Tổng hợp bài tập về thơ

Hướng dẫn soạn văn 9 theo trang 96, 97: tóm tắt ngắn gọn theo giáo trình Ngữ văn lớp 9 để hỗ trợ việc soạn văn 9 của học sinh.

Chương trình soạn văn về thơ

Bài 1 (trang 96 sách giáo khoa Ngữ Văn 9 Tập 2):

Bài 2 (trang 97 sách giáo khoa Ngữ Văn 9 Tập 2):

Phân tích tâm trạng (dòng cảm xúc tình cảm) trong các tác phẩm thơ: Con cò (Chế Lan Viên), Mùa xuân nhỏ (Thanh Hải), Viếng lăng Bác (Viễn Phương).

   - Con cò (Chế Lan Viên): Phân tích tâm trạng tình cảm được mở rộng qua biểu tượng của hình ảnh con cò. Nó bao gồm từ việc mô tả con cò trong dân ca theo lời ru của mẹ, đến việc ám chỉ sự quan tâm và nuôi dưỡng từ mẹ, và kết thúc bằng việc cảm nhận sâu rộng về tình cảm mẫu tử và ý nghĩa của lời ru.

   - Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải): Cảm xúc tình cảm bắt nguồn từ sức sống và vẻ đẹp của mùa xuân tự nhiên, mở rộng ra mùa xuân quốc gia và sự cách mạng. Tâm trạng dần lắng xuống thành suy tư và ước nguyện: nhà thơ muốn đóng góp vào bản hòa ca lớn của cuộc đời bằng một giai điệu sâu lắng, thêm vào mùa xuân của đất nước một phần nhỏ của chính mình. Bài thơ kết thúc với sự tự hào và cảm xúc sâu sắc về quê hương, đất nước qua điệu hát về xứ Huế.

   - Viếng lăng Bác (Viễn Phương): Tâm trạng theo từng bước chân khi viếng lăng Bác, từ lúc đứng trước lăng, bước vào và rời khỏi. Bắt đầu là cảm xúc về thiên nhiên xung quanh lăng (hàng tre), tiếp theo là cảm xúc về dòng người vô tận đến viếng lăng. Cảm xúc và suy ngẫm về Bác được kích thích bởi những hình ảnh biểu tượng sâu sắc: mặt trời, vầng trăng, bầu trời xanh. Cuối cùng, niềm mong ước sâu lắng trước thời gian phải quay trở lại.

Bài 3 (trang 97 sách giáo khoa Ngữ Văn 9 Tập 2):

Ý nghĩa biểu tượng của con cò trong bài Con cò của Chế Lan Viên và mùa xuân trong Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải.

   - Con cò (Chế Lan Viên): Được xem như biểu tượng của sự trong sáng, biểu hiện cho những khó khăn và nỗ lực của người mẹ, người phụ nữ, và cả niềm vui và mong muốn của hiện tại, cũng như tình thương yêu mạnh mẽ và sự dẫn dắt, chăm sóc, bao bọc dịu dàng và tình cảm lo lắng của mẹ.

   - Mùa xuân nho nhỏ (Thanh Hải): Đây là mùa xuân của thiên nhiên tươi mới, mùa xuân của sức sống quốc gia, mùa xuân của cuộc sống và tác giả, muốn đóng góp, muốn hòa mình vào.

Bài 4 (trang 97 sách giáo khoa Ngữ Văn 9 Tập 2):

Hữu Thỉnh thể hiện sự nhạy cảm đối với những biến đổi của thiên nhiên khi mùa thu đến qua từ ngữ và hình ảnh trong bài thơ Sang thu.

   - Từ ngữ: bỗng, hình như (ngỡ ngàng, xúc động), phả, chùng chình (rung động tinh tế).

   - Hình ảnh: hương ổi, gió se, sương (các dấu hiệu mùa thu được cảm nhận qua nhiều giác quan), sự thay đổi của mùa càng rõ ràng qua các hình ảnh như sông dềnh dàng, chim vội vã, đám mây, sự chuyển giao giữa mùa hạ và thu qua nắng, mưa, sấm, hàng cây mang lại nhiều cảm xúc sâu sắc.

