Buzz
TOP 11 Phác thảo Tây Tiến của Quang Dũng tổng hợp 12 mẫu phác thảo chi tiết, đầy đủ nhất. Thông qua phác thảo bài thơ Tây Tiến giúp các bạn học sinh có thêm nhiều tài liệu học tập, nâng cao kiến thức một cách nhanh chóng hiểu được các quan điểm, luận điểm để viết bài văn hay hoàn chỉnh.
Bài thơ Tây Tiến đã mô tả hình ảnh lính Tây Tiến với vẻ đẹp hùng vĩ nhưng cũng đầy lãng mạn, hào hoa, cùng với đó là hình ảnh thiên nhiên Tây Bắc hùng vĩ dữ dội và thơ mộng. Dưới đây là 12 mẫu phác thảo Tây Tiến hay nhất mời các bạn cùng theo dõi. Ngoài ra, các bạn có thể xem thêm bài văn mẫu phân tích Tây Tiến, Cảm nhận về Tây Tiến, phân tích đoạn 2 của bài thơ Tây Tiến, phân tích toàn bộ bài thơ Tây Tiến.
Phác thảo phân tích Tây Tiến
Phác thảo số 1
I. Bắt đầu
- Trình bày một số đặc điểm quan trọng về tác giả Quang Dũng và đặc tính của thơ của ông (vừa đậm chất tự nhiên vừa tinh tế, hiện diện vẻ đẹp hào hoa và sâu lắng của lãng mạn).
- Tóm tắt một số điểm chính về bài thơ Tây Tiến: ngữ cảnh sáng tạo, giá trị ý nghĩa chủ đề nổi bật trong bài thơ.
II. Nội dung chính
1. Tóm tắt tổng quan
- Tây Tiến: là tên của một đội quân thành lập vào năm 1947, có trách nhiệm hợp tác với quân đội Lào để bảo vệ biên giới giữa Việt Nam và Lào, tiêu diệt lực lượng thực dân Pháp.
- Lính Tây Tiến: chủ yếu là người dân Hà Nội, trong số họ có nhiều sinh viên và học sinh.
- Sự truyền cảm hứng: Quang Dũng viết bài thơ để thể hiện sự nhớ nhung với đội quân Tây Tiến sau khi chuyển công tác sang nơi khác.
2. Con đường hành quân của đoàn quân Tây Tiến giữa cảnh thiên nhiên Tây Bắc
- Hai dòng thơ đầu tiên: tiếng gọi thân thương “Tây Tiến ơi” biểu hiện mối nhớ nhung, cùng với đó là nỗi nhớ không nguôi “nhớ chơi vơi” âm thầm bao phủ không gian.
- Phong cảnh thiên nhiên hoang dã và mạnh mẽ của Tây Bắc:
- Địa danh Sài Khao, Mường Lát tạo ra cảm giác hoang vu, xa xôi;
- Các từ ngữ sống động như “khúc khuỷu”, “thăm thẳm”, “heo hút”, cùng với từ “dốc”, câu “Dốc lên ... dốc lên” mô tả địa hình đồi núi khó khăn, gập gềnh.
- Hình ảnh “súng ngửi trời” thể hiện độ cao của núi mà lính phải vượt qua, nhưng cũng có chút hóm hỉnh.
- Câu thơ chia rẽ “Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống” tạo ra cảm giác nguy hiểm.
- Hình ảnh nhân hóa: “cọp trêu người”, “thác gầm thét” thể hiện sự hoang sơ, man mác; “chiều chiều”, “đêm đêm” nhấn mạnh sự nguy hiểm ẩn chứa trong rừng núi.
- Được sử dụng nhiều thanh trắc như làm nổi bật sự gập ghềnh, khó khăn của địa hình.
- Khung cảnh thiên nhiên cũng mang vẻ êm đềm, đánh thức cuộc sống: “nhà ai Pha Luông ...”, “cơm lên khói”, “Mai Châu mùa em ...”, ngôn từ nhẹ nhàng, thanh bằng tạo cảm giác an yên, yên bình.
- Hình ảnh bi thảm của người lính Tây Tiến “dãi dầu không bước nữa”, “gục lên súng mũ bỏ quên đời”: có thể hiểu là miêu tả khoảnh khắc nghỉ ngơi sau cuộc hành trình dài, cũng có thể hiểu đó là sự nghỉ ngơi cuối cùng.
- Nhận xét: Phong cảnh Tây Bắc hùng vĩ nhưng đầy hiểm nguy, đó chính là thách thức lớn lao đối với người lính Tây Tiến trên hành trình của họ.
3. Kỷ niệm đẹp về tình thương quân dân, vẻ đẹp của thiên nhiên Tây Bắc
- Kỷ niệm buổi tối hòa mình trong tình thương quân dân:
- Bầu không khí của buổi tối hân hoan với sắc màu rực rỡ, lung linh: “sáng lên”, “bắn pháo hoa”, “tiếng đàn xướng vang”; con người trang trọng: “mặc xiêm áo”, “nàng tươi cười”.
- Lòng người lính bay bổng, say mê trong không khí ấm áp của tình thương: “Âm nhạc vang vọng trong lòng Viên Chăn”.
- Khung cảnh sông nước, nhân dân Tây Bắc:
- Đẹp mộng mị, hoang dã, linh thiêng: “Chiều sương mù”, “tinh túy tâm hồn ven sông”
- Con người lao động giản dị, chân thành: “dáng người giữa dòng nước”, cảnh vật tươi đẹp, tràn đầy sức sống: “sông nước êm đềm, hoa lá đong đưa”
- Nhận xét: nhờ nét văn lãng mạn, Quang Dũng đã tạo nên bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp, cuộc sống ấm áp và hình ảnh quyến rũ của người dân vùng Tây Bắc.
4. Hình tượng người lính Tây Tiến
- Sự phác họa về người lính được diễn đạt chân thực: “đoàn binh mặc trang phục xanh”, họ sống và chiến đấu trong hoàn cảnh khắc nghiệt, thiếu thốn, gian khổ nhưng vẫn mạnh mẽ “dũng oai như hùm”.
- Họ là những con người có tâm hồn lãng mạn, trái tim chứa đựng tình yêu thương “Mắt sáng rừng gửi ước mơ”/ “Đêm Hà Nội ngọt ngào trong giấc mộng”, lấy hình bóng người thương nơi quê nhà làm động lực cho cuộc chiến đấu.
- Vẻ đẹp anh dũng được thể hiện qua sự hy sinh của họ:
- Ước mơ hi sinh tuổi trẻ cho đất nước, “đánh rơi tuổi thanh xuân”, “không hối tiếc”, “về bên triền đồi”, rời đi êm đềm, nhẹ nhàng.
- Cái chết được tưởng tượng như hình ảnh của những anh hùng xưa: “áo quê”, “hành quân độc lập”; thiên nhiên cũng khóc lóc thay cho nỗi đau họ phải chịu.
