Buzz
Bên dưới là tổng hợp 3 bài văn mẫu phân tích, dàn ý về tác phẩm Mùa lá rụng trong vườn của Ma Văn Kháng được đánh giá cao nhất, giúp các thí sinh lớp 12 nắm vững kiến thức môn Văn và tự tin bước vào kỳ thi THPT Quốc gia môn Văn.
Tóm tắt tác phẩm Mùa lá rụng trong vườn
Chiều 30 Tết năm Bính Tuất, chị Hoài đã đi bộ một quãng đường xa để đến cổng nhà ông Bằng. Chị là vợ của anh Tường, người lính hy sinh, và cũng là con dâu lớn của ông Bằng. Bây giờ, chị đã phải bước đi tiếp. Các em trai, em dâu của anh Tường (Đông, Lý, Luận, Phượng) đều rất vui mừng và háo hức chào đón chị Hoài trở về thăm nhà.
Chị Hoài đã ngoài năm mươi tuổi, vẻ ngoài thanh mảnh, mặc chiếc áo bông màu đỏ tươi, đôi mắt rạng rỡ và nụ cười tươi tắn. Chị Hoài có một gia đình riêng, chồng làm việc tại Ủy ban xã và chị là chủ nhiệm của hợp tác xã dệt thảm từ lúa mì. Họ có bốn đứa con, đứa lớn đã gia nhập quân đội, còn lại ba đứa em đang theo học.
Trên tay, chị Hoài mang đến nhiều quà từ quê hương, từ gạo nếp tăng sản, giò thủ cho đến bột sắn dây,... và cả một gói hạt giống mướp hương...
Chị em cùng trò chuyện, hỏi thăm nhau, đều rất vui mừng sau bao ngày xa cách. Ông Bằng từ trên lầu bước xuống, ánh mắt nhấp nhô, môi ông mím mỉm, dường như ông sắp rơi lệ. Chị Hoài chạy tới và gọi: 'Ông ơi!' với tiếng nấc trong giọng. Ông Bằng trả lời với giọng khàn khàn: 'Con Hoài à, đó là con à?'. Cảnh tượng ấy khiến cho Phượng rơi nước mắt, lòng thật xúc động. Ông Bằng nín thở, lau nhẹ nước mắt, chỉ vào đôi mắt của chị Hoài: 'Anh ấy và các cháu vẫn khỏe mạnh chứ, con nhỉ?'.
Trong lúc diễn ra câu chuyện xúc động giữa ông Bằng và người con dâu cũ, mâm cỗ cúng gia tiên đã được sắp đặt kỹ lưỡng. Lý trang trọng mời ông Bằng tiến hành lễ cúng gia tiên. Bàn thờ bao phủ trong khói hương. Đèn dầu phát sáng mờ ảo. Hai chiếc bánh chưng được bọc bên ngoài bằng lá xanh tươi, kèm theo là những hạt điều xếp xung quanh mâm ngũ quả và những chén rượu tinh tế. Ảnh của ông Bằng và bà Bằng đặt ở giữa, với ảnh của anh cả Tường bên phải và ảnh của bà Bằng bên trái.
Ông Bằng, với mái tóc bạc rủ màu, cầu nguyện trong tâm trạng trang nghiêm. Chị Hoài, ngắm nhìn bàn thờ với sự chân thành, sau đó đứng cạnh ông, đặt hai tay trước ngực...
Mâm cỗ Tết trang trọng và lộng lẫy. Mọi người ngồi quanh bàn mâm, tràn đầy niềm vui.
Bản Tóm tắt Phân tích tác phẩm Mùa lá rụng trong vườn
I. Giới thiệu
1. Tác giả
a. Cuộc đời của tác giả
- Ma Văn Kháng sinh năm 1936 tại làng Kim Liên, Đống Đa, Hà Nội. Tên thật của ông là Lê Trọng Đoàn.
- Ông là một thành viên của Đảng Cộng sản Việt Nam và đã theo học tại Trường Sư phạm Hà Nội. Ông đã từng làm giáo viên trung học và làm hiệu trưởng của trường trung học ở thị xã Lao Cai, hiện nay là tỉnh Lào Cai. Ông cũng là một thành viên của Hội Nhà văn Việt Nam từ năm 1974.
