1. Tổng quan về chương trình Lịch sử lớp 12
Để không bị mất phương hướng trong khối lượng thông tin lớn của chương trình Lịch sử lớp 12, học sinh cần hiểu rõ tổng thể về tiến trình lịch sử trước khi ôn tập chi tiết. Phần Lịch sử Việt Nam từ năm 1919 đến 2000 sẽ được phân tích qua các giai đoạn lịch sử như sau:
- Giai đoạn 1919 - 1930 (chia thành 2 giai đoạn nhỏ: 1919 - 1925 và 1925 - 1930).
- Giai đoạn 1930 - 1945, chia thành 4 phân đoạn nhỏ: 1930 - 1931, 1931 - 1935, 1936 - 1939, và 1939 - 1945.
- Giai đoạn 1945 - 1954, phân chia thành 4 thời kỳ nhỏ: từ 2/9/1945 đến 19/12/1946, 1946 - 1950, 1951 - 1953, và 1953 - 1954.
- Giai đoạn 1954 - 1975, được chia thành 5 thời kỳ nhỏ: 1954 - 1960, 1961 - 1965, 1965 - 1968, 1968 - 1973, và 1973 - 1975.
- Giai đoạn từ 1975 đến 2000, chia thành 3 phân đoạn nhỏ: 1975 - 1976, 1976 - 1986, và 1986 - 2000.
Dựa vào sự phân chia lịch sử này, học sinh có thể nhận diện các sự kiện quan trọng gắn liền với từng giai đoạn lịch sử cụ thể.
Ngoài ra, phần lịch sử thế giới từ năm 1945 đến 2000 sẽ được khám phá qua 6 chủ đề chính sau đây:
- Sự hình thành trật tự thế giới mới sau kết thúc Chiến tranh thế giới thứ hai.
- Liên Xô và các quốc gia Đông Âu (1945 - 1991) và Liên bang Nga (1991 - 2000).
- Các quốc gia châu Á, châu Phi và Mỹ Latinh trong giai đoạn 1945 - 2000.
- Mỹ, Tây Âu và Nhật Bản trong khoảng thời gian 1945 – 2000.
- Quan hệ quốc tế từ năm 1945 đến 2000.
- Cuộc cách mạng công nghệ và xu hướng toàn cầu hóa.
Việc tổng hợp kiến thức từ những chủ đề này sẽ giúp học sinh hiểu rõ lịch sử Việt Nam và thế giới trong khoảng thời gian quan trọng từ 1919 đến 2000.
2. Tổng hợp kiến thức môn Lịch sử lớp 12 một cách đầy đủ nhất
Dưới đây là tài liệu tổng hợp lịch sử lớp 12 dưới dạng sơ đồ tư duy, giúp học sinh dễ dàng ghi nhớ và áp dụng các thông tin quan trọng trong kỳ thi tốt nghiệp THPT môn Lịch sử. Tài liệu khá dài, bạn có thể tải file đính kèm để xem chi tiết.




3. Một số gợi ý ôn tập hiệu quả cho môn Lịch sử lớp 12
(1) Nắm bắt tổng quan chương trình trước khi học các chi tiết cụ thể
Tổng quan chương trình môn Lịch sử lớp 12 đã được trình bày chi tiết trong phần 1 của tài liệu.
(2) Học theo từng chủ đề lịch sử cụ thể
Áp dụng phương pháp học theo từng chủ đề lịch sử như 'Sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam,' 'Các hiệp định từ 1945 đến 1975: Sơ bộ, Giơ-ne-vơ, và Pa-ri,' 'Phong trào yêu nước từ 1919 đến 1930,' 'Sự hình thành 3 tổ chức cộng sản,' và 'Sự truyền bá chủ nghĩa Mác – Lê-nin vào Việt Nam' sẽ giúp học sinh ôn tập hiệu quả hơn bằng cách nhóm các vấn đề liên quan.
(3) Học theo nhóm các sự kiện lịch sử có liên quan
Lịch sử có đặc điểm nổi bật là sự liên tục giữa các sự kiện, với kết quả của các sự kiện trước tác động và liên quan đến những sự kiện tiếp theo. Việc học sinh nghiên cứu chuỗi sự kiện liên quan trong cùng một giai đoạn lịch sử sẽ giúp môn học trở nên hấp dẫn và dễ nhớ hơn. Ví dụ, khi phân tích các sự kiện quan trọng trong Cách mạng Việt Nam từ 1939 đến 1945, sự liên kết giữa chúng trở nên rõ ràng.