- Nhận xét: Dù trong hoàn cảnh khó khăn, những người lính Tây Tiến vẫn mang trong mình những nét đẹp lãng mạn, hùng vĩ. Họ mang vẻ đẹp hào hoa, sẵn lòng hy sinh cho tổ quốc.
5. Lời hứa, tâm tư của tác giả
- Câu thơ nhớ lại quyết tâm ra đi của đoàn quân Tây Tiến: “người ra đi không hẹn trở về”, cũng là sự tiếc thương cho những người đồng đội đã hy sinh “khu vực chia lìa sâu thẳm”.
- Tình cảm, niềm nhớ nhung của tác giả luôn gửi về đoàn quân Tây Tiến: và những ngọn núi rừng Tây Bắc “Ai lên Tây Tiến ... / Hồn về Sầm Nứa chẳng trở về với dòng chảy”
III. Kết thúc
- Giá trị nghệ thuật: bút pháp lãng mạn, những sáng tạo trong việc sử dụng ngôn ngữ, hình ảnh thơ
- Tổng kết giá trị nội dung: bài thơ đã tái hiện được vẻ đẹp hùng vĩ và thơ mộng của núi rừng Tây Bắc; hình ảnh người lính kiên cường, dũng cảm không ngần ngại hy sinh nhưng cũng đầy lãng mạn, mơ mộng.
Dàn ý thứ hai
1. Bắt đầu
- Thông tin về tác giả Quang Dũng (giới thiệu ngắn gọn về hồ sơ cá nhân, phong cách sáng tác, các tác phẩm chính...)
- Tổng quan về bài thơ Tây Tiến (ngữ cảnh xuất hiện, giá trị ý nghĩa, nghệ thuật)
2. Nội dung chính
a. Tổng quan về đoàn quân Tây Tiến
- Tây Tiến là tên của trung đoàn Tây Tiến, được thành lập vào năm 1947
- Nhiệm vụ kết hợp với quân đội Lào, bảo vệ biên giới giữa Việt Nam và Lào
- Hoạt động trải rộng trên địa bàn: Hòa Bình, Sơn La, Thanh Hóa, Sầm Nứa
- Lực lượng Tây Tiến chủ yếu gồm người dân Hà Nội, trẻ trung, lòng yêu nước
b. Phong cảnh thiên nhiên miền Tây và những cuộc hành trình gian khổ của đoàn quân Tây Tiến
- Cảm xúc chính: “nhớ mãi”, nỗi nhớ tràn đầy, chi phối mọi khung cảnh, con người
- Phong cảnh núi rừng Tây Bắc hiện lên hoang sơ, hung dữ và khắc nghiệt:
+ Hình ảnh thơ: sương mù, mây, mưa, thác nước, hổ... thể hiện sự khó khăn, gian truân
+ Địa danh: Sài Khao, Mường Lát tạo nên cảm giác xa xôi, hẻo lánh
+ Sử dụng từ ngữ sống động: khúc khuỷu, thăm thẳm, heo hút, dốc dựa gợi lên hình ảnh của địa hình gập ghềnh, quanh co
+ Hình ảnh độc đáo trong thơ: “súng ngửi trời” vừa thể hiện cao độ của núi non vừa thể hiện sự hài hước, độc đáo của người lính
+ Hình ảnh nhân hóa: “con hổ trêu người”, “thác reo rầm” gợi lên vẻ hoang sơ, mênh mông; thời gian: “buổi chiều”, “đêm tối” những người lính phải đối diện với nguy hiểm của rừng núi hoang vu.
+ Sử dụng các câu thơ dày đặc thanh trắc giúp diễn đạt sự gập ghềnh, khó khăn của địa hình
- Phong cảnh miền Tây yên bình, dịu dàng, mang lại hương vị ấm áp, ngọt ngào
+ Hoa nở rộ trong đêm khuya
+ Trên nhà ai Pha Luông, mưa rơi mát rượi
+ Hương thơm từ nồi cơm, ngôi nhà nơi em, mùi bếp nồng
- Hình ảnh người lính Tây Tiến: “dãi dầu chẳng bước nữa”, “gục dưới áo giáp, quên cả đời”. Đó có thể là khoảnh khắc nghỉ ngơi sau những ngày dài hành quân, nhưng cũng có thể là sự nghỉ ngơi vĩnh viễn.
⇒ Bằng bút pháp hiện thực mạnh mẽ, sức mạnh, miêu tả kết hợp hài hòa... đoạn thơ phác họa bức tranh về rừng vừa khắc nghiệt, hoang vu, dữ dội nhưng cũng vừa lãng mạn, bình dị.
c. Kỷ niệm đẹp về tình quân dân trong đêm tiệc văn nghệ và phong cảnh sông nước miền Tây thơ mộng
* Bữa tiệc văn nghệ đêm đêm
- Không khí buổi tối rộn ràng, doanh trại như một lễ hội, một ngày vui: đền đài sáng trưng lên với những đám đuốc rực rỡ
- Bức tranh về trung tâm: các nàng thiếu nữ mặc trang phục truyền thống lung linh, dịu dàng, tình cảm trong những vũ điệu (qua hình ảnh chiếc xiêm áo, nàng e ấp)
- Hình ảnh của những lính trẻ: tươi vui, say mê trong không khí ấm áp của tình người: “Nhạc vang lên, Viên Chăn hồn thơ xao xuyến”
⇒ Bốn câu thơ miêu tả vẻ đẹp dịu dàng của các cô gái miền Tây, tình cảm chân thành của quân dân và tinh thần lạc quan, yêu đời của những người lính
* Phong cảnh sông nước miền Tây
- Phong cảnh tự nhiên:
+ Bóng chiều sương phủ: màn sương mờ ảo, đậm chất cổ tích, huyền bí
+ Hồn cây lau: như cây lau phất phơ có hồn
→ Thiên nhiên đẹp, huyền bí, hoang sơ, thiêng liêng.