- Ông là một nhà văn tràn đầy nhiệt huyết và năng động. Không chỉ vậy, ông còn là một nhà văn tiên phong trong quá trình đổi mới văn học Việt Nam vào năm 1975.
b. Sự Nghiệp
- Ông đã tạo ra một lượng lớn tác phẩm có ý nghĩa sâu sắc như Mùa lá rụng trong vườn, Đồng bạc trắng hoa xòe, Vùng biên ải, trăng non, Phép lạ thường ngày...
- Ma Văn Kháng đã được vinh danh bằng nhiều giải thưởng quan trọng như giải thưởng loại B của Hội Nhà văn Việt Nam, giải thưởng văn học ASEAN, và giải thưởng Nhà nước về văn học - nghệ thuật năm 2001...
2. Tác Phẩm
- Mùa lá rụng trong vườn được lấy từ phần II của cuốn tiểu thuyết cùng tên.
- Tác phẩm này thể hiện sự tiếc thương cho những giá trị truyền thống của dân tộc, đang dần phai mờ và mất đi trước những biến đổi của cuộc sống hiện đại.
II. Nội dung chính
1. Nhân vật chị Hoài
- Chị Hoài đã trải qua hai cuộc hôn nhân và có số phận đặc biệt của mình. Hiện tại, dù không còn liên quan chặt chẽ đến gia đình của chồng đầu tiên (người đã hy sinh), nhưng chị vẫn quan tâm đến những biến động của gia đình đó từ trước.
-> Điều này cho thấy chị là người sống có trách nhiệm và tình cảm.
- Chị Hoài mang nét đẹp tự nhiên của phụ nữ nông thôn: vóc dáng thon gọn, khuôn mặt rộng với đôi mắt sâu thẳm và nụ cười tươi tắn.
- Trong gia đình, mọi người đều trân trọng chị Hoài vì tính nhân hậu và cách cư xử tôn trọng của chị. Một chiều cuối năm, chị đột ngột quay trở về để tham dự buổi sum họp gia đình của người chồng cũ sau khi nhận được thư từ bố chồng cũ về tình hình của cô Phượng. Lo lắng ông Bằng sẽ buồn, chị vội vàng về. Không chỉ thế, chị còn chuẩn bị quà cho tất cả mọi người trong gia đình, những món quà đơn giản nhưng đầy ý nghĩa từ quê hương.
- Chị luôn quan tâm đến mọi thành viên trong gia đình với tình cảm chân thành sau bao năm xa cách.
- Chị kính cẩn thờ phụ tổ tiên vào chiều 30 Tết.
- Chị trở lại gia đình của người chồng khi họ đang phải đối mặt với những khó khăn trong mối quan hệ gia đình.
=> Như vậy, chúng ta thấy chị Hoài không chỉ xinh đẹp về bề ngoại mà còn có vẻ đẹp của tâm hồn. Nhân vật Hoài được nhà văn mô tả như một biểu tượng của người phụ nữ Việt Nam truyền thống với tình cảm gia đình sâu sắc, được thức tỉnh bởi tình yêu thương và lòng trung thành với gia đình, khiến cho bữa tất niên trở nên ấm cúng hơn và đầy hạnh phúc hơn trong bối cảnh xã hội khó khăn.
2. Cảnh sum họp trước lễ tất niên
a. Tâm trạng của ông Bằng và chị Hoài trong buổi sum họp
- Khi nghe tin chị Hoài trở về, ông Bằng rưng rưng xúc động, khi thấy chị, ông đứng như bất động, khuôn mặt hơi ngơ ngác, rồi đôi mắt ông chớp liên tục, môi ông mở ra nhưng không ra tiếng, có cảm giác như muốn khóc.
- Ông nói khàn khàn, đầy cảm xúc: “Hoài ơi, con à.”
- Thông qua những chi tiết miêu tả tâm trạng nội tâm của nhân vật, nhà văn đã thành công trong việc tái hiện cảm xúc từ sự ngạc nhiên, vui mừng đến xúc động của ông già yêu quý trong gia đình.