Trước tiên, vào tháng 11 năm 1939, Hội nghị Trung ương 6 diễn ra, đánh dấu bước quan trọng trong việc duy trì và phục hồi lực lượng cách mạng. Sau đó, vào tháng 5 năm 1941, Hội nghị Trung ương 8 tập trung vào việc chuẩn bị cho khởi nghĩa với tổ chức lực lượng và lập kế hoạch cụ thể. Tiếp theo, vào ngày 12 tháng 3 năm 1945, Hội nghị Ban Thường vụ Trung ương Đảng chỉ thị về tình hình Nhật Bản và Pháp, chuẩn bị cho khởi nghĩa từng phần. Cuối cùng, Hội nghị toàn quốc của Đảng từ 13 đến 15 tháng 8 năm 1945 quyết định tổng khởi nghĩa thành công.
Khi nhóm các sự kiện này và xem xét bối cảnh, nhận định tình hình, xác định kẻ thù và chủ trương của Đảng, chúng ta thấy rõ sự liên tục và phát triển của Cách mạng Việt Nam từ 1939 đến 1945. Từ việc bảo toàn và phục hồi lực lượng (Hội nghị Trung ương 6), chuẩn bị lực lượng (Hội nghị Trung ương 8), khởi nghĩa từng phần và chuẩn bị cho tổng khởi nghĩa (Hội nghị Ban Thường vụ Trung ương Đảng 12/3/1945) đến tổng khởi nghĩa thành công (Hội nghị toàn quốc của Đảng).
Thứ hai, từ 1946 đến 1954, quan trọng là theo dõi bốn kế hoạch lớn của thực dân Pháp: Bôlae (1947), Rơ-ve (1949), Đờ-lát-đơ Tát-xi-nhi (1950) và Nava (1953). Quan sát cách chúng ta đối phó với từng kế hoạch, ta nhận thấy chiến lược của Pháp là “thua keo này, bày keo khác.” Mỗi khi thất bại, Pháp thay đổi tướng lãnh và đưa ra kế hoạch mới, nhưng cuối cùng, chúng ta đã đánh bại họ, buộc ký Hiệp định Giơ-ne-vơ và rút quân.
Cuối cùng, trong giai đoạn 1954 - 1973 tại miền Nam Việt Nam, chú trọng đến các giai đoạn từ 1954 - 1960 (chiến tranh đơn phương) và ba chiến lược chính: chiến tranh đặc biệt, chiến tranh cục bộ và Việt Nam hóa chiến tranh. Tạo bảng tổng hợp các chiến lược với thông tin như “mục tiêu, phương pháp,” “quá trình triển khai,” và “cách chúng ta đối phó” sẽ cho thấy một mô hình thú vị. Sau mỗi thất bại, Mỹ gia tăng sự can thiệp ở Việt Nam, từ hỗ trợ kinh tế và quân sự (1954 - 1960) đến cố vấn quân sự và phong tỏa miền Bắc (1961 - 1965), rồi triển khai quân đội và ném bom miền Bắc (1965 - 1968), và cuối cùng, thừa nhận việc rút quân và gia tăng hỗ trợ cho Sài Gòn (1969 - 1973).
Thứ tư, đối với các chiến dịch Tây Nguyên, Huế - Đà Nẵng và Hồ Chí Minh, hãy bắt đầu bằng việc xem xét các kế hoạch và chiến lược giải phóng miền Nam. Đảng đã lập kế hoạch trong 2 năm, nhưng sau khi chiến dịch Tây Nguyên kết thúc, kế hoạch được điều chỉnh và rút ngắn. Cuối cùng, miền Nam được giải phóng hoàn toàn chỉ trong khoảng 3 tháng. Nên nhớ những sự kiện chính trong các chiến dịch này.
(4) Một số lưu ý khác
Trước tiên, trong giai đoạn 1930 - 1931 và 1936 - 1939, quan trọng là theo dõi các yếu tố như bối cảnh lịch sử, chủ trương của Đảng, diễn biến các sự kiện, ý nghĩa và kết quả cuối cùng của chúng.
Tiếp theo, khi phân tích tình hình Việt Nam trong năm đầu sau độc lập (1946), hãy lập sơ đồ rõ ràng với hai phần: phần đầu là tình trạng khó khăn của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trong năm 1946, bao gồm bối cảnh lịch sử và các khó khăn nội, ngoại. Phần hai là quá trình giải quyết các khó khăn này, với sự diễn giải về cách Đảng và chính phủ đã xử lý thách thức.
Cuối cùng, gần đây, đề thi thường tập trung vào mối liên hệ giữa lịch sử thế giới và lịch sử Việt Nam, đặc biệt từ 1919 đến 1945. Hãy chú ý đến cách các sự kiện và chủ trương lịch sử thế giới liên quan đến lịch sử Việt Nam, hiểu rõ những tác động và ảnh hưởng toàn cầu trong giai đoạn đó.
Đây là toàn bộ nội dung mà Mytour đã tổng hợp về kiến thức môn Lịch sử lớp 12. Cảm ơn các bạn đã theo dõi và quan tâm đến bài viết!