- Nhân vật:
+ Dáng người trên gỗ cây: hình ảnh mềm mại, uyển chuyển nhưng vẫn hiên ngang, mạnh mẽ
⇒ Bằng bút pháp lãng mạn, Quang Dũng đã vẽ nên bức tranh thiên nhiên thơ mộng, cuộc sống ấm áp và hình ảnh con người duyên dáng của vùng Tây Bắc.
d. Hình ảnh người lính Tây Tiến
- Về ngoại hình: “không một chút tóc”, “quân màu xanh lá cây”, “ánh mắt trừng nhìn gửi mộng”. Hình ảnh người lính Tây Tiến được mô tả chân thực, vừa thể hiện sự khắc nghiệt, gian khổ của cuộc chiến tranh vừa thể hiện niềm tự hào về vẻ đẹp kỳ lạ nhưng đầy mạnh mẽ, độc đáo của họ
- Về tâm hồn:
+ Phong cách lãng mạn, quý phái - đặc điểm riêng của những chàng trai từ Hà Nội: “Ánh mắt trừng nhìn gửi lời mộng qua biên giới/Đêm mơ Hà Nội hình bóng thanh tú”
+ Tinh thần quyết tâm: sẵn lòng hy sinh cả sinh mạng, tuổi trẻ vì đất nước “Trên đường chiến trường không hối hả về tuổi trẻ mộng mơ”
→ Sự kiên định với lý tưởng hy sinh vì quê hương của thế hệ trẻ sau Cách mạng Tháng Tám
- Tinh thần hi sinh:
+ Hình ảnh thơ: “biên giới”, “vùng đất xa xôi”, “áo bào”, “trở về quê nhà”. “khúc đường hiểm trở”
+ Phong cách nghệ thuật: sử dụng từ ngữ Hán Việt, kỹ thuật biểu đạt giảm nói tránh
→ Đối với những người lính, cái chết, sự hy sinh được nhìn nhận nhẹ nhàng, thanh thản; với họ, cái chết không phải là sự ra đi mà là sự trở về với mảnh đất mẹ yêu thương
⇒ Vẻ đẹp kiên cường của những người lính
e. Lời thề cam kết với Tây Tiến và vùng miền Tây
- Mùa xuân ấy: thời điểm lịch sử khó khăn, gian truân nhưng cũng lãng mạn, hào hoa
- Hồn về Sầm Nứa, không quay trở lại: Lời thề của những người lính Tây Tiến vẫn liên kết mạnh mẽ với đội quân Tây Tiến và vùng miền Tây
- Tóm tắt lại giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ:
+ Nội dung: Hình ảnh những người lính Tây Tiến kiên cường, lãng mạn trên bối cảnh thiên nhiên miền Tây vừa dữ dội, nguy hiểm, vừa thơ mộng, tình cảm
+ Nghệ thuật: Sự kết hợp hài hòa giữa phong cách viết lãng mạn và thực tế, cách sử dụng ngôn ngữ, hình ảnh thơ độc đáo...
- Kết nối, mở rộng với hình ảnh của những người lính trong các tác phẩm như Đồng chí (Chính Hữu), Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật)
III. Tổng kết
Bài thơ đã tái hiện đầy đủ vẻ đẹp hùng vĩ và thơ mộng của núi rừng Tây Bắc; hình tượng của những người lính kiên cường, dũng cảm sẵn sàng hy sinh mà cũng không thiếu phần lãng mạn, mộng mơ.
Dàn ý phân tích phần 1 về Tây Tiến
I. Khởi đầu:
- Giới thiệu về tác giả Quang Dũng
- Giới thiệu về bài thơ Tây Tiến
II. Phần chính:
- Hai dòng thơ đầu: Nỗi nhớ ôm trọn, là nguồn cảm hứng chính của bài thơ
- “Sông Mã”, “Tây Tiến” giống như những người thân thương ruột thịt, được Quang Dũng chăm sóc và ghi lại tình cảm nhớ thương.
- “Nhớ chơi vơi” là nỗi nhớ đầy bất ngờ của những người lính từ thành phố.
=> Núi rừng Tây Bắc đã ghi sâu vào lòng họ những kỷ niệm không bao giờ phai, đồng thời cũng là niềm buồn lẻ loi trong tâm trí của tác giả.
- Tiếp theo là hai câu thơ mới:
- “Sài Khao”, “Mường Lát” là những điểm đến quen thuộc của binh đoàn Tây Tiến, mở ra các không gian mới trong bài thơ.
- Nỗi nhớ lan tỏa khắp miền đất, mỗi nơi mà tác giả dừng chân đều đặc biệt, trở thành những kỷ niệm sâu sắc.
- Những ký ức nhỏ nhặt như sự mệt mỏi sau những chặng đường, ngọn đuốc hoa rực sáng trong đêm đều chứng tỏ nỗi nhớ mãnh liệt của tác giả.
- Tiếp theo là bốn câu thơ mới “Dốc…xa khơi”:
- Thể hiện sự gian khó của núi rừng Tây Bắc, cùng nỗ lực kiên cường của người lính khi hành quân.
- “Súng ngửi trời” là hình ảnh dí dỏm, thể hiện sự lãng mạn và hài hước trong cuộc sống của người lính.
- “Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi” gợi lên vẻ đẹp yên bình giữa hoang dã, là nơi dừng chân tuyệt vời cho người lính.
- Tiếp theo là hai câu thơ mới “Anh bạn…quên đời”:
- Tinh thần cao cả của người lính, tư thế mạnh mẽ, oai vệ sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc.
- Sự xót xa kết hợp với lòng tôn kính về tinh thần hy sinh của Quang Dũng dành cho đồng đội.
- Tiếp theo là bốn câu kết thúc: “Chiều chiều…nếp xôi”
- Nét hùng vĩ, uy nghi của núi rừng Tây Bắc với cấu trúc thơ sắc nét, sử dụng từ ngữ mạnh mẽ, kết hợp với nguy hiểm rình rập trong rừng hoang dã, đất độc của thú dữ.
- Sự trở lại từ ký ức của tác giả, trở về thực tại với nỗi nhớ sâu sắc, mãnh liệt, nhớ về tình thương của quân dân ấm áp với nếp xôi, hương lửa những ngày chiến đấu.
III. Tóm tắt kết bài:
Tổng kết lại giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn thơ.
Phân tích nội dung khổ 3 của bài Tây Tiến
I. Giới thiệu
- Giới thiệu về tác giả Quang Dũng và bài thơ Tây Tiến.
- Đưa ra vấn đề cần phân tích và trích dẫn đoạn thơ tương ứng.
II. Phần chính
1. Tổng quan
- Bối cảnh sáng tác: Sau khi rời khỏi đơn vị, tác giả viết bài tây tiến tại Phù Lưu Chanh vào cuối năm 1948, nhớ lại thời gian với đoàn quân Tây Tiến.
- Nội dung: Tây Tiến là sự kỷ niệm về chiến trường, về con người, về thiên nhiên Tây Bắc bằng tấm lòng chân thành của tác giả.
- Vị trí: Đây là đoạn thứ ba trong chuỗi cảm xúc của bài thơ, mô tả rõ nét hình ảnh người lính Tây Tiến với sự hy sinh bi tráng.
2. Các điểm cần phân tích
- Phác họa: Miêu tả chân dung sắc nét, từng chi tiết thể hiện vẻ độc đáo của họ, đồng thời phản ánh sự gian khổ, thiếu thốn, và bệnh tật trên chiến trường. Tác giả không tránh né hiện thực, thể hiện lòng yêu nước sâu sắc và sự căm thù mãnh liệt với kẻ thù.
