[ToMo] Sức Mạnh Của Việc Nói 'Không' (Ngay Cả Với Người Mà Bạn Yêu Thương)

“Khi bạn nói không với người khác, hãy đảm bảo rằng bạn không nói không với chính mình.” ~ Paulo Coelho

'Được, tất nhiên…'

“Vâng, không vấn đề gì…”

'Vâng, tôi có thể làm được…'

“Vâng, tôi rất vui lòng khi giúp đỡ…”

Được, được, được.

“Được” dường như là từ khóa trong các mối quan hệ của tôi với đối tác, gia đình, bạn bè và đồng nghiệp.

Tôi muốn trở nên hữu ích, tốt bụng và chu đáo; tôi muốn ở đó khi mọi người cần tôi. Tôi không muốn làm họ buồn, thất vọng hay làm họ phật lòng. Tôi đã dành nhiều thời gian để tự xây dựng hình ảnh bản thân là một người có năng lực, tốt bụng và có thể dựa vào. Là một người làm hài lòng mọi người, tôi luôn giữ sự tử tế trong lòng mình.

Không có gì ngạc nhiên khi mọi người luôn cho rằng, tôi sẽ bỏ mọi thứ để giúp họ hoặc làm những gì họ muốn tôi làm. Họ đã quen với việc tôi sẽ dành thời gian của mình cho họ và đặt nhu cầu và mong muốn của họ lên trên phần của tôi.

Điều này đặc biệt xảy ra trong các mối quan hệ thân thiết của tôi, những mối quan hệ mà tôi cảm thấy khó nhất khi từ chối.

Tôi có một niềm tin rằng nói không với người khác là tiêu cực, vô ích và ích kỷ.

Khi còn nhỏ, tôi thường được nhắc nhở không nên gây ồn ào hoặc làm phiền ai, và rất ít mong đợi từ người khác. Kết quả là tôi tin rằng người khác xứng đáng hơn tôi và rằng nhu cầu của họ nên được ưu tiên hơn của tôi. Tôi cảm thấy tội lỗi khi nói ra những điều tôi muốn hoặc cảm thấy, như thể tôi không có quyền làm như vậy.

Không có gì ngạc nhiên khi tôi thấy khó để nói lên ý kiến và nhu cầu của mình, và tôi tin rằng những điều tôi nghĩ, cảm thấy và mong muốn không quan trọng.

Tôi cũng sợ phải đối mặt với vấn đề này và tránh nó bằng mọi cách: Việc nói không có nguy cơ làm giận ai đó và khiến họ nghĩ xấu về mình. Điều này đồng nghĩa với sự bỏ rơi, ngừng chấp thuận, ngừng yêu thương. Vì vậy, có vẻ an toàn hơn và dễ dàng hơn khi tôi nói có, ngay cả khi tôi muốn nói không.

Sự sẵn sàng đồng ý của tôi không giúp tôi được sự tôn trọng hoặc cân nhắc của người khác. Mặc dù tôi luôn cho đi nhiều hơn những gì tôi nhận được và thường cảm thấy bị tổn thương, bực bội vì không được đánh giá cao, nhưng tôi vẫn tiếp tục đồng ý.

Thói quen làm hài lòng mọi người đã thu hút những người không tôn trọng và lợi dụng tôi trong cuộc sống. Điều này bao gồm mối quan hệ với một anh chàng hóa ra là một kẻ bắt nạt.

Trong suốt thời gian chúng tôi bên nhau, tôi đã làm theo mọi ý của anh ta. Tôi tiếp tục đồng ý với mối quan hệ này dù thực tế anh ta đã không đối xử tốt với tôi về mặt tình cảm và tâm lý. Tôi luôn đặt nhu cầu và hạnh phúc của anh ta lên trên của mình, nhưng anh ta lại không tôn trọng tôi. Tại sao anh ta lại phải làm như vậy khi tôi không hề tôn trọng bản thân mình?

