Vào ngày 14 tháng 3 năm 2019, Nhạc sĩ và Nhà tâm lý học David Greenberg đang ngồi phía sau phòng hòa nhạc. Trên sân khấu, các thành viên của Jerusalem Youth Chorus đã xuất hiện. Đây là một nhóm thanh thiếu niên đến từ Israel và Palestine, họ hát cùng nhau và tham gia vào các hoạt động đa văn hóa.
Trước khi các thanh thiếu niên bước lên sân khấu, Greenberg cảm nhận được sự phức tạp của tâm trạng. Một số thành viên của nhóm náo nhiệt trò chuyện với nhau, trong khi những người khác thì im lặng và lo lắng. Nhưng khi họ bắt đầu hát, không khí đã thay đổi.
Khi Greenberg suy ngẫm về trải nghiệm đặc biệt này, một cánh tay chạm nhẹ vào vai anh và làm anh tỉnh giấc. Đồng nghiệp của Greenberg chỉ vào một tin tức mới trên điện thoại của anh ấy: Tên lửa đã được phóng từ Gaza tới Tel Aviv, là lần đầu tiên kể từ năm 2014. Greenberg nhận ra rằng các sinh viên trước mặt có thể đã thảo luận về vấn đề này. Tuy nhiên, họ vẫn hát cùng nhau.
Anh chia sẻ: “Thật sự xúc động khi thấy họ hát cùng nhau một cách hài hòa như vậy”.
Rất lâu trước sự kiện đó, Greenberg đã tin vào khả năng kết nối con người qua âm nhạc. Trong hơn nửa thập kỷ, nghiên cứu của ông tập trung vào mối liên hệ giữa âm nhạc và tâm lý xã hội. Trong một nghiên cứu được công bố vào năm 2022, Greenberg và đồng nghiệp đã phân tích sở thích âm nhạc của gần 285.000 người từ 53 quốc gia. Họ phát hiện ra mối liên hệ rõ ràng giữa tính cách và sở thích âm nhạc, vượt qua ranh giới địa lý và văn hóa.
'Những người bị cô lập, tách biệt hoặc xa cách nhau có thể tìm cách kết nối với nhau thông qua âm nhạc bởi vì khi họ thảo luận về sở thích âm nhạc của mình hoặc chơi nhạc cùng nhau, họ đang thể hiện một phần tính cách của mình'. Greenberg chia sẻ.
Những khám phá này gợi lên cảm xúc của Greenberg trong phòng hòa nhạc vào năm 2019. Âm nhạc có thể là một công cụ mạnh mẽ để giao tiếp và tạo liên kết vượt qua ranh giới văn hóa, địa lý và kinh tế xã hội.
Mô hình tính cách 'Big Five' không phổ biến như các mô hình như Chỉ số Myers-Briggs, nhưng lại được coi là chuẩn trong nghiên cứu tâm lý học. Khác với Myers-Briggs, Big Five vẫn ổn định trong suốt quá trình trưởng thành và có mối liên hệ với nhiều kết quả quan trọng trong cuộc sống.
Greenberg và đồng nghiệp đã sử dụng mô hình này để đo lường tác động của các đặc điểm tính cách đối với sở thích âm nhạc. Họ phát hiện mối liên hệ đáng kể giữa các đặc điểm tính cách của Big Five và các đặc điểm âm nhạc phương Tây cụ thể.
1. Hướng Ngoại
Những người có tính cách hướng ngoại cao thường hòa đồng, thân thiện và tràn đầy năng lượng. Các nghiên cứu chỉ ra rằng họ thích âm nhạc hiện đại, sôi động và dễ khiêu vũ. Điều này phản ánh trong việc họ thích nghe nhạc điện tử hoặc những bản hit, thường dành thời gian đi club hơn là ở nhà với nhạc cổ điển.
2. Sẵn lòng Khám Phá
Những người sẵn lòng khám phá luôn tìm kiếm những trải nghiệm mới và ý tưởng mới mẻ để thử. Tính cách này thường đi kèm với sự sáng tạo và ham muốn phiêu lưu. Điều này cũng phản ánh trong Big Five mà Greenberg đạt điểm cao nhất. Các nghiên cứu cho thấy những người có điểm cao ở đặc điểm này thích âm nhạc phức tạp và thú vị như jazz hoặc world music.
“Điều này giải thích về sự ưa thích của tôi đối với nhạc jazz”. Greenberg, một nghệ sĩ saxophone, chia sẻ.