- Tinh thần hùng hồn, lãng mạn và kiêu hùng: Qua từ ngữ mạnh mẽ như “dữ oai hùm”, “mắt trừng gửi mộng qua biên giới”, chúng ta cảm nhận được sự quyết tâm và kiên định của người lính Tây Tiến.
- Lý tưởng cao đẹp: Không tránh né hiện thực với “Áo bào thay chiếu anh về đất”, tác giả mô tả sự hy sinh của người lính một cách thanh thản, trầm lặng và cao cả, gợi cảm xúc và rung động lòng người, đồng thời làm xao động thiên nhiên.
3. Nghệ thuật
- Bút pháp phác họa chân dung người lính với hiện thực gian khổ trên chiến trường; sử dụng từ Hán-Việt cổ kính để tôn vinh và trọng trọng những người đã khuất; thể hiện lý tưởng cao đẹp của người lính qua sự hi sinh, làm nổi bật sự mất mát trên chiến trường.
- Đánh giá: Với sự trang trọng trong lối viết thơ, đôi khi dịu dàng, cảm xúc phong phú, hình ảnh người lính Tây Tiến được tạo ra với vẻ đẹp bi tráng, như một bức tượng đài vĩnh cửu về người lính không thể nào quên.
III. Kết bài
- Phê phán và đánh giá về những câu thơ trên.
- Tóm tắt suy nghĩ, cảm nhận cá nhân về hình ảnh người lính Tây Tiến được thể hiện trong đoạn thơ trên.
Dàn ý tâm trạng của tác giả trong Tây Tiến
A. Mở bài
- Tổng quan về nội dung của bài thơ Tây Tiến của Quang Dũng.
- Thâm nhập vào cảm xúc nhớ nhung của tác giả khi nhớ về vùng Tây Bắc Bộ.
B. Phần thân bài
- Phần đầu của bài thơ ghi lại những kí ức đầy ý nghĩa và nỗi nhớ của nhà thơ về những khoảnh khắc gắn bó với binh đoàn:
Dòng sông Mã xa xôi, Tây Tiến ơi!
...
Mai Châu em mùa nắng, thơm mùi xôi.
- Hai dòng thơ mở đầu đã tạo nên dấu ấn sâu sắc về nỗi nhớ:
Dòng sông Mã dần xa Tây Tiến ơi
Nhớ rừng núi, nhớ chơi vơi.
- Những hình ảnh của thiên nhiên bất ngờ hiện hữu trong không gian. Sông Mã, vững chãi và kiêu hãnh, trải dài từ vùng cao Lào đến vùng đất Việt, nhưng rừng, núi vẫn đó, đó là nơi đã chứng kiến bước chân của binh đoàn Tây Tiến trong những thời khắc gay go trên chiến trường. Giờ đây, khi đã rời xa, làm sao có thể không nhớ về điều đó, trong lòng của người chiến sĩ Tây Tiến năm xưa.
- Nỗi nhớ ấy đã chốn địa, đã có tên như đã cất bước vào tận trong tâm trí con người, nhưng nó vẫn mơ hồ, mơ màng như một điều gì đó xa xôi và u buồn... Có lẽ nhà thơ đã biểu hiện điều đó trong câu thơ 'Nhớ rừng núi, nhớ chơi vơi!'.
- Từ hai dòng thơ khởi nguồn ấy, dòng lưu ý niềm thương nhớ của nhà thơ trào ra như một chuỗi kí ức giờ đã thức tỉnh, làm lay động và đánh thức mọi cảm xúc trong lòng.
Các con đường Việt Bắc mà chúng ta đi qua,
Mỗi đêm vẫn vang vọng như lòng đất rung
Bước đi của quân vận đang như hàng vạn trùng trùng
Bước chân vẫn nát vụn trên đá, lửa vẫn bay
- Thiên nhiên như đang hòa mình cùng giai điệu của bài hát quân đi ra trận. Với Quang Dũng, hình ảnh thiên nhiên hiện lên trong ký ức và tâm trạng như là sự đối lập của hai khía cạnh:
Leo lên đoạn dốc cong, sương mù che phủ rộng lớn,
Heo hút mây, súng phát ra tiếng kêu trời
Thấp thoáng về cao, thấp thoáng về thấp,
Ngôi nhà nào ở Pha Luông, mưa phủ một vùng xa xôi
- Hành quân gian lao của lính vệ quốc mở ra một không gian đa chiều. Chúng ta cứ như nghe thấy bước chân và hơi thở trên đường đi gian lao của người lính qua câu thơ đầy những vần trắc: 'Leo lên đoạn dốc cong, sương mù che phủ rộng lớn'.
- Biết bao khó khăn thử thách, như muốn đánh gục lính cách mạng, nhưng cũng như kích thích họ tiến lên, dẫn tới sự chinh phục.
- Cảnh rừng núi gian khổ với việc leo lên đoạn đường vòm cong, với sương mù che phủ, với sự chênh vênh của 'ngàn thước lên cao ngàn thước xuống', nhưng hình ảnh của cuộc sống vẫn hiện hữu như một yếu tố cân bằng: 'Ngôi nhà nào ở Pha Luông, mưa phủ một vùng xa xôi'.
- Bên cạnh sự khắc nghiệt của thiên nhiên là cuộc sống bình yên của con người, tạo ra một điệu nhảy và cảm xúc trong thơ Quang Dũng như là sự mềm mại, tạo ra sự đa dạng mà vẫn đầy tài năng trong cách biểu đạt:
Chiều chiều thác oai linh vang lên tiếng gầm,
Mỗi đêm con người bên sườn núi Mường Hịch trêu chọc loài hổ.
Nhớ Tây Tiến, hình ảnh cơm nấu sương khói,
Mùa em ở Mai Châu, hương vị của nếp xôi thơm phức.
C. Kết bài
- Với những kí ức về binh đoàn Tây Tiến không thể phai nhạt trong tâm trí, kết hợp với cách thể hiện đầy tài hoa trong bút pháp, thông qua những hình ảnh trái ngược nhưng cân bằng, Quang Dũng đã làm cho hình ảnh của người lính và rừng núi Tây Tiến sống dậy trong nỗi nhớ sâu sắc về Tây Tiến.
- Những kí ức về tự nhiên và con người giống như các đoạn phim thực tế và phong phú, đồng thời mang tính chất siêu thực, cảm xúc và tài năng đã đóng góp vào sự thành công về cả nội dung và nghệ thuật của đoạn trích.
- Có những người cho rằng trong bài thơ Tây Tiến, Quang Dũng đã tạo ra một bức tượng đài thơ về hình ảnh của người lính chiến đấu với Pháp trong cuộc chiến tranh gian khổ và dũng cảm, đồng thời chứa đựng sự thơ mộng của dân tộc.