Chỉ khi mọi thứ trở nên không thể chịu đựng nổi nữa và tôi phát ốm, tôi mới nhận ra mình phải từ chối mối quan hệ và bắt đầu nói 'không' với chính mình.

Việc tôi không thể nói không đã gây ra rất nhiều xáo trộn nội tâm, rõ ràng là đã ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất và cảm xúc của tôi. Tôi nhận ra rằng mình phải nói không với rất nhiều thứ và rất nhiều người để 'chữa bệnh' cho bản thân và bảo vệ sức khỏe của mình.

Sự kết thúc của mối quan hệ không lành mạnh khiến tôi nhận ra rằng trong những mối quan hệ thân thiết nhất của chúng ta, chúng ta cần học cách từ chối nếu cần, vì ta thường duy trì ranh giới không rõ ràng hoặc thiếu linh hoạt với những người mà ta thân thiết nhất.

Nói không với sự thiếu ranh giới.

Ranh giới là điều cần thiết cho các mối quan hệ lành mạnh và thể hiện sự tôn trọng bản thân và đối phương. Thông qua ranh giới và khả năng từ chối, chúng ta hiểu rõ hơn về đối phương và kết nối với họ sâu sắc hơn. Khi ta có thể tự do nói lên ý kiến của mình, chúng ta là bình đẳng.

Những người chỉ muốn hài lòng mọi người thường gặp khó khăn trong việc thiết lập ranh giới, và đây chắc chắn là trường hợp của tôi. Chúng ta có thể mất đi sự rõ ràng về ranh giới nếu từ đầu chúng ta không nghiêm túc với việc suy nghĩ về chúng.

Tôi nhận ra rằng tôi cần đặt ra ranh giới trước khi bắt đầu một mối quan hệ mới.

Tôi cần xây dựng sự tự tin của mình và bắt đầu tin vào bản thân. Tôi cần phải biết rõ những gì tôi thích và không thích, những gì tôi muốn và không muốn, và chính xác nơi mà ranh giới của tôi sẽ bị vượt qua.

Tôi biết rằng nếu tôi vẫn giữ những ranh giới mơ hồ, tôi sẽ tiếp tục bị ngược đãi và thu hút những người không phù hợp vào cuộc sống của mình.

Nói không với sự thiếu trung thực.

Tôi đã sai khi nghĩ rằng theo những gì người khác muốn sẽ làm cho mối quan hệ ít xung đột hơn. Tôi đã nghĩ rằng điều đó là tốt cho mối quan hệ của mình, nhưng thực tế lại ngược lại.

Mỗi khi tôi nói đồng ý một cách bất lực, tôi không thật lòng với bản thân và người khác. Có rất ít sự trung thực trong những câu 'vâng' mà tôi đã nói.

Nhu cầu được yêu thích, chấp thuận và làm hài lòng người khác làm mờ đi nhu cầu sống thật với bản thân của tôi.

Kìm hãm những mong muốn và nhu cầu của tôi có nghĩa là đối phương không thể hiểu được con người thật của tôi. Không ai trong chúng ta là người đọc được suy nghĩ, vì vậy họ chỉ có thể đoán những gì họ nghĩ tôi muốn, và hầu hết thời gian họ cho rằng tôi muốn những gì họ muốn bởi vì tôi không bao giờ nói khác.

Khi chúng ta cảm thấy không thể nói lên mong muốn và nhu cầu của mình trong một mối quan hệ, nghĩa là mối quan hệ của chúng ta thiếu sự thân mật thực sự. Nếu chúng ta không thể thật thà với đối phương của mình, làm thế nào chúng ta có thể kết nối chặt chẽ? Nếu chúng ta liên tục giữ một phần con người của mình lại với những người thân yêu của mình, vì sợ xung đột hoặc miễn cưỡng bỏ mặt nạ “tử tế” của mình, chúng ta sẽ tạo ra những kết nối không chân thực không thể phát triển thành một thứ gì đó sâu sắc hơn và mạnh mẽ hơn.