- Chị Hoài, không kiềm chế được cảm xúc, lao về phía ông Bằng mà quên cả dép. Đôi chân to bản của người nông dân chỉ kịp dừng lại trước mặt ông Bằng. Và chị gọi lên với giọng nghẹn ngào: “Ông ơi.”
- Cảnh tượng này là biểu hiện của tình cảm trong gia đình giữa ông bố và con dâu lớn. Đó là một cảnh tượng xúc động, đầy tình yêu thương. Mặc dù vui mừng, nhưng cũng không tránh khỏi nỗi buồn trong lòng. Tuy nhiên, chị Hoài trở về thăm ông Bằng như tìm thấy một người đáng tin cậy và yêu thương, mọi buồn phiền đều được xua tan.
b. Khung cảnh Tết và ý nghĩa cúng tổ tiên trong ngày Tết
- Khung cảnh của ngày Tết được mô tả qua bàn thờ tổ tiên: khói hương thơm phức và bàn cỗ ngập tràn đầy.
- Gia đình tất bật chuẩn bị cho buổi cúng tất niên vào chiều 30 Tết.
- Ông Bằng chỉnh sửa lại trang phục, dừng lại trước bàn thờ để thể hiện lòng kính trọng và biết ơn tổ tiên. Điều này phản ánh nét văn hóa truyền thống của người Việt Nam.
- Hành động này làm cho chúng ta nhớ lại các giá trị truyền thống của dân tộc và nhấn mạnh cần phải bảo tồn và phát triển những giá trị này.
III. Kết bài
- Trích đoạn từ tiểu thuyết, Ma Văn Kháng đã nêu lên những vấn đề xã hội đang gặp phải, như khó khăn về kinh tế và mối quan hệ gia đình tan vỡ do ảnh hưởng của văn hóa mới. Nhà văn muốn nhấn mạnh việc giữ gìn và phát triển những giá trị văn hóa truyền thống.
Phân tích tác phẩm Mùa lá rụng trong vườn
Ma Văn Kháng sinh năm 1936 tại làng Kim Liên, Đống Đa, Hà Nội. Là một nhà văn nhiệt huyết, ông đã có nhiều đóng góp cho văn xuôi Việt Nam. Tác phẩm của ông, như “Mùa lá rụng trong vườn”, thể hiện sự thương tiếc cho những giá trị truyền thống đang bị mai một trước sự thay đổi của cuộc sống.
Chương II của tiểu thuyết Mùa lá rụng trong vườn kể về ngày 30 Tết năm Bính Tuất, khi chị Hoài - vợ của anh Tường, con trai lớn của cụ Bằng, đã bước sang tuổi mới. Dù đã có gia đình riêng, chị vẫn không quên ghé thăm mọi người. Sự yêu thương từ gia đình ông Bằng, sự quan tâm từ em trai, em dâu và gia đình chồng cũ đã khiến chị rơi vào nỗi xúc động. Tác giả đã mô tả chị rất tỉ mỉ, chi tiết. Hoài là một người phụ nữ nông thôn, đã chạm ngưỡng tuổi 50. Vẻ ngoài mảnh mai của chị trong chiếc áo bông trắng như những hạt lúa mới chín. Khuôn mặt rộng của chị, với đôi mắt sáng và nụ cười tươi tắn. Chỉ cần mô tả như vậy, chúng ta đã có thể hình dung được Hoài - một người phụ nữ đẹp trong sự giản dị và sáng sủa.
Chị Hoài từng là dâu trưởng trong gia đình của ông Bằng, nhưng bây giờ chị đã có một gia đình riêng với những lo toan, mối quan hệ riêng của mình. Tuy nhiên, chị vẫn luôn dành một phần nhỏ trong trái tim mình cho gia đình ông Bằng. Trong tâm trí mỗi người trong gia đình đầm ấm ấy, hình ảnh của chị Hoài vẫn luôn sống động. Khi thăm gia đình ông Bằng, chị mang theo quà quê với gạo nếp và giỏ thủ công làm bởi chồng chị. Khi gặp ông Bằng, người mà chị trọng vọng và yêu thương, chị gần như quên mất bản thân, quên luôn cả đôi dép, chỉ nhớ lao về phía ông Bằng, và ngỡ ngàng khi chỉ cách ông một bước, chị cũng dừng lại. Tiếng gọi 'Ông!' của chị đã nghẹn ngào từ đâu đó sâu bên trong. Chị hòa mình vào không khí linh thiêng, gập tay trước bàn thờ tổ tiên ngay sau khi ông Bằng lui gót, và sau đó, chị tiến tới hỏi thăm mọi người trong gia đình.