Dàn ý phân tích cảnh thiên nhiên trong bài thơ Tây Tiến
Mẫu 1
I. Mở đầu
- Quang Dũng là một nghệ sĩ tài năng đa dạng: làm thơ, viết văn, vẽ tranh, soạn nhạc. Trong lĩnh vực thơ ca, tài năng của ông được thể hiện qua sự phóng khoáng, tinh tế, và lãng mạn, đặc biệt khi viết về người lính Tây Tiến và vùng quê xứ Đoài (Sơn Tây).
- Bài thơ “Tây Tiến” là một tác phẩm tập trung nhất về phong cách nghệ thuật của Quang Dũng. Nó được xem là một kiệt tác về đề tài người lính trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Trong bài thơ này, sự kết hợp giữa cảm hứng lãng mạn và thực tế đã giúp Quang Dũng thành công trong việc mô tả hình ảnh người lính Tây Tiến trên nền cảnh thiên nhiên của miền núi Tây Bắc: một hình tượng vừa hùng vĩ, dữ dội, vừa mĩ lệ, nên thơ.
II. Phần chính
1. Phác họa cảnh thiên nhiên hùng vĩ
- Vẻ đẹp mạnh mẽ, hoang sơ của thiên nhiên núi rừng Tây Bắc được thể hiện rõ trong các câu thơ miêu tả sương mù dày đặc, những dốc núi hiểm trở và bí ẩn của rừng núi. Cụ thể:
- “Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi': Tấm màn sương dày đặc ở Sài Khao có thể che kín cả một đoàn quân, phủ lên núi rừng.
- “Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm/Heo hút cồn mây súng ngửi trời/Ngàn thước lên cao ngàn thước xuống': Dốc núi uốn cong, trùng điệp không tận, một bên vươn lên cao ngất trời, một bên lao xuống vực sâu.
- “Chiều chiều oai linh thác gầm thét/Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người': Núi rừng miền Tây hoang sơ, bí hiểm với tiếng thác oai linh, tiếng cọp rống gầm. Sức mạnh của thiên nhiên kinh hoàng ấy đã thống trị núi rừng miền Tây suốt hàng ngàn năm.
2. Bức tranh thiên nhiên lãng mạn
- Vẻ đẹp lãng mạn, nên thơ của thiên nhiên núi rừng miền Tây chủ yếu được thể hiện trong các câu thơ miêu tả hoa, mưa rừng, chiều sương… Cụ thể:
- “Mường Lát hoa về trong đêm hơi“: Hương hoa rừng lan tỏa, lưu luyến trong khói sương đêm.
- “Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi“: Thung lũng xa xa, mờ mịt dưới cơn mưa.
- “Người đi Châu Mộc chiều sương ấy/Có thấy hồn lau nẻo bến bờ/… Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa“: Trong chiều sương đó, hoa lau xanh xao trên dòng nước lũ đong đưa, tạo nên hình ảnh đẹp như trong tranh. Những bông hoa lau như những cô gái xinh đẹp trên dòng nước, tạo nên bức tranh lãng mạn và thơ mộng.
=> Nhà thơ đã tài tình miêu tả vẻ đẹp vừa hùng vĩ, dữ dội vừa lãng mạn, nên thơ của thiên nhiên núi rừng Tây Bắc thông qua bút pháp hiện thực kết hợp bút pháp lãng mạn.
III. Tóm tắt kết luận
Vẻ đẹp hùng vĩ, dữ dội và lãng mạn, trữ tình của thiên nhiên núi rừng miền Tây đó là một trong những yếu tố quan trọng của bài thơ, thể hiện phong cách nghệ thuật độc đáo của nhà thơ Quang Dũng.
Mẫu 2
1. Khởi đầu
- Giới thiệu về tác giả và tác phẩm (Nhà thơ Quang Dũng và bài thơ Tây Tiến)
- Dẫn dắt vào vấn đề cần thảo luận (Bức tranh thiên nhiên được mô tả qua ngôn ngữ của bài thơ Tây Tiến)
2. Phần thân bài
- Tóm tắt khái quát:
- Bối cảnh sáng tác: Xuất phát từ nỗi nhớ sâu đậm của tác giả về những kỷ niệm chiến trường trong quá khứ.
- Nội dung: Song song với việc tạo dựng bức tượng đài ấn tượng về người lính, tác phẩm còn tái hiện hình ảnh của thiên nhiên với những đặc trưng riêng, mang trong mình cảm xúc và kí ức về quê hương.
- Vẻ đẹp hùng vĩ, mạnh mẽ của thiên nhiên:
- Điều kiện tự nhiên khắc nghiệt làm gia tăng gánh nặng cho người lính (Sài Khao - màn sương dày che kín - đoàn quân mỏi).
- Địa hình gập ghềnh, nguy hiểm, khó khăn, từ độ cao cao ngất ngưởng đến sâu thẳm hun hút (Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm và ngàn thước lên cao ngàn thước xuống)
- Tự nhiên tươi đẹp, đầy cảm xúc:
- Ngoài những đường nét mạnh mẽ, tự nhiên còn hiện lên vẻ đẹp tinh tế, lãng mạn, thể hiện sự thơ mộng, trữ tình của núi rừng (Nhà ai Pha luông mưa xa khơi, Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói, Mai Châu mùa em thơm nếp xôi)
- Tự nhiên mang trong mình những cảm xúc sâu lắng như một tiếng vọng da diết làm rung động lòng người.
- Cảnh sông nước mênh mông hoang dã, yên bình, mơ hồ chứa đựng sự cảm xúc sâu lắng với hình ảnh “Người đi Châu Mộc chiều sương ấy/Có thấy hồn lau nẻo bến bờ” và “Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa”.
- Cảm nhận:
- Tự nhiên hùng vĩ, mạnh mẽ dường như được nhấn mạnh thêm về chiều cao, độ sâu đầy ấn tượng với cách ngắt nhịp 4/3 trong mỗi câu thơ.
- Vẻ đẹp thơ mộng, trữ tình của vùng núi Tây Bắc dường như được thể hiện sâu sắc và vang vọng vào lòng người thông qua những câu thơ với nhiều điểm nhấn như xoa dịu đi những gian khó, nhọc nhằn, vất vả.
- Từ những cảm nhận trên, ta thấy được bức tranh tự nhiên Tây Tiến được mô tả và truyền đạt vào lòng người bằng sự tài năng và lòng nhân ái nhạy cảm của nhà thơ, của người lính Tây Tiến
3. Tổng kết
Ý kiến cá nhân về hình ảnh tự nhiên được tái hiện qua bài thơ Tây Tiến (một bức tranh sống động: dữ dội, nguy hiểm; trữ tình và thơ mộng; có sự hòa trộn giữa hiện thực và tưởng tượng; một chút tương phản, cảm xúc sâu sắc; một chút say sưa…)
Bố cục phân tích nguồn cảm hứng lãng mạn và tinh thần hào hùng
I. Khởi đầu
- Giới thiệu về tác giả Quang Dũng và bài thơ Tây Tiến.