Sự thân mật không thể nảy nở từ sự giả dối, chỉ có sự chân thực.

Nói không với sự hy sinh bản thân và trở thành một 'liệt sĩ'.

Trong quá khứ, đôi khi tôi nói đồng ý một cách miễn cưỡng và không hào hứng, điều đó dĩ nhiên là không làm hài lòng người đối diện. Điều này đã đi ngược lại ý định của tôi là giảm thiểu mọi xung đột.

Những câu đồng ý này mang màu sắc của sự hy sinh; tôi cảm thấy mình đã dành quá nhiều thời gian và năng lượng. Thường tôi cảm thấy chán khi phải làm những việc mà tôi không muốn, tất cả đã làm mất đi thời gian mà tôi không bao giờ có thể lấy lại.

Khi bạn phải đồng ý làm điều gì đó mà bạn không muốn, thường nó sẽ phản tác dụng với bạn. Bạn sẽ cảm thấy bực bội với người đã yêu cầu bạn từ đầu, và cảm thấy bực bội với bản thân và sự yếu đuối của mình. Sự giúp đỡ bạn đưa ra sẽ thiếu sự chân thành, và mọi người sẽ có thể cảm nhận được sự không thoải mái và oán giận của bạn.

Tôi học được rằng trong mọi mối quan hệ, sự thỏa hiệp luôn quan trọng hơn việc hy sinh bản thân liên tục của một bên.

Không để cho sự tiêu cực phát triển

Những người khó từ chối thường lo lắng về phản ứng và cảm xúc của người khác. Họ có xu hướng tưởng tượng ra đủ loại kịch bản tiêu cực sau khi từ chối.

Tuy nhiên, chúng ta không chịu trách nhiệm về phản ứng của người khác với những gì chúng ta nói hoặc làm; những phản ứng và cảm xúc duy nhất mà chúng ta có thể kiểm soát là của riêng mình. Đây là một bài học quan trọng với tôi, từ thời thơ ấu.

Khi chúng ta phản ứng thảm hại trước lời từ chối của đối phương, chúng ta thể hiện sự thiếu tin tưởng vào khả năng họ đáp trả một cách hợp lý, và điều đó cho thấy rằng chúng ta không thực sự hiểu biết hoặc tin tưởng họ.

Đối phương của bạn sẽ tức giận như vậy không nếu bạn dám nói ý kiến của mình rằng họ có thể rời bỏ bạn hoặc ngừng yêu bạn? Nếu vậy, những phản ứng này nói gì về họ? Dù sao thì bạn có muốn ở bên một người như vậy chứ? Nếu họ thích bạn vì bạn là người giữ vệ sinh và luôn tuân thủ, điều này nói lên điều gì về quan điểm của họ về mối quan hệ?

Nếu bạn đồng ý vì sợ hãi, bạn cần xem xét điều gì khiến bạn sợ hãi trong mối quan hệ của mình. Sợ hãi là một dấu hiệu của sự mất cân bằng quyền lực, và do đó là một mối quan hệ bất bình đẳng. Có sự khác biệt lớn giữa sợ hãi của bạn về đối phương và sợ hãi về ý kiến của họ nếu bạn nói không. Sự thất vọng của họ về việc bạn từ chối dựa trên kỳ vọng của họ khi nghe một lời đồng ý.

Nếu đối phương quá phản đối khi bạn nói lên mong muốn và nhu cầu của bạn, bạn nên rời bỏ mối quan hệ đó. Bạn không thể ở bên người cho rằng nhu cầu và mong muốn của họ quan trọng hơn của bạn. Điều đó không tốt cho lòng tự trọng của bạn và, như tôi đã phát hiện, là sức khỏe của bạn.