Những hành động trên cho thấy rằng chị rất quan tâm và chăm sóc mọi người trong gia đình. Chị sống nặng tình nghĩa, thủy chung và kiên định, coi gia đình của chồng cũ như là gia đình của mình. Điều đó cũng chính là vẻ đẹp của người phụ nữ Việt Nam. Cuộc gặp giữa ông Bằng và dâu trưởng của mình, chị Hoài, là một cuộc gặp gỡ đầy vui mừng nhưng cũng chứa đựng nỗi xót xa. Trong một khía cạnh nào đó, cuộc gặp này đã giúp giảm đi cảm giác cô đơn và tăng thêm niềm tin cho ông Bằng trong cuộc sống gia đình hiện tại.
Lễ cúng tất niên tràn ngập không khí trang nghiêm nhưng ấm áp, và lời cầu nguyện chân thành. Trước bàn thờ tổ tiên, ông Bằng như lạc vào một thế giới khác, quên hết mọi lo toan. Ông dành lòng thành kính, hồn thành tâm theo dòng khói hương của ngày Tết, gửi đi những lời cảm tạ sâu sắc đến tổ tiên, ông bà, cha mẹ, vợ đã mất, và con trai cả đã ra đi. Từ thế giới của quá khứ thơ mộng, ông trở lại hiện tại bận rộn. Trong gia đình này, ông ý nhận ra sâu sắc sự kết nối giữa truyền thống và hiện đại, giữa tổ tiên và con cháu. Mâm cỗ tất niên được chuẩn bị tỉ mỉ, đặc biệt là công sức của Lí - con gái trưởng. Nỗi buồn của năm cũ dường như đã qua đi, chỉ còn lại niềm vui, hạnh phúc và ấm áp của một gia đình không bao giờ chia cắt. Có thể thấy, ông Bằng là người nối kết quá khứ với hiện tại của gia đình trong những khoảnh khắc thiêng liêng như vậy.
Dàn ý Cảm nhận về tác phẩm Mùa lá rụng trong vườn
1. Mở đầu:
- Giới thiệu chung về tác phẩm Mùa lá rụng trong vườn của Ma Văn Kháng: Phong cách nghệ thuật kết hợp giữa hiện thực và nhân văn, triết lí và trữ tình; đồng thời, tác giả cũng chú trọng đến vấn đề giá trị đạo đức giữa sự biến động của thời đại.
- Tác phẩm được sáng tác khi Ma Văn Kháng trở về Hà Nội sau thời gian chiến tranh, trong bối cảnh đất nước đang trải qua những biến động lớn sau cuộc chiến. Những thay đổi đó đã ảnh hưởng sâu rộng đến từng gia đình - những tế bào nhỏ của xã hội.
2. Phần chính:
a. Nhân vật Hoài
* Hiện thân của vẻ đẹp của phụ nữ nông thôn, mộc mạc, đậm chất thiên nhiên, và đậm đà tình thân:
- Vẻ đẹp ngoại hình: 'một người phụ nữ mảnh mai trong chiếc áo len trắng như những hạt lúa mới chín. Bên trong, gương mặt rộng với đôi mắt đằm thắm và nụ cười tươi tắn'.
- Vẻ đẹp tâm hồn:
+ Dịu dàng, nết na, sống đầy tình cảm với mọi người: thái độ gần gũi, niềm vui tỏa ra từ cử chỉ, và lời nói ấm áp.
+ Sở hữu một quá khứ đáng trân trọng và đáng khâm phục: Là người con dâu trưởng, vợ của một liệt sĩ.