- Nêu vấn đề cần phân tích: Cảm hứng lãng mạn và tinh thần hào hùng trong bài thơ Tây Tiến.
II. Nội dung chính
1. Định nghĩa
- Sự cảm hứng lãng mạn: Cảm hứng sáng tạo dựa trên cá nhân chủ quan của tác giả, vượt qua hiện thực, tránh xa sự thực và tôn trọng cá nhân.
- Sự cảm hứng lãng mạn trong văn học giai đoạn 1945 - 1975:
- Khen ngợi lý tưởng anh hùng cách mạng.
- Tin tưởng vào một tương lai sáng sủa, niềm tự hào về chiến thắng của dân tộc.
- Tinh thần hào hùng: Không tránh né thực tế, mặc dù buồn rầu và đau khổ, nhưng không chịu khuất phục, ngược lại là sự hào hùng, mạnh mẽ vô cùng.
2. Sự cảm hứng lãng mạn và tinh thần hào hùng trong bài thơ Tây Tiến
* Cảm hứng lãng mạn trong bài thơ Tây Tiến
- Sự nhớ nhung cháy bỏng của Quang Dũng về quân đội Tây Tiến.
- Bức tranh tự nhiên của Tây Bắc đầy màu sắc, hùng vĩ, vẻ đẹp của cuộc sống hàng ngày của dân tộc miền núi được nhìn nhận qua con mắt lãng mạn của nghệ sĩ, lính Tây Tiến.
- Khung cảnh núi non cao vút, đẹp đẽ nhưng cũng không thiếu hiểm nguy, mạnh mẽ: “Sông Mã xa rồi... lặng lẽ”, “Leo dốc... vạn trượng cao ngất”; “Đêm đêm Mường Hịch cọp đùa giỡn với con người”...
- Hoạt động sinh hoạt của người dân miền núi: “nhà ai Pha Luông mưa xa khơi”, “Mường Lát hoa rực trong đêm tối”, “Nhớ ôi... thơm nồng của gạo nếp”, “Doanh trại huy hoàng... truyền đi tinh thần thơ mộng”, “Người đi Châu Mộc... hoa cỏ lung linh”...
=> Trong những thử thách, gian khổ, khắc nghiệt, các lính Tây Tiến vẫn đặt niềm tin vào những giá trị tốt đẹp.
* Tinh thần hào hùng trong Tây Tiến
- Bàn về chiến tranh, Quang Dũng không nhắc đến vũ khí, cảnh chiến trường nhưng chúng ta vẫn cảm nhận được sự khốc liệt của cuộc chiến: “Tây Tiến đoàn binh không có lông tóc…”, “Rải rác biên giới mộ viễn cảnh”... nhưng vượt qua tất cả, họ vẫn “Quân xanh màu lá dữ tự tin oai hùng”, “Đi trên chiến trường không hối tiếc sinh mạng xanh mát”.
=> Hình ảnh người chiến sĩ mạnh mẽ, kiên cường, táo bạo.
- Nhà thơ mô tả sự hy sinh của đồng đội nhưng họ không chịu khuất phục mà mang trong mình tinh thần hào hùng: “Áo bào đổi chiếc chiếu... khúc đơn côi”.
3. Ý nghĩa của cảm hứng lãng mạn và tinh thần hào hùng
- Hai loại cảm hứng này kết hợp, liên kết với nhau tạo nên tâm hồn của nhà thơ, tạo ra vẻ đẹp đặc biệt của người lính Tây Tiến.
- Chúng đóng góp một phần quan trọng vào việc truyền đạt nội dung, tư tưởng của Quang Dũng...
III. Tổng kết
Xác nhận lại ý nghĩa của cảm hứng lãng mạn và tinh thần hào hùng trong bài thơ Tây Tiến.
Tổ chức phân tích cảm hứng lãng mạn trong bài thơ Tây Tiến
I. Khởi đầu
- Giới thiệu về Quang Dũng và bài thơ Tây Tiến.
- Giới thiệu về ý nghĩa của cảm hứng lãng mạn là trung tâm của bài thơ.
II. Nội dung chính
1. Khái niệm cảm hứng lãng mạn là gì?
- Cảm hứng lãng mạn trong văn học là sự bộc lộ, vượt qua hiện thực khách quan bằng cảm xúc chủ quan của nghệ sĩ, thể hiện những ước mơ mạnh mẽ về vẻ đẹp khác biệt trong thế giới tưởng tượng, mơ ước, trong quá khứ hoặc tương lai.
- Cảm hứng lãng mạn thường khám phá các chủ đề như thiên nhiên, tình yêu, tôn giáo, kỷ niệm, hồi ức... Đồng thời tìm kiếm sự đẹp đặc biệt, phi thường, độc đáo, vượt qua những điều bình thường, quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày. Nó tôn trọng sự chủ quan, khuyến khích sức mạnh tưởng tượng, sáng tạo, và thường sử dụng phong cách mạnh mẽ, phóng khoáng, ngôn ngữ sáng tạo để tạo ra ấn tượng sâu sắc.
2. Cảm hứng lãng mạn trong Tây Tiến
- Nỗi nhớ sâu sắc của Quang Dũng đối với quân đội Tây Tiến.
- Khung cảnh thiên nhiên Tây Bắc đầy sức sống, hùng vĩ, vẻ đẹp của cuộc sống hàng ngày của dân tộc miền núi được nhìn nhận qua góc nhìn lãng mạn của nghệ sĩ, lính Tây Tiến.
- Phong cảnh núi non hùng vĩ, thơ mộng nhưng cũng không thiếu nguy hiểm, gian khổ: “Sông Mã xa rồi... lặng lẽ”, “Leo lên... hàng nghìn thước rơi”; “Mỗi đêm Mường Hịch cọp đùa giỡn với con người”...
- Hoạt động sinh hoạt của cộng đồng dân miền núi: “nhà ai Pha Luông mưa xa khơi”, “Mường Lát hoa rực trong đêm tối”, “Nhớ ôi... thơm ngát của gạo nếp”, “Doanh trại sáng lên... xây dựng tinh thần thơ mộng”, “Người đi Châu Mộc... hoa cỏ lung linh”...
=> Trong hoàn cảnh khó khăn, gian khổ, đầy thách thức, những lính Tây Tiến vẫn hướng đến những giá trị tốt đẹp.
III. Tổng kết
Cảm nhận, ấn tượng cá nhân về vẻ đẹp của cảm hứng lãng mạn trong bài thơ (có thể so sánh với một số bài thơ trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp).