Nói không với những tình huống và con người 'bóc lột'

Có rất nhiều sức mạnh tích cực trong việc sử dụng từ chối đúng cách. Bạn không nói không để làm tổn thương người khác một cách cố ý; bạn nói không để bảo vệ bản thân khỏi những người và tình huống có thể gây tổn thương cho bạn.

Khi bạn từ chối những việc đòi hỏi quá sức của bạn từ mọi người và hoàn cảnh, bạn mở ra không gian cho năng lượng tích cực và những mối quan hệ tươi đẹp bước vào cuộc sống của bạn. Điều này giúp bạn có nhiều hoạt động và cơ hội quý giá hơn đến gần.

Tự hạn chế của bạn giúp bạn có thời gian cho bản thân, thời gian để tập trung vào bản thân và những sở thích quan trọng nhất đối với bạn. Bạn sẽ có nhiều thời gian và năng lượng hơn để giúp đỡ những người mà bạn thực sự quan tâm bằng cách mang lại giá trị.

Tôi phải cát cắt mối quan hệ với một số người, nhận thấy họ không đóng góp gì cho cuộc sống của tôi. Tôi phải tự nhặn thức và nói không với họ.

Nói không trong những trường hợp này là một hình thức bảo vệ bản thân. Bạn có quyền nói không với các tình huống và những người đe doạ sự an tâm hoặc hạnh phúc của bạn.

Làm thế nào để sử dụng sức mạnh của 'Không'?

Chúng ta có trách nhiệm với những người thân yêu của chúng ta và nên ở bên họ khi họ thực sự cần chúng ta, nhưng chúng ta cũng có trách nhiệm với chính mình.

Khi chúng ta từ chối, điều đó không nên gây tổn hại thực sự cho người khác; phải đến từ nơi cân nhắc và từ bi, nhưng cũng phải quyết đoán và đầy sức mạnh.

Tôi thấy rằng tập trung vào thực tế là bạn không từ chối người đó mà là yêu cầu của họ sẽ giúp ích cho bạn. Sự tách biệt này làm cho nó ít cá nhân hơn rất nhiều.

Nó hữu ích để bắt đầu từ nhỏ. Bắt đầu từ việc từ chối người quen, đồng nghiệp và bất kỳ ai mà bạn cảm thấy an toàn hơn khi từ chối. Sau khi có đủ tự tin, bạn có thể từ chối những vấn đề không kém phần quan trọng trong các mối quan hệ thân thiết của mình — chẳng hạn như ăn gì cho bữa tối, xem phim gì ở rạp, làm gì khi rảnh rỗi, v.v.

Hầu hết bạn bè và gia đình tôi ban đầu đều ngạc nhiên khi tôi không theo ý muốn của họ nữa. Phản ứng của họ không tiêu cực. Nhiều người thậm chí cảm thấy nhẹ nhõm và hài lòng vì cuối cùng tôi đã quyết định rõ ràng. Từ đó, tôi đã thực hành từ chối nhiều yêu cầu giúp đỡ quan trọng hơn hoặc những đặc ân tốn nhiều thời gian và năng lượng của tôi. Thời gian trôi qua, việc từ chối trở nên dễ dàng hơn.

Đừng vội vàng hoặc cảm thấy áp lực khi đưa ra quyết định nếu bạn cần thời gian để suy nghĩ về yêu cầu của người khác. Chỉ cần nói, 'Tôi có thể liên lạc lại với bạn không?', 'Tôi cần kiểm tra lịch trình của mình trước' hoặc 'Tôi sẽ cho bạn biết'. Sự mất kiên nhẫn từ phía người khác là việc của họ và không cần thiết phải thảo luận trước khi bạn đưa ra câu trả lời của mình.

