệu của não bộ, vốn có nhiệm vụ cảnh báo con người khi họ phạm sai lầm.
Những người uống rượu có thể nhận thức được hành động sai trái của mình, nhưng rượu khiến họ ít quan tâm đến điều đó hơn.
2. Tức giận và bạo lực:
Do ảnh hưởng của rượu lên một số chất trong não, một số người trở nên hung hăng hơn khi họ say rượu.
3. Trầm cảm:
Theo các nghiên cứu, những người dễ tức giận khi uống rượu cũng có khả năng cao rơi vào trạng thái trầm cảm khi say.
Vì sao một số người khi say lại có hành vi tệ với bạn?
Có cơ sở khoa học giải thích vì sao một số người trở nên tồi tệ khi say.
Vỏ não trước trán là một vùng trong não nằm ngay phía trước, chịu trách nhiệm phát triển nhân cách và các hành vi phức tạp của con người.
Nghiên cứu so sánh ảnh MRI giữa người tỉnh và người say cho thấy sự thay đổi rõ rệt ở vùng vỏ não trước trán, cho thấy rượu tác động đến trung tâm điều khiển hành vi xã hội.
Nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng rượu có thể tăng cường sự hung hăng bằng cách chuyển hướng chú ý từ các tín hiệu ức chế sang các kích thích như âm thanh, tiếng ồn.
Hành vi tức giận khi say rượu
Những người dễ tức giận khi say thường trở nên hung hăng và có xu hướng nói những lời cay nghiệt dưới tác động của rượu.
Rượu ảnh hưởng đến trung tâm não, nơi kiểm soát sự kiềm chế và điều chỉnh hành vi.
Say rượu làm suy giảm khả năng kiểm soát cảm xúc và ra quyết định, dẫn đến những hành vi bất thường và các vấn đề xã hội kèm theo.
Chứng kiến bạn bè và gia đình hành xử bạo lực khi say có thể dạy người khác các hành vi tương tự.
Bạn dễ trở thành kẻ say xỉn tức giận nếu uống rượu trong môi trường khuyến khích sự hung hăng, chẳng hạn như các sự kiện thể thao.
Nhận biết một người say rượu đang tức giận qua các dấu hiệu sau:
- Thốt ra những lời gây tổn thương
- Trở nên cực kỳ hung hăng và giận dữ
- Cố tình khiêu khích người khác
- Gây ra xung đột trong mối quan hệ
- Đập phá đồ đạc xung quanh
- Bạo lực gia đình
- Gặp phải vấn đề pháp lý
Làm thế nào để trở thành một người say rượu tức giận?
Dù bạn tin hay không, vẫn có một số yếu tố rủi ro dẫn đến việc trở thành người say rượu tức giận. Mặc dù không phải là một quy luật tuyệt đối, những nhóm người sau đây có khả năng cao hơn:
Giới tính
Giới tính đóng một vai trò quan trọng trong việc trở thành người say rượu tức giận và từ đó cũng là những người uống rượu và nói ra những lời tổn thương. Nghiên cứu năm 2019 cho thấy 7% nam giới và 4% phụ nữ bị báo cáo mắc chứng rối loạn tiêu thụ rượu.
Khi say rượu, đàn ông thường che giấu những suy nghĩ bên trong, đặc biệt là những người không tuân thủ các tiêu chuẩn 'đàn ông thực thụ', thường có xu hướng hành động hung dữ hơn.
Thói quen uống rượu
Chúng ta đã biết rằng rượu ảnh hưởng đến tính cách của chúng ta như thế nào, những người uống nhanh, nhiều thường có khả năng hành động hung dữ hơn những người uống chậm.
Những người uống nhiều thường cảm thấy có quyền lực hơn, thiếu kiểm soát hơn và biểu hiện cảm xúc mạnh mẽ, điều này tạo điều kiện cho việc trở thành một người say rượu tức giận.
Tổn thương/tâm lý của mỗi người
Những tổn thương tâm lý có thể gây ra những thay đổi đáng kể trong hành vi và cảm xúc, bao gồm cả việc trở thành một kẻ say rượu tồi bạc.
Nhiều lần, những người bị tổn thương thậm chí không cố gắng kiềm chế cơn phẫn nộ của mình, và ngay cả khi tỉnh táo, những người đàn ông cũng không thể tránh khỏi điều này khi say rượu.
Đó là lý do tại sao một số người thường bình tĩnh lại trở nên ác mộng khi say rượu; rượu có khả năng làm hiện lên điều đó trong mỗi người.
Các bệnh tâm thần
Những người mắc các bệnh liên quan đến tâm thần có nguy cơ cao phát triển các rối loạn sử dụng rượu hoặc chất gây nghiện.