Tổ chức phân tích khổ cuối bài thơ Tây Tiến
1. Mở đầu
Giới thiệu về tác phẩm: Bài thơ gợi lên kí ức về Tây Tiến, về những ngày đã qua và đồng thời thể hiện tinh thần quyết tâm và lòng hy sinh cao đẹp của những người lính, tinh thần ấy được thể hiện rõ trong những dòng thơ cuối cùng của bài.
2. Nội dung chính
- Trong hai câu đầu tiên, nhà thơ Quang Dũng đã thể hiện quyết tâm và lí tưởng chung của những người lính trong binh đoàn Tây Tiến:
- “Người đi không hẹn ước” là tinh thần chiến đấu tự nguyện, gan dạ.
- Ý nghĩa cứu nước, tinh thần hi sinh đó thật đẹp, thật thiêng liêng, vì dân tộc, tổ quốc họ sẵn lòng hy sinh mà không tính toán cho bản thân “Chiến trường đi chẳng tiếc đời xanh”.
- “Con đường dẫn lên núi sâu” bước chân của lính Tây Tiến vượt qua núi, đèo và mỗi bước đi tiếp là một làn sóng mênh mông cuốn trôi những ngôi làng mờ sương xa xăm vào quá khứ.
- Chiến đấu ác liệt, cuộc sống thiếu thốn khiến cho hành trình trở nên gian nan, nguy hiểm, và cái chết luôn rình rập khiến hy vọng về nhà trở nên mong manh hơn bao giờ hết.
- Những dòng thơ cuối càng làm sâu sắc thêm về tinh thần anh dũng, sẵn sàng hy sinh cho sứ mệnh vĩ đại của binh đoàn Tây Tiến
- “Mùa xuân ấy” là thời điểm năm 1947 khi binh đoàn Tây Tiến ra đời, cũng có thể là thời kỳ bình minh của đất nước sau nhiều năm chiến tranh.
- “Hồn về Sầm Nứa chẳng quay về” những người lính dù hy sinh nhưng vẫn mang theo ước mơ tốt đẹp, hòa mình vào bầu không khí thiêng liêng của non sông để mãi bảo vệ tổ quốc, đất nước.
3. Tổng kết
Khổ thơ đã sử dụng phong cách lãng mạn để miêu tả về lý tưởng và tinh thần hy sinh cao cả của những người lính Tây Tiến, tạo nên một bức tranh về hình ảnh đẹp và đáng trân trọng của họ trong cuộc kháng chiến.
Tổ chức ý về vẻ đẹp hùng vĩ, bi tráng trong bài thơ Tây Tiến
I. Khởi đầu
- Giới thiệu về tác giả Quang Dũng và bài thơ Tây Tiến.
- Đặt vấn đề cần thảo luận: vẻ đẹp hùng vĩ, bi tráng trong bài thơ.
II. Nội dung chính
1. Tinh thần kiên cường của người lính vượt qua gian khổ
- Trên hành trình chinh phục, họ đương đầu với hàng loạt nguy hiểm ở miền núi Tây Bắc hoang sơ và khắc nghiệt:
- Địa hình khó khăn, uốn lượn, đồi núi gập ghềnh: Sài Khao, Mường Lát mang vẻ hẻo lánh, xa xôi; các từ mô tả đầy tính sáng tạo: “khúc khuỷu”, “thăm thẳm”, “heo hút”, đồi dốc
- Thơ đồng hành “Ngàn thước lên cao, ngàn thước xuống” kể về nguy hiểm tột cùng.
- Hình ảnh nhân hóa: “cọp trêu người”, “thác gầm thét” tạo nên sự hoang sơ, man rợ; thời gian: “chiều chiều”, “đêm đêm” lính phải đối diện với nguy hiểm trong rừng nước độc.
- Sử dụng những thanh trắc nhiều để nhấn mạnh sự gập ghềnh của địa hình.
- Hình ảnh “súng ngửi trời” biểu hiện sự cao vút của núi non mà lính phải vượt qua nhưng cũng mang tính hóm hỉnh của quân lính.
- Họ sống và chiến đấu dưới điều kiện khắc nghiệt, thiếu thốn, bệnh tật: “đoàn binh không mọc tóc”, “xanh màu lá”, nhưng vẫn mạnh mẽ “dữ oai hùm”.
2. Tinh thần lãng mạn, hào hoa của quân lính
- Đậm chất tình cảm: “Tây Tiến ơi” là lời gọi thân mật, “nhớ chơi vơi”, “Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói” thể hiện sự nhớ mãi không phai.
- Sâu sắc với vẻ đẹp của thiên nhiên, cuộc sống: “nhà ai Pha Luông ...”, “Mai Châu mùa em ...”, thanh bằng đem lại cảm giác nhẹ nhàng, thanh bình.
- Mê mẩn trước vẻ đẹp của đêm trại rực rỡ:
- Không khí đêm vui tưng bừng với sắc màu tươi sáng: “bừng lên”, “hội đuốc hoa”, “khèn vang”; con người duyên dáng: “xiêm áo”, “nàng dịu dàng”.
- Tâm hồn lính bay bổng, mê mải trong bầu không khí ấm áp của tình thân: “Nhạc về Viên Chăn xây hồn thơ”.
- Phong cảnh sông nước, con người miền Tây Bắc:
- Đẹp kỳ bí, hoang sơ, thiêng liêng: “Chiều sương”, “hồn lau nẻo bến bờ”
- Con người lao động giản dị, tự nhiên: “dáng người trên độc mộc”, cảnh vật tươi đẹp, đầy sức sống: “trôi dòng nước lũ hoa đong đưa”
- Họ là những con người mang trong mình tinh thần lãng mạn, trái tim yêu thương “Mắt trừng gửi mộng/Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”, với hình bóng người thương nơi quê hương là nguồn động viên trong cuộc chiến đấu.
- Tình yêu, nỗi nhớ, sự kết nối luôn trở về nơi rừng núi Tây Bắc “Ai lên Tây Tiến ... /Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi”
3. Mang vẻ đẹp hùng vĩ, bi tráng
- Hình ảnh người lính Tây Tiến “dãi dầu không bước nữa”, “gục lên súng mũ bỏ quên đời”: có thể hiểu hai câu thơ đơn thuần là miêu tả khoảnh khắc nghỉ ngơi của người lính sau cuộc hành trình dài, cũng có thể hiểu đó là sự nghỉ ngơi vĩnh viễn trong thanh thản.
- Sẵn sàng hiến dâng tuổi trẻ cho đất nước “rải rác biên cương mồ viễn xứ”, “chẳng tiếc đời xanh”, “anh về đất”, luôn ra đi thanh thản, nhẹ nhàng.
- Cái chết được tôn vinh như hình ảnh những anh hùng xưa: “áo bào”, “khúc độc hành”; thiên nhiên chịu đựng cùng nỗi đau họ phải gánh.