Quan trọng là phải bình tĩnh khi từ chối. Bạn không cần phải đưa ra nhiều lý do — làm như vậy có thể làm suy yếu khả năng từ chối — nhưng bạn có thể xin lỗi vì không thể giúp đỡ, nếu muốn. Tất nhiên, điều đó tùy thuộc vào yêu cầu. Chỉ cần đơn giản, 'Xin lỗi, tôi không có thời gian ngay bây giờ' hoặc 'Tôi xin lỗi, tôi không thể giúp được gì'. Luôn sử dụng “Tôi” thay vì “bạn” khi bạn giải thích ngắn gọn cho câu trả lời của mình.

Khi bạn từ chối một số người nhất định, họ có thể phản ứng bằng sự giận dữ, ngạc nhiên, thất vọng, dụ dỗ hoặc cảm thấy tội lỗi. Quan trọng là không để phản ứng của họ thao túng bạn hoặc làm bạn thay đổi ý kiến.

Phản ứng của họ với việc từ chối của bạn thường là một chỉ báo rõ ràng về sức khỏe của mối quan hệ với họ. Họ đã quen với việc bạn từ chối và điều này giúp họ hiểu cách tương tác và đối xử với bạn. Họ đã quen với việc bạn đặt mình lên hàng đầu, nhưng bây giờ bạn cần chỉ đường cho họ một cách khác, liên quan đến những thay đổi mà họ có thể không thích.

Theo thời gian, trừ khi họ là kẻ bắt nạt, họ sẽ thích nghi và thậm chí tôn trọng bạn hơn và thời gian của bạn.

Nhưng nếu họ không chấp nhận những thay đổi, bạn phải từ chối mối quan hệ.

Nói 'Không' với chính mình

Câu nói 'không' của bạn bảo vệ quyền lực cá nhân của bạn trong các mối quan hệ. Nó giúp bạn thành thật hơn với người khác, với bản thân và những gì bạn muốn. Nó không cho phép bạn chấp nhận những điều quan trọng đối với bạn.

Khi tôi nhận ra rằng từ chối có thể được liên kết với một lời khẳng định mạnh mẽ, đó là một sự tỏa sáng mạnh mẽ đối với tôi. Nó không còn mang tính tiêu cực nữa; nó là cách giúp tôi đưa quyền lực vào tay mình và ưu tiên thời gian của mình. Thời gian của chúng ta có hạn, vì vậy ta không thể đồng ý với mọi thứ.

Tôi bắt đầu tập trung vào những khía cạnh tích cực của việc từ chối: từ chối để có nhiều thời gian hơn để làm những gì tôi muốn, từ chối để tự trọng hơn, từ chối để xây dựng những mối quan hệ tốt và từ chối để kiểm soát cuộc sống của bản thân nhiều hơn.

Nói 'Không' để Tự trao quyền cho bản thân

Việc từ chối và chăm sóc bản thân tốt hơn làm cho những lời đồng ý của tôi cảm thấy mạnh mẽ hơn, vì chúng được thể hiện từ nơi mạnh mẽ. Tôi càng thành thật khi nói có và không, thì mọi người càng tôn trọng thời gian và ranh giới của tôi và đánh giá cao sự giúp đỡ của tôi.

Tôi cũng học được rằng tôi có thể sống với sự thất vọng của người khác, và tôi ít quan tâm hơn đến phản ứng của họ trước sự từ chối của tôi. Tôi không còn sợ làm mất lòng mọi người.

Việc nói 'không' không ngăn bạn trở thành một người tử tế và chu đáo. Đôi khi, điều tử tế nhất bạn có thể làm là từ chối ai đó, kể cả chính bạn.

Khi bạn tự tin, bạn biết mình đã đủ, xứng đáng. Bạn không cần phải làm mọi thứ cho người khác chỉ để được yêu thích và đánh giá cao.

Giúp đỡ những người thực sự cần, nếu bạn có thể, luôn là điều tốt. Tuy nhiên, bạn không thể giúp đỡ tất cả mọi người, nhưng bạn có thể giúp bản thân.