+ Là người phụ nữ giàu lòng tình nghĩa, thủy chung và kiên định: Dù đã có gia đình mới nhưng vẫn không quên ghé thăm và tặng quà cho gia đình chồng cũ.
+ Là hình mẫu của người phụ nữ mạnh mẽ, biết vượt lên trên số phận: Xây dựng cuộc sống mới, tham gia hoạt động của hợp tác xã,...
* Chị là minh chứng sống động cho việc giữ vững nét đẹp truyền thống quý giá trong bối cảnh xã hội thay đổi.
b. Cảnh sum họp trước thời điểm cúng tất niên
* Sự biến đổi trong tâm trạng của ông Bằng và chị Hoài
- Ông Bằng:
+ Sẵn sàng tinh thần cẩn thận để chuẩn bị cho buổi cúng tất niên: 'cố gắng làm ngắn gọn', tạo dáng 'trang trọng, chỉnh chu hơn'; gương mặt 'hiện lên cảm xúc... hai bên cằm'.
+ Ngạc nhiên và xúc động khi bất ngờ gặp lại chị Hoài: 'đứng im', 'mắt ông chớp liên tục... ông sắp khóc', giọng nói run run, khàn đặc.
+ Yêu thương con dâu như ngày nào: ân cần hỏi thăm.
- Chị Hoài:
+ Bị xúc động sâu sắc khi tái ngộ ông Bằng: 'không kiểm soát được bản thân', 'chạy về phía ông Bằng... hai hàng nước mắt', thốt lên tiếng chào như tiếng nấc.
+ Hạnh phúc, phấn khích khi kể cho ông nghe về gia đình hiện tại của mình.
* Tình cảm gia đình vẫn sâu đậm như ngày xưa: vẫn luôn quan tâm, chia sẻ và lo lắng cho gia đình như trước. Đó chính là trái tim của những người có ý nghĩa như cột trụ. Họ có tình cảm đẹp, bền chặt và lối ứng xử đẹp.
* Giữ lại đẹp của văn hóa truyền thống: Thực hiện lễ cúng tổ tiên một cách trang trọng và uy nghi.
3. Tổng kết:
- Tóm tắt giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm.
Cảm nhận về tác phẩm Mùa lá rụng trong vườn
Mùa lá rụng trong vườn là một trong những tiểu thuyết đặc sắc và đại diện cho sự nghiệp của Ma Văn Kháng, được xuất bản vào năm 1985. Tác phẩm đặt trong bối cảnh của một gia đình truyền thống vào những năm 80 của thế kỉ XX, trong giai đoạn đất nước đang trải qua những biến động mạnh mẽ sau chiến tranh, gây ra nhiều thay đổi đáng kể. Cuốn tiểu thuyết này đã thể hiện chân thực những biến cố trong xã hội thời kỳ đó và tác động lớn của chúng đến gia đình và xã hội nói chung.
Mùa lá rụng trong vườn là một phần trong chương II của tiểu thuyết cùng tên, được vinh danh bởi Hội Nhà văn Việt Nam vào năm 1986.
Ngày 30 Tết, tất cả trong gia đình ông Bằng đều háo hức chờ đợi việc chị Hoài - vợ của anh Tường, người đã hi sinh trong chiến tranh và cũng là con trai trưởng của ông Bằng - sẽ đến thăm. Giờ này, chị đã có gia đình riêng. Và như mọi người mong chờ, sau khi đi một quãng đường xa, chị Hoài đã đến ngõ nhà ông Bằng. Tiếng chào vui từ Phượng tiếp đón chị đầu tiên, rồi Đông, Lý, Luận đều mừng rỡ chào đón chị dâu cũ. Nhưng điều cảm động nhất chắc chắn là cảnh ông Bằng, cha của anh Tường và bố chồng của chị Hoài gặp lại nhau, với biển cảm xúc trào dâng.
Chị Hoài năm nay đã gần năm mươi tuổi, nhưng chị vẫn rất xinh đẹp với vóc dáng thon gọn, đôi mắt đen láy, nụ cười tươi tắn và vẻ ngoài rất gọn gàng. Chị đang làm việc tại Ủy ban xã và là chủ nhiệm của hợp tác xã đan dệt thảm ngô, cùng với bốn đứa con của mình.