Uống quá nhiều rượu có thể là dấu hiệu của các rối loạn tâm trạng như trầm cảm, lo lắng và các vấn đề khác.
Sự hung dữ là một biểu hiện của PTSD, và những người sử dụng rượu như một cách để chống lại điều này sẽ bắt đầu một chuỗi cơn phẫn nộ phá hủy.
Cách đối phó với sự tức giận khi say rượu
'Anh đã say rồi và nói những điều tổn thương với em. Em thấy thật đau lòng, anh ạ. Anh có thực sự muốn nói những điều đó không?'
Gần như tất cả những người gặp người say rượu tức giận đều hỏi câu này. Và câu trả lời luôn là 'Anh rất xin lỗi. Anh không nhớ gì đã xảy ra. Điều này sẽ không lặp lại nữa đâu. Anh hứa!'
Tuy nhiên, vào ngày hôm sau, họ lại tái diễn hành vi đó. Vậy, họ là người xấu sao?
Bạn sẽ làm thế nào khi đối mặt với một người đã gây tổn thương khi say nhưng sau đó không nhớ gì và xin lỗi?
Phản ứng như thế nào khi ở xung quanh một người say tức giận?
Khi bạn ở câu lạc bộ hoặc quán bar, điều hợp lý và an toàn nhất là tránh xa những người say rượu đang giận dữ.
Điều đầu tiên cần ưu tiên là sự an toàn của chính bạn.
Mọi người thường có xu hướng 'an ủi' người bạo lực, nhưng điều này chỉ làm họ nguy hiểm hơn. Hãy rời đi nếu ai đó say rượu và hung hăng.
Điều quan trọng là nhận ra rằng người đang giận dữ và say xỉn thường tìm cơ hội để khiêu khích người xung quanh, cả về mặt thể chất và lời nói.
Dù bạn có bị khiêu khích, việc cố gắng đôi co với người đang giận dữ và sẵn sàng đánh nhau chỉ làm họ thêm tức giận.
Đã có những cơ hội để thảo luận về cai nghiện ma túy và các chương trình điều trị nếu người đó cũng đang chịu đựng cơn nghiện.
Điều này có thể phức tạp tùy thuộc vào mối quan hệ của bạn với người đó.
Nếu người uống rượu giận dữ là người bạn thương yêu thì sao?
Bạn nên biết những gì tốt nhất cho bạn và những người bạn quan tâm.
Nếu họ giận dữ khi say, tốt nhất là đợi họ tỉnh lại.
Dù bạn muốn giao tiếp với ai đó khi họ say, điều này khó thành công vì tác động tạm thời của rượu.
Họ sẽ lắng nghe và cởi mở với ý tưởng của bạn khi tỉnh táo và không chịu ảnh hưởng của rượu.
Đây là lúc để chia sẻ các vấn đề và mối quan tâm của bạn về hành vi hung hăng do rượu hoặc bạo lực gia đình.
Nếu bạn là người say rượu và giận dữ thì sao?
Sẽ rất khó kiểm soát hành vi khi bạn dễ nổi nóng, buồn bã, bạo lực hay hung hăng khi say. Điều này đặc biệt đúng nếu nó bắt đầu phá hủy các mối quan hệ của bạn với người khác.
Chiến thuật hiệu quả nhất để thay đổi những hành vi này là nhờ đến sự giúp đỡ của các chuyên gia.
Sự tự nhận thức có thể hữu ích. Khi không uống rượu, bạn cảm thấy thế nào? Bạn có cảm thấy hài lòng và tự tin không?
Bạn miêu tả trạng thái tâm lý bình thường của mình như thế nào? Bạn có nhận ra rằng rượu làm giảm sự kiểm soát của bạn không? Bạn đã từng nghĩ đến việc tham gia chương trình cai rượu hoặc thuốc chưa?
Bạn sẽ thấy rằng những câu trả lời cho các câu hỏi này sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn về hành vi của mình khi say.
Hãy nhớ lại cách bạn đã hành động lần cuối khi say rượu.
Bạn đã cảm thấy thế nào? Có giận dữ với ai không? Sẽ không tốt nếu bạn gặp vấn đề với việc nhớ lại sau khi tỉnh.
Đừng bao giờ để bản thân rơi vào tình huống mà bạn không nhớ mình đã làm gì, nói gì hay đã ở bên ai khi say.
Người tốt nhất để hỗ trợ bạn nên là một chuyên gia có chứng chỉ và nhiều năm kinh nghiệm trong việc giúp người khác kiểm soát hành vi hung hăng một cách lành mạnh.
