Buzz
Viết bởi Tiến sĩ Oliver Tearle (Đại học Loughborough)
'Giá Trị Một Đô La' là truyện ngắn của nhà văn Mỹ O. Henry, tên thật là William Sydney Porter (1862-1910). Đặc trưng của O. Henry là những cái kết bất ngờ, và 'Giá Trị Một Đô La' chắc chắn có những điều bất ngờ cho độc giả trong phần kết. Câu chuyện kể về một tên tội phạm tìm cách trả thù vị thẩm phán đã đưa hắn vào tù, và hắn đang có ý định giết con gái của vị thẩm phán.
Tóm tắt: 'Giá Trị Một Đô La'
Dưới đây là bản tóm tắt và phân tích câu chuyện của O. Henry.
Một thẩm phán ở biên giới Mỹ-Mexico, tên là Derwent, nhận được một lá thư từ một tên tội phạm, kẻ đã bị tống vào tù suốt 4 năm. Người đàn ông này, nay đã được trả tự do, nói với thẩm phán rằng con gái của hắn đã chết sau một năm ngồi tù, được cho là do 'nỗi ô nhục' khi có một người cha ngồi tù.
Tên tội phạm, kẻ ký tên trong thư chỉ đơn giản là 'đem chuông gõ mõ' như lời thẩm phán từng mô tả trong phiên tòa, nói với thẩm phán rằng hắn sẽ khiến ông phải cảm nhận nỗi đau khi mất đi một người con gái.
Thẩm phán coi thường lá thư như một lời đe dọa vô nghĩa, cũng như luật sư quận trẻ Bob Littlefield, người chuẩn bị kết hôn với con gái thẩm phán, Nancy. Họ kiểm tra hồ sơ tòa án và kết luận rằng Mexico Sam, kẻ đã bị kết án bốn năm trước vì tội ngộ sát, là người gần giống nhất với 'Rattlesnake'. Tòa án đang họp và một người Mexico tên Rafael Ortiz, bị bắt khi tiêu đồng đô la giả, đang chờ xét xử.
Khi Nancy đến thăm Littlefield tại văn phòng, nơi anh đang chuẩn bị cho phiên tòa cùng cấp phó Kilpatrick, Nancy thuyết phục anh đi săn chim choi choi buổi chiều. Tuy nhiên, kế hoạch bị gián đoạn bởi sự xuất hiện của Joya Treviñas, một phụ nữ trẻ Mexico, cầu xin rằng Ortiz vô tội và cô đã làm giả đồng đô la.
Joya khai rằng cô bị sốt và giải thích rằng Ortiz đã dùng đồng xu giả để trả tiền thuốc cho cô. Cô nói chuyện với Kilpatrick vì anh hiểu tiếng Tây Ban Nha, trong khi cô không thể nói tiếng Anh.
Khi Littlefield và Nancy quay lại xe sau buổi chiều săn bắn, họ thấy một người đàn ông cầm súng trường tiến về phía họ. Littlefield nhận ra đó là Mexico Sam, có thể là kẻ thù của 'Rattlesnake', người đã đe dọa thẩm phán Derwent.
Sam bắn vào cặp đôi khi họ đang tìm chỗ ẩn nấp. Vũ khí của Sam cho phép hắn bắn vào họ, nhưng hắn giữ họ ngoài tầm bắn, vì họ chỉ có đạn bắn chim chứ không phải đạn chùm cần thiết để bắn trúng Sam từ khoảng cách xa như vậy.
Littlefield bảo Nancy bắn Sam để làm anh ta mất phương hướng trong khi anh rút con dao bỏ túi ra. Sau đó, anh giơ khẩu súng ngắn lên khi Sam cưỡi ngựa tiến gần và bắn một phát chí mạng vào hắn. Ngày hôm sau, tại phiên tòa xét xử Ortiz, Littlefield, người đang bị thương, nói với tòa rằng bằng chứng buộc tội Ortiz không còn và do đó, cáo buộc chống lại anh ta phải được bãi bỏ.
Phân tích tác phẩm: 'Giá trị một đô la'
'Giá Trị Một Đô La' khác thường trong số truyện ngắn phong phú của O. Henry, ở chỗ nó không diễn ra ở New York, nơi ông đã sống nhiều năm, mà ở miền Tây hoang dã gần biên giới Mexico. Đây cũng là vùng đất O. Henry hiểu rõ, ông đã sống ở đó trong những năm hai mươi và ba mươi tuổi (trước khi bị bắt vì tội tham ô và trốn sang Trung Mỹ, nơi ông đặt ra thuật ngữ 'cộng hòa chuối').
Sự trớ trêu của 'Giá Trị Một Đô La' nằm ở chỗ, điều báo trước sự tan vỡ của cặp đôi Rafael Ortiz và Joya Treviñas lại cứu được cặp đôi Littlefield và Nancy. Và khi làm như vậy, đồng đô la không còn được chấp nhận làm bằng chứng, do đó Ortiz cũng được cứu.
Câu chuyện còn chứa nhiều hình thức tương phản hoặc phù hợp khác, qua đó hai cặp đôi phản ánh và bổ sung cho nhau. Nancy là người duy nhất đồng cảm lắng nghe lời cầu xin của Joya cho người yêu: là phụ nữ, cô dễ cảm thông với hoàn cảnh của một người phụ nữ khác, đặc biệt là một người phụ nữ đang yêu.
Hơn nữa, lời nhận xét cuối cùng của Joya với Littlefield - rằng nếu người phụ nữ anh yêu gặp nguy hiểm, anh nên nhớ tên Rafael Ortiz - không chỉ là lời cầu xin sự thông cảm mà còn là lời khuyên hữu ích giúp anh có ý tưởng sử dụng đồng xu chì làm viên đạn tạm thời.
Vì thế, những gì ban đầu là một lời cầu xin từ đáy lòng lại trở thành một ý tưởng thực tế và sáng suốt đã cứu được Littlefield và Nancy trong thời khắc nguy kịch của họ.
Tiêu đề của O. Henry, 'Giá Trị Một Đô La', là một cách chơi chữ khéo léo: thông qua đó, nó gợi lên một cụm từ phổ biến trong văn nói Mỹ (như trong 'liều thuốc trị giá một đô la', mà Ortiz đang cố gắng mua cho Joya), nhưng đồng thời cũng khiến chúng ta suy ngẫm về 'giá trị', tức là giá trị của đồng xu một đô la này, một đồng xu có giá trị không phải là tiền tệ (nó là tiền giả), mà mọi thứ đều có những bất ngờ khác biệt.