Chị Hoài mang đến nhiều quà quê từ gạo nếp, giò thủ, bột sắn dây, đến hạt giống mướp hương,... Cô và các em trai, em dâu của cô đã cùng nhau trò chuyện, trao đổi và vui vẻ khi gặp lại nhau sau một thời gian dài. Khi ông Bằng xuống, ông nhìn chị với ánh mắt chứa đựng nước mắt. Chị Hoài cũng nhìn ông và không kìm được nước mắt, cô gọi lên tiếng chào: 'Ông' với trái tim xao xuyến. Ông Bằng run run, giọng nói ấm áp trả lời: 'Hoài à, con à?'. Cảnh tượng này khiến Phượng không thể nhịn được nước mắt. Ông Bằng dùng khăn giấy lau đi nước mắt và hỏi về tình hình gia đình của chị.
Cuộc gặp giữa ông Bằng và chị Hoài là một sự kiện vừa vui mừng vừa xót xa. Trong một khía cạnh nào đó, cuộc tái ngộ này đã làm dịu đi nỗi cô đơn và tăng thêm niềm tin cho ông Bằng trong tình cảnh gia đình hiện tại. Tác giả Ma Văn Kháng đã tinh tế ghi lại những cảnh tượng xúc động ấy. Đúng như câu 'Gặp gỡ vui mừng cũng chứa đựng nỗi tiếc thương, đau buồn, làm đau lòng' của một nhân vật trong truyện.
Khi mâm cỗ được đặt lên, mọi người cùng nhau quây quần bên nhau, ông Bằng đứng trước bàn thờ tổ tiên như đã quên mọi thứ xung quanh, ông trở lại quá khứ để tri ân cha mẹ, tổ tiên và con trai cả đã hi sinh của mình: 'Trong giây lát, ông trở về với những kỷ niệm êm đềm của quá khứ, ông trải qua những cảm xúc tràn đầy, nhưng ông chỉ tồn tại trong cảm xúc đó trong một khoảnh khắc. Quá khứ không bao giờ rời xa hiện tại. Tổ tiên không bao giờ xa lìa con cháu. Tất cả là một mạch liên kết bền chặt của tình thương. Do đó, ông trở lại với những ngày hiện tại, với những người đang sống, và ông cảm thấy đau lòng.' Có thể thấy, ông Bằng là gạch nối giữa quá khứ và hiện tại của gia đình trong khoảnh khắc thiêng liêng ấy. Ông là hình mẫu về đạo đức gia đình.
Chủ đề chính của tác phẩm là mối quan hệ gia đình truyền thống trước những biến động của xã hội trong giai đoạn chuyển đổi. Khi câu chuyện kết thúc, có vẻ như câu trả lời cho những thắc mắc vẫn chưa được đưa ra và những khó khăn vẫn còn tồn tại. Tuy nhiên, thông điệp chân thành nhất và toàn diện nhất, có lẽ, là lòng bao dung và tình yêu thương có thể giải thoát mọi lỗi lầm, mọi tổn thương, mọi ham muốn cá nhân, mọi vấn đề về vật chất và tinh thần.
Mùa lá rụng trong vườn là một tác phẩm thể hiện sự quan sát sâu sắc và nhận thức nhạy bén của tác giả về những thay đổi, những biến động trong tư duy và tâm trạng của người Việt Nam trong thời kỳ xã hội chuyển đổi, từ mô hình kinh tế tập trung sang nền kinh tế thị trường, với tất cả những khó khăn và thách thức mà điều này mang lại. Tác giả diễn đạt mối lo lắng sâu sắc về giá trị truyền thống trước sự thay đổi của thời đại.
Dàn ý Phân tích cuộc gặp gỡ của chị Hoài với mọi người trong truyện Mùa lá rụng trong vườn
1. Khai mạc
- Mùa lá rụng trong vườn được lấy từ phần II của cuốn tiểu thuyết cùng tên.
- Tác phẩm thể hiện sự tiếc thương cho những giá trị truyền thống của dân tộc đang dần phai nhạt trước sự thay đổi của cuộc sống đương đại.
2. Nội dung chính
a. Nhân vật chị Hoài
- Chị Hoài trải qua hai cuộc hôn nhân và mang số phận riêng của mình. Hiện tại, dù đã có một gia đình mới, chị vẫn theo dõi sát sao những biến động trong gia đình của người chồng trước.
-> Điều này cho thấy chị là người sống có tình thương và tâm hồn nhân từ.
- Chị Hoài tỏ ra rất thanh tú với vẻ đẹp tự nhiên của một người phụ nữ nông thôn: thân hình thon gọn, gương mặt rộng rãi với đôi mắt hai mí sáng rực và nụ cười tươi tắn.
- Trong gia đình người chồng cũ, mọi người rất trọng trách chị Hoài bởi vẻ nhân hậu và cách ứng xử tôn trọng của chị. Trong một buổi chiều cuối năm, khi chị nhận được thư từ bố chồng cũ và biết đến vấn đề của cô Phượng, chị vội vã trở về mà không quên chuẩn bị quà cho mọi người trong gia đình. Những món quà đơn giản nhưng đầy ý nghĩa này thể hiện tình cảm chân thành của chị đối với họ.
- Chị luôn dành sự quan tâm và tình cảm nồng thắm đến tất cả thành viên trong gia đình, thể hiện lòng tri ân và yêu thương sau bao năm xa cách.
- Chị tôn trọng bậc tiền bối bằng cách nghiêm túc quỳ gối trước bàn thờ tổ tiên vào chiều 30 Tết.
- Trở lại gia đình người chồng cũ trong lúc mối quan hệ trong gia đình đang trải qua những biến động và thử thách.
Tóm lại, chị Hoài không chỉ có vẻ ngoài duyên dáng mà còn có tâm hồn đẹp. Nhà văn đã tạo dựng nhân vật Hoài như một mẫu phụ nữ truyền thống của Việt Nam, giữ vững những giá trị gia đình và tình cảm thiêng liêng, làm cho bữa tất niên trở nên ấm áp và hạnh phúc hơn trong không khí gia đình.
b. Cảnh sum họp trước khi cúng tất niên
+ Tâm trạng của ông Bằng và chị Hoài
- Khi nghe tin chị Hoài đến, ông Bằng bị xôn xao lòng mình. Khi nhìn thấy chị, ông đứng như đinh trại, mặt mày hơi ngơ ngẩn, mắt chớp liên tục và miệng mở ra nhưng không thành tiếng, có vẻ như ông sắp khóc.
- Giọng của ông khàn khàn, rè rè, 'Hoài đấy ư, con'.
- Nhà văn miêu tả một cách chi tiết nội tâm của ông Bằng, từ sự ngạc nhiên đến niềm vui, xúc động của người cha già trong gia đình.
- Chị Hoài, không kiềm chế được cảm xúc của mình, lao về phía ông Bằng mà thậm chí còn quên đi dép. Đôi chân to bản của người nông thôn dừng lại trước mặt ông, trước khi chị cất tiếng gọi nghẹn ngào 'Ông'.
- Đó là một cảnh tượng cảm động của tình cảm gia đình giữa ông Bằng và chị Hoài. Mặc dù tràn ngập niềm vui và tình yêu thương, nhưng trong lòng cả hai đều chứa đựng nỗi tiếc thương về những rạn nứt trong quan hệ gia đình. Cảm xúc của họ đan xen giữa niềm vui và nỗi buồn, nhưng chị Hoài cảm thấy như đã tìm thấy một người đáng tin cậy và yêu thương trong ông Bằng, điều này giúp giải tỏa mọi đau buồn.
+ Khung cảnh Tết và ý nghĩa cúng tổ tiên trong ngày Tết
- Khung cảnh Tết được tả qua hình ảnh của bàn thờ tổ tiên: khói hương và bàn cơm thịnh soạn.
- Mọi người trong gia đình quây quần tế tựu, chuẩn bị kỹ lưỡng cho thời khắc cúng tất niên vào chiều 30 Tết.
- Ông Bằng chỉnh sửa lại hàng khuy áo, sắp xếp lại cà vạt, dịch chân một chút trước bàn thờ. Ông cảm nhận sâu sắc sự thiêng liêng khi tri ân tổ tiên. Điều này thể hiện một nét văn hóa truyền thống của người Việt.
- Hành động này làm nhấn mạnh về việc gợi nhớ giá trị truyền thống của dân tộc. Tác giả cũng đề cập đến việc cần phải bảo tồn và phát huy những giá trị tốt đẹp của quá khứ và truyền thống.
3. Kết bài
- Qua đoạn trích trong tiểu thuyết 'Mùa lá rụng trong vườn', nhà văn Ma Văn Kháng đã thể hiện những vấn đề xã hội đang đối mặt. Trong bối cảnh đất nước đang trải qua sự đổi mới kinh tế và các mối quan hệ gia đình đang phá vỡ do ảnh hưởng của văn hóa mới. Các giá trị truyền thống đang bị mất đi. Tác giả mong muốn chúng ta giữ gìn những giá trị văn hóa dân tộc quý báu.
Phân tích cuộc gặp gỡ của chị Hoài với mọi người trong truyện 'Mùa lá rụng trong vườn'
Ma Văn Kháng là một trong những nhà văn nổi tiếng sáng tạo của văn học Việt Nam sau chiến tranh chống Mỹ. Trong giai đoạn chuyển đổi từ nền kinh tế lạc hậu sang nền kinh tế thị trường, ông đã nhạy bén nắm bắt được tâm trạng của người Việt trước những thay đổi mang tính chất lịch sử của đất nước. Tác phẩm nổi bật nhất của ông là tiểu thuyết Mùa lá rụng trong vườn, mô tả về sự thay đổi và rạn nứt trong các mối quan hệ gia đình và đặt ra câu hỏi về sự mai một của truyền thống văn hóa dân tộc. Cuộc gặp gỡ của chị Hoài với gia đình ông Bằng trong tiểu thuyết đã gây cho độc giả nhiều cảm xúc.
Cuộc gặp gỡ giữa chị Hoài và gia đình ông Bằng có ý nghĩa đặc biệt vì chị từng là con dâu của ông. Mặc dù đã có cuộc sống mới và gia đình hạnh phúc, chị vẫn giữ mối quan hệ đặc biệt với gia đình chồng cũ, thể hiện qua sự quan tâm và chăm sóc. Cuộc gặp gỡ này đã mang lại nhiều xúc cảm và kỷ niệm đáng nhớ cho mọi người.
Sau cuộc gặp gỡ với các em chồng, đoạn trích này để lại ấn tượng sâu trong lòng độc giả với sự hội ngộ giữa chị Hoài và người cha chồng cũ, người đang đau khổ vì những rạn nứt trong gia đình. Trái với sự phấn khích của các em chồng, cuộc gặp gỡ với ông Bằng đầy xúc động và đắng cay. Ông đã nghe tin chị Hoài sắp về nhà, nhưng đến giờ cúng mới xuống. Ông cố gắng làm cho mình trở nên tốt nhất để đón chị, người con dâu ông luôn yêu quý. Khi thấy ông Bằng, chị Hoài không kìm được niềm vui và xúc động. Cảnh tượng của họ khi gặp nhau phản ánh sự gắn bó sâu sắc giữa chị và gia đình chồng cũ. Sự hiện diện của chị Hoài đã làm dịu đi nỗi đau và cô đơn của ông Bằng, đồng thời làm cho ông tin rằng các mối quan hệ gia đình sẽ được hàn gắn tốt đẹp.
Cuộc gặp gỡ giữa chị Hoài và gia đình đã tôn vinh lòng tin vào sự mạnh mẽ của các gia đình trong bối cảnh đất nước đang trải qua nhiều biến động. Đó là một dịp sum họp ý nghĩa và tràn ngập niềm vui trước năm mới. Tác giả đã thể hiện sự trân trọng đối với những mối quan hệ tình cảm chặt chẽ và sâu sắc giữa con người, trong một thời đại mới đầy biến đổi.