- Đoàn quân Tây Tiến một thời đã quyết tâm ra đi: “người đi không hẹn ước” “thăm thẳm một chia phôi. (liên kết với câu thơ: “Người ra đi đầu không ngoảnh lại/ sau lưng thềm nắng lá rơi đầy” trong bài thơ Đất Nước của Nguyễn Đình Thi).
=> Bài thơ đã mô tả lại vẻ đẹp mạnh mẽ, thơ mộng của núi rừng Tây Bắc; hình ảnh của người lính.
III. Kết bài
Khẳng định lại sự đẹp đẽ của hình ảnh người lính Tây Tiến: lãng mạn, hào hoa.
Dàn ý cảm nhận về bài thơ Tây Tiến
I. Mở đầu
- Tiểu sử về tác giả Quang Dũng và phong cách thơ của ông (vừa trong trẻo vừa tinh tế, mang vẻ đẹp hùng vĩ, phóng khoáng, và sâu lắng).
- Tóm tắt khái quát về bài thơ Tây Tiến: lịch sử ra đời, ý nghĩa nổi bật của tác phẩm.
II. Phần chính
1. Nỗi nhớ sâu sắc của Quang Dũng về núi rừng Tây Bắc hùng vĩ và đoàn quân Tây Tiến anh hùng
- “Sông Mã xa rồi Tây Tiến ơi”: Sông Mã là dòng sông quen thuộc của vùng núi Tây Bắc. Trong đoạn đầu bài thơ, Quang Dũng nhắc đến sông này để thể hiện nỗi nhớ sâu sắc của mình dành cho núi rừng và đoàn quân Tây Tiến. Kết hợp với từ “ơi”, câu thơ trở nên ấm áp và sâu lắng hơn.
- “Nhớ về rừng núi nhớ chơi vơi”: Tình cảm chính trong bài thơ, thể hiện lòng nhớ nhung về sự trống trải, cô đơn.
- Các địa danh như “Sài Khao, Mường Lát, Pha Luông”: Gợi lên kỷ niệm về những cuộc hành quân, đồng thời để lại nhiều ấn tượng về sự hoang vu và xa xôi.
- “Leo lên khúc khuỷu, xuống dốc thăm thẳm”: Những con đường dốc đứng đắn giữa bầu trời nguy hiểm, nhưng họ vẫn phải cố gắng vượt qua.
- “Heo hút cồn mây, súng ngửi trời”: Mũi súng trên vai người lính trở thành hình ảnh “súng ngửi trời”, tượng trưng cho sự cao vút, hoang sơ và đẹp đẽ của tâm hồn chiến sĩ.
- Hình ảnh đoàn quân hành quân trong mưa: “Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi” thật đầy mưa gió nhưng cũng rất lãng mạn.
- “Chiều chiều oai linh thác gầm thét/Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người”: Tiếng thác nước dữ dội hòa cùng tiếng hú man dại, đáng sợ của thú rừng, tạo nên bức tranh âm thanh của vùng đại ngàn hùng vĩ.
- “Nhớ ôi Tây Tiến cơm lên khói/Mai Châu mùa em thơm nếp xôi”: Người lính dừng bước tại làng xóm sau những đêm dài hành quân, hơi khói từ nồi cơm, hương thơm của gạo nếp mới và tình thân quân dân ấm áp làm tan đi mệt mỏi và gian khổ.
2. Đêm vui liên hoan văn nghệ và bức tranh sông nước miền Tây Bắc hư ảo
- Ngọn đuốc rừng sáng tỏa đêm liên hoan văn nghệ biểu diễn truyền thống đã biến thành “hội đuốc hoa”, làm cho khung cảnh dù thiếu thốn nhưng lại rực rỡ, lung linh như một bức tranh ước mơ, hạnh phúc.
- Hai từ “kìa em” phản ánh sự bất ngờ, kinh ngạc của người lính. Những cô gái Tây Bắc trong bộ trang phục dân tộc đang múa theo điệu nhảy truyền thống.
- Tiếng khèn phát ra như là hồn của núi rừng, hấp dẫn và cuốn hút. Tâm hồn của các chiến sĩ trở nên mơ mộng, lãng mạn.
- Thiên nhiên ở Tây Bắc toát lên vẻ đẹp thơ mộng: Khung cảnh của Châu Mộc trong một buổi chiều với sương phủ dày đặc trên dòng nước mênh mông, đầy hoang sơ, huyền ảo.
- “Hoa đong đưa” không chỉ là hình ảnh thực tế: những bông hoa lay động nhẹ nhàng trên dòng nước lũ tạo nên vẻ duyên dáng của làng quê; mà còn là biểu tượng tinh tế, gợi lên vẻ đẹp của các cô gái Tây Bắc.
3. Chân dung người lính Tây Tiến hào hùng mà vẫn lãng mạn hào hoa, sự hy sinh mất mát
- Hình ảnh chân thực về binh đoàn Tây Tiến đã được tái hiện:
- “Tây Tiến đoàn binh không mọc tóc”: bom đạn kẻ thù đã làm mái tóc lính trở nên rối bời, nhưng cũng có thể là vì họ tự cắt tóc để tiện cho việc sinh hoạt hàng ngày.
- “Quân xanh màu lá dữ oai hùm”: màu xanh của áo lính hòa lẫn với màu lá cây, cũng là sự phản ánh của khuôn mặt xanh xao của lính khi bị sốt rét rừng.
=> Sự gian khổ của lính Tây Tiến trong chiến trường. - Họ mạnh mẽ, nhưng cũng biết đến nỗi mềm mộng đôi khi
- “Mắt trừng gửi mộng qua biên giới”: ánh mắt căm ghét và quyết tâm nhìn về phía kẻ thù
- “Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm”: nhớ về vẻ đẹp thanh lịch của các cô gái Hà Nội.
- Sự hy sinh của lính:
- “Rải rác biên cương mồ viễn xứ”: đó không chỉ là một cái chết, mà là nhiều cái chết.
- “Áo bào thay chiếu anh về đất”: chiếc áo lính làm nơi anh nằm, “về đất” nhắc nhở về sự hy sinh của lính.
- Hình ảnh cuối cùng “sông Mã gầm lên khúc độc hành” là sự tiễn đưa, tôn kính lính đã ra đi.
4. Tóm tắt những ngày Tây Tiến và những kỷ niệm không phai
- “Tây Tiến người đi không hẹn trước/Đường lên thăm thẳm một chia phôi”: Sẵn sàng chiến đấu cho đất nước mà không cần hẹn trước, dẫn dắt bởi tinh thần quyết tâm.
- “Ai lên Tây Tiến mùa xuân ấy/Hồn về Sầm Nứa chẳng về xuôi”: Gợi nhớ về những kỷ niệm không phai mờ của đoàn quân Tây Tiến.
III. Kết bài
Tóm tắt giá trị nghệ thuật và nội dung của tác phẩm, đồng thời cảm nhận chung về bài thơ.