3. Cam Kết
Cam kết là một trong những đặc điểm được nghiên cứu nhiều nhất trong Big Five vì nó liên quan mật thiết đến thành công học tập và sự nghiệp. Đặc điểm này đo lường khả năng của một người trong việc thiết lập, đạt được và hoàn thành mục tiêu. Các nghiên cứu cho thấy mối quan hệ tích cực giữa cam kết và âm nhạc đơn giản - như những bản nhạc được trình diễn trong các quán cà phê, quán bar blues và Americana khắp nước Mỹ. Trong một nghiên cứu khác, các nhà nghiên cứu gọi âm nhạc đơn giản là 'gốc rễ'. Trung bình, những người cam kết cũng có sự thích thú với âm nhạc mạnh mẽ. Vì vậy, việc tìm một người say mê nhảy múa trong một buổi biểu diễn hardcore có thể không dễ dàng.
4. Dễ Chịu
Đặc điểm này đo lường khả năng tin tưởng và lòng trắc ẩn của một người đối với người khác. Những người dễ chịu thường ưa thích những bản nhạc nhẹ nhàng. Mặc dù không có thể loại nhất định nào miêu tả được những bản nhạc này, nhưng bạn sẽ nhận biết chúng khi nghe. Hãy tưởng tượng đến các nghệ sĩ như Erykah Badu hoặc D’Angelo. Hoặc các ban nhạc như Grateful Dead và Dave Matthews nếu đó là sở thích của bạn.
5. Tính Nhạy Cảm
Tính nhạy cảm là một đặc điểm gây tranh cãi. Nó đo lường sự tiêu cực, lo lắng và trầm cảm của một người. Không giống như các đặc điểm trong các mô hình khác, đây là một đặc điểm không mong muốn. Nếu bạn có tính nhạy cảm cao, cuộc sống của bạn có thể khó khăn hơn. Tuy nhiên, nhiều người thành công như Kurt Cobain, Franz Kafka hoặc Woody Allen cũng rơi vào nhóm này. Các nhà nghiên cứu gặp khó khăn trong việc xác định sở thích âm nhạc của những người có tính nhạy cảm. Họ phát hiện rằng những người này thích cả nhạc nhẹ nhàng và mạnh mẽ.
Greenberg giải thích: “Tôi cho rằng trong tương lai, có thể sẽ có nhiều phân loại phụ khác nhau cho tính nhạy cảm này”.
Mặc dù một số người có tính nhạy cảm có thể thích âm nhạc nhẹ nhàng để xoa dịu tâm trạng, nhưng những người khác có thể chọn metal, punk và Horrorcore để giải tỏa.
Có một cảnh báo quan trọng cho nghiên cứu năm 2022. Những người tham gia kiểm tra tính cách và trả lời câu hỏi về sở thích âm nhạc trên trang web Musical Universe của Greenberg tự nguyện tham gia. Mặc dù nghiên cứu thu thập dữ liệu từ 53 quốc gia, nhưng không phải là một mẫu đại diện. Nghiên cứu tập trung chủ yếu vào người Mỹ và đánh giá sở thích âm nhạc từ góc độ phương Tây.
Tuy vậy, cư dân trên sáu lục đều phản hồi nghiên cứu này và Greenberg có thể đưa ra một số kết luận về xu hướng toàn cầu. Ở vùng xích đạo, mối liên kết giữa tính hướng ngoại và âm nhạc đương đại càng mạnh mẽ.
Greenberg suy luận: “Ở những nơi có khí hậu ấm hơn, mọi người có thể dành nhiều thời gian hơn để tương tác xã hội, từ đó tạo ra mối quan hệ mạnh mẽ hơn”.
Cuối cùng, điều quan trọng nhất là những xu hướng này nhất quán trên các văn hóa và quốc gia khác nhau.
“Ban đầu tôi nghĩ sẽ thấy nhiều sự đa dạng hơn”. Greenberg nói. 'Tôi bất ngờ về sự phổ biến của những mẫu này.'
Trong tương lai, Greenberg kỳ vọng sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc hơn về cách âm nhạc có thể thúc đẩy hạnh phúc và liên kết trên toàn cầu. Mặc dù một số người có thể xem âm nhạc là một sở thích hời hợt, giải trí, nhưng nghiên cứu mới chỉ ra rằng chúng ta mới chỉ bắt đầu nhận ra giá trị thực sự của nó.