Sẽ là một ý tưởng tuyệt vời nếu bạn đặt lịch hẹn ngay bây giờ và tìm hiểu nguyên lý khoa học đằng sau việc này. Việc điều trị nghiện rượu không dễ, nhưng bạn sẽ thấy sức khỏe tinh thần của mình cải thiện theo thời gian.
Sau một thời gian, bạn sẽ không còn gặp vấn đề với việc say rượu và nói những lời gây tổn thương nữa.
Việc uống rượu có phải là vấn đề trong một mối quan hệ lãng mạn không?
Không có gì sai khi uống vài ly rượu nếu nó không ảnh hưởng đến nhận thức và cảm giác của bạn. Tuy nhiên, hẹn hò với người nghiện rượu có thể mang lại nhiều bất lợi.
Vấn đề uống rượu đã phá hủy nhiều mối quan hệ lãng mạn bằng cách tạo ra sự thiếu tin tưởng.
Rối loạn sử dụng rượu đã thay đổi quá nhiều tính cách của một người, tạo ra một con người hoàn toàn khác so với trước khi họ uống rượu.
Nghiện rượu có thể khiến việc trung thực và cởi mở trong giao tiếp trở nên gần như không thể.
Vấn đề giờ đây vượt xa những lời không hay mà họ nói với bạn. Nó bao gồm cả sự thiếu tôn trọng, cảm giác xa cách và việc mối quan hệ trở thành gánh nặng tài chính cho bạn.
Mọi người có nói thật suy nghĩ của mình khi say không?
Nếu không phải bạn, thì ít nhất một trong những người bạn của bạn đã nói quá nhiều sau vài ly. Câu hỏi là liệu rượu có phải là một loại thuốc khiến người ta nói thật không.
Nếu bạn từng nghi ngờ liệu người say có ít gian dối hơn không thì câu trả lời là... Hừm, khá phức tạp.
Khi rượu làm ai đó thổ lộ những điều chân thật, những tâm sự chôn giấu lâu nay hay nỗi buồn thì nó cũng có thể khiến họ nói dối.
Nói chung, uống rượu khiến mọi người trung thực hơn, nhưng không đảm bảo rằng những gì họ nói là sự thật.
Có những loại say rượu nào?
Có tổng cộng 4 loại say rượu: Say rượu do cảm xúc, say rượu tán tỉnh, say rượu xã giao và say rượu giận dữ.
Say rượu giận dữ: Sau khi say, thể loại này thường trở nên khó đoán và không an toàn. Thường có thể nhận biết qua những hành động hung hăng sau khi uống một vài ly. Như một phần của hành vi xấu, bạn thường thấy họ nổi giận với những điều nhỏ nhặt nhất.
Say rượu do cảm xúc: Thường có xu hướng khóc hoặc chia sẻ những cảm xúc sâu kín nhất với người thân.
Say rượu tán tỉnh: Họ không thể kiểm soát được việc tán tỉnh người khác sau khi uống một vài ly.
Say rượu xã giao: Một người thường là người hướng nội khi tỉnh và chuyển sang hướng ngoại, sẵn sàng nói về thế giới sau khi say rượu.
Tác động của rượu đến tuổi thọ như thế nào?
Có số liệu về tuổi thọ của những người nghiện rượu khác nhau, nhưng rất khó để kiểm chứng.
Theo một nghiên cứu, người tiêu thụ hơn 25 cốc bia mỗi tuần có thể giảm tuổi thọ từ 4 đến 5 năm. Ở Mỹ, việc sử dụng rượu là nguyên nhân thứ ba phổ biến nhất dẫn đến giảm tuổi thọ.
Lạm dụng chất gây nghiện trong thời gian dài có thể gây ra một số vấn đề y tế như trầm cảm, bệnh gan, vấn đề về tim mạch, ung thư và nhiều bệnh khác.
Tổng kết
Sau khi đọc bài viết này, bạn đã hiểu rõ hơn về một người say rượu giận dữ chưa? Bạn đã nhận ra bản thân mình hoặc có ai đó bạn quen không?
Nếu bạn có, không cần phải vội vã. Hãy nghe bài, và bạn sẽ không gặp vấn đề gì với việc say rượu và nói ra những lời tổn thương.
Nếu bạn có thể kiểm soát việc uống rượu của mình, không có gì sai với việc thưởng thức vài ly. Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy khó đoán ngay từ khi bắt đầu uống, thì tốt nhất là bạn không nên uống.
Bằng cách này, bạn không chỉ bảo vệ những người xung quanh mà còn bảo vệ chính bản thân mình!