Bài 5 (trang 97 sách giáo khoa Ngữ Văn 9 Tập 2):

Nhà thơ Thanh Hải bày tỏ mong muốn sâu sắc và chân thành trong bài thơ Mùa xuân nho nhỏ.

   - Nhà thơ muốn đóng góp tất cả mình vào mùa xuân của đất nước, ước ao làm “con chim, cành hoa, nốt trầm” góp phần làm đẹp cho quê hương.

   - Mong muốn được đóng góp hết mình, sống trọn vẹn và lao động không mệt mỏi dù ở “tuổi hai mươi – hay khi tóc đã bạc” một cách thầm lặng.

Bài 6 (trang 97 sách giáo khoa Ngữ Văn 9 Tập 2):

   - Mặt trời: Bác mang sự vĩ đại, to lớn như mặt trời tự nhiên, là nguồn sáng sống cho mọi sinh vật, Bác đại diện cho ánh sáng độc lập.

   - Vầng trăng: Bác là hình ảnh của vầng trăng dịu dàng, bao phủ và bảo vệ người dân Việt Nam trong hạnh phúc và ấm áp.

   - Tràng hoa: sự tôn kính, biết ơn và xúc động sâu sắc của tác giả và toàn thể nhân dân Việt Nam.

Bài 7 (trang 97 sách giáo khoa Ngữ Văn 9 Tập 2):

Trong bài thơ Nói với con của Y Phương, người cha đã truyền đạt tình cảm và tư tưởng gì về quê hương và dân tộc?

   - Mối quan hệ gia đình ấm áp và hạnh phúc.

   - Khen ngợi lòng kiên trì, sức mạnh bền bỉ của dân tộc và quê hương.

   - Tinh thần và sức sống phô diễn bởi những người dân miền núi, thể hiện sự gắn bó với truyền thống, quê hương và ý chí phấn đấu trong đời sống.

Bài 8 (trang 97 sách giáo khoa Ngữ Văn 9 Tập 2):

Đánh giá những điểm đặc sắc trong việc thể hiện cảm xúc và tạo hình ảnh trong các tác phẩm: Con cò, Mùa xuân nho nhỏ, Nói với con.

   - Con cò: Tái hiện giai điệu ru từ dân ca thông qua hình ảnh của con cò, biểu tượng cho tình mẹ và sự che chở từ mẹ.

   - Mùa xuân nho nhỏ: Trong bức tranh mùa xuân tươi mới của tự nhiên và đất nước, tác giả thể hiện lòng trung thành, muốn dành tình yêu mùa xuân nhỏ bé của mình cho mùa xuân của quê hương. Hình ảnh nổi bật là con chim, bông hoa, nốt nhạc và “lá xanh um tùm trên vai” của người lính.

   - Nói với con: Lời nhắn gửi, dặn dò từ cha với tình cảm chân thành, trìu mến và sự tin tưởng, để thể hiện tình yêu gia đình và quê hương, nâng cao giá trị cuộc sống. Hình ảnh chân thật, thân thiện người bản địa và các hình ảnh đặc trưng của dân miền núi.

Bài 9 (trang 97 sách giáo khoa Ngữ Văn 9 Tập 2):

Ấn tượng của em về lòng yêu thương và sự bảo bọc từ trái tim mẹ trong tác phẩm Con cò (Chế Lan Viên).

   - Mẹ luôn dành trọn tình yêu, bao la, và dành công sức vất vả để nuôi con lớn dưới những giai điệu ru êm ái và ấm áp.

   - Tình mẹ không bao giờ ngừng, dù con lớn hay già, mẹ luôn che chở, đồng hành và luôn bên cạnh con: “Dù con trưởng thành nhưng lòng mẹ vẫn đồng hành - Cuộc đời dù dài, mẹ vẫn